Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Kraj Basków

Kraj Basków

Euskadi
País Vasco
Kraj Basków
Godło
Herb Kraju Basków Flaga Kraju Basków
Hymn : Hymn Kraju Basków
Stolica
Vitoria-Gasteiz
Powierzchnia
• razem
• proc. Hiszpanii
14. miejsce
7 234 km²
1,4%
Populacja ( 2005 )
liczba ludności
gęstość
• proc. Hiszpanii
7. miejsce
2 124 846
293,73 os./km²
4,9%
Język urzędowy hiszpański , baskijski
Etnonim Baskowie
Autonomia od 25 października 1979
Reprezentacjaw parlamencie
Kongres
Senat


19
15
Prezydent Patxi López Álvarez (PSE-EE)
Strona internetowa
Miasto San Sebastián w prowincji Gipuzkoa
Lauburu - symbol kraju Basków.

Kraj Basków (dawniej także: Baskonia; bask. Euskadi, Euskal Herria, hiszp. Pais Vasco, Vascongadas; nazwa oficjalna: Euskal Autonomia Erkidegoa - Comunidad Autónoma Vasca) — wspólnota autonomiczna w północnej Hiszpanii , położona nad Zatoką Biskajską . Tworzą ją prowincje: Gipuzkoa/Guipúzcoa , Bizkaia/Vizcaya i Araba/Álava . Zajmuje ona powierzchnię 7,3 tys. km². W roku 2001 zamieszkiwało ją w sumie około 2,1 mln ludzi. Najwięcej Basków mieszka w prowincjach Bizkaia i Gipuzkoa. Stolicą wspólnoty jest Vitoria-Gasteiz .

Spis treści

Status prawny

Ustrój Kraju Basków regulują: konstytucja Hiszpanii z 1978 roku oraz Statut Autonomiczny Kraju Basków uchwalony przez Kortezy Generalne 22 grudnia 1979 roku, zwany Statutem z Guerniki.

Konstytucja przewiduje podział Hiszpanii na prowincje, które mogą jednak łączyć się tworząc wspólnoty autonomiczne. Uprawnienie to zostało wykorzystane przez wszystkie prowincje hiszpańskie. Jedną ze wspólnot autonomicznych jest właśnie Kraj Basków, który składa się z trzech prowincji.

Z punktu widzenia konstytucji, wspólnoty autonomiczne zamieszkiwane w dużym stopniu przez mniejszości językowe i narodowościowe nie mają statusu innego niż wspólnoty autonomiczne zamieszkiwane przez ludność hiszpańskojęzyczną. Kraj Basków ma więc podobny status co Andaluzja . Jedyna różnica wynika z historii – Kraj Basków ma (tak jak Nawarra) statut wspólnoty prawa lokalnego (comunidad foral), jako że wyjątkowo w tych regionach prawa lokalne (fueros) nie zostały nigdy zlikwidowane (w prowincjach Gipuzkoa i Bizkaia zniósł je dopiero gen. Franco w odwecie za poparcie ludności dla republiki). Dzięki temu Kraj Basków był uprawniony do natychmiastowego ogłoszenia szerszej autonomii oraz posiada uprawnienie do negocjacji budżetowych z rządem hiszpańskim.

Konstytucja nie przewiduje prawa wspólnot autonomicznych do secesji .

Statut Autonomiczny Kraju Basków

Statut z Guerniki określa Basków jako „autonomiczną społeczność w ramach państwa hiszpańskiego”. Obszar wspólnoty stanowią tzw. terytoria historyczne: Araba, Gipuzkoa i Bizkaia, do których może dołączyć Nawarra, gdyby jej mieszkańcy tak zadecydowali (Nawarra utworzyła jednak odrębną wspólnotę autonomiczną). Językiem urzędowym obok hiszpańskiego został baskijski . Pozostaje to w pełnej zgodności z konstytucją, która dopuszcza istnienie innych języków urzędowych niż państwowy (hiszpański), o ile wspólnoty tak postanowią.

Władza sprawowana jest za pośrednictwem parlamentu (bask. Eusko Legebiltzarra, hiszp. Parlamento Vasco), który składa się z 75 posłów wybieranych na czteroletnią kadencję . Reprezentują oni w równej liczbie trzy prowincje.

Władzę wykonawczą sprawuje rząd (bask. Eusko Jaurlaritza, hiszp. Gobierno Vasco), któremu przewodniczy prezydent (lehendakari) wybierany przez parlament. Prezydent stanowi najwyższą władzę wspólnoty (bask. lehendakaritza, hiszp. presidencia).

Istotną kwestią rozstrzygniętą w statucie są kompetencje finansowe wspólnoty. Jako wspólnota prawa lokalnego, wspólnie z rządem hiszpańskim wypracowuje ona tzw. umowę ekonomiczną (hiszp. Concierto Económico), która określa udział każdej ze stron w wydatkach i podatkach. Wspólnota jest zobowiązana przekazywać część swoich dochodów do budżetu centralnego, by partycypować w kosztach tzw. funkcji ekskluzywnych państwa. W ich zakres wchodzą konstytucyjnie wymienione czynności zastrzeżone tylko dla państwa: utrzymywanie stosunków międzynarodowych, obrona i sądownictwo. W kasie wspólnoty pozostają natomiast dochody podatkowe z tytułu: podatku od osób fizycznych, wartości dodanej, a także od wagi i ciężaru.

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Kraj Basków":

Podróżnik ...

Mieszko II Lambert ...

Linz ...

Brno ...

Wittenberga ...

Zamek w Kownie ...

Szlezwik ...

Stanisław Konarski ...

Janusz Józefowicz ...

1986 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Kraj Basków":

203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 6) ...

203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 11) ...

203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 8) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie