Praca ta jest zebraniem "w pigułce" zasad efektywnego uczenia się i zdawania egzaminów, jest napisana "od myślnika" ponieważ ma mieć typowo praktyczne zastosowanie. Jej przejrzysty układ pozwala na szybkie znalezienie i zastosowanie adekwatnej dla danej chwili zasady.
Wszyscy prędzej, czy później spotykamy się z tematem lub dziedziną wiedzy, która nas przerasta, nie interesuje, męczy. W takim przypadku, dobrze jest znać kilka sprawdzonych sposobów na poradzenie sobie z negatywnie przez nas postrzeganą partią materiału. Zasady efektywnego uczenia się przydać się mogą także nauczycielom- wychowawcom, którzy mogą je rozpropagować wśród uczniów, zwiększając ich pewność siebie i sympatię do nauki – wiadomo przecież, że lubimy bardziej to, w czym jesteśmy dobrzy.
Drugi problem, którym chcę się tu zająć to problem zdawania egzaminów i radzenie sobie ze stresem egzaminacyjnym Nie wszyscy przecież jesteśmy przebojowymi mistrzami autoprezentacji. Stres, nieśmiałość, brak wiary we własne siły powodują, że spora część naszej wiedzy nie zostaje w ogóle lub właściwie wyartykułowana. Zazwyczaj, jeśli nawet lubimy jakąś formę egzaminów, to w innej kompletnie się nie czujemy, dlatego w pracy mojej zawarłam także kilka sposobów na poradzenie sobie z egzaminem ustnym i pisemnym.
JEŚLI CHCESZ TRWALE ZAPAMIĘTAĆ TEKST:
- odnieś treść do własnych doświadczeń i wspomnień;
- uruchom emocje pozytywne;
- staraj się zrozumieć wszystko dokładnie, w razie potrzeby pytając innych;
- używaj w trakcie zapamiętywania jak największej liczby zmysłów( słuchaj cicho relaksującej muzyki – jeśli lubisz, zaznaczaj różnymi kolorami);
- uporządkuj materiał, np. wypunktuj, podziel na części;
- staraj się część poszczególnych części zapamiętać własnymi słowami ;
- jeśli może Ci to pomóc – zmieniaj kolory poszczególnych części, rysuj, rób wykresy itp.;
- Powtarzaj;
- staraj się pozyskaną wiedzę jakoś odnieść do rzeczywistości;
- spróbuj komuś opowiedzieć to, co na dany temat wiesz – spytaj: "czy wszystko jasne?"; jeśli tak, to znaczy, że także Ty rozumiesz czego się nauczyłaś.
BARDZIEJ SKOMPLIKOWANA, SKUTECZNIEJSZA WERSJA "HAKÓW PAMIĘCIOWYCH":
- każdej liczbie przyporządkuj jakiś wyraz np.: raz to głaz, 2 to drwa, 3 to bzy, 4 to sery, 5 to rtęć, 6 to jeść, 7 to krem, 8 to prosię, 9 to skręć, 10 to pieczęć;
- zapisz je sobie na kolorowo, dobrze zapamiętaj i na tych hakach zawieszaj kolejne treści do zapamiętania;
- kiedy utrwalisz materiał możesz na tych samych hakach wieszać nowe treści do zapamiętania;
- używaj przy tym jak najwięcej wyobraźni, niezwykłych skojarzeń zapachowych i obrazowych.
EFEKTYWNOŚĆ UCZENIA SIĘ PODCZAS CZYTANIA:
- zgromadź cały materiał, wszystkie dane potrzebne Ci do nauczenia się materiału i rozłóż je wokół siebie;
- zapoznaj się z treścią pobieżnie i całościowo zanim zaczniesz uważnie czytać;
- zorientuj się o co chodzi, aby stworzyć sobie w głowie rodzaj ogólnej mapy, na której następnie umieścisz tekst szczegółowy (nigdy odwrotnie) ;
- nieznane dotąd wiadomości nie powinny wpadać w pustkę bo się w niej zgubią;
- sformułuj naczelną myśl, aby uporządkować treść np.: "trzeba znaleźć odpowiedź na pytanie…" lub "zasadniczą sprawą jest…";
- ustal kluczowe kwestie, które będziesz pogłębiać; drugorzędne, mniej ważne sprawy zostaw na później… jeśli starczy Ci czasu ;
- czytaj uważnie i aktywnie, myśląc, podkreślają ważne słowa, stawiając wykrzykniki, znaki zapytania, nie lekceważ własnych refleksji, ponieważ dyskusja z tekstem pozwoli Ci zrozumieć;
- jeśli uczysz się już a jakiejś kwestii nie rozumiesz, odnotuj to i sprawdź później w jakimś innym źródle.
ĆWICZENIA:
- "Rozsypane wyrazy"
Poproś kogoś o napisanie 100 zdań różnej długości i pocięcia każdego z nich na słowa. Z tych rozsypanych słów, które ktoś pokaże Ci na krótko próbuj szybko układać zdania, poprawne pod względem logicznym i stylistycznym. Stopniowo zwiększaj poziom trudności zdań.
- "Sens zdań"
Pracuj z kimś w ten sposób, że zadaje Ci pytania sprawdzające do każdych sześciu zdań, przeczytanych przez Ciebie w dowolnie wybranym tekście. Później do kolejnych sześciu. ROBIENIE NOTATEK POMAGA W:
- koncentracji uwagi;
- zapamiętywaniu;
- powtórkach;
- Notuj oddzielnie to, co wydaje Ci się ważne / co Cię zastanawia / z czym się trochę nie zgadzasz / co uważasz za kompletny absurd.
- Wyraźnie zaznaczaj w notatkach ważne treści, które Twoim zdaniem są niezbędne do zapamiętania (inny kolor haseł, czcionka).
- Zrób konspekt, plan. Pozwoli Ci uporządkować materiał.
UŁATWIACZE:
- ustal typowy dla Ciebie sposób zapamiętywania ;
- ucz się używając jak największej ilości zmysłów (patrząc, słuchając, rysując, chodząc, wyobrażając sobie historie z poszczególnych fragmentów tekstu, dyskutując lub rymując);
- zaczynaj naukę od najtrudniejszego materiału;
- najlepiej zapamiętasz, jeśli chcesz zapamiętać, a nie jeśli wmówisz sobie, że to trudne, głupie i bez sensu;
- myśl pozytywnie zarówno o sobie jak i o efekcie nauki, nie dopuszczaj do siebie myśli, o braku zdolności, lenistwie lub złym nauczycielu; wytwórz w sobie przekonanie o tym, że Ci się uda, potrafisz wszystko masz pod kontrolą;
- ucz się o tej porze dnia, gdy pracujesz najchętniej i najefektywniej .
BARDZIEJ SZCZEGÓŁOWO:
- nigdy nie ucz się czegoś, czego nie rozumiesz, poproś żeby ktoś Ci to wytłumaczył, bo "pamięciówka" nie ma w tym wypadku sensu;
- powtarzaj materiał, aby go utrwalić;
- pobieżnie przejrzyj, zadaj sobie pytania do tekstu, uważnie czytaj, aby znaleźć odpowiedź na pytanie, streszczaj poszczególne fragmenty, podsumuj zwracając uwagę na treści niezapamiętane .
JAK ZDAWAĆ EGZAMINY:
- powtórz wyuczony materiał ostatniego dnia przed egzaminem, przed snem, aby mózg, który pracuje również kiedy śpisz miał szansę jeszcze raz wszystko utrwalić;
- śpij tyle godzin ile śpisz normalnie (za mało osłabia, za dużo rozleniwia);
- rano zajrzyj tylko do konspektu lub mapy pojęć, aby wprowadzić swój organizm w tzw. "stan optymalnego stresu" .
PRZY EGZAMINIE USTNYM:
- unikaj rozhisteryzowanych osób, bo udzieli Ci się ich napięcie, dlatego na egzamin przyjdź najlepiej 10 minut przed czasem, nie wcześniej;
- wchodząc odetchnij 3 razy przeponą, uśmiechnij się i wyprostuj, sprawisz wrażenie osoby miłej i pewnej siebie, a poza tym łatwiej Ci będzie oddychać i dotleniać mózg ;
- powołuj się na prace egzaminatora lub autorów, o których wiesz, że ich ceni;
- jeśli dostaniesz kilka pytań, na początku i na końcu odpowiadaj na te łatwiejsze, aby sprawić dobre pierwsze (efekt pierwszeństwa) i ostatnie (efekt świeżości) wrażenie
PRZY EGZAMINIE PISEMNYM:
- starannie rozplanuj czas, aby Ci go nie zabrakło na dwukrotne, dokładne sprawdzenie pracy;
- zaczynaj od trudniejszych kwestii, bo później będziesz zmęczony;
- jeśli czegoś nie wiesz, zostaw to, ale zaznacz na boku (na brudno), żeby później w razie potrzeby do tego wrócić.
ODSTRESOWYWACZE:
Ćw.1. "Kroki". Ćwiczenie to jest bardzo skuteczne i działa praktycznie błyskawicznie. Idąc, np. do sali egzaminacyjnej, oddychasz w rytm własnych kroków. Zaczynasz od : wdech –2 kroki, wydech –2 kroki; wdech –3 kroki, wydech –3 kroki; aż dojdziesz do etapu, w którym oddychasz z wysiłkiem (np. 9 –kroków) i wtedy stopniowo zmniejszasz długość oddechu (9,8,7,[...]3,2) do długości wyjściowej. Ćwiczenie to powtarzamy do osiągnięcia stanu wyciszenia i rozluźnienia.
Ćw.2. "Kulinaria". Wbrew pozornej trywialności, ćwiczenie bardzo skuteczne. Przed ważnym, niepokojącym nas wydarzeniem zaczynamy przypominać sobie wszystkie potrawy, które znamy. Można to zrobić tematycznie np. najpierw wymieniam wszystkie znane mi dania z marchewką, lub spontanicznie tworząc menu ze wszystkiego, co przyjdzie nam do głowy. Przypominanie sobie potraw, oczywiście samo w sobie nie jest istotne, odrywa jednakowoż nasze myśli od stresogennego tematu, rozluźnia i nastraja nas pozytywnie do świata.
opracowała mgr Maja Strzelecka
SP nr 82 w Poznaniu.
|
