Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Łabędź niemy

Łabędź niemy

Łabędzie nieme podczas toków
Łabędź niemy wzbijający się do lotu
Młody łabędź niemy
Łabędź niemy z dziewięciorgiem piskląt

Łabędź niemy (Cygnus olor) – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Eurazję od Łaby i Półwyspu Jutlandzkiego po Pacyfik . Przeloty: marzec-kwiecień i wrzesień-grudzień. Zimuje w Europie , północnej Afryce oraz środkowej i południowej Azji . Jest jednym z najcięższych ptaków latających.

Spis treści

Morfologia

Samce większe od samic, dorosłe osobniki białe, dziób pomarańczowy z czarnym paznokciem na czubku, u nasady czarna narośl (większa u samców w okresie godowym). Nogi czarne. Młodociane szare (białe od 3. roku życia) z szaroczerwonym dziobem, choć zdarzają się osobniki białe już od wyklucia. Nie mają narośli na dziobie i szaroczerwonych łap. Dwuletnie ptaki zachowują jeszcze szarą głowę, szyję i lotki. Mają szary puch, ale niektóre zmutowane osobniki udomowione immutabilis – biały (zachowują też jasne łapy). Płynąc wygina esowato szyję, a skrzydła unosi w górę tworząc rodzaj peleryny. Dorosłe osobniki nie nurkują, choć pisklęta posiadają tę umiejętność. Pierzą się raz w roku. Pierwsze pierzenie u piskląt odbywa się od września do stycznia. Nogi łabędzia niemego są krótkie, czarne i osadzone w tyle. Skok i palce są dość gęsto pokryte niewielkimi, rogowymi tarczkami. Na lądzie poruszają się niezdarnie wykonując powolne, kołyszące się ruchy. W wodzie natomiast radzą sobie doskonale, dzięki spiętym błoną trzem palcom. Szyja jest dość długa i często wygięta esowato. Osadzona jest na szerokim i nieco spłaszczonym ciele. Głowa niewielka. Łabędzie posiadają również lekko zadarty ogon. Są to najcięższe na świecie ptaki zdolne do aktywnego lotu. Aby wzbić się w powietrze potrzebują zbiornika wodnego, na którym wykonują kilkudziesięciometrowy rozbieg. Czasami startują też z rozległej, płakiej powierzchni ziemi lub zamarzniętej, lecz niezbyt śliskiej tafli jeziora lub rzeki. Wzbijają się w powietrze zawsze pod wiatr, dopiero później zmieniają kierunek lotu. Powoli nabierają wysokości intensywnie pracując skrzydłami. Latają najczęściej około 50 metrów nad ziemią. Podczas lotu słychać głośny świst wolno i majestatycznie machających skrzydeł spowodowany wibrującymi lotkami. Mają wówczas w charakterystyczny sposób wyciągniętą szyję. Lądują prawie wyłącznie na powierzchni wody lub ewentualnie, w razie konieczności, na śliskim lodzie. Obserwowano także wielokrotnie stada łabędzi liczące ponad 200 szt. żerujące na ozimych zbożach lub rzepaku. Każde wzbicie się w powietrze i lot to dla łabędzia poważny wysiłek, dlatego latają one rzadko, tylko wtedy, gdy jest to dla nich absolutnie konieczne (poszukiwanie pokarmu, atak dużego drapieżnika itp.). W niewoli często stosowane jest podcinanie lotek, co całkowicie uniemożliwia lot. Dorosły łabędź niemy może mieć ponad 25 tysięcy piór, z czego ok. 20 tysięcy znajduje się na szyi[3] Jak wskazuje nazwa gatunkowa, nie często można usłyszeć łabędzi głos, ale czasem jednak wydaje pogwizdywania i żałosne zawodzenie.

Wymiary średnie

  • Długość ciała ok. 150 – 170 cm
  • Rozpiętość skrzydeł ok. 235 cm
  • Masa od 10 do max. 23 kg (samica nieco mniejsza od samca)

Występowanie

Cały niżowy obszar kraju, akweny o różnej wielkości i charakterze: jeziora, stawy hodowlane, starorzecza, glinianki, torfianki, zbiorniki wiejskie i miejskie. W Polsce częściowo wędrowny, ostatnio jak wiele innych ptaków zimuje w kraju, głównie na niezamarzających wodach śródlądowych. Tak szerokie występowanie wynika z tego, że łabędź stał się ptakiem na pół udomowionym, zdarza się, że sam podpływa do ludzi na brzegu oczekując pożywienia.

Biotop

Stojące zbiorniki wodne z dużą ilością trzcin, w zimie również na wybrzeżu mórz.

Liczebność

Nieliczny, lokalnie średnio liczny, w Polsce ok. 5000-6000 par.

Rozród

Toki

Pary, które dobierają się już jesienią dochowują sobie wierności. Po zanurzeniu szyi w wodzie prostują się przyciskając piersiami. Oboje na początku wiosny obierają swoje terytorium, którego samiec gwałtownie broni. Odstrasza intruzów groźną postawą z wyciągniętą głową do tyłu i podniesionymi skrzydłami. Jednocześnie rzuca się naprzód odbijając się od powierzchni wody lub ziemi obiema łapami.

Gniazdo

W trzcinach, pływające, rzadziej na lądzie lub w innych trudno dostępnych miejscach. Podkład tworzą gałązki i grubsze badyle, wierzch delikatne liście trzcin i sitowia, a wnętrze wysłane jest materiałem drobnym oraz dużymi piórami puchowymi[3]. Samiec przynosi budulec dziobem i podaje samicy, a ona układa go we właściwy sposób.

Jaja

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając 5 do 9 jaj (oswojone łabędzice nawet do 12) w kwietniu lub maju.

Wysiadywanie

Jaja wysiadywane są przez okres 35 dni tylko przez samicę, podczas gdy samiec pozostaje w pobliżu broniąc w razie potrzeby gniazda. Pisklęta są zagniazdownikami , opiekują się nimi zarówno samiec jak i samica. Zdolność do lotu uzyskują po około 4 – 5 miesiącach. Dwu i trzyletnie młode wprawdzie próbują budować już gniazdo, ale dojrzałość osiągają w 4 roku życia.

Pożywienie

Pokarm roślinny, ale ze sporym dodatkiem małży, ślimaków i larw owadów. Młode w pierwszych dniach życia odżywiają się zbutwiałą roślinnością, którą zdobywa matka. Pokarm często wydobywany jest wprost z dna zbiornika poprzez zanurzenie całego przodu ciała i uniesienie tylnej części ponad wodę.

Status, zagrożenie i ochrona

Objęty ochroną gatunkową , ujęty w Dyrektywie Ptasiej .

Przypisy

  1. Cygnus olor w: Integrated Taxonomic Information System ( ang. )
  2. Cygnus olor . Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) ( ang. )
  3. 3,0 3,1 Sokołowski J. 1972. „Ptaki ziem polskich” tom II. PWN. Warszawa

Bibliografia

  1. Russel Ash: "Whitaker. Księga faktów" wyd. Firma Księgarska, wersja pol. 2006.
  1. Karel, Stastny: Ptaki wodne. Warszawa: Delta, 1993. . 

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Łabędź niemy":

Mazurski Park Krajobrazowy ...

Łabędź niemy Łabędź niemy Systematyka Domena eukarionty Królestwo zwierzęta Typ strunowce Podtyp kręgowce Gromada ptaki Podgromada Neornithes Nadrząd neognatyczne Rząd blaszkodziobe Rodzina kaczkowate Podrodzina gęsi Plemię gęśce Rodzaj Cygnus Gatunek łabędź niemy Nazwa systematyczna Cygnus olor( Gmelin , 1789)Kategoria zagrożenia ( CzKGZ ) najmniejszej troski Zasięg występowania Łabędzie ...

Paweł Szydłowiecki ...

Łabędź (herb szlachecki) ...

Kaplica królowej Zofii na Wawelu ...

Zeus ...

Pobrzeże Kaszubskie ...

Elżbieta Bawarska ...

Żywiec ...

Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Łabędź niemy":

121. Rzeczpospolita za panowania Sasów (plansza 5) ...

026b. Ptaki – latający krewni gadów (plansza 16) ...

Ptaki 2 (plansza 10) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie