Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Nauczanie polisensoryczne

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 62361 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

NAUCZANIE POLISENSORYCZNE.

W procesie poznawczym dociera do człowieka wiele różnorodnych bodźców z zewnętrznego świata, które odbierane są za pomocą zmysłów. Różne osoby odmiennie tworzą swoje wyobrażenia, które opierają na trzech rodzajach doznań: wzrokowych, słuchowych i kinestetycznych.
Uczenie się, postrzeganie świata odbywa się pod wpływem informacji, poprzez system sensoryczny. Jest procesem wszechobecnym w ciągu całego życia człowieka, opierającym się na odbieraniu bodźców zmysłowych docierających ze świata zewnętrznego. System sensoryczny to „odruchowo uaktywniony preferowany zmysł, czyli właściwy nam sposób odbierania i reagowania na informacje, przekazywane kanałem wzrokowym, słuchowym lub kinestetycznym.” Decyduje on o sposobie, w jaki odbieramy świat, jakiego typu informacje najlepiej pamiętamy i spostrzegamy, czyli jak tworzymy naszą reprezentację świata. System ten determinuje także naszą, indywidualną i osobistą strategię uczenia się.
System sensoryczny odzwierciedla sposób, w jaki postrzegamy świat, uczymy się, zachowujemy. To czego człowiek aktualnie doświadcza jest wynikiem sposobu, w jaki nasze zmysły przetwarzają informacje napływające z zewnątrz i wewnątrz, napędzane wewnętrznym programem.
Problematyką z zakresu nauczania polisensorycznego, a także wrażliwości sensorycznej zajmuje się obecnie spora grupa psychologów, pedagogów teoretyków i praktyków. Opiera się ono na odbieraniu różnymi kanałami zmysłowymi, występujących w materiale dydaktycznym elementów wzrokowych, słuchowych i kinestetyczno-dotykowych oraz motorycznych. Angażuje więc jednocześnie wiele zmysłów, co w efekcie prowadzić powinno do ich koordynacji.
Tematyką tą zajmował się Z.Włodarski ,który prowadził badania nad odbiorem treści w procesie uczenia się, uwzględniając udział różnych analizatorów zmysłowych zaangażowanych w ten proces.
Uwzględniając prawidłowości psychologiczne Z.Włodarski zwraca uwagę na prawidłową strukturę treści i dbałość oto, aby informacje przekazywane w tym procesie odbierane mogły być wielokanałowo, czyli za pomocą różnych zmysłów. Istotne jest przestrzeganie zasady, aby „wybór ich dokonywany był zgodnie z indywidualnymi preferencjami osób uczących się, rodzajem przyswajanych treści i celem uczenia się.” Z uwagi na przedstawioną zasadę ważne jest, aby nauczyciel dostosowywał swoją formę przekazu informacji do preferencji uczniów. Ze względu na bezpośrednie zaangażowanie określonych analizatorów wyróżnił spostrzeganie: wzrokowe, słuchowe kinestetyczno-dotykowe.
Nauczanie polisensoryczne wspomaga proces gromadzenia i utrzymywania informacji w pamięci, ponieważ im więcej kanałów bierze udział w poznaniu, tym szersze są granice pamięci i tym bardziej jest ona trwała. Wzmacnia także on słabsze kanały uczniów uniwersalność tej metody powoduje także to, że wykorzystywana być ona może zarówno w pracy zbiorowej, grupowej jak tez indywidualnej.
W dydaktyce pionierką w nauczaniu polisensorycznym była Maria Montessori, zwolenniczka naturalizmu pedagogicznego, twórczyni nowego systemu wychowania przedszkolnego. W Rzymie, w założonej przez siebie szkole dla dzieci upośledzonych umysłowo stworzyła własny system dydaktyczno-wychowawczy. Podstawą jego było ćwiczenie wszystkich podstawowych zmysłów w powiązaniu z ćwiczeniami motoryki. Nauka pisania rozpoczynała się kreśleniem rozmaitych linii palcem, patykiem na piasku, ołówkiem i następnie piórem, co prowadziło do pisania liter. Według M.Montessori to, co dziecko doświadczyło dotykiem, wzrokiem, słuchem będzie mogło „zobaczyć” umysłowo - „ręka jest instrumentem mózgu”.
Również Owidiusz Decroly prezentował podobne idee w nauczaniu i wychowaniu. Był on założycielem szkoły dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w Brukseli - Instytutu Nauczania Specjalnego. Zdobyła ona światowy rozgłos, jak również „metoda ośrodków pracy”, na której była oparta. Nauka zorganizowana była wokół ośrodków tematycznych, które stawały się ośrodkami zainteresowań i czynności dziecka. Dostosowane przy tym były do faz rozwojowych, potrzeb, czynności umysłowych i ruchowych dziecka. Metoda zrywała z werbalizmem w nauczaniu, akcentowała natomiast rozwijane trojakiego rodzaju czynności: obserwowania(za pomocą wielu zmysłów) różnych przedmiotów i zjawisk, kojarzenia oraz wyrażania, które kontroluje i sprawdza osiągnięte wyniki.
Metoda ośrodków pracy w dydaktyce upośledzonych umysłowo, opracowana przez M.Grzegorzewska jest modyfikacją tejże metody Decroly.
Również w literaturze najnowszej jest to problematyka coraz szerzej poruszana.
Można na jej łamach znaleźć wiele interesujących wskazówek, czy też podpowiedzi dla nauczycieli pragnących zoptymalizować proces dydaktyczny przez siebie organizowany. Można skorzystać z wiedzy dotyczącej znaczenia wrażliwości sensorycznej na odbiór treści, informacji i komunikatów napływających do ucznia z otaczającego go świata zewnętrznego. Wpłynąć to niewątpliwie powinno na przebieg procesu poznawczego.
W nowoczesnym nauczaniu wiedza powinna być przekazywana wielosensorycznie, dając uczniowi możliwości odbioru informacji we właściwy sobie sposób - kanałem dominującym. Pamiętać jednak należy, że proces skutecznego zapamiętywania wspomagany jest również odbiorem przez słabsze kanały percepcji i one również muszą być stymulowane - wzmacniane.
Do podjęcia nauczania polisensorycznego, czyli wielozmysłowego niezbędna jest wnikliwa wiedza o uczniach, staranne ich poznanie a przede wszystkim rozpoznanie preferencji sensorycznych u każdego dziecka. Pomocna w tym będzie wnikliwa obserwacja, rozmowa z dzieckiem i rodzicami a może także wskazanie dziecku pewnych zadań do wykonania, co umożliwi trafną diagnozę. Zebrane informacje pomogą ustalić nauczycielowi preferencje jego uczniów. Każdy przyjmuje informacje we właściwy sobie sposób.
Wiedza z zakresu wielokanałowego przekazu informacji pozwoli nauczycielowi na opracowanie wielu interesujących technik i metod pracy przyczyniających się do zoptymalizowania efektywności pracy z uczniami.
Jak pisze T.Christov „nauczanie jest kompletne, gdy wiedza przekazywana jest wielosensorycznie.” Uczniowie odbierać ją mogą tylko wtedy, gdy nadawane przez np. nauczyciela sygnały stymulują wszystkie analizatory Z całą pewnością w zespole klasowym znajdują się uczniowie o różnych preferencjach sensorycznych.
Naukowcy co raz częściej zwracają uwagę na indywidualne style uczenia się. Nie wszyscy bowiem przyjmują i kodują wiadomości w ten sam sposób. Jednym przychodzi to łatwiej, innym trudniej. W ostatnim czasie zmieniło się nieco podejście do problemu ucznia niezdolnego. Obecnie nie przykleja się uczniowi takiej etykiety, ale szuka się przyczyn niepowodzeń dziecka w nauce. Wielu pedagogów skłania się raczej ku temu, że brak oczekiwanych rezultatów w nauczaniu jest wynikiem nieodpowiednich metod przekazu a nie zdolności ucznia.


Bibligrafia:
1.A.Widera Wysoczańska, Moc tkwiąca w wyobraźni, W: Carpe Diem 1998 nr 2
2.K.Gozdek-Michaelis, Rozwiń swój genialny umysł, Warszawa 1997
3.Z.Włodarski , Odbiór treści w procesie uczenia się, Warszawa 1979
4.Z.Włodarski, Psychologiczne prawidłowości uczenia się i nauczania, Warszawa1974
5.M.Bogdanowicz, Integracja percepcyjno-motoryczna teoria-diagnoza- terapia, Warszawa 1997
6.D Kwaśniewski, Dotrzeć do ucznia ,W: Edukacja i Dialog 1995 nr 7
7.T.Christov, Słaby uczeń czy tlansrator, W: Gestalt 1994 nr 13



Opracowała: Renata Tuszyńska

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie