Szymon Słupnik[1][2] (także Szymon Słupnik Starszy[2] Symeon Słupnik Starszy, Symeon Stylita[2];
scs.
Prepodobnyj Simeon Stołpnik; ur. ok.
390
, zm.
28 sierpnia
459
) –
asceta
,
święty
Kościoła katolickiego
i
święty mnich
Kościoła prawosławnego
.
Żywot świętego
Szymon Słupnik (Symeon Słupnik Starszy) urodził się w końcu
IV wieku
w licznej, pasterskiej rodzinie w
Sis
na pograniczu
Cylicji
i
Syrii
(dzisiejsze Kozan w
Turcji
) w pobliżu
Antiochii Syryjskiej
. W krótkim czasie całą rodzinę zabrała śmierć. Osamotniony, trzynastoletni Szymon sprzedał cały majątek, a pieniądze rozdał ubogim, sam zaś przystąpił do
eremitów
w Teleda. Po krótkim czasie odszedł stamtąd pragnąc zostać pustelnikiem. Był pierwszym który obrał ten szczególny sposób ascezy wiodąc życie na słupie[3].
Prawosławna
hagiografia
nazwała świętego Antiocheńskim w odróżnieniu od żyjącego w VI wieku
św. Szymona Słupnika Młodszego
(Symeona Słupnika Młodszego).
Asceza
W Telanissus (obecnie Dair Sem'an), gdzie zamieszkał znany był z ascetycznego stylu życia. Opisy
hagiograficzne
mówią nam, że "krępował ciało sznurem z łyka palmowego, gęsto przetykanym cierniami", "kazał zamknąć się w kamiennej cysternie na wodę", "mieszkał w tak ciasnej pieczarze, że nie mógł w niej rozprostować nóg", "przykuł się do głazu kilkumetrowym łańcuchem".
W pobliżu Antiochii Syryjskiej zbudował kamienny słup (początkowo wysokości 10
stóp
, czyli ok. 3 m, który następnie podwyższano aż do ostatecznej jego wysokości 60 stóp, tj. około 18 m.), na którym umieścił platformę o powierzchni około 4 m kw. Przebywał na niej blisko 40 lat, tam modlił się, wygłaszał kazania oraz rozmawiał z odwiedzającymi go tłumami ludzi. (stąd określenie, że niejako "zamieszkał" na słupie.)
Eremita
Ruiny bazyliki św. Szymona Słupnika (arab. Qala'at Samaan) leżące niedaleko Aleppo w Syrii
Jego życie wypełniała
modlitwa
i
kontemplacja
. Żywił się tym, co przynosiła mu okoliczna ludność. Przed deszczem i upalnym słońcem chronił go jedynie płaszcz z kapturem. Nie unikał jednak kontaktów z ludźmi – pod jego słup, z którego głosił kazania, docierali ciekawscy oraz pielgrzymi z Arabii,
Persji
, a nawet
Rzymu
. Pielgrzymi pełni wszelkiego szacunku prosili go o nauki, rady oraz
modlitwę wstawienniczą
. Bronił również wiary przed
nestorianami
. Dzięki niemu cesarz
Leon I
wsparł
Sobór chalcedoński
.
Śmierć
Zmarł 28 sierpnia 459 roku. W jego pogrzebie wziął udział patriarcha Antiochii, sześciu biskupów, gubernator cesarski, wielu mnichów i niezliczone rzesze wiernych. Jego ciało uroczyście przeniesione zostało do
Konstantynopola
.
Wierzy się, ze czaszka Szymona Słupnika znajduje się od
1204
r. w klasztorze
kamedułów
w
Arezzo
. Na miejscu, gdzie stał słup, wybudowano świątynię (474-491), do której wędrowali
pątnicy
do XVII wieku. Później została ona zburzona przez Arabów. Dziś stoi tam ołtarz - wybudowany w
1936
.
Naśladowcy
Szymon Słupnik, znalazł licznych naśladowców (stylici). Wokół kolumny osiedliło się wielu pielgrzymów. Do dziś w Kościołach wschodnich klasztory i pustelnie zakładane są w niedostępnych miejscach, a zamieszkujący je mnisi cieszą się wielkim autorytetem.
Kult
W
ikonografii
zachodniej Szymon Słupnik bywa przedstawiany zwykle na słupie.
Jego atrybutem jest
bicz
.
W sztuce wschodniej święty przedstawiany jest w scenie typowej dla mnichów-stylitów. Ukazuje się go w półpostaci na słupie. Jest starym człowiekiem z dosyć długą, siwą brodą i czarnych mniszych szatach. Zazwyczaj prawą ręką błogosławi, a w lewej trzyma zwój z napisem:
"Bracia, znoście zgryzoty i niedole, aby uniknąć wiecznej męki".
Niekiedy mnichowi towarzyszy jego matka.
- Dzień obchodów
Wspomnienie
obchodzone jest w Kościele katolickim
5 stycznia
.
Cerkiew prawosławna wspomina świętego mnicha 1/14 września[4], tj.
14 września
wg
kalendarza gregoriańskiego
.
- Patronat
W
prawosławiu
mnich jest adresatem modlitw w intencji powrotu na łono Cerkwi osób, które odstąpiły od prawowiernej wiary.
Zobacz też
Przypisy
Źródła