Śrutownik Bąk

Śrutownik ręczny w piwowarstwie domowym

Śrutownik - maszyna do rozdrabniania zboża .

Śrutowniki służą do mielenia ziarna zbóż. Efektem finalnym jest śruta , mająca zastosowanie w piwowarstwie do wyrobu piwa lub jako pasza dla zwierząt hodowlanych . W przemyśle piwowarskim śrutowniki zwane są również młynem, natomiast w rolnictwie rozdrabniaczem pasz .

Śrutowniki w rolnictwie

Rozróżnia się śrutowniki:

• żarnowe – dwa kamienie (dolny stały, górny obrotowy) rozdrabniają wpadające między nie zboże . Zwykle obracane były ręcznie.
• kamieniowe – dwa kamienie (lewy i prawy) o regulowanej separacji (jeden stały, drugi obracany w płaszczyźnie pionowej) z podajnikiem ślimakowym poddającym ziarno - rozdrabniają (ścierają) wpadające między nie zboże . Stopień rozdrobnienia ziarna zależy od ustawienia odległości pomiędzy kamieniami. Z reguły obracane maszynowo.
• bijakowe – zespół bijaków (metalowych płyt) obracających się szybko na wale - bijaki uderzając z dużą energią w ziarno powodują jego rozdrobnienie. Stopień rozdrobnienia ziarna zależy od wielkości oczek sita w obudowie śrutownika. Z reguły obracane maszynowo.

Uważa się, że śrutowniki kamieniowe dają lepszą paszę niż bijakowe. Ważne, aby ziarna zbóż były suche, gdy są mokre, podczas ścierania, wzrasta ich temperatura, co może doprowadzić douszkodzenia śrutownika.