Serż Sarkisjan (
orm.
Սերժ Սարգսյան, ur.
30 czerwca
1954
w
Stepanakercie
w
Górskim Karabachu
) –
ormiański
polityk, działacz społeczności
ormiańskiej
w Górskim Karabachu, działacz państwowy w niepodległej Armenii, dwukrotny minister obrony, minister spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa narodowego, szef administracji prezydenta,
premier
Armenii od
26 marca
2007
do
9 kwietnia
2008
, lider
Republikańskiej Partii Armenii
. Zwycięzca
wyborów prezydenckich
19 lutego
2008
. Od
9 kwietnia
2008
prezydent Armenii
.
Edukacja
Wychowywał się w
Stepanakercie
, stolicy Górskiego Karabachu (wówczas
obwodu autonomicznego
w granicach
Azerbejdżańskiej SRR
. W
1971
podjął studia na Uniwersytecie Państwowym w
Erywaniu
. W latach
1973
-
1974
odbył służbę wojskową w
Armii Radzieckiej
. Studia filologiczne na Uniwersytecie w Erywaniu ukończył w
1979
. W trakcie studiów, w latach
1975
-
1979
pracował jako robotnik w fabryce elektrotechnicznej w Erewaniu.
Kariera polityczna
Po powrocie do Karabachu podjął działalność w strukturach
partyjnych
. Od
1979
był etatowym pracownikiem Komitetu Miejskiego
Komsomołu
w Stepanakercie: kierownikiem wydziału, II sekretarzem, a w latach
1983
-
1985
I sekretarzem KM Komsomołu. Kierował również wydziałem propagandy i agitacji w Komitecie Miejskim w Stepanakercie, a od
1985
był asystentem I sekretarza Komitetu Obwodowego KPZR w Górskim Karabachu.
Pod koniec lat 80. związał się z lokalnym ruchem ormiańskim, którego celem było wyłączenie Karabachu z granic Azerbejdżańskiej SRR i zjednoczenie z Armenią. Był bliskim współpracownikiem jednego z przywódców ruchu –
Roberta Koczariana
. Na przełomie lat 80. i 90. nastąpiła eskalacja konfliktu między Ormianami i Azerami w Górskim Karabachu. Sarkisjan stał w latach
1989
-
1993
na czele Komitetu Sił Samoobrony Górskiego Karabachu. W
1990
został wybrany do Rady Najwyższej Armenii, a w
1991
do Rady Najwyższej Republiki Górskiego Karabachu. W latach
1992
-
1993
pełnił obowiązki ministra obrony republiki karabachskiej. Na czele władz Karabachu stał w tym samym czasie Robert Koczarian. Kierowane przez Sarkisjana siły zbrojne odniosły wówczas szereg sukcesów militarnych w zmaganiach z wojskiem Azerbejdżanu.
W uznaniu zasług odniesionych w trakcie wojny w Karabachu, w
1993
prezydent Armenii
Lewon Ter-Petrosjan
mianował Sarkijana ministrem obrony w rządzie Republiki Armenii. Dwa lata później Sarkisjan stanął na czele Zarządu ds. Bezpieczeństwa Narodowego. W
1996
został szefem nowo utworzonego resortu spraw wewnętrznych i bezpieczeństwa narodowego (MSWiBN). Zachował stanowisko w rządzie pod kierownictwem Koczariana, powołanego na premiera w marcu
1997
. Po rezygnacji Ter-Petrosjana z funkcji prezydenta w
1998
Sarkisjan poparł kandydaturę Koczariana w wyborach prezydenckich. Latem
1999
po rozdzieleniu MSWiBN Sarkisjan został ministrem bezpieczeństwa narodowego. Podał się do dymisji po ataku terrorystów w budynku parlamentu ormiańskiego, do którego doszło
27 października
1999
. W jego wyniku zginęli m.in. premier Wazgen Sarkisjan i przewodniczący parlamentu Karen Demirczjan.
W listopadzie
1999
prezydent Koczarian powołał Sarkisjana na szefa swojej administracji i sekretarza Rady Bezpieczeństwa Narodowego. W maju
2000
Sarkisjan, zachowując stanowisko sekretarza RBN, objął funkcję ministra obrony w rządzie
Andranika Markariana
, które pełnił do
2007
. W
2003
kierował sztabem wyborczym Koczariana w wyborach prezydenckich. Wstąpił również do proprezydenckiej
Republikańskiej Partii Armenii
.
Po śmierci premiera Markariana objął
26 marca
2007
funkcję p.o. premiera.
2 kwietnia
2007
został zatwierdzony przez parlament na stanowisku szefa rządu. Jednocześnie zrezygnował ze stanowiska szefa resortu obrony.
Prezydent
Demonstracja przeciw wynikom wyborów prezydenckich, Erywań, 1 marca 2008.
Serż Sarkisjan mając m.in. poparcie prezydenta Koczariana i
Republikańskiej Partii Armenii
udzielone mu jesienią
2007
[1], wystartował w
wyborach prezydenckich
, które odbyły się
19 lutego
2008
. Według ostatecznych wyników ogłoszonych
25 lutego
przez Centralną Komisję Wyborczą, Sarkisjan zdobył ponad 862 369 głosów (52,82%), co dało mu zwycięstwo już w I turze[2]. Przedstawiciele opozycji nie uznali wyników, protestując przeciwko nieprawidłowościom, do których miało dojść w trakcie wyborów[3].
Zwolennicy
Lewona Ter-Petrosjana
, który w wyborach zajął drugie miejsce z wynikiem 21,5% głosów poparcia, zaraz po wyborach zorganizowali Erywaniu masowe protesty uliczne, które domagały się unieważnienia wyborów[4].
1 marca
2008
protesty zostały brutalnie stłumione przez policję. Śmierć poniosło 8 osób, a w kraju wprowadzono 20 dniowy stan wyjątkowy[5].
9 kwietnia
2008
oficjalnie objął urząd prezydenta Armenii[6]. Tego samego dnia mianował na stanowisko premiera
Tigrana Srkisjana
, dyrektora Banku Centralnego Armenii[7]. Sarkisjan jeszcze w kwietniu zobowiązał się współpracować z
Radą Europy
w celu zakończenia konfliktu z opozycją, której wielu działaczy zostało uwięzionych z pwodu ich powyborczych protestów. W tym celu powołał specjalna grupę roboczą, która miała zając się wcielaniem w zycie rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[8].
W kwietniu
2008
Sarkisjan oświadczył również wolę normalizacji stosunków z
Turcją
bez żadnych warunków wstępnych. Zapowiedział jedocześnie dalsze zabieganie o międzynarodowe uznanie
ludobójstwa Ormian
, dokonanego przez Turcję w
1915
[9]. Rezultatem nowej polityki była pierwsza w historii wizyta tureckiego szefa państwa (
prezydenta
Abdullaha Güla
) w Armenii we wrześniu
2008
[10].
Życie prywatne
Sarkisjan jest właścicielem dużego majątku, pochodzącego głównie z importu ropy naftowej do
Armenii
. Od
1983
jest żonaty z Ritą Sarkisjan, z zawodu nauczycielką muzyki, z którą ma dwoje dzieci.
Przypisy
- ↑
"RPA nominates Serge Sargsyan for President"
, Aremnian News, 10 listopada 2007.
- ↑
Окончательные итоги президентских выборов в Армении подтвердили избрание Сержа Саркисяна на пост главы государства – ОБОБЩЕНИЕ
(
ros.
). www.newsarmenia.ru, 25 lutego 2008. [dostęp 3 marca 2008].
- ↑
Оппозиция считает, что Левон Тер-Петросян лидирует на президентских выборах в Армении
(
ros.
). www.newsarmenia.ru, 20 lutego 2008. [dostęp 20 lutego 2008].
- ↑
"Thousands occupy Armenia square "
, BBC News, 22 lutego 2008.
- ↑
"Armenia: Police Beat Peaceful Protesters in Yerevan"
, Human Rights Watch, 2 marca 2008.
- ↑
"Armenia: Sarkisian Sworn In As President"
, RFE/RL, 9 kwietnia 2008.
- ↑
"The Other Sargsyan: PM Tigran in, political "independent" to lead government"
, Armenia Now, 11 kwietnia 2008.
- ↑
"Sarkisian Pledges To Meet Council Of Europe Demands"
, ArmenianLiberty, 25 kwietnia 2008.
- ↑
"Sarkisian Reaffirms Armenian Policy On Turkey"
, Armenian Liberty, 24 kwietnia 2008.
- ↑
"Gul in landmark visit to Armenia"
, BBC News, 6 września 2008.
Linki zewnętrzne