Bas – najniższy
solowy
i
chóralny
głos męski sięgający od E wielkiego do f razkreślnego (różne źródła podają różne skale).
Istnieje kilka rodzajów głosów basowych. Basso cantante (bas śpiewny) to rodzaj basu o przepięknej, szlachetnej barwie dźwięku i szerokiej skali. Basy cantante nierzadko wykonują też partie przeznaczone dla
bas-barytonów
czy nawet
barytonów
. Partie operowe dla basso cantante to m.in. Filip II w Don Carlosie
G. Verdiego
i Mefisto w Fauście
Ch. Gounoda
.
Basso buffo (bas komiczny) to rodzaj basu o mniej szlachetnej barwie dźwięku, ale o dużej ruchliwości i umięjętnośći różnego zabarwiania głosu. Istnieją dwa rodzaje basso buffo: lżejszy i cięższy. Oba rodzaje charakteryzuje ruchliwość i elastyczność, jednakże basso buffo cięższy dysponuje większą skalą w dół i ma ciemniejsze zabarwienie, a basso buffo lżejszy jest barwowo zbliżony do
barytonu
, jednakże głos jest bardziej okrągły i nie posiada takiego blasku w górze jak barytony. Typowe partie dla basów buffo to Dr. Bartolo w Cyruliku sewilskim
G. Rossiniego
czy Taddeo we Włoszce w Algierze tego samego autora (te partie spiewają też czasem barytony). Partie dla basso buffo cięższych to m.in. Osmin w Uprowadzeniu z Seraju
W. A. Mozarta
i Don Basilio w Cyruliku Sewilskim
G. Rossiniego
. Istnieją też partie buffo których nie da się jednoznacznie skalsyfikować, np. Leporello w Don Giovanni
W.A. Mozarta
, czy Don Pasquale w Don Pasquale
G. Donizetti
.
Innym typem basu jest basso serioso (bas poważny), który ma ciemną barwę, niską skalę i niewielką ruchliwość. Typowymi partiami dla tego głosu są Sarastro w Czarodziejskim Flecie W.A. Mozarta i Sparafucille w Rigoletto
G. Verdiego
.
Najniższym rodzajem basu jest basso profondo (bas głęboki), który jest właściwie odmianą basso serioso, jednakże o skali sięgającej poniżej C wielkiego. W operach nie wyróżnia się basów profondo, ale śpiewacy dysponujacy takim głosem zwykle spiewaja partie przeznaczone dla basów serioso.
Najsłynniejszymi śpiewakami w
XX wieku
dysponującymi głosami basowymi byli:
Fiodor Szalapin
, Ezio Pinza, Boris Christoff,
Cesare Siepi
,
Nikołaj Giaurow
, Ruggero Raimondi, Samuel Ramey, Paata Burchuladze, a z polskich śpiewaków
Adam Didur
i
Bernard Ładysz
.
Zobacz też