Marek Atyliusz Regulus, Marcus Atilius Regulus (
III wiek p.n.e.
),
rzymski
bohater, wzór patrioty, będący uosobieniem rzymskich cnót moralności i bezwzględnego dotrzymywania słowa. Polityk i wódz z czasów
I wojny punickiej
,
konsul
roku
267
/
266 p.n.e.
i
256 p.n.e.
Podczas drugiego konsulatu dowodził wspólnie z Lucjuszem Manliuszem Wulsonem rzymskim wojskami w czasie
I wojny punickiej
. Rozbił flotę
kartagińską
koło przylądka Eknomos u wybrzeży
Sycylii
. Pozwoliło mu to przenieść wojnę na teren
Północnej Afryki
. Na czele dwóch
legionów
gromił Kartagińczyków, m.in. pod
Abydos
, i zagroził ich stolicy. Postawione przez niego warunki pokoju były tak twarde, że zdesperowani Kartagińczycy postanowili walczyć nadal. Z pomocą zaciężnych wojsk greckich udało im się pokonać Regulusa
pod Tunesem
, a on sam dostał się do punickiej niewoli.
Po kilku latach (około
250 p.n.e.
) Kartagińczycy wysłali do Rzymu poselstwo mające przeprowadzić rozmowy w sprawie wymiany jeńców i zawarcia pokoju. W poselstwie znalazł się również Regulus, który przyrzekł, że jeżeli nie uda się doprowadzić do zawarcia traktatu, wróci dobrowolnie do Kartaginy. Obserwacje poczynione w niewoli oraz dalszy przebieg wojny doprowadziły Regulusa do przekonania, że
republika
ma dużą szansę pokonać Kartaginę, a traktat pokojowy nie byłby w tej chwili korzystny. Przemawiając w
senacie
namawiał Rzymian do odrzucenia propozycji, co też się stało. Regulus wierny danemu słowu powrócił do Kartaginy. Tam, według Rzymian, był torturowany i zabity.
Współcześni badacze podają w wątpliwość męczeńską śmierć Regulusa. Niektórzy kwestionują nawet jego powrót do niewoli.