Storczyk męski
Storczyk męskiStorczyk męski - pokrój rośliny Storczyk męski (Orchis mascula
L.
) –
gatunek
byliny
należący do rodziny
storczykowatych
(Orchidaceae). Występuje w przeważającej części
Europy
bez jej krańców północnych i północno-wschodnich, poza tym w północno-zachodniej
Afryce
, w
Azji Mniejszej
i regionie
Kaukazu
sięgając na wschodzie do
Iranu
[3]. Występuje w górach do wysokości około 2 600 m n.p.m., lecz jest rzadko spotykany. W Polsce występuje głownie na południu kraju, na północy bardzo rzadko. Morfologia-
Łodyga
- Smukła, bladozielona, często na górze fioletowo nabiegła, a u nasady lekko plamista i czasami pusta. Rośnie do wysokości od 20 do 60 cm.
-
Liście
- Dolne podłużnie lancetowate od 3 do 5 sztuk o długości 5-25 cm i szerokości 0,5-3,5 cm. Szarozielone, a niekiedy purpurowoczerwono nakrapiane. Ostre lub tępe na końcu. Górne liście obejmują łodygę.
Przysadka
o długości do 2 cm,
zalążnia
do 1,5 cm.
-
Kwiaty
- Średniej wielkości, różowy do ciemnofioletowego, działki
okwiatu
zaostrzone, trzy większe wyprostowane lub odgięte, dwa wewnętrzne mniejsze, nachylone ku sobie.
Kwiatostan
stożkowaty o wysokości do 20 cm, liczący od 10-45 kwiatów, gęsty w górze,
kłos kwiatowy
dołem zwykle luźny. Łatki są wyraźnie stępione i tylko nieznacznie karbowane.
Ostroga
osiąga do 1,5 cm, długa jak zalążnia, górny zewnętrzny płatek 0,7-1,3 cm, boczne zewnętrzne płatki 0,8-1,4 cm, a boczny wewnętrzny płatek 0,5-1 cm.
Warżka
do 1,5 cm długości, fioletowoczerwona do różowej, jaśniejsza u podstawy z ciemnofioletowymi plamkami.
Prętosłup
krótki i spiczasty.
Pręciki
jajowate do 2,5 mm długości, fioletowe lub zielone. Dwie ciemnozielone (lub żółte w kwiatach białych)
pyłkowiny
. Kwitnie od kwietnia do lipca. Bardzo rzadko spotykane są osobniki o białych (albinotycznych) kwiatach.
-
Owoce
-
Torebka nasienna
do 2 cm długości. Liczne i drobne
nasiona
do 0,4 mm długości i 0,2 mm szerokości.
Łupina nasienna
przezroczysta.
- Organy podziemne
-
Bulwy
elipsoidalne do 3,5 cm długości umiejscowiona 3-10 cm pod powierzchnią gleby.
Korzenie
nieliczne i raczej niewielkie.
Biologia i ekologiaRośnie na porośniętych zaroślami zboczach , nasypach, naturalnych
łąkach
górskich
regla dolnego
, na pastwiskach oraz w świetlistych
lasach liściastych
. Lubi gleby wilgotne bogate w
węglan wapnia
, słabo nawożone.
Geofit
. Zagrożenia i ochronaW Polsce gatunek podlega
ścisłej ochronie gatunkowej
. W opracowaniu
Czerwona lista roślin i grzybów Polski
jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V)[4]. Głównym zagrożeniem dla storczyka męskiego jest sukcesja roślinności drzewiastej na zajmowane przez niego siedliska łąkowe. NazewnictwoDawne nazwy: storczyk samcowy (
Jan Krzysztof Kluk
w Dykcyonarzu Roślinnym), storczyk samczy (Józef Jundziłł), storczyk tępoliściowy - (Jakób Waga, we Florze Polski Jawnokwiatowych rodzajów). ZastosowanieNa wschodzie (w krajach arabskich) panuje przeświadczenie, że bulwy korzeniowe mają właściwości wzmagające
popęd płciowy
, co wiązane jest ich kształtem przypominającym
jądra
samcze. Zbierane są tam bulwy, z których wytwarzany jest tzw.
salep
(w języku perskim - lisie jądra). Przypisy Bibliografia- Hans Jacquemyn, Rein Brys, Olivier Honnay, Michael Hutchings. Biological Flora of the British Isles: Orchis mascula (L.) L.. [www.journalofecology.org „Journal of Ecology”]. 97, ss. 360-377 (marzec 2009). Londyn: British Ecological Society.
doi:10.1111/j.1365-2745.2008.01473.x
(
ang.
). [dostęp 2009-05-07].
Inne hasła zawierające informacje o "Storczyk męski":
Szkoci
...
Sobieski
...
Język prasłowiański
...
Turzyca patagońska
...
Mazurski Park Krajobrazowy
...
Polska Czerwona Księga Roślin
...
Archetyp (psychologia)
...
Bolesław V Wstydliwy
...
Trójmiasto
...
Język słoweński
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Storczyk męski":
Słówka - ubrania (plansza 14)
...
010. Niemieckie nazwy zawodów (plansza 14)
...
004. Organy generatywne i cykle rozwojowe roślin nasiennych (plansza 4)
...
|