Trzecia wojna syryjska (Λαοδίκεως πόλεμος) stoczona w latch
246 p.n.e.
-
241 p.n.e.
podobnie jak poprzednie
wojny syryjskie
była konfliktem pomiędzy ptolomejskim
Egiptem
a Królestwem
Seleukidów
.
Bezpośrednią przyczyną wojny stały się sporne postanowienia porozumienia pokojowego kończącego
druga wojnę syryjską
, wzmocnione małżeństwem
Antiocha II
z córką
Ptolemeusza II
Bereniką
. Na mocy porozumienia Antioch II zmuszony był rozstać się ze swoją żoną
Laodike I
, do której powrócił jednak w roku
246 p.n.e.
Laodika przyjęła swojego byłego małżonka, którego wkrótce otruła. Po śmierci Antiocha II w
Efezie
, Laodika powołała na jego następcę syna Seleukosa, łamiąc tym samym warunki pokoju, na mocy którego władzę objąć jeden z synów Bereniki. Berenika przebywająca wówczas w
Antiochii
nad
Orontesem
wysłała wkrótce dwie grupy posłańców. Pierwsza z nich podążyła do
Cylicji
ku miastu Soloi, gdzie miała zagarnąć znajdujący się tam skarb królewski o wartości 1500 talentów, do którego prawa rościła już sobie Laodika. Druga grupa wyruszyła do
Egiptu
, gdzie miała o pomoc prosić brata Bereniki
Ptolemeusza III
.
Ptolomeusz III na czele małej floty wyruszył natychmiast w drogę. W porcie Seleukia Pieria został z honorami przyjęty przez wysłanników Bereniki. Tutaj też dowiedział się o śmierci swojej siostry i bratanków otrutych przez Laodikę. Ptolomeusz na czele swoich sił zajął wówczas Syrię,
Mezopotamię
i Cylicję, gdzie osadził swoich urzędników a następnie w pierwszej połowie
245 p.n.e.
obładowany wielkimi łupami powrócił do Egiptu, po otrzymaniu informacji o wybuchu powstania nad
Nilem
(pierwszego powstania w historii Ptolemeuszy). Kampania Ptolemeusza III pochłonęła olbrzymie koszty, zakłócając socjalną równowagę w regionie.
Tymczasem Seleukosowi II w roku
245 p.n.e.
udało się odzyskać
Babilonię
. Kolejne działania wojenne na obszarze syryjskim były już marginalne. Jedynie w roku
242 p.n.e.
doszło do walk o
Damaszek
, a pod koniec wojny Seleukos podjął jeszcze próbę ataku na terytorium Egiptu.
Do walk dochodziło też w rejonie
Morza Egejskiego
, Od roku
246 p.n.e.
rezydencją Ptolemeuszy był
Efez
, który pozostał pod ich panowaniem aż do roku
197 p.n.e.
. W roku
243 p.n.e.
Ptolemeuszowi Andromachosowi (prawdopodobnie nieślubny syn Ptolemeusza II) udało się zająć wybrzeże
Tracji
. W stoczonej
bitwie morskiej pod Efezem
Androchos poniósł jednak klęskę w starciu z Antygonem II Gonatasem, po czym został zamordowany przez własnych żołnierzy w Efezie.
W roku
241 p.n.e.
obie strony zawarły pokój, korzystny dla strony egipskiej. Państwo Ptolemeuszy rozciągało się teraz od wschodnich wybrzeży
Morza Śródziemnego
po
Cyrenajkę
i Trację. Państwu Seleukidów po zawrciu układu pokojowego groził rozpad, co wykorzystali satrapowie
Baktrii
i
Partii
, którzy praktycznie stali się niezależni.
Literatura
- Günther Hölbl: Geschichte des Ptolemäerreiches. Politik, Ideologie und Religiöse Kultur von Alexander dem Großen bis zur römischen Eroberung. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1994, S. 46–50,
Zobacz też