Robert II Pobożny (ur.
27 marca
972
,
Orlean
– zm.
20 lipca
1031
,
Melun
), król
Francji
w latach od
996
(koronowany w
987
), książę Burgundii od
1001
. Syn
Hugona Kapeta
. Pochodził z dynastii
Kapetyngów
.
Robert II zmarł w roku 1031, jest pochowany w
bazylice Saint-Denis
.
Polityka zewnętrzna i wewnętrzna
Podbój Burgundii
Gdy umarł w r.
1002
książę Burgundii
Henryk
, stryj Roberta Pobożnego, nie pozostawiając dziedzica, przed królem otworzyła się perspektywa powiększenia domeny. Jednak Henryk przed śmiercią wyznaczył na swego następcę hrabiego
Mâcon
Odona Wilhelma, syna jego żony, Gerbergii, z jej pierwszego małżeństwa z Adalbertem, królem Włoch. Robert Pobożny, nie zważając na brak poparcia wśród burgundzkich możnych, dokonał w
1005
roku najazdu na ten kraj. Zajął
Auxerre
i
Avallon
, zmusił do podporządkowania się Odona Wilhelma oraz jego zięcia, hrabiego
Nevers
, Landriego.
Mimo tego możni pod przywództwem biskupa
Langres
Leotryka opierali się królowi, aż do roku
1016
, gdy udało się mu zająć
Sens
i
Dijon
. By ostatecznie uspokoić nastroje w księstwie, Robert nadał księstwo swojemu młodszemu synowi
Henrykowi
, który po śmierci swojego starszego brata Hugona, stał się dziedzicem korony. Po wstąpieniu w
1031
r. na tron Henryka księstwo
Burgundii
zostało włączone do
domeny
, jednak już rok później w wyniku konfliktu z bratem
Robertem
był zmuszony nadać mu to księstwo.
Próby podboju Lotaryngii
Po ostatecznym podboju
Burgundii
Robert Pobożny rozwinął swą działalność na szerszym polu.
8 września
1024
roku w
Moguncji
na
króla rzymskiego
został koronowany
Konrad II
z nowej dynastii
salickiej
. Choć wybór był jednogłośny, to kilku wasali zwlekało ze złożeniem hołdu nowemu władcy. Wśród nich znajdował się książę
Lotaryngii
. Robert Pobożny doszukiwał się w tej sytuacji możliwości rozciągnięcia swojej władzy na ziemie dawnego królestwa
środkowofrankijskiego
.
Królowie udało się wokół tego projektu zgromadzić pokaźną koalicję francuskich książąt, którzy także mieli swój interes w osłabieniu cesarstwa. Pierwszy z nich
Odon II
, hrabia
Blois
, rościł sobie pretensje do Królestwa Włoch, drugi,
Wilhelm V Wielki
, książę
Akwitanii
, dążył do opanowania królestwa Burgundii, po które ręce wyciągał także cesarz.
Z powodu sporów, które wynikły wśród koalicjantów, a także ze sprawnego działania Konrada II, który w
Boże Narodzenie
1025
zmusił księcia Lotaryngii do złożenia hołdu, plany te spełzły na niczym. Jednak wydarzenie to było symbolem wzrastającego autorytetu króla, który potrafił zgromadzić wokół siebie wasali i objąć nad nimi przewodnictwo.
Stosunki z książętami
Stosunki z kościołem
Małżeństwa i potomstwo
Życie matrymonialne
Hugo Kapet
starał się początkowo wżenić Roberta w bizantyński ród cesarski (dynastię macedońską), poprzez małżeństwo syna z jedną z córek Konstantyna (panującego później jako
Konstantyn VIII
), młodszego brata cesarza
Bazylego
. Jednak te plany spełzły na niczym.
Ostatecznie Robert w roku
988
/
989
poślubił Rozalę (lub Zuzannę), córkę zmarłego króla Italii Berengara, a wdowę po Arnulfie, hrabim Flandrii. Jednak stadło to nie okazało się zbyt trwałe, już w
991
roku Robert odsunął od siebie żonę, zatrzymał jednak przy sobie posag żony
Montreuil
w Ponthieu. Co rozwścieczyło jej syna z pierwszego małżeństwa
Baldwina IV
, hrabiego Flandrii.
Po wstąpieniu na tron Robert zaczął rozglądać się za nową małżonką. Szczególnie atrakcyjna wydała mu się Berta, wdowa po hrabim
Blois
Odo I. Była ona córką króla Burgundii
Konrada
, lecz także, co może nawet ważniejsze, Matyldy córki
Ludwika IV
pochodzącego z
Karolingów
króla Zachodnich Franków, czyli
Francji
. Spowinowacenie się z
Karolingami
było dla króla tak ważne, że nie zważał na oczywiste przeszkody, które uniemożliwiały zawarcie małżeństwa. Przede wszystkim Robert był z Bertą w
pokrewieństwie
trzeciego stopnia (oboje byli prawnukami króla niemieckiego
Henryka I
), poza tym łączyło ich pokrewieństwo duchowe (Robert był
ojcem chrzestnym
jednego z dzieci Berty z pierwszego małżeństwa).
Papież Grzegorz V na
synodzie
w Pawii, gdzie potępił związek Roberta i Berty. Niewątpliwie odbyło się to za zachętą
Ottona III
, krewnego papieża, który chciał wykluczyć
Kapetyngów
z ewentualnej sukcesji królestwa Burgundii. Jednak król cieszył się poparciem biskupów i mógł sobie pozwolić na ignorowanie papieskich wezwań. Jednak
Grzegorz V
nie poprzestawał w swych wysiłkach i w
988
r. na
synodzie plenarnym
Kościoła nałożył klątwę na Roberta i wezwał do posłuszeństwa popierających go biskupów. Robert i tym razem zignorował starania papieża, a wybór
Gerberta z Aurillac
na papieża (jako
Sylwestra II
), królewskiego wychowawcy, spowodował unormowanie stosunków z
kurią
i zdjęcie z Roberta klątwy.
Jednak z dość niejasnych poglądów Robert Pobożny porzucił w
1004
r. swoją żonę, być może spowodowały to spóźnione skrupuły religijne, a być może było to spowodowane brakiem potomka. Trzecią żoną Roberta została Konstancja, córka Wilhelma I, hrabiego
Prowansji
i Adeli Andegaweńskiej. Matka Konstancji była siostrą ojca księcia
Andegawenii
Fulka Nerry
. Robert za jednym małżeństwem zawierał sojusz z dwoma ważnymi francuskimi rodami, szczególnie sojusz z
Andegawenami
był istotny, gdyż byli oni jedną z czołowych rodzin
Francji
, a poza tym byli skłóceni z hrabiami z
Blois
, a więc rodziną poprzedniej żony króla.
Jednak Konstancja nie cieszyła się zbytnią sympatią dworu, nie dość, że wprowadzała obce południowe obyczaje (kronikarz Rudolf Glaber określił je jako skandaliczne), to w dodatku była osobą władczą. Doprowadziło to do rozłamu na w otoczeniu króla, część pozostała wierna poprzedniej żonie Roberta, a także jej synom, cześć natomiast opowiedziała się za Konstancją i
Andegawenami
.
W momencie gdy niestały król zaczął ponownie zwracać się ku Bercie, musiało dojść do katastrofy.
Fulko Nerra
kazał zamordować w 1008 r. Hugona z Beauvais, krewnego Berty, którego Robert obsypał darami i tytułami. Robert nakazał
Fulkowi
stawić się przed sądem królewskim, ten jednak zignorował królewskie wezwania i udał się na pielgrzymkę do
Ziemi Świętej
. Robert dążył do unieważnienia małżeństwa z Konstancją, zwrócił się w tym celu w roku
1010
do papieża
Sergiusza IV
, ten jednak odmówił mu. Ostatecznie Robert i Konstancja pozostali małżeństwem.
Potomstwo
Ze związku z Bertą z Burgundii
- syn (zm. 999) (urodził się martwy)
Ze związku z Konstancją z Prowansji
- Alicja Francuska (
1003
– po
1063
) – hrabina
Auxerre
(
1028
–
1040
), żona Renaud I z Nevers, hrabiego
Nevers
-
Hugo II
(
1007
–
17 września
1025
)[1]) – koronowany na współwładcę w
1017
-
Henryk I
(
1008
–
1060
) – król
Francji
(
1031
-
1060
, współwładca od
1025
), książę
Burgundii
(ok.
1017
–
1060
)
- Adelajda Francuska (
1009
–
1079
) – hrabina Coutance, żona
Ryszarda III
(
997
–
1027
/
28
), księcia
Normandii
(
1026
-
1027
/
28
). Potem żona Baldwina V (
1012
/
13
–
1067
), hrabiego Flandrii (
1035
-
1067
), regenta
Francji
(
1060
-
1067
)
-
Robert I
(
1011
–
1076
) – książę
Burgundii
(
1032
-
1076
), hrabia
Auxerre
(
1040
-
1060
)
- Odo Kapetyng (
1013
–
1057
/
59
)
- Konstancja Francuska – domniemana córka Roberta Pobożnego, żona Manassesa, hrabiego Dammartain
Ze związku pozamałżeńskiego:
Wywód genealogiczny
Bibliografia
Elizabeth M. Hallam, Judith Everard: Francja w czasach Kapetyngów. 987-1328. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. .
Zobacz też
Przypisy
- ↑ E. Brandenburg, Die Nachkommen Karls des Großen, Leipzig 1935, s. 82.