Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dziecko z nadpobudliwością psychoruchową

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1760 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Uczeń z nadpobudliwością psychoruchową – opis i analiza przypadku rozpoznania i rozwiązywania problemu wychowawczego.



I. Identyfikacja problemu

Byłam wychowawczynią klasy I. Prowadząc obserwacje swoich uczniów na zajęciach dydaktycznych i podczas zabawy, moja uwagę bardzo szybko zwróciła Marzena, która sprawiała problemy wychowawcze. Problemy te związane były z jej nadpobudliwością psychoruchową i zaburzonymi kontaktami z rówieśnikami, z przejawami agresji i z trudnościami w koncentracji uwagi. Niemożność koncentracji wpływała na trudności dydaktyczne, które obejmowały zaburzenia percepcji wzrokowej i słuchowej.
W celu wyjaśnienia przyczyn występujących trudności , dokonania właściwej diagnozy oraz prognozy oddziaływań wychowawczych zastosowałam następujące metody: wywiad z babcią dziecka, obserwacja, analiza wyników badań psychologicznych, rozmowa z rówieśnikami z klasy.

Dziewczynka wychowuje się w rodzinie zastępczej, którą tworzy babcia. Ma dwóch starszych braci i młodszą siostrę. Nad rodzeństwem sprawuje opiekę matka. Babcia jest osobą uległą i coraz częściej nie radzi sobie z problemami wychowawczymi dziewczynki.

Prowadząc obserwację dziecka spostrzegłam, że dziewczynka ustawicznie się kręci, bawi drobnymi przedmiotami, wyrywa z odpowiedzią, zanim jeszcze zostanie dokończone pytanie, przerywa innym, wtrąca się do rozmowy albo zabawy, w ławce odwraca się do kolegów, rozmawia, czasem nie jest zainteresowana lekcją. Często wydaje się, że nie słucha tego, co się do niej mówi. Każde polecenie trzeba kilka razy powtarzać. Na zajęciach pracuje bardzo powoli, ma trudności w koncentracji uwagi. Zadania wykonuje w wolnym tempie i niestarannie: skreśla , wyciera gumką, opuszcza wyrazy. Rysunki są mało staranne, ubogie w szczegóły. Często nie kończy rozpoczętego zadania, porzuca pracę, wychodzi z ławki. Szybko rozprasza się pod wpływem bodźców zewnętrznych. Przeszkadza kolegom w zabawie, potrąca, w wyniku czego powstają konflikty z rówieśnikami. Nie chce podporządkować się innym dzieciom w zabawie, ale i sama nie potrafi zorganizować żadnej zabawy. Podczas przerw biega, nie zwracając uwagi na upomnienia nauczycieli dyżurujących, często też na skutek drobnych zaczepek słownych i uporu popada w konflikty z rówieśnikami. Powyższe zachowanie sugeruje, że Marzena jest dzieckiem nadpobudliwym psychoruchowo.

II. Geneza i dynamika zjawiska

Z wywiadu z babcią dziecka dowiedziałam się, że dziewczynka prawnie pozostaje pod jej opieką od pięciu lat. Mama rozwiodła się z biologicznym ojcem dziecka, ma ograniczone prawa rodzicielskie. Systematycznie utrzymuje kontakt z córką, ojciec - bardzo rzadko. Marzenka urodziła się z trzeciej ciąży. Poród był długotrwały lecz normalny. Dziewczynka wychowywała się w niespokojnej atmosferze. Często w rodzinie odbywały się kłótnie i awantury. Powodem kłótni były różnice zdań między małżonkami i problemy finansowe. Od urodzenia dziewczynka była wybitnie ruchliwa, wspinała się na meble, zawsze musiała „coś robić”. W wieku trzech lat wypadła z okna III piętra. Doznała urazu nadgarstka. Przebywała trzy dni na obserwacji w szpitalu. Po wypadku nie wykonano jej badań obrazowych OUN i w stanie dobrym wypisano ją do domu. Dopiero po pół roku od zdarzenia u dziewczynki wystąpiły silne bóle głowy i ataki padaczki. Od tego momentu jest objęta opieką Kliniki Neurologii Wieku Rozwojowego Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach. W przeprowadzonym tam badaniu EEG stwierdzono nieprawidłowy zapis, z przewagą zmian w prawej okolicy ciemieniowej, potylicznej i skroniowej. Obecnie od dłuższego czasu u dziecka nie występują napady padaczkowe. Cały czas dziewczynce podawane są odpowiednie leki. Opisane zajście, jak i trudna sytuacja finansowa były powodem ograniczenia praw rodzicielskich.

Babcia przyznała, że obecnie ma problemy wychowawcze z wnuczką. Dziewczynka jest uparta, nieposłuszna, często z błahych powodów złości się, nie chce odrabiać zadań domowych ani uczyć się. Nie sprząta w swoim pokoju, nie układa zabawek , książek. Do tej pory ma lęki, boi się, nie można zostawić jej samej w domu nawet na chwilę. Często ma ataki histerii. Jeżeli babcia na coś jej nie pozwoli krzyczy, bije głową w ścianę lub podłogę, tupie nogami. W ten sposób wymusza odpowiednie zachowanie na babci. Musi być tak jak ona chce. Najchętniej dziewczynka całe popołudnia spędzałaby poza domem w gronie rówieśników. Śpi w swoim łóżku, ma kącik do nauki, biurko, bajki, książki, zabawki. Mieszkanie jest małe (dwa pokoje), ale zadbane. Zamieszkuje je oprócz babci Marzenki, wujek – syn babci.

Babcia zobowiązała się, że co tydzień będzie się ze mną kontaktowała, aby dowiedzieć się, czy dziewczynka nie ma problemów w nauce i zachowaniu.

Babcia dotrzymała obietnicy. Systematycznie konsultowała się ze mną w sprawie wnuczki. Korzystała z udzielanych wskazówek i rad oraz fachowej literatury, którą jej udostępniłam.

Na prośbę babci Marzenka w „zerówce” została skierowana na badania do poradni psychologiczno – pedagogicznej.

Na podstawie przeprowadzonej diagnozy psychologiczno – pedagogicznej stwierdzono, że na trudności dziecka ma wpływ nadpobudliwość psychoruchowa, niewłaściwa atmosfera panująca w domu rodzinnym, wypadek oraz zbytnia pobłażliwość i brak konsekwencji ze strony osób ją wychowujących.



III. Znaczenie problemu


Na trudności wychowawcze i dydaktyczne dziewczynki ma wpływ nadpobudliwość psychoruchowa na którą złożyło się kilka przyczyn. Jedną z nich jest trudna, nerwowa sytuacja rodzinna dziecka i błędy wychowawcze rodziny. T. Bednarska uważa, że z nadpobudliwością psychoruchową mamy do czynienia wtedy, gdy dochodzi do powstania przewagi procesów pobudzania nad procesami hamowania. Jeżeli w fazie największego wzrostu mózgu występują jakieś przeszkody mogące doprowadzić do zmniejszenia się liczby połączeń nerwowych oraz spowolnić niezbędne biochemiczne procesy dojrzewania to może zaburzyć dynamikę procesów nerwowych, wpłynąć na opóźnienie kształtowania się mowy, pisania, czytania i myślenia. Jest to jedna z przyczyn nadpobudliwości psychoruchowej. Do innych możemy zaliczyć również uszkodzenia powstałe w życiu płodowym, w trakcie porodu, a także błędy wychowawcze i nerwowy tryb życia dziecka. B. Czeredrecka uważa, że nadpobudliwość psychoruchowa to zespół cech zachowania, który dotyczy czynności psychicznych i metodycznych. Występuje w postaci wzmożonego pobudzenia ruchowego, nadmiernej reaktywności emocjonalnej oraz specyficznych zaburzeń funkcji poznawczych. Jako najczęstsze przyczyny wzmożonych napięć emocjonalnych, które mogą doprowadzić do zaburzeń dynamiki procesów nerwowych autorka wymienia niespokojną atmosferę domową, kłótnie między rodzicami, poważniejsze zatargi z rówieśnikami.
Środowisko dziewczynki dopuściło do nasilenia objawów nadpobudliwości – pozostawiono dziecku dość dużą swobodę, ulega się zachciankom dziewczynki, ustępuje, pobłaża, brak jest konsekwencji i właściwej opieki ze strony babci.



IV. Prognozy

Prognoza negatywna (w przypadku zaniechania oddziaływań)
Uczennica nie będzie przestrzegać elementarnych zasad dyscypliny w szkole, nie będzie potrafiła koncentrować się na wykonywaniu określonych czynności, a w konsekwencji będzie miała duże problemy w nauce. Brak akceptacji społecznej dzieci i dorosłych może sprawić, że uczennica znienawidzi szkołę i zacznie wagarować. Może także spowodować wzrost agresji.


Prognoza pozytywna (w przypadku wdrożenia oddziaływań)
Nastąpią pozytywne zmiany w zachowaniu dziecka poprzez skierowanie aktywności dziecka i jego zaangażowania emocjonalnego na cele społecznie pozytywne. Zostanie zaspokojona potrzeba akceptacji społecznej i uczennica nawiąże właściwe kontakty społeczne, przyjaźnie, a także wyrobi właściwy system wartości oparty na szacunku, życzliwości do innych. Uczennica będzie potrafiła dłużej skupić uwagę na wykonywaniu zadania i będzie lepiej przyswajała wiedzę.

V. Propozycje rozwiązania

Hanna Nartowska uważa, ze „terapia w przypadku nadpobudliwości polega na umiejętnym zapobieganiu sytuacjom, które wzmagają nadpobudliwość i skierowaniu aktywności dziecka i jego zaangażowania emocjonalnego na cele społecznie pozytywne, co da dziecku pole do rekompensaty i podniesie rangę w zespole rówieśników.” (3) Biorąc pod uwagę dotychczasowe zachowanie się dziewczynki, podjęłam działania naprawcze.
1) Przestrzeganie trzech zasad postępowania z dzieckiem nadpobudliwym w szkole i w domu:
ü regularności, czyli działania w ustalonym rytmie, unikanie gwałtownych i radykalnych zmian,
ü rutyny, czyli wykonywanie określonych czynności w ściśle określonych porach dnia według tej samej kolejności i stałego schematu,
ü repetycji, czyli nieustających powtórek, wymagających dużej cierpliwości od nauczyciela i opiekunów.
2) Powierzanie dziecku dodatkowych zadań w klasie i ich egzekwowanie.
3) Uczęszczanie na zajęcia koła ekologicznego.
4) Podjęcie pracy terapeutycznej indywidualnej.
5) Ćwiczenia koncentracji uwagi, analizy wzrokowej.
6) Wyrabianie sprawności manualnej rąk.
7) Przyzwyczajanie i wdrażanie dziecka do finalizowania każdego rozpoczętego zadania.
8) Regulowanie reakcji emocjonalnych.
9) Systematyczna współpraca z prawną opiekunką dziecka.
10)Pedagogizacja opiekuna na temat radzenia sobie z problemami dziecka.
11)Współpraca z pedagogiem szkolnym.


VI. Wdrażanie oddziaływań

W związku z dotychczasowym zachowaniem się uczennicy podjęłam oddziaływania zmierzające do zaspokojenia potrzeby ruchu i wykorzystania jej aktywności w sposób pozytywny. Dziewczynka miała powierzone dodatkowe zadania w klasie:
- przygotowywanie pomocy do zajęć (np. pomoc w przygotowaniu przyborów do zajęć gimnastycznych czy plastycznych, rozdawanie kart pracy, zeszytów, temperowanie kredek),
- przynoszenie kredy,
- wycieranie tablicy,
- podlewanie kwiatów,
- pomoc w zawieszaniu gazetek ściennych i ozdabianiu klasy.

Uczennica została zachęcona i włączona do przygotowania przedstawienia z okazji Dnia Babci, Święta Ziemi, Dnia Matki. Powierzałam jej atrakcyjne role, z których dobrze się wywiązywała. Uczęszczała też na pozalekcyjne zajęcia koła ekologicznego. Była zachęcana do wspólnej zabawy z rówieśnikami z klasy. Zawsze chwaliłam ją w obecności grupy za dobrze wykonaną pracę. Uczestniczyła również w zajęciach terapeutycznych prowadzonych przeze mnie. Indywidualna praca terapeutyczna polegała na ogólnym uspokojeniu organizmu i stosowaniu takich ćwiczeń, które rozładują napięcie u dziecka oraz wzmocnią jego uwagę i zainteresowanie tymi ćwiczeniami. Stosowałam zmienną, atrakcyjną tematykę i łatwe, różnorodne techniki pracy (stemplowanie, malowanie, lepienie z plasteliny, masy solnej), które pobudzały zainteresowania dziecka. Zajęcia odbywały się w atmosferze ciszy, ładu i spokoju. Konsekwentnie przyzwyczajałam i wdrażałam Marzenę do kończenia każdego przedsięwzięcia. Zwracałam uwagę na staranne wykonywanie prac oraz kończenie każdej rozpoczętej czynności. Za każdym razem mówiłam dziecku, co dobrze robi, z czego się cieszę. Uczyłam dziecko rozładowywania negatywnych emocji za pomocą „kartki bezpieczeństwa” (zgnieć, podepcz lub narysuj, jaki jesteś zły).Utrzymywałam systematyczny kontakt z babcią dziecka w celu jednolitego oddziaływania na dziewczynkę. Udzielałam wskazówek i rad, co do postępowania z dzieckiem w domu. Zapoznałam babcię dziecka z zasadami, jakie należy stosować i przestrzegać pracując i opiekując się dzieckiem nadpobudliwym psychoruchowo.

VII. Efekty oddziaływań

Wspólne działania moje, dziewczynki, babci przyniosły oczekiwane rezultaty. Udało się w dużym stopniu złagodzić zaburzenia w zachowaniu dziewczynki. Marzenka coraz częściej nie przeszkadzała na lekcji, siedziała spokojnie w ławce, nie bawiła się przedmiotami, uważnie słuchała tego, co mówił do niej nauczyciel. Interesowała się tematem zajęć. Starała się dokładnie i bez pośpiechu wykonywać i kończyć rozpoczęte zadania. Zaczęła coraz lepiej radzić sobie w nauce, dłużej skupiała uwagę. Chętnie współdziałała z kolegami z klasy. Nawiązała dobre kontakty z rówieśnikami i włączyła się aktywnie w życie klasy.

Opracowała: Ewa Cygańczuk, nauczyciel mianowany, S P nr 6 w Trzebini.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie