Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Empatia w uczeniu dzieci bliskiego i serdecznego kontaktu z innymi

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1776 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Pracuję w przedszkolu już od 15 lat. Miałam okazję pracować w różnych grupach wiekowych i w różnych placówkach. W drodze praktyki dostrzegłam, że najlepszą formą oddziaływania na dzieci jest odwoływanie się do ich uczuć, a w szczególności do empatii. Często mówimy "współczuję ci lub on jest empatyczny" używamy słów, ale czy wiemy, że empatia to bardzo ważna cecha społeczna, którą można rozwijać? Rozwijanie jej u dzieci jest bardzo istotnym elementem wychowania. Szczególnie w dobie rozwijającej się techniki komputerowej, komunikacji internetowej, przyśpieszonego tempa życia i zubożenia kontaktów międzyludzkich.

Wg Dalajlamy XIV empatia jest właściwą nam zdolnością, która oznacza "niemożność zniesienia widoku cudzego cierpienia". Jest to jedna z naszych najważniejszych cech.

W innym ujęciu empatia oznacza umiejętność identyfikowania się z czyimiś uczuciami, z położeniem, w jakim ktoś się znalazł i zrozumienie pobudek jego działania. Aby to było możliwe, trzeba wczuć się w sytuację drugiej osoby. Dzięki temu zaczynamy widzieć sprawy tak, jak nam się wydaje, że postrzega je dana osoba. Nie jest empatią jeśli źle czujemy się gdy ktoś inny znajduje się w ciężkiej sytuacji- wtedy odczuwamy sympatię. Kiedy reagujemy empatycznie, wykorzystujemy zdolności do dzielenia uczuć i myśli drugiego człowieka, aby mu pomóc.

Empatia uwrażliwia nas na uczucia innych ludzi, wzbogaca naszą świadomość, porusza sumienie. Warto rozwijać tę cechę już od najmłodszych lat, bo ktoś kto ją posiądzie, nie będzie miał skłonności do okrucieństwa i wyrządzania krzywdy bliźnim. Dzieci i dorośli, którzy nie są tą cechą obdarzeni często zachowują się samolubnie i brutalnie. Maluchom, które potrafią wczuwać się w doznania innych ludzi, łatwiej będzie wyrażać prawdziwe zrozumienie, przywiązanie i szacunek, ponieważ będą potrafiły domyślić się czego właśnie potrzebuje dana osoba. Empatia pomaga dziecku stać się lepszym przyjacielem, lepszym przywódcą i lepszym członkiem społeczeństwa. Życie wśród ludzi wymaga współdziałania, a wiele niepowodzeń dziecka polega na nieumiejętności współpracy, której podstawą jest zrozumienie drugiego człowieka.

Umiejętność spoglądania na świat z punktu widzenia innej osoby przełamuje stereotypy i uprzedzenia, a więc rodzi tolerancję, toruje drogę do akceptacji różnic między ludźmi, prowadzi do troszczenia się o innych, umożliwia nawiązanie prawdziwych, głębokich więzi. W środowisku, w którym ludzie kierują się empatią staje się ona zaraźliwa, rozprzestrzenia się na tych, którzy wcześniej nie znali jej zbyt dobrze. Tym samym prowadzi do powstania społeczeństwa, w którym liczy się szacunek dla drugiego człowieka i panuje pokój, a tego chcemy dla naszych dzieci i dla nas samych. Cecha ta jest nieodzownym elementem sztuki demokracji szczególnie ważna w integracji z ludźmi niepełnosprawnymi.

Współczucie jest ważne w kształtowaniu postawy asertywnej - "asertywność to szacunek dla samego siebie, który pozwala na formułowanie własnych oczekiwań wobec innych ludzi. Jest to też szanowanie prawa innych do wyrażania swoich potrzeb".

Empatia to współodczuwanie, które nie może zaistnieć bez znajomości i umiejętności rozpoznawania własnych emocji. Cecha ta wyrasta ze samoświadomości; im bardziej jesteśmy otwarci na nasze własne emocje, tym lepiej odczytujemy uczucia innych osób. Ludzie, którzy nie mają pojęcia co czują, są zupełnie zdezorientowani, kiedy przychodzi do określenia tego, jakie uczucia nurtują osoby znajdujące się wokół nich, są emocjonalnie głusi. Emocjonalne nuty i akordy, które pobrzmiewają w słowach i czynach innych ludzi - ton głosu, zmiana postawy, wymowne milczenie albo drżenie - umykają ich uwadze. Nie orientując się w swoich własnych uczuciach, są zdezorientowani kiedy ujawniają im swoje uczucia inne osoby. Na rozwój empatii niekorzystnie wpływa atmosfera krytyki, stresu, konfliktu, wyzwalanie silnych uczuć. Emocje takie jak złość, lęk są bardzo silnymi i zagłuszają, a nieraz uniemożliwiają przebicie się odczucia empatii, bo jest ona niezwykle subtelna.

Dzieci wychowywane w atmosferze awantur i kłótni, trwałej przemocy stają się niekiedy niezwykle czułe na emocje innych osób ze swego otoczenia, ale w sposób nieprawidłowy - nadwrażliwy. Nadwrażliwość nie daje prawdziwego obrazu sytuacji.

Już małe 10 miesięczne dzieci przejawiają cechy empatii - tzn. mimikę motoryczną: płaczą i smucą się widząc płaczących i smutnych. Mimika motoryczna to nie to samo co empatia. Empatia oznacza to, co czujemy wobec innej osoby, nie doznając jednak w żadnej mierze tych samych co ona uczuć .

To bardzo ważne, gdyż sedno tego uczucia to rozumienie to "motor" chęci niesienia pomocy drugiemu, a nie cierpienie jego cierpieniem, lustrzane odbicie w sobie uczuć innej osoby. Około 3 roku życia u dzieci mimika motoryczna zanika, a pojawia się zdolność współodczuwania. Korzenie empatii tkwią w prawidłowych relacjach matka-dziecko. Atmosfera miłości, zrozumienia, spokoju, zainteresowania korzystnie wpływa na rozwinięcie tej cechy.

Warto ćwiczyć współczucie, bo jeśli naprawdę przypomnimy sobie jak bardzo boli, gdy ktoś nas poniża i upokarza, nie będziemy tak łatwo poniżać i upokarzać innych. Współczucie rodzi się z żywej pamięci o własnym bólu i nieustannej uważności.

Empatia dobrze chroni przed egoizmem. Dlatego tak ważne jest mówić do dzieci np.:
- bijesz koleżankę ona płacze, pamiętasz jak bolało kiedy ciebie uderzono?

Odwoływanie się do przeżyć, rozwijanie troski o bliskich daje lepsze efekty wychowawcze niż wpływ na drugiego człowieka, modelowanie, nagradzanie lub karanie.

Nauczyciele przedszkola mają duże możliwości w rozwijaniu u dzieci empatii, gdyż dziecko od około 3 roku życia jest w stanie odczuwać współczucie i uczyć się go. W tej edukacji ważne są ćwiczenia i zabawy prowadzące do poznania samego siebie: swego ciała, emocji, uczuć, zmysłów, zainteresowań, potrzeb, reakcji, możliwości, uczące samokontroli. Prowadzi to do kształtowania tożsamości u dzieci, wyodrębnienia własnego "ja" z otoczenia "nie ja". Aby lepiej rozumieć siebie samego, dziecko musi poznać siebie przez; własną aktywność, podczas której zdaje sobie sprawę z własnych życzeń, woli, dostrzega, że jest sprawcą zdarzeń, nabiera świadomości, że te działania są celowe. Dokonuje oceny swego postępowania, zastanawia się czemu służy jego aktywność, obserwuje postawy dorosłych, porównuje je z innymi. Postawy dorosłych podczas tych procesów wychowawczych odgrywają znaczącą rolę. Dlatego warto tak kierować procesem wychowawczym aby rozwijać uważność, współodczuwanie, inteligencję emocjonalną. Równie ważne w kształtowaniu empatii są zabawy integracyjne, interakcyjne, przeciwko agresji i inne pozwalające poznać sposoby współdziałania w grupie. Jednak najważniejsze aby cały czas prowadzić dialog, odwoływać się do przeżyć i uczuć dziecka.

Empatia to subtelne odczuwanie nastrojów drugiej osoby, które nie jest tylko niecierpliwością serca, ale energią popychającą nas do współradowania się z innymi, niesienia im pomocy, uczenia się przeżywania, akceptacji, niesienia dobra i miłości. Zarażajmy się empatią i wychowujmy ludzi, od których się zarazimy, a przez to stworzymy pełne dobra i zrozumienia społeczeństwo.

mgr Dorota Cicharska
Publiczne Przedszkole w Raszkowie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie