Temat: Średniowieczny danse macabre w Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią.
Cele lekcji :
a) Wiadomości
Uczeń:
- zna historię powstania oraz losy rękopisu Dialogu…,
- zna średniowieczny motyw tańca śmierci (danse macabre),
- umie wskazać elementy moralistyczno-dydaktyczne zawarte w Dialogu…,
- wie, co to jest dialog rozumiany jako forma utworu literackiego,
- wie, jaką rolę przypisywano artyście i jakie zadania stawiano przed sztuką i literaturą w epoce średniowiecza,
- zna treść Dialogu Mistrza Polikarpa ze Śmiercią.
b) Umiejętności
Uczeń:
- umie przedstawić genezę Dialogu…,
- potrafi opowiedzieć, jakie idee propaguje i jaką wymowę zawiera Dialog…,
- umie obrazowo opisać Śmierć widzianą oczami Mistrza Polikarpa, w wyobraźni przedstawia sobie swój wizerunek Śmierci.
Metoda i forma pracy:
Metoda podająca: nauczyciel opisuje średniowieczny motyw danse macabre.
Metoda impresywna: uczniowie wyobrażają sobie wizerunek śmierci.
Metoda praktyczna: uczniowie pracują z tekstem Dialogu….
Referat: wybrany uczeń wyjaśnia, co to jest moralitet.
Środki dydaktyczne:
- Kopie rycin i obrazów przedstawiających średniowieczny motyw danse macabre.
- Karty pracy do analizy językowej utworu.
Przebieg lekcji:
1. Faza przygotowawcza
Nauczyciel wprowadza uczniów w atmosferę danse macabre. Podkreśla dużą popularność motywu tańca śmierci w literaturze i sztuce późnego średniowiecza. Uczniowie odpowiadają na pytanie o alegoryczne sensy zawarte w obrazach przedstawiających korowody roztańczonych ludzi prowadzonych przez kościotrupa z kosą.
Nauczyciel zadaje pytanie, w jaki sposób motyw danse macabre został wykorzystany
w Dialogu mistrza Polikarpa ze Śmiercią. Następnie przedstawia genezę utworu, losy rękopisu, przekładów i publikacji.
2. Faza realizacyjna
Uczniowie opisują Śmierć taką, jaką ją ujrzał w pustym kościele mistrz Polikarp. Odnajdują
w treści utworu określenia przedstawiające jej postać, zarysowujące jej charakter (osobowość). Dzielą się swoimi wrażeniami, w jakim stopniu obraz Śmierci z utworu odpowiada ich wyobrażeniom.
Uczniowie czytają wybrane przez nauczyciela fragmenty utworu. Wyjaśniają niezrozumiałe słowa i sformułowania. Odpowiadają na pytania o formę utworu – nauczyciel charakteryzuje gatunek dialogu.
Jeden z uczniów, na podstawie wcześniej przygotowanej notatki, wyjaśnia, czym jest moralitet. Wymienia cechy charakterystyczne i cele przyświecające temu gatunkowi dramatycznemu. Pozostali uczniowie odnajdują cechy moralitetu w tekście Dialogu…. Wskazują na zawarte w nim treści satyryczne.
3. Faza podsumowująca
Nauczyciel przytacza łacińską sentencję vanitas vanitatum et omnia vanitas. Uczniowie wyjaśniają jej znaczenie i zastanawiają się, w jakim kontekście można ją odnieść do treści Dialogu…. Zakończeniu lekcji towarzyszyć będzie refleksja nad zagadnieniem przemijalności. Nauczyciel zauważa, że fakt ten w żadnym wypadku nie powinien nas zniechęcać do życia, ale powinien być źródłem naszego do niego dystansu.
4. Zadanie domowe
Napisz, w jaki sposób Dialog… realizuje założenia moralitetu.
| 
