Jöns Jakob Berzelius

Jöns Jakob Berzelius (ur. 20 sierpnia 1779 Väversunda, zm. 7 sierpnia 1848 w Sztokholmie ) – szwedzki chemik , lekarz i mineralog .

Wprowadził pojęcie izomerii oraz dzisiejsze symbole chemiczne , a także pierwszą systematykę związków chemicznych . Wprowadził także nazwę związki organiczne dla wszystkich substancji występujących w organizmach roślinnych i zwierzęcych. Uważano wtedy, że związki te wytwarzane są w organizmie dzięki sile życiowej - vis vitalis . W roku 1828 odkrył pierwiastek chemiczny , który otrzymał nazwę: Tor (Th, łac. thorium). Zaś w latach 1836-1839 wraz z Liebigiem dowiódł, że fermentacja jest procesem enzymatycznym . Autor wielu odkryć z zakresu chemii organicznej (wydzielił kwas mlekowy z mięsa w roku 1808, a w 1812 wydzielił kazeinę i fibrynę) i nieorganicznej (otrzymał kwasy antymonu i węglan litu w roku 1817, a następnie tetrachlorek krzemu, kwas metafosforowy (1826), chlorek chromylu (1827). Podał budowę wielu kwasów organicznych, opisał cer , selen ; otrzymał metaliczny cyrkon .

W latach 1807-1832 profesor medycyny i farmacji w Szkoły Chirurgii w Sztokholmie . Od roku 1837 zajmował miejsce nr. 5 w Akademii Szwedzkiej .

Był autorem podręcznika fizyki, chemii i mineralogii w 8. tomach (1806-1818). Wyjaśnił ponadto zjawiska o fundamentalnym znaczeniu dla chemii: katalizę i alotropię . Do największych jego osiągnięć należy opracowanie metody pomiaru mas atomowych.

Bibliografia