Łyko ( łac . floem) – żywa tkanka roślinna niejednorodna, wchodząca w skład zespołu tkanek przewodzących , pełniących funkcję przewodzącą w roślinach naczyniowych . Łyko przewodzi produkty fotosyntezy , czyli związki organiczne .

Ze względu na pochodzenie wyróżnia się łyko pierwotne i łyko wtórne.

Budowa

Łyko pod względem histologicznym zbudowane jest z niżej wymienionych elementów komórkowych:

• rurek sitowych z komórkami towarzyszącymi (u okrytonasiennych) lub tylko komórek sitowych (u paprotników i nagonasiennych),
• włókien łykowych (przeważnie martwych) pełniących rolę elementów mechanicznych,
• miękiszu łykowego i miękiszu promieni łykowych pełniących rolę magazynu dla skrobi , tłuszczów , garbników i innych związków organicznych,
• komórki wydzielnicze zawierające kryształy szczawianów wapnia ,
• przewody żywiczne i rurki mleczne ,
• sklereidy - komórki kamienne (komórki sklerenchymatyczne) nadające łyku twardość.

Żywe komórki szybko transportujące składniki pokarmowe to elementy sitowe (rurki sitowe). Są to wydłużone komórki, ułożone jedna na drugiej, a pola sitowe znajdują się na poprzecznych ścianach. Przechodzą przez nie grube pasma cytoplazmy (grubsze niż plazmodesmy ). Pory sit wyścielone są kalozą , której warstwa w rurkach funkcjonujących jest cienka, natomiast w rurkach, które przestają funkcjonować kaloza całkowicie zamyka pory pól sitowych. W dojrzałych komórkach zwykle jądro komórkowe zanika, nie ma też diktiosomów , mikrotubul i tonoplastu , zmniejsza się liczba rybosomów i mitochondriów , retikulum endoplazmatyczne ma postać tubularną (głównie u nagonasiennych i paprotników) lub pęcherzykowatą^[1]. Funkcję jądra przejmuje jądro sąsiednich komórek przyrurkowych.

Łyko u różnych grup roślin

Najprościej zbudowane jest łyko u paprotników i nagozalążkowych , gdzie składa się z komórek sitowych i miękiszu łykowego. Komórki sitowe mają nieregularnie rozmieszczone tzw. pola sitowe, czyli zbiory porów ułatwiających przepływ transportowanych między komórkami substancji.

Bardziej zaawansowany floem występuje u okrytozalążkowych . Składa się z rurek sitowych , komórek przyrurkowych (towarzyszących), miękiszu łykowego i włókien łykowych.

U niektórych gatunków drzew łyko jest bardzo silnie rozwinięte i nosi nazwę łubu , a występuje głównie u lipy , wiązów czy też wierzby .

Przypisy