Każdego roku w szkole urządzam wieczór andrzejkowy. Wspólnie z uczniami dekoruję salę plakatami, rysunkami, odpowiednim oświetleniem, tak aby wprowadzić nastrój tajemniczości. Celem imprezy jest poznanie polskich tradycji ludowych, zintegrowanie , współdziałanie grupy i wdrażanie do aktywnego spędzenia czasu wolnego.
Do imprezy angażuję też rodziców, którzy pomagają przy odczytywaniu wróżb (jako wróżki) i przygotowują słodki poczęstunek. Zabawa rozpoczyna się od wspólnego utworzenia kręgu, wejścia wróżki (gospodyni wieczoru). Następnie wróżka zajmuje miejsce w kręgu, zapala świecę i rozpoczyna uroczystość np. „Człowiek często myśli o tym, co go w życiu czeka. Dzisiaj jest Wigilia Andrzeja, a wraz z nią andrzejkowe wróżby. Za chwilę wszyscy przeniesiemy się w krainę magii. Dalej wróżka zaprasza wszystkich do poznania swojej przyszłości przez uczestnictwo zabawie. Dalsza część przebiega zgodnie ze scenariuszem.
ZABAWA ANDRZEJKOWA - SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI
Cel ogólny:
§ zapoznanie uczniów z niektórymi zwyczajami andrzejkowymi
§ kultywowanie ludowych tradycji
Cele operacyjne: dziecko:
§ poznaje pląsy, konkursy, zabawy i wróżby
§ potrafi wypowiedzieć się na temat źródła ludowej tradycji
§ w aktywny sposób spędza wolny czas
§ kształtuje umiejętność logicznego myślenia i kojarzenia
§ potrafi współdziałać w grupie
§ czuje się dowartościowane poprzez aktywny udział w zabawach
Metody:
§ słowna: rozmowa, objaśnienia
§ czynna: zabawy, wróżby, konkursy, pląsy
Środki dydaktyczne: rekwizyty do wróżb (miska, wosk, kubki, obrączka, pierścionek, moneta, różaniec, cukier, buty, karty z numerami, z zawodami, horoskop, gałązki wiśni, butelka, świece, plakaty z przysłowiami, magnetofon, płyty, kasety, stoły, ciasto, cukierki, herbata, plakaty do dekoracji, odpowiednie oświetlenie, strój wróżki.
Forma pracy:
§ z całą grupą
§ grupowa
Przebieg:
1. Powitanie uczniów, nauczycieli i rodziców. Wyjaśnienie dlaczego się tu spotkaliśmy. Przybliżenie tradycji andrzejkowego wieczoru. Wszyscy siadają w kręgu i rozpoczynają zabawę wspólnym wypowiedzeniem zaklęcia.
Oj dadaże, oj babaże,
niechaj przyszłość się ukaże. Czary mary, wosku
lanie, co ma stać się niech się stanie!
Hokus – pokus,
czary – mary,
aby wróżba się spełniła-
złóżmy dary!
Uczniowie wrzucają monetę jednogroszową do miski z wodą. Wróżby spełnią się wtedy, gdy moneta do niej wpadnie.
2. Wróżba – Lanie wosku.
Dzieci leją wosk przez dziurkę od klucza, a wróżki odczytują wróżby.
Kształt figury geometrycznej świadczy o tym, że ten, kto lał wosk, jest zrównoważony, lubi życie spokojne, wolne od trosk materialnych, jest praktyczny i rozsądny – nawet za bardzo. Szkoda, że nie ma głębszych zainteresowań twórczych, zawodowych, przy swoich zdolnościach mógłby wiele osiągnąć. Partnera pozna w swoim najbliższym otoczeniu.
Kształt drzewa, lasu oznacza, że wróżący sobie lubi wieś, piękne widoki, wzruszającą lekturę. Marzy o prawdziwej miłości, chociaż się do tego nie przyznaje. W życiu może doznać wielu rozczarowań, ponieważ kieruje się głównie uczuciem i nie stać go na obiektywny sąd o ludziach. Powinien częściej przebywać w towarzystwie starszych, doświadczonych ludzi i spróbować zainteresować się literaturą popularnonaukową. Partnera znajdzie wśród ludzi piastujących ważne społecznie funkcje, np. nauczyciel, dziennikarz, naukowiec, dyrektor.
Kształt bryły, góry, skały – ten, kto lał wosk, ma gwałtowną, wybuchową naturę. Chciałby, żeby go wszyscy słuchali. Często jest niesprawiedliwy. Zbyt wiele myśli o sobie. Marzy o niezwykłych przygodach. Chciałby poznać partnera, który jest absolutnym ideałem, przewyższa urodą i stanowiskiem wszystkie znane mu osoby. Powinien dużo dyskutować ze znajomymi i okazywać im więcej życzliwości.
Figura rycerza, konia, przedmiot o charakterze wojskowym oznacza, że lejąca wosk dziewczyna wyjdzie za mąż za wojskowego albo jeśli to chłopiec, to sam zostanie żołnierzem. Jest trochę staroświecki i ma kompleks niższości. Ciągle myśli o tym, że koleżanki i koledzy są mądrzejsi, ładniejsi i mają większe powodzenie. Wobec życia zachowuje się biernie. Jeśli coś się nie powiedzie, ma pretensje do losu, nigdy do siebie. Powinien zmobilizować się! Pomyśleć, co chce w życiu osiągnąć, i nauczyć się liczyć tylko na siebie. Jeśli tak zrobi, będzie na pewno szczęśliwy.
Kształt kwiatów świadczy o tym, że wróżący sobie ma uzdolnienia artystyczne i talent dekoracyjny. Jest subtelny i wrażliwy. Razi go często otoczenie, ale wrodzona delikatność nie pozwala na to reagować. Jest zamknięty w sobie i żyje bardziej marzeniami niż rzeczywistością. Zwykli ludzie nie interesują go. Widzi tylko ich wady, nie dostrzega zalet.
Kształt psa, kota świadczy, że wróżący sobie umie być dobrym przyjacielem i będzie idealnym towarzyszem życia. Ceni u ludzi szczerość, jest bezpośredni i obdarzony talentami towarzyskimi. Nie powinien stawiać ludziom zbyt wysokich wymagań, bo może się rozczarować, podobają mu się tylko ci, którzy znajdują uznanie w oczach innych. Uwaga, nie należy spieszyć się ze zmianą stanu cywilnego.
Kształt grzybka, warzyw lub owoców – osoba wróżąca jest łakoma, lubi słodycze i potrawy proste, ale smacznie przyrządzone. Szkoda, że tak mało zna się na sztuce kulinarnej. Jest nerwowa i niecierpliwa, ciągle coś zaczyna robić, a nigdy nie kończy. Podoba się płci przeciwnej. Musi starać się być bardziej systematyczna, bo w przeciwnym razie grożą jej poważne nieprzyjemności.
Kształt serca – wróżący sobie myśli tylko o miłości. Jest wielkoduszny i życzliwy. Nieopanowana namiętność może zniszczyć jego życie. Nie powinien czytać romansów, lecz przerzucić się raczej na literaturę poważną.
Kształt torebki lub innego przedmiotu damskiego oznacza, że wróżący sobie jest interesowny. Nie lubi nauki i działalności społecznej, ponieważ nie przynosi to korzyści materialnych. Chciałby zdobyć majątek, ale nie wie jak. Marzy o bogatym partnerze. Lubi imponować drogim ubraniem, chętnie czyta powieści z życia wyższych sfer i żałuje, że nie ma bardziej zasobnej rodziny.
Kształt domu, mebla świadczy, że ten, kto leje wosk, wkrótce założy rodzinę. Jest gospodarny, ma poczucie piękna, jego dom będzie ładnie urządzony. Powinien wyrabiać w sobie poważne zainteresowania, zdobyć się na odrobinę wytrwałości i czytać przez pól roku pisma literackie.
3. Wróżba – Znaki horoskopu.
Dzieci stoją pod swoimi znakami zodiaku, które umieszczone są w różnych punktach sali. Wróżki odczytują horoskopy poszczególnym grupom.
4. Wróżba – „Kim będę?”
Wróżki przygotowały 40 karteczek z różnymi zawodami. Dzieci losują karteczki i dowiadują się, kim będą w przyszłości.
5. Wspólny posiłek
6. Zabawa taneczna – taniec Szalonej wróżki.
7. Wróżba – Co mnie czeka?.
Pod talerzykami są ukryte różne przedmioty:
obrączka – małżeństwo
pierścionek – zaręczyny
różaniec – zakon
chleb – dobrobyt
cukier – słodkie życie
liść laurowy – sława
pieniądze – bogactwo
8. Wróżba dla dziewczynek – Jaki będzie twój przyszły mąż?
Losowanie kartek z numerami od 1 –5. Uczestnik zabawy wyciąga karteczkę z wybranym numerem i odczytuje określenia dotyczące partnera.
1. Miły, pogodny i leniwy. Artystyczna natura. Kocha gorąco, lecz nie zawsze trwale. Nieprzeciętnie zdolny, ale życiowo niepraktyczny. Lubi zapominać, ciężary życia codziennego przerzuca na dzielną partnerkę.
2. Pesymista, hipochondryk, nerwowy. Jednocześnie czarujący wobec kobiet. Wesoły zwłaszcza w towarzystwie. Załamuje się w walce z przeciwnościami losu. Nie umie oceniać ludzi – jednych przecenia, drugich nie docenia.
3. Nieśmiały, niezdecydowany, słaby. Ceni w kobietach przyszłą matkę. Czuje potrzebę oparcia w tobie, będzie wierny, zapobiegliwy. Lubi życie rodzinne, aż do dalekich krewnych włącznie. Czy to cię nie zmęczy?
4. Słodki charakter. Energiczny, wesoły pełen dobrych chęci i mnóstwa pomysłów. Szuka czułości i odprężenia. Jest pełen kurtuazji dla obcych kobiet. W domu – ulega atakom wściekłości.
5. Marzyciel. Ma ideały, marzy o sukcesach. Lubi, uwielbia dziewczyny. Lubi także męskie towarzystwo, jeśli znajduje w nim słuchaczy opowieści o swych sukcesach.
9.Wróżba ankietowa.
Sześć kart, które zawierają zestawy 15 danych o przyszłym kandydacie na męża .Każda z dziewcząt wymienia sześć dowolnych liczb od 1 do 15 z każdej karty, a wróżka odczytuje jej dane o przyszłym mężu.
Imię:
1. Andrzej
2. Piotr
3. Leszek
4. Stefan
5. Włodzimierz
6. Stanisław
7. Jacek
8. Franciszek
9. Zygmunt
10. Józef
11. Marcin
12. Kazimierz
13. Ksylofont
14. Janusz
15. Wojciech
Na oko:
1. Wysoki brunet
2. Otyły
3. Niski
4. W okularach
5. Ostrzyżony na jeża
6. Łysawy
7. Nosi wąsy
8. Taki sobie
9. Atletyczny
10. Elegancki
11. Wyjątkowo przystojny
12. Ma aksamitne oczy
13. Ma odstające uszy
14. Ma kręcone włosy
15. Brodaty
Zawód:
1. Lekarz
2. Górnik
3. Adwokat
4. Dyrygent
5. Kierowca
6. Rzemieślnik
7. Fryzjer
8. Rolnik
9. Piłkarz
10. Malarz pokojowy
11. Ichtiolog
12. Tokarz
13. Księgowy
14. Prawnik
15. Inżynier
Jest:
1. Dowcipny i towarzyski
2. Przedsiębiorczy
3. Sentymentalny
4. Okropny nudziarz
5. Inteligentny
6. Pedantyczny
7. Łagodny
8. Chory na żołądek
9. Pracowity
10. Lekkomyślny
11. Tyran domowy
12. Pantoflarz
13. Awanturnik
14. Pogodny optymista
15. Idealny mąż
Lubi:
1. Eleganckie kobiety
2. Kotlety schabowe
3. Wąchać kwiatki
4. Ładne ubrania
5. Modne krawaty
6. Marchewkę z groszkiem
7. Długo spać
8. Folklor
9. Ognisko domowe
10. Pieniążki
11. Dalekie spacery
12. Krzyżówki
13. Czytać gazety
14. Niebieski kolor
15. Dużo dzieci
W uczuciach:
1. Niestały
2. Wierny
3. Niespokojny
4. Stały
5. Niewierny
6. Wymagający
7. Impulsywny
8. Romantyczny
9. Szalony
10. Naturalny
11. Czuły
12. Zmysłowy
13. Chłodny
14. Konfliktowy
15. Tkliwy
10. Wróżba z łupiny orzecha.
Chłopiec i dziewczynka wkładają do miednicy z wodą dwie połówki łupiny orzecha włoskiego z umocowanymi w środku maleńkimi, palącymi się świeczkami. Jeśli łupinki dopłyną do siebie wróżą swoim właścicielom w przyszłości małżeństwo.
11. Wspólna zabawa taneczna.
12. Wróżba z butelką
Uczestnicy stoją w kole. W środku, na obrzeżu mniejszego koła wróżka układa karteczki z napisami:
- wystrzegaj się plotek
- czeka cię miła niespodzianka
- atrakcyjny wyjazd
- twoja sympatia darzy cię wzajemnością
- osiągniesz duży sukcesy w nauce
- poznasz prawdziwego przyjaciela
Bawiący się kolejno wprawiają w ruch pustą butelkę. Wróżbą jest napis, na który wskaże po zatrzymaniu szyjka butelki.
13. Magiczne litery.
Uczniowie zostają zaproszeni, aby uważnie przyjrzeli się literom, które znajdują się w różnych miejscach sali i stanęli pod wybraną przez siebie. Następnie wróżka odczytuje, co one mówią osobie, która pod nią stanęła.
A - Spełni się twoje najskrytsze marzenie. Będziesz miał to, o czym od dawna marzysz.
B - Spodziewaj się nagrody. Twój wysiłek i ciężka praca zostaną docenione.
C - Pokłócisz się z przyjacielem. Po kilku dniach zrozumiesz, że nie miałeś racji i będziesz musiał go przeprosić.
D - Otrzymasz ważną wiadomość od osoby, za którą tęsknisz. Będzie to dobra wiadomość.
E - Spotka cię coś niezwykłego. Przeżyjesz fantastyczną przygodę, której nie zapomnisz do końca życia
F - Ominie cię duży kłopot. W twoim domu zapanuje radość i szczęście.
G - Ktoś ważny pojawi się w twoim domu. Pomoże ci w wielu trudnych chwilach.
H - Otrzymasz zwierzątko, o którym od dawna marzysz.
14. Wróżba – Kolory
Dzieci siedzące w kręgu losują karteczki w sześciu kolorach. Następnie wstają uczniowie, którzy wylosowali dany kolor, a wróżka czyta z „Księgi wróżb”, o jakich przestrogach na przyszłość mówią dzieciom wylosowane kolory.
· Czerwony – jesz za dużo słodyczy. Musisz je ograniczyć, bo będziesz musiał iść do dentysty. Sam wiesz, jak bardzo tego nie lubisz.
· Zielony – bądź ostrożny na drodze do szkoły. Patrz uważnie pod nogi i bacznie rozglądaj się na przejściu przez ulicę. Gdy będziesz uważał to nic złego ci się nie przytrafi.
· Żółty – bardziej dbaj o swoje zdrowie. Cieplej się ubieraj, nie pij zimnych napojów, gdy jesteś spocony. Noś zimą czapkę i nie zapominaj o szaliku.
· Niebieski – zawsze pilnuj swoich rzeczy, bo możesz coś cennego zgubić. Nie bądź taki roztargniony.
· Biały – pijesz za mało mleka, masz słabe kości. Jedz więcej witamin, a nie tylko słodycze.
· Czarny – za często się kłócisz. Unikaj nieporozumień, a wszystko będzie wokół ciebie bardziej radosne i kolorowe.
15. Magiczne liczby.
Każde dziecko losuje karteczkę od 1 – 8. następnie wstają wszyscy uczniowie, którzy wylosowali daną liczbę, a wróżka odczytuje, co mówią liczby o tych osobach.
1 Twoje ulubione kolory to: żółty, złoty i pomarańczowy. Szczęśliwym kamieniem jest bursztyn. Jesteś osobą upartą i wytrwałą w dążeniu do celu. Niedługo się spełnią twoje marzenia.
2 Twoje ulubione kolory to odcienie zieleni. Pomyślność przynosi ci perła. Jesteś osobą łagodną i wrażliwą, ale bardzo wytrzymałą. Masz zdolności plastyczne. Gwiazdy mówią, że będziesz miał(a) wspaniałe wakacje.
3 Twoje ulubione kolory to błękit i szary. Szczęśliwym kamieniem jest szafir. Jesteś osobą godną zaufania i potrafisz być wiernym przyjacielem. Czasem jednak zachowujesz się zbyt gwałtownie i trudno z tobą wytrzymać. Czeka cię wspaniała podróż.
4 Twoje ulubione kolory to czarny i czerwony. Szczęśliwym kamieniem jest ametyst. Jesteś osobą dynamiczną i lubisz ruch na świeżym powietrzu. Można powierzyć ci swoje tajemnice – nikomu nie wygadasz. Będziesz miał(a) bardzo pracowity rok.
5 Twoje ulubione kolory to biały i różowy. Szczęśliwym kamieniem dla ciebie jest diament. Jesteś osobą impulsywną, ale bardzo inteligentną. Posiadasz dar bezbłędnego oceniania innych ludzi. Zawsze sprawdzasz się w trudnych sytuacjach. Poznasz prawdziwego przyjaciela.
6 Twoje ulubione kolory to niebieski i fioletowy. Szczęście przynosi ci turkus. Jesteś osobą serdeczną, towarzyską i bardzo uczciwą. Unikasz spięć i sytuacji konfliktowych. Czasem trudno ci podjąć ważną decyzję. Musisz bardziej dbać o swoje zdrowie, bo czeka cię dużo przeziębień.
7 Twoje ulubione kolory to szary i brązowy. Szczęście przyniesie ci agat. Jesteś romantykiem i uwielbiasz spacery w górach. Czasami jesteś roztargniony(a) i gubisz różne drobiazgi. Pójdziesz na wspaniałe przyjęcie urodzinowe.
8 Twoje ulubione kolory to bordo i biały. Szczęście przynosi ci szafir. Jesteś osobą bardzo wrażliwą i trochę zamkniętą w sobie. Nie lubisz pokonywać trudności, ale radzisz sobie z nimi doskonale. Masz kilku wypróbowanych przyjaciół. Czeka cię wspaniała niespodzianka.
16. Wróżba – Imiona.
Wróżki trzymają serca z napisanymi imionami dziewcząt i chłopców. Z zakrytymi oczami, dziewczynka przebija szpilką serce z imionami chłopców, a chłopiec z imionami dziewczynek. Miejsce przebicia wskaże imię sympatii.
17. Wróżba – Układanie butów.
Uczestnicy tej wróżby ustawiają swoje prawe buty od progu wzdłuż ścian. Chłopcy ustawiają je w jednym rzędzie, a dziewczynki w drugim, w kierunku wyjścia. Następnie przestawiają buty od końca do początku. Czyj but przekroczy próg jako pierwszy spełni się pomyślane wcześniej marzenie lub ta osoba będzie mieć najszybciej wesele.
18. Zabawa ruchowa „Dwóm tańczyć się zachciało”
19. Wróżba z gałązek wiśni.
Każde dziecko otrzymuje do domu gałązkę wiśni. Wcześniej zastanawia się nad swoim marzeniem. Jeżeli gałązka zakwitnie do Wigilii, życzenie się spełni.
20. Zakończenie.
Podziękowanie za wspólną zabawę. Życzenie dzieciom, aby wszystkie wróżby im się spełniły. Przypomnienie, że tak naprawdę to tylko od nich zależy, czy spełnią się ich wszystkie marzenia. Wróżby i czary są tylko zabawą.
W scenariuszu wykorzystano materiały repertuarowe W. Śliwierski „ Andrzejki”
Opracowała Bożena Bronowska
|
