Celem uroczystości było wzbogacenie wiedzy uczniów, kształtowanie szacunku dla historii minionych pokoleń, uświadomienie małym Polakom roli wartości w życiu narodu, oraz uświadomienie młodemu pokoleniu, że Święto Narodowe i praca codzienna jest sprawą wszystkich.
Obowiązkiem rodziny i szkoły jest pielęgnowanie tradycji narodowych, co czynimy, na co dzień i od święta
"Warto się czasem zasłuchać
w wiatru granie, szum gałęzi,
listopadów przemijanie..."
Apel przygotowany przez uczniów z kl.V.A Szkoły Podstawowej nr 26 w Poznaniu
Występują:
>Narratorzy
>Recytatorzy
>Małe dzieci (dwoje)
>Józej Piłsudski
>Chórek
Narrator 1:
Spotykamy się dzisiaj na apelu z okazji 84 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Uroczystości poświęconej ojczyźnie i wolności. 11 Listopada to symbol miłości ojczyzny, walki o wolność, symbol wiary i symbol zwycięstwa.
Za chwilę odśpiewamy hymn państwowy, przypominam, że należy stać na baczność, zachować powagę i spokój. Oddając szacunek symbolom narodowym, oddajemy go wszystkim Polakom, tym, którzy odeszli i tym, którzy żyją obecnie. Wasi dziadkowie pamiętają czasy, gdy za śpiewanie hymnu można było stracić życie.
Komenda:
Powstań! Baczność! Do hymnu!
Śpiew:
(Słowa J. Wybicki, autor melodii nieznany)
„Jeszcze Polska nie zginęła"
Komenda:
Po hymnie!
Narrator 2:
Tak się składa, że Święto Niepodległości obchodzimy w listopadzie. Listopad to czas szczególnej refleksji nad przemijaniem. Niedawno sprzątaliśmy groby naszych zmarłych, zanosiliśmy kwiaty, paliliśmy znicze. Chcieliśmy w ten sposób pokazać, że pamiętamy...
Zapaliliśmy także znicze na grobach nieznanych żołnierzy, którzy w różnym czasie oddali życie za ojczyznę...
Nigdy nie wrócili do swoich matek, żon, dzieci...
Recytator 1:
(T. Rózewicz: Oblicze ojczyzny)
Ojczyzna to kraj dzieciństwa
miejsce urodzenia
to jest ta mała najbliższa ojczyzna
miasto miasteczko wieś
ulica dom podwórko
pierwsza miłość las na horyzoncie
groby...
Narrator 3:
Warto się czasem zasłuchać
w wiatru granie, szum gałęzi,
listopadów przemijanie.
Warto się czasem zasłuchać w grobów ciszę,
By mowę wieków usłyszeć.
One mówią...
Narrator 4:
Co? Cóż groby nam powiedzieć mogą?
Tam taka cisza.
Cisza, która przejmuje trwogą.
Narrator 5:
Kto tę ciszę raz usłyszał,
wiele mówi mu ta cisza.
Tam zapisane są przodków marzenia,
wszystkie tęsknoty bóle
i cierpienia,
I słowa trzy, które przez pokolenia szły:
BÓG HONOR OJCZYZNA.
Recytator 2:
(I.Omiatacz: Gdy w myślach Polska)
Gdy w myślach Polska -
widzę chrzest w Warcie i Wiśle.
Miłość i heroizm świętego Wojciecha,
włócznię Maurycego i splendor
cesarskiej łaski w potężnych
dłoniach Bolesława.
Gdy mówię Polska -
słyszę suplikacje Jana Kazimierza:
„Tobie Maryjo diadem i berło
i lud mój, którego krwią tuczą się wrogowie:
Warszawę i Kraków, Lwów i Gdańsk,
jak perły różańca rozsypuję
u stóp macierzyńskich:
hetmań nam i króluj! "
Gdy piszę Polska -
dostrzegam otwarte bramy niebiosów:
Naczelnika Kościuszkę generała Bema,
Romualda Traugutta,
Wodza Piłsudskiego,
bohaterów spod Monte Cassino
Narwiku, Tobruku,
nieugiętych powstańców Warszawy,
desperacko odważne harcerki
i wszystkich ofiarnych miejsc chwały!
Gdy myślę Polska -
kłaniam się niziutko:
próchniejącym Krzyżom Przydrożnym,
leśnym mogiłom, omszałym kapliczkom,
chatom wśród grusz,
staruszkom z powagą kroczącym na Mszę
i dumnej Częstochowie -bastionie polskości!
Narrator 6:
Dzieje naszej Ojczyzny, to rzadko dni szczęśliwe i spokojne tak jak obecnie.
Częściej życiu naszych rodaków towarzyszyła groza, lęk przed wrogiem sąsiadem, niewola i walka o wolność. Państwo polskie zginęło z map Europy na ponad 120 lat.
(Wzdłuż sceny przechodzą dzieci z planszami na których są umieszczone napisy:
I ROZBIÓR POLSKI - 1772,
II ROZBIÓR POLSKI - 1793,
III ROZBIÓR POLSKI -1795.)
Narrator 1:
Wiem, to były czasy zaborów. Rosja, Prusy i Austria rozdzieliły nasz kraj między siebie. Mocarstwa zaborcze były bardzo silne i liczne powstania nie pomogły odzyskać wolności.
Śpiew:
(Tekst M. Konopnicka, muzyka F. Nowowiejski)
„Rota"
Recytator 3:
(Juliua Słowacki -Ol nieszczęśliwa, o! uciemiężona')
O! nieszczęśliwa, o! uciemiężona
Ojczyzno moja - raz jeszcze ku tobie
Otworzę moje krzyżowe ramiona
Wszakże spokojny - bo wiem, że masz w sobie
Słońce żywota.
Narrator 2:
Czym jest wolność, wie ten, kto ją stracił. Ten, kto przeżył niewolę i śmierć widział braci. Wolność - zwykle krzyżami się mierzy. Bohater narodowy polski walczył o wolność naszą i waszą, moją i twoją.
A że wolność krzyżami się mierzy, pozostawiał po sobie wiele mogił. Wierzył, że: Jeśli komuś droga otwarta do nieba, tym, co służą ojczyźnie".
Recytator 4:
(Edward Słoński - Ta, co nie zgineła)
Rozdzielił nas, mój bracie,
zły los i trzyma straż -
w dwóch wrogich sobie szańcach
patrzymy śmierci w twarz.
W okopach, pełnych jęku,
wsłuchani w armat huk,
stoimy na wprost siebie -
ja - wróg twój, ty - mój wróg!
Las płacze, ziemia płacze,
świat cały w ogniu drży...
w dwóch wrogich sobie szańcach
stoimy - ja i ty.
Zaledwie wczesnym rankiem
armaty zaczną grać,
ty świstem kuł morderczym
o sobie dajesz znać.
(...)
A gdy mnie z dala ujrzysz,
od razu bierz na cel
i do polskiego serca
moskiewską kulą strzel.
Bo wciąż na jawie widzę
i co noc mi się śni,
że TA CO NIE ZGINĘŁA,
wyrośnie z naszej krwi.
Narrator 3:
Prześladowani, na tułaczkę skazani nie stracili ducha, wierzyli, że Polska odzyska niepodległość. Wiedzieli, że ojczyzna w sercach się zaczyna, że naród przetrwa, jeżeli rodzina dzieci swoje nauczy jak być Polakami.
Recytator 5 - Małe dzieci:
(Władysław Bełza: „Katechizm polskiego dziecka")
- Kto ty jesteś? - Polak mały.
- Jaki znak twój? - Orzeł Biały.
- Gdzie ty mieszkasz? - Między swemi.
- W jakim kraju? - W polskiej ziemi.
- Czym ta ziemia? - Mą Ojczyzną.
- Czym zdobyta? - Krwią i blizną. i.
- Czy ją kochasz? - Kocham szczerze.
- A w co wierzysz? - W Polskę wierzę.
- Coś ty dla niej? - Wdzięczne dziecię.
- Coś jej winien? - Oddać życie.
Narrator 4:
W niewoli, prześladowaniu i cierpieniu naród polski wydał wielkich poetów i pisarzy, malarzy i muzyków, naukowców i polityków. Ich patriotyzm miał odbicie w dziełach, które przetrwały w sercach narodu:
Narrator 5:
(Z. Krasiński:, Hymn Szkoły Rycerskiej")
Święta miłości kochanej Ojczyzny
Czują cię tylko umysły poczciwe,
Dla Ciebie zjadłe smakują trucizny,
Dla Ciebie więzy, pęta nie zelżywe.
(...) Byle cię można wspomóc, byle wspierać
Nie żal jest żyć w nędzy, nie żal umierać.
Narrator 6:
(Podkład muzyczny „Pierwsza Brygada")
I przyszedł taki czas - dopiero na początku XX wieku. Czas, który do historii przeszedł pod nazwą I wojny światowej. Skłócone państwa zaborcze walczyły ze sobą... Walki między zaborcami dawały nam szansę na odzyskanie niepodległości. 11 listopada 1918 r. zakończyła się I wojna światowa. Powstała sytuacja niezwykła, wszyscy trzej zaborcy przegrali wojnę, nie byli już w stanie przeszkodzić w odrodzeniu państwa polskiego.
Śpiew:
(Słowa: Tadeusz Biernacki i Andrzej Tadeusz Hałasiński)
„Pierwsza Brygada" - 1 zwrotkę + 2x refren
Recytator 6:
Wiosna! Wiosna! Czy słyszycie, bracia moi:
Zmartwychwstania dzwon błękitny w niebie buja.
Czy czujecie serce ziemi w lochów zbroi:
Alleluja! trwożnie bije, alleluja!
Na rozdrożu uskrzydlona Wolność stoi.
Narrator 1:
(Podkład muzyczny „Pierwsza Brygada")
Polacy potrafili wykorzystać szansę, którą stworzyła historia. W październiku 1918 r. rozpoczął się proces wyzwalania ziem ojczystych spod obcej przemocy. Powstało kilka ośrodków władzy. Potrzebny był człowiek, który potrafiłby je zjednoczyć i stworzyć jeden, centralny rząd.
Taką postacią okazał się JÓZEF PIŁSUDSKI. Zwolniony z niemieckiego więzienia w Magdeburgu 10 listopada przybył do Warszawy. 11 LISTOPADA 1918 r. przejął władzę nad wojskiem, wkrótce przekazano mu resztę uprawnień i został NACZELNIKIEM PAŃSTWA.
Józef Piłsudski:
(Józef Piłsudski: „Dowodzenie podczas wojny")
„... Gdy państwo wybiera wodza, szuka ludzi silnych, ambitnych, wierzących w siebie".
Narrator 2:
Ludzi prawych, którzy potrafią być duchowymi przywódcami narodu.
Narrator 3:
(„Hymn I Brygady" Aleksander Sygryc)
„Tyś nas wezwał do oręża, Tyś wzbudził rycerzy,
Przekonałeś, że zwycięża tylko ten kto wierzy.
[... ] Wstali strzelcy, legioniści na
twe zawołanie, dziś zwycięstwo nam się ziści,
Polska zmartwychwstanie. Marsz, marsz Piłsudski, prowadź
na bój krwawy!
Za Twoim przewodem wejdziem do Warszawy.
Narrator 4:
Polska zmartwychwstała i już w pierwszych dniach życia nasze wojsko potrafiło pokonać nieprzyjaciela, przed którym inni drżeli. 15 sierpnia 1920 r. Wojsko Polskie pod dowództwem Józefa Piłsudskiego pokonało Armię Czerwoną. Tę bitwę nazwano „Cudem nad Wisłą".
Przeszła ona do historii jako „osiemnasta największa bitwa w dziejach świata", ponieważ obroniła Polskę i Europę Zachodnią przed rozszerzeniem się rewolucji bolszewickiej.
Narrator 5:
Jaka to było możliwe, przecież byliśmy słabi, dopiero tworzyliśmy państwo?
Narrator 6:
Zawdzięczamy to doskonałej postawie żołnierzy, dobremu dowodzeniu oraz wierze i modlitwie narodu. Posłuchajcie, co mówił Piłsudski do swoich żołnierzy i całego narodu:
Józef Piłsudski:
(Artykuł ze „Strzelca" - „Przemówienie do przedstawicieli stronnictw sejmowych", „Kryzysy bojów")
„Bić się i zwyciężać można w najtrudniejszych warunkach, wyjść udaje się nieraz z najcięższego położenia, lecz dla tego trzeba namiętnie tego pożądać i jasno patrzeć w najczarniejszą prawdę, nie upiększając jej żadną fikcją i fantazją".
„Szala zwycięstwa rozgrywa się w sercu, w woli, charakterze i umiejętności tworzenia u człowieka".
Śpiew:
(Słowa: Tadeusz Biernacki i Andrzej Tadeusz Hałasiński,)
„Pierwsza Brygada" - 2 zwrotkę + 2x refren
Narrator 1:
Polska odzyskała wolność. By mogła stać się państwem silnym, trzeba było duchowego odrodzenia narodu. Piłsudski mówił:
Józef Piłsudski:
(Z przemówienia w Lublinie, 11.01.1920 r.)
„Polska ma przed sobą wielką pracę".
(J. Piłsudski:,Przemówienie do przedstawicieli stronnictw sejmowych" 29.05.1926 r.)
„Rozwielmożniło się w Polsce znikczemnienie ludzi. Swobody demokratyczne zostały nadużyte tak, że można było znienawidzieć całą demokrację. Interes partyjny przeważał ponad wszystko. Partie w Polsce rozmnożyły się tak licznie, że stały się niezrozumiałe dla ogółu".
„Moim programem jest zmniejszenie łajdactw i utorowanie drogi uczciwości"
Recytator 7:
(Leopold Staff- Polsko, nie jestei ty już niewolnicą, fragm.)
Polsko, nie jesteś ty już niewolnicą!
Łańcuch twych kajdan stał się tym łańcuchem,
Na którym z lochu, co był twą stolicą
Lat sto, swym własnym dźwignęłaś się duchem.
(...)
Żadne cię miana nad to nie zaszczycą,
Co być nie mogło przez wiek twą ozdobą!
Polsko, nie jesteś ty już niewolnicą!
Lecz czymś największym, czym być można: Sobą!
Narrator 2:
Warto się dzisiaj zasłuchać
w wiatru granie,
bieg historii,
pokoleń przemijanie.
Dziś ojczyzny uczyć się trzeba
w pochyleniu nad kołyską dziecka.
Żeby dzieci od zła uchronić
i nauczyć prawości serca.
Żeby słowo
„tak" - i - „nie"
nie znaczyło jednocześnie.
Żeby szczęście
w posiadaniu
nie zamknęło się boleśnie.
Żeby wolność
w „róbta, co chceta"
nie została zamieniona.
To jesteśmy winni tym,
którzy przyjdą po nas.
Podkład muzyczny - fortepian - F.Chopin
Narrator 1: (Przemówienie Jana Pawła II podczas VII pielgrzymki do Polski w 1999 roku)
Ojciec Święty - Jan Paweł II podczas VII pielgrzymki do Polski w 1999 roku tak mówił do Polaków:
Obowiązki wobec ojczyzny dotyczą każdego Polaka. Każdy powinien swoją pracą, miłością i troską ogarniać cały naród. Trwanie w wierze, troska o rozwój życia duchowego, zachowanie dobrych obyczajów, więzi z rodziną i najbliższymi, troska o kulturę słowa i umiłowanie tradycji narodowych są czynnikami budującymi naród bez względu na sytuację historyczną, okoliczności polityczne, warunki ekonomiczne.
Recytator 8:
I nigdy nie będziesz biała
I nigdy nie będziesz czerwona
Jak wielka zorza szalona.
Czerwona jak puchar wina
Biała jak śnieżna lawina
Najukochańszą, najmilszą
BIAŁO - CZERWONA.
"animatorka"
Scenariusz opracowały:
p. Ewa Garasz
p. Dorota Ruskowiak
nauczycielki Szkoły Podstawowej nr 26 w Poznaniu
Bibliografia:
1. „Myśląc Ojczyzna” - Karol Wojtyła
2. „Oblicze ojczyzny” - T. Rózewicz
3. „Gdy w myślach Polska” - I.Omiatacz
4. „Ol nieszczęśliwa, o! uciemiężona!” - Juliua Słowacki
5. „Ta, co nie zgineła” - Edward Słoński
6. „Katechizm polskiego dziecka" - Władysław Bełza
7. „Hymn Szkoły Rycerskiej" - Z. Krasiński
8. „Hymn I Brygady" - Aleksander Sygryc
9. „Polsko, nie jestei ty już niewolnicą” ( fragm.) - Leopold Staff
10. Fragmenty przemówień Józefa Piłsudskiego - „Wychowawca” Nr 10(94)/ 2000
11. Fragment przemówienie Jana Pawła II podczas VII pielgrzymki do Polski w 1999 roku
12. „Pierwsza Brygada" - Słowa: Tadeusz Biernacki i Andrzej Tadeusz Hałasiński
13. „Rota" - Tekst M. Konopnicka, muzyka F. Nowowiejski
14. „Hymn państwowy” - Słowa J. Wybicki, autor melodii nieznany
|
