W okresie dorastania zarówno pod wpływem zmian fizjologicznych, jak i rozwoju psychicznego, pojawiają się również zmiany w zakresie emocji. Młodzi ludzie przeżywają wszystko intensywniej, wyolbrzymiają problemy, często oceniają innych w kategoriach czarno-białych . Warto z nimi porozmawiać na temat uczuć, by łatwiej im było zrozumieć siebie i innych. Artykuł powstał na lekcję godziny wychowawczej do wykorzystania w klasach gimnazjalnych.
Opracowała: Barbara Rój
Scenariusz godziny wychowawczej opracowany na podstawie „Poradnika wychowawcy” ( Wydawnictwo Dr Josef Raabe, Warszawa 2000)
Temat: Burzliwy świat naszych emocji.
W okresie dorastania zarówno pod wpływem zmian fizjologicznych, jak i rozwoju psychicznego, pojawiają się również zmiany w zakresie emocji. Młodzi ludzie przeżywają wszystko intensywniej, wyolbrzymiają problemy, często oceniają innych w kategoriach „czarno-białych’, łatwo u nich zaobserwować typową dla młodego wieku „huśtawkę” nastrojów. Warto z nimi porozmawiać na temat uczuć, by łatwiej im było zrozumieć siebie i innych.
CELE
Po lekcji uczniowie powinni:
Ø umieć nazywać i rozpoznawać różne emocje
Ø przekonać się, że od nich zależy, jak przeżywają różne zdarzenia
Ø podejmować próby panowania nad sowimi emocjami.
POMOCE DYDAKTYCZNE
Materiał pomocniczy nr 1 i 2
CZAS TRWANIA
2 godziny lekcyjne
PRZEBIEG ZAJEĆ
Wprowadzenie
- Uczniowie zastanawiają się na tym, czym- według nich na ogół różni się zachowanie ludzi dorosłych od sposobu, w jaki zachowują się dzieci i młodzież.
- Czy zdarzyło im się zaobserwować kiedyś grupę ludzi starszych, którzy spędzają
wspólnie czas?
- Jak ze sobą rozmawiają, jak gestykulują, jak reagują na innych?
Nietrudno zauważyć, że im młodszy człowiek, tym bardziej żywiołowo reaguje i silniej okazuje swoją radość lub złość. Chociaż czasem zdarza się, że prawdziwe uczucia nie są przez niego uświadomione albo też skrzętnie je ukrywa.
- Uczniowie odpowiadają co rozumieją pod pojęciem EMOCJE.
Nauczyciel może pomóc mówiąc, że emocjami nazywamy doświadczenia wewnętrzne- przyjemne lub nie-silnie wpływające na nasze zachowanie. Uczucia te i zachowania są reakcją na pewne czynniki zewnętrzne – czyjeś zachowanie lub wypowiedź. Uczucia są w nas i tylko my jesteśmy w stanie je kontrolować. Tylko od nas zależy – inni mogą chcieć na nie wpływać, ale ostatecznie tylko my decydujemy o tym, czy im się to uda czy nie.
Rozwinięcie
- Dwie osoby zapisują na tablicy nazwy uczuć, które podają pozostali uczniowie. Od razu próbujemy podzielić je na takie, które pomagają skutecznie nam funkcjonować i takie, które zaliczamy do ujemnie oddziałujących na nasze działanie.
- Uczniowie odpowiadają czy rzeczywiście wszystkie zapisane po stronie ujemnej emocje są niepożądane i zaburzają nasze funkcjonowanie.
Czy odrobina tremy przed występem nie mobilizuje aktorów do gry na lepszym poziomie?
Czy strach nie pomaga w pewnych sytuacjach być bardziej ostrożnym i ocalić swoje życie?
3. Uczniowie jeszcze raz przeglądają wszystkie wypisane emocje i analizują je pod
innym kątem. Te, które rozwinięte do pewnego poziomu mogą nawet wspomóc
działanie człowieka, zakreślają kołkiem.
4 Następnie porównują swoją listę z listą z materiału pomocniczego nr 1.
- Uczniowie otrzymują materiał pomocniczy nr 2 i po zapoznaniu się z nim próbują
odpowiedzieć dlaczego stwierdzenia są nieprawdzie.
Zakończenie
1. Uczniowie przeglądają jeszcze raz listę z nazwami emocji. Wybierają z listy te, które najczęściej przeżywają i próbują dopasować do nich kolory. Każdy maluje swój „obraz emocji”. Ci, którzy będą chcieli mogą przedstawić swój obraz emocji i mogą opowiedzieć o przeżyciach, które wpłynęły na ich stan emocjonalny.
2. Nauczyciel pyta czy komuś dzisiejsza lekcja pomogła, kto chciałby zmienić swój obraz emocji. Co można zapisać jako dobre rady dla tych, którzy mają problemy ze swoimi uczuciami? Zapisujemy te rady.
Materiał pomocniczy nr 1
v Agresja Złość
v Bezradność Zniecierpliwienie
v Ból Spokój
v Ciekawość Satysfakcja
v Chandra Zdziwienie
v Depresja Szacunek
v Ekstaza Uwielbienie
v Furia Frustracja
v Gniew Duma
v Irytacja
v Lęk
v Opanowanie
v Zaskoczenie
v Uznanie
v Zniechęcenie
v Cierpienie
v Zazdrość
v Nienawiść
v Samotność
v Radość
v Rozbawienie
v Smutek
v Rozpacz
v Szczęście
v Rezygnacja
v Zdenerwowanie
v Zainteresowaniem
v Pustka
v Rozczarowanie
v Podziw
v Litość
v Podniecenie
v Przyjaźń
v Miłość
v Apatia
v Zniechęcenie
v Zadowolenie
v Pewność
v Niepewność
v Entuzjazm
v Euforia
Materiał pomocniczy nr 2
Najbardziej rozpowszechnione fałszywe przekonania na temat natury uczuć:
1. Wszystkie uczucia są bardziej instynktowne niż wyuczone
( czy w momencie urodzenia się byłeś bardziej zmartwiony, a może odczuwałeś winę lub byłeś rozbawiony?)
2. Uczuć nie da się kontrolować, przychodzą same
(jeśli w to wierzysz, jesteś manekinem sterowanym przez innych)
3. Emocje należy tłumić
(czy wszystkie? A skąd później stresy, wrzody żołądka, migreny i choroby wieńcowe)
4. Należy otwarcie wyrażać wszelkie emocje i to bez względu na konsekwencje
(Kto tak uważa może się wpakować w niezłe tarapaty)
|
