Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Cyrena

Cyrena

Ruiny Cyreny
Teatr
Kolumnada
Plan wykopalisk z 1860

Cyrena, gr. Κυρήνη – Kyrēnē, starożytne miasto położone w północnej Libii , w prowincji Cyrenajka , ok. 16 km od Morza Śródziemnego na płaskowyżu o wysokości 550 m n.p.m. Niedaleko miasta znajdował się port Apollonia , początkowo również samodzielne miasto, od końca VII wieku p.n.e. traktowane jako port Cyreny. Apollonię z Cyreną łączyła tzw. droga królewska, zbudowana przez legionistów rzymskich ok. 100, w miejscu której dziś biegnie nowoczesna droga asfaltowa.

Spis treści

Okres grecki

Cyrena została założona między rokiem 675 a 650 p.n.e. (wiele źródeł podaje rok 630 p.n.e. ) przez Dorów z Santorynu , a następnie sama była metropolią dla wielu kolonii. Szczegóły opisujące założenie miasta podaje Herodot w IV księdze swych Historii. Była największym i najważniejszym z greckich pentapolis w północnej Afryce . Początkowo panowali tu królowie z rodu Battiadów, około roku 460 p.n.e. [1] zaprowadzono ustrój republikański . Podczas ateńskiego najazdu na Sycylię ( 415 - 413 p.n.e. ), epizodu wojny peoloponeskiej , miasto udzieliło pomocy obu stronom.[2] W 401 p.n.e. w Cyrenie na krótko zapanowała tyrania, wybuchła też wojna domowa.[3] Odkrycia archeologiczne wskazują na dużą zamożność mieszkańców i sugerują rozmyślne trzymanie się z dala od greckiej polityki (brak też widocznych wpływów egipskich).[4] Po śmierci Aleksandra Wielkiego Cyrena znalazła się w rękach dynastii Ptolemeuszy , a następnie przeszła w ręce Rzymian i została stolicą prowincji Cyrenajka obejmującej również Kretę .

Z Cyreny pochodzili tacy słynni filozofowie i uczeni starożytności jak: Arystyp , Karneades , Eratostenes i poeta Kallimach oraz późniejszy biskup Ptolemaidy Synezjusz .

Okres rzymski

W czasach Sulli mieszkańcy miasta zostali podzieleni na cztery grupy: obywatele, rolnicy, obcy i Żydzi. Ci ostatni zostali pozbawieni równych praw, jakie mieli w stosunku do pozostałych grup za czasów Ptolemeuszy. W połączeniu z aspektami religijnymi wywoływało to rozruchy. Do powstań doszło między innymi w roku 73 n.e. za czasów Wespazjana i ponownie w latach 115 - 117 za panowania cesarza Trajana . Bunty zostały stłumione, ale jak podaje Kasjusz Dion (LXVIII 32), w drugim z nich, obejmującym również Egipt i Cypr , około 200 000 Greków i Rzymian poniosło śmierć. W wyniku pacyfikacji Libia została tak wyludniona, że kilka lat później trzeba było zakładać nowe osiedla – tak przynajmniej podaje Euzebiusz z Cezarei .

Cyrena pozostawała ważnym ośrodkiem handlowym i morskim aż do trzęsienia ziemi , które zniszczyło miasto w roku 365 . Ammianus Marcellinus opisał je jako opuszczone, a urodzony w Cyrenie około roku 373 Synezjusz podaje, że miasto było rumowiskiem wydanym na pastwę koczowników . Upadek Cyreny przypieczętowały najazdy arabskie w VII wieku .

Cyrena w Biblii

Stąd pochodził również Szymon Cyrenejczyk , który według Nowego Testamentu pomagał nieść krzyż Chrystusowi . 51 dni później, na żydowskim święcie Pięćdziesiątnicy , była obecna spora liczba osób m.in. z różnych "części Libii, które leżą blisko Cyreny" ( Dz 2:10). Początki chrześcijaństwa w Antiochii Syryjskiej zapoczątkowali również osoby pochodzące z Cyreny (Dz 12:20). W okresie gdy święty Paweł rozpoczynał swą pierwszą podróż misjonarską ok. 47 r. n.e., wśród proroków i nauczycieli w Antiochii wymieniono Lucjusza Cyrenejczyka (Dz 13:1). W Dziejach Apostolskich 6:9 mowa jest o Cyrenejczykach, którzy toczyli spór ze Szczepanem w Jerozolimie .

Prace archeologiczne

Obecnie Cyrena jest stanowiskiem archeologicznym niedaleko wioski Szahhat. Najokazalszym zabytkiem są ruiny świątyni Apolla pochodzące z VII wieku p.n.e. Inne to ruiny świątynie Demeter i częściowo odkopane ruiny świątynie Zeusa – zniszczone na rozkaz Kadafiego w lecie 1978 roku. Pomiędzy Cyreną a Apollonią znajduje się wielka (około 10 km2) i bardzo dobrze zachowana nekropolia .

Ostatnio odkryto również zespół 76 nienaruszonych posągów rzymskich pochodzący z II wieku p.n.e. Ocalały one dzięki przysypaniu przez zawaloną podczas trzęsienia ziemi z 376 roku ścianę budynku, w którym stały.

W latach 80. XX wieku w górach w okolicy Cyreny prowadzili wykopaliska archeolodzy włoscy i libijscy, badający groty skalne, w których ukrywali się chrześcijanie przed prześladowaniami Rzymian. Z tym regionem Koptowie łączą postać św. Marka Ewangelisty , który według ich tradycji poniósł śmierć męczeńską w Aleksandrii , a urodzić się miał właśnie w okolicy Cyreny.

Przypisy

  1. John Kenyon Davies: Demokracja w Grecji klasycznej. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, s. 55. . 
  2. Davies, s. 55 - na podstawie Tukidydesa i ateńskiej uchwały honoryfikacyjnej
  3. Davies, s. 55 - na podstawie Diodora Sycylisjkiego
  4. Davies, s. 55

Linki zewnętrzne

Polskie wykopaliska w Libii


Inne hasła zawierające informacje o "Cyrena":

Etymologia nazw państw ...

Eratostenes ...

Hypatia z Aleksandrii ...

Cyrena Ruiny CyrenyTeatrKolumnadaPlan wykopalisk z 1860 Cyrena, gr. Κυρήνη – Kyrēnē, starożytne miasto położone w północnej Libii , w ...

Kolonia (geografia polityczna) ...

Publiusz Serwiliusz Watia Izauryjski ...

194 p.n.e. ...

Bitwa pod Akcjum ...

Antiochia (Turcja) ...

Olimpia (miasto) Syrakuzy – III: Epidamnos – IV: Byzantion – V: Sybaris – VI: Cyrena – VII: niezidentyfikowany – VIII: ołtarz? – IX: Selinunt – X: ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Cyrena":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie