Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Przygotowanie dziecka do podjęcia nauki szkolnej

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 7606 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Bardzo często zamiast pojęcia start szkolny używa się pojęcia dojrzałość szkolna, czy gotowość szkolna. Przez dojrzałość szkolną rozumiemy gotowość dziecka do podjęcia stałych obowiązków szkolnych. Jest to jeden z czynników, który zdecyduje nie tylko o powodzeniu w kl. I, ale niejednokrotnie o przebiegu całej kariery szkolnej.

Referat został wygłoszony na spotkaniu z rodzicami klasy "0" w ramach pedagogizacji.

Bardzo często zamiast pojęcia start szkolny używa się pojęcia dojrzałość szkolna, czy gotowość szkolna. Przez dojrzałość szkolną rozumiemy gotowość dziecka do podjęcia stałych obowiązków szkolnych. Jest to jeden z czynników, który zdecyduje nie tylko o powodzeniu w kl. I, ale niejednokrotnie o przebiegu całej kariery szkolnej.
Przygotowanie dziecka do nauki szkolnej trwa praktycznie przez cały okres przedszkolny, a ostatni jego rok wymaga planowych działań edukacyjnych nauczycieli przedszkolnych, jak i większego zainteresowania ze strony rodziców. Mówiąc o dojrzałości szkolnej mamy na myśli określony poziom rozwoju umysłowy, społeczno-emocjonalnego, warunki fizyczne oraz stan zdrowia.


1.Rozwój umysłowy

O rozwoju umysłowym dziecka w dużym stopniu decyduje jego aktywność i ciekawość świata. W wieku przedszkolnym, kiedy nie występuje jeszcze systematyczne nauczanie, pytania dziecka są formą aktywności, dzięki której następuje uczenie się okolicznościowe. Rodzice powinni na każde pytanie udzielić odpowiedzi. Jeżeli czasem nie potrafimy odpowiedzieć dziecku na zbyt skomplikowane pytanie, nie powinniśmy krępować się i zajrzeć do odpowiedniej książki. Przy takiej okazji przekona się ono, że książka bywa źródłem wiedzy, a także zyska motywację do nauki czytania.
Określając rozwój umysłowy przyszłego pierwszoklasisty bierzemy pod uwagę jego umiejętności w zakresie mowy, myślenia, zapamiętania, matematyczne oraz przygotowania do nauki czytania i pisania. Dziecko idące do szkoły powinno umieć:
- wypowiadać swoje myśli w miarę prostymi i poprawnymi zdaniami;
- zadawać pytania o tym co widzi co spostrzega;
- udzielać odpowiedzi na zadawane pytania;
- prawidłowo artykułować wszystkie głoski (powinien być zakończony proces rozwoju mowy).
Kontakty społeczne są istotnym czynnikiem kształtowania się mowy komunikatywnej, niezbędnej przy podejmowaniu nauki czytania. Podstawową rolę w rozwoju mowy dziecka pełni dom rodzinny. Przejawia ono silne skłonności do naśladowania mowy dorosłych, dlatego należy dawać mu prawidłowy przykład, a więc mówić wyraźnie, nie używać spieszczeń i zdrobnień ani nie seplenić. Dziecko, choć mówi czasem niepoprawnie, rozumie mowę prawidłową. Rozwojowi mowy sprzyjają kontakty interpersonalne, szczególnie podczas zabaw. Stałe ograniczanie kontaktów społecznych wiąże się z pozbawieniem dziecka wielu cennych okazji prowokujących do mówienia. Pod koniec wieku przedszkolnego dziecko powinno umieć słuchać uważnie wypowiedzi innych osób, rozumieć polecenia dorosłych, swobodnie wypowiadać się w mowie potocznej. Mowa powinna być już prawidłowa, co jest podstawą w nauce czytania i pisania. W przypadku utrzymania się wad wymowy należy zasięgać rady logopedy, a nawet innych lekarzy. Na rozwijanie mowy i myślenia dziecka duży wpływ ma literatura dziecięcą. Rodzice powinni często czytać dzieciom książki.
Wymagana jest orientacja dziecka w najbliższym środowisku (imiona i zawody rodziców, adres zamieszkania, wiek rodzeństwa-starsze, młodsze).
O dobrym myśleniu świadczy przede wszystkim zdolność klasyfikowania przedmiotów obrazków wg cech ogólnych (np. owoce, warzywa, zwierzęta) lub właściwości (np. drewniane, papierowe, czerwone). Ponadto dziecko powinno wyszukać takie same obrazki, figury i kształty w zbiorach, wskazać podobieństwa i różnice między dwoma podobnymi obrazkami, uporządkować obrazki w historyjkach obrazkowych. Wymieni kolejno dni tygodnia, pory roku.
W zakresie przygotowania do czytania i pisania wymagana jest znajomość 24 liter drukowanych małych i wielkich, układanie prostych wyrazów z liter, krótkich zdań z rozsypani wyrazowej pod obrazkiem, czytanie prostych zdań w tekście.
Warunkiem opanowania czytania i bezbłędnego pisania w szkole jest dobre funkcjonowanie:
1. analizatora wzrokowego:
- dostrzeganie części składowych obserwowanego przedmiotu;
- układanie pociętych obrazków, figur geometrycznych i puzzli;
- odwzorowanie, rysowanie zapamiętanych wzorów, kształtów;
- zapamiętywanie obrazu graficznego wszystkich liter;
2. analizatora słuchowego:
- różnicowanie dźwięków mowy;
- wyróżnianie głosek w nagłosie i wygłosie;
- dokonywanie analizy i syntezy głoskowej i sylabowej;
- określanie kolejnych słów w usłyszanym zdaniu;
Aby dziecko nauczyło się czytać i pisać musi dokładnie spostrzegać rzeczywistość
i precyzyjnie słyszeć mowę ludzką.
Umiejętności matematyczne to:
- przeliczanie i odliczanie do 10 (20);
- znajomość cyfr i znaków arytmetycznych +, -, =;
- porównywanie zbiorów i liczb za pomocą znaków ;
- układanie działań arytmetycznych;
- szeregowanie wielkości od największej do najmniejszej i odwrotnie;
Jedną z zasadniczych spraw w przygotowaniu dziecka do szkoły pod koniec okresu przedszkolnego jest wzbudzanie motywacji do nauki i do pójścia do szkoły. Szkołą nie wolno straszyć. Przeciwnie, należy podkreślać, że będzie tam bardzo przyjemnie, ciekawie i że trzeba zasłużyć na miano ucznia. Rodzice nie powinni zmuszać dziecko do ćwiczeń przygotowawczych, krytykować, ośmieszać, porównywać z poziomem innych znajomych dzieci. W tym wieku nauka powinna być wpleciona w zabawę, interesująca i atrakcyjna. Wykonywanie w domu zadań, ćwiczeń w formie zabaw kształcących nie powinno trwać jednorazowo zbyt długo. Lepiej zasiadać do nich częściej, ale na krótszy czas, przeplatając swobodnym ruchem. Powinny odbywać się w pogodnej, spokojnej atmosferze, z poczuciem, że potem spotka dziecko coś miłego, np. będzie się bawić, wyjdzie na podwórko pobiegać. Znużone i przemęczone ćwiczeniami dziecko może zawczasu zniechęcić się do nauki, a na pójście do szkoły oczekiwać z lękiem, co oznaczałoby osiągnięcie zupełnie przeciwnych rezultatów.

2.Sprawność ruchowa – rozwój ruchowy

W wieku przedszkolnym znacznie wzrasta ogólna sprawność ruchowa i motoryczna organizmu. Jedną z podstawowych potrzeb biofizycznych jest potrzeba ruchu na świeżym powietrzu. Pełne zaspokojenie tej potrzeby, zwłaszcza u dzieci mieszkających w większych miastach, wymaga nieraz od rodziców różnych wyrzeczeń. Jednak potrzeba ruchu u dziecka jest tak silna, że trzeba mu to umożliwić. Aktywność ruchowa dziecka wiąże się w dużym stopniu z aktywnością poznawczą. Chęć poznawania tego, co nowe, nieznane, a także eksperymentowanie wymaga od dziecka określonej sprawności fizycznej i zręczności, a jednocześnie przez tę aktywność dziecko doskonali swoje sprawności. Ale brak umiejętności oceniania stopnia swego zmęczenia może stanowić niebezpieczeństwo, bo mimo wzrastającej w tym wieku sprawności fizycznej zbyt długie wykonywanie tych samych ćwiczeń czy czynności spowodować może nadmierny wysiłek. Potrzebna jest opieka i kontrola dorosłych. Na przykład, chłopcy 6-letni mogliby „do upadłego” biegać za piłką. Zmęczeni, spoceni w zimny dzień, nie pilnowani przez dorosłych chętnie rozbierają się dla ochłody i narażają się na przeziębienie. Dobrze jest, jeżeli dorośli czuwają nad zachowaniem równowagi pomiędzy wysiłkiem a odpoczynkiem dziecka. Dobra sprawność ruchowa umożliwia pełne uczestnictwo w zajęciach i zabawach ruchowych, a także niejednokrotnie decyduje o pozycji dziecka w środowisku rówieśniczym (jest to szczególnie ważne w przypadku chłopców).




3.Stan zdrowia

Troska o zdrowie to przede wszystkim zapewnienie prawidłowego odżywiania. Szczególnie w okresie rozpoczynania nauki szkolnej konieczne jest zwrócenie uwagi na dobór produktów i regularne posiłki. Badania pozwoliły stwierdzić bezpośrednią zależność pomiędzy żywieniem a postępami w nauce i zachowaniem dziecka w szkole, np. przewlekły niedobór białka może prowadzić do zahamowania wzrostu, zmniejszyć odporność na infekcje, czynić dziecko sennym, mało ruchliwym, mało aktywnym na zajęciach. Ważne jest urozmaicanie posiłków.
Duże znaczenie ma także przestrzeganie higienicznego trybu życia, systematyczne wietrzenie pomieszczeń, a także hartowanie, ruch na świeżym powietrzu o każdej porze roku i chronienie dziecka przed przebywaniem w zadymionym pomieszczeniu.
Dziecko, które wkrótce pójdzie do szkoły, powinno być przyzwyczajone do odpowiedniego ubierania się w zależności od pogody. Już wkrótce przecież przez kilka godzin dziennie będzie musiało samo troszczyć się o to, czy nie jest mu za zimno, czy może zbyt ciepło.
Opieka nad zdrowiem dziecka to również troska o narządy zmysłów. Polega ona nie tylko na badaniu przez lekarza pediatrę przed pójściem do szkoły, ale na ochronie słuchu przez niedopuszczenie do przebywania w nadmiernym hałasie i mówienie do dziecka spokojnym głosem, bez krzyku. W trosce o prawidłowy wzrok przede wszystkim nie pozwalajmy na zbyt długie siedzenie przed telewizorem czy komputerem oraz zapewniamy odpowiednie oświetlenie podczas czytania książki, rysowania itp.
Poziom rozwoju mięśni dłoni, palców i nadgarstka decyduje o sprawności manualnej. Należy więc umożliwić dziecku rozwijanie tych funkcji przez dostarczenie wielu przyborów i materiałów do działania. Będą to klocki, układanki, różne elementy do zabaw konstrukcyjnych, a także wszystko to, co potrzebne jest dziecku do twórczości plastycznej, np. plastelina, kredki, farby.
Prawidłowy stan fizyczny dziecka rokuje nadzieje, że odporniejsze będzie ono na infekcje, zmęczenie, a tym samym zdolniejsze do dłuższego wysiłku umysłowego.

4.Rozwój społeczno- emocjonalny

Rodzina ma również duże znaczenie w emocjonalno-społecznym rozwoju dziecka. Tu dziecko uczy się odnoszenia do innych osób, panowania nad swoimi reakcjami, wyrażania uczuć. Dzięki rodzinie przyswaja sobie prawidłowe nawyki i normy postępowania. Silna tendencja do naśladowania osób z najbliższego otoczenia wymaga od rodziny nienagannych wzorów postępowania. Powinna panować konsekwencja i jednomyślność w formułowaniu nakazów i poleceń. Rodzice powinni także stopniowo umożliwić dziecku zabawę z rówieśnikami. Wtedy pod koniec wieku przedszkolnego będzie ono potrafiło nawiązać pozytywne kontakty z innymi dziećmi.
O społecznej dojrzałości dziecka świadczy jego stopień samodzielności w różnych sytuacjach. Im dziecko zaradniejsze, tym jaśniej i ufniej spogląda na świat.
Wdrażanie do różnych prac uczy obowiązkowości, dążenia do osiągnięcia celu i pokonywania trudności. Badania psychologiczne wykazały, że o powodzeniu w nauce decyduje głównie, staranność w wykonywaniu pracy, systematyczność, a także samoocena i ambicja.
Dziecko wstępujące do szkoły powinno umieć wykonać zadania postawione przez nauczyciela czy też samego siebie. Siedmiolatek idący do szkoły powinien być zrównoważony emocjonalnie (panuje nad swoimi emocjami: złość, płacz, reaguje na nagany i pochwały, przeżywa radości i smutki najbliższych i kolegów, jest wytrwały w działaniu). Powinno umieć podporządkować się dyscyplinie szkolnej, oraz być na tyle samodzielne, aby radzić sobie w nowym środowisku - trafić do klasy, ubrać się i rozebrać się, nie gubić przyborów szkolnych itp.
Wszystkich tych umiejętności i wiedzy nauczy się nasze dziecko uczęszczając dziecko systematycznie do przedszkola, a także dużo się nauczy od rodziców uczestnicząc w codziennym życiu rodzinnym, świętach, imprezach. Rodzice mądrze kochający swoje w sposób świadomy dbają o jego rozwój (kupują odpowiednie zabawki i pomoce dydaktyczne, wspólnie z nim się bawią) a nade wszystko pomagają mu przezwyciężać napotykane trudności.
Przedstawiona dojrzałość szkolna jest sytuacją idealną (książkową). Tak chciałoby się przygotować każde dziecko do szkoły. W życiu jest jednak inaczej dlatego, iż nie wszystkie dzieci rozwijają się harmonijnie. Często obserwujemy zaburzenie i opóźnienie rozwoju. W przypadku dużych opóźnień rozwojowych istnieje konieczność odroczenia realizacji obowiązku szkolnego.
Mając na uwadze jednakowy start wszystkich dzieci Poradnia od lat przeprowadza w przedszkolach wstępne badanie dojrzałości szkolnej sześciolatków (badania prognostyczne). Celem tych badań jest wstępne zdiagnozowanie zaburzeń rozwojowych, ukierunkowanie pracy nauczyciela i rodziców, skierowanie na terapię logopedycznej dzieci z wadami wymowy lub terapię pedagogiczną w Poradni. Jeśli nasilona pomoc korekcyjno-wyrównawcza w przedszkolu i praca rodziców nie przyniosą oczekiwanych efektów należy przeprowadzić pełne badania dojrzałości szkolnej. Po takich badaniach większość dzieci rozpoczyna naukę szkolną (odroczenia obowiązku szkolnego są sporadyczne) z konkretnymi zaleceniami do pracy w domu i w szkole.

Literatura

H. Prus-Wiśniewska, Zanim dziecko pójdzie do szkoły, W-a 1995, Wyd. MEDIUM.
Z. Słobodzian, Zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole, W-a 1977, WSiP.
D.B.Elkonin, Przedszkole czy szkoła,(tłum. D. Barzach, [w:],,Wychowanie w Przedszkolu”1985,nr6
H.Mystkowska, Metody stosowane w przedszkolu a efekty w klasie I, W-a 1976, WSiP.
Program pracy wychowawczo-dydaktycznej z dziećmi sześcioletnimi, W-a 19992, MEN.

Opracowała: Irena Chodak

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie