Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Efektywne sposoby rozwijania umiejętności interpersonalnych u dorosłych i dzieci

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 35132 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Opracowała: mgr Anna Adamiec

     Rozwijanie umiejętności interpersonalnych to kształtowanie umiejętnego porozumiewania się z innymi ludźmi, prawidłowych kontaktów międzyludzkich.

      Kształcenie młodego człowieka nie powinno być ukierunkowane jedynie na sferę intelektualną, jeśli przedszkole i szkoła ma służyć temu, by uczyć dzieci życia. Najważniejszą rolę spełniają tutaj rodzice, jednak warunki do prawidłowego rozwoju dzieci mają tylko wówczas, gdy dom i szkoła czy przedszkole wspólnie realizują cele wychowawcze. Powinniśmy uczyć dzieci już od najmłodszych lat jak traktować innych ludzi, jak okazywać swoje uczucia, a także jak interpretować zachowania innych.

      W kontaktach międzyludzkich bardzo ważne są pewne cechy, właściwości między innymi:

empatia – która pozwala widzieć świat oczami innych ludzi, zrozumieć ich, spojrzeć na ich postępowanie z ich punktu widzenia; ważne jest również to, aby informować innych, jak zostali zrozumieni i pozwolić im na potwierdzenie lub zaprzeczenie tym domysłom;

życzliwość – która powinna być wyrażana w różnoraki sposób, tak by inni odczuli, że są lubiani, szanowani; czasami mimo aprobaty tego, co robią – udzielenie im aktywnego wsparcia;

autentyczność – czyli nie ukrywanie się za maskami czy rolami, bycie sobą;

konkretność – nie używanie ogólników, wieloznacznych i mglistych określeń; umiejętność mówienia o konkretnych doświadczeniach osobistych, wydarzeniach i zachowaniach;

inicjatywa – skłonność do działania w stosunkach z innymi ludźmi, a nie tylko reagowania na to co inni robią; umiejętność nawiązania kontaktu z innymi bez wyczekiwania na inicjatywę skierowaną w naszym kierunku;

bezpośredniość – postępowanie wprost wobec innych, świadomość swojego stosunku do innych ludzi i wiedza innych o charakterze ich stosunku do nas;

otwartość – pozwolenie na to, aby inni wiedzieli jacy jesteśmy „w środku”- pomaga to w ustalaniu zdrowych i trwałych stosunków z innymi; nie oznacza to ujawniania wszystkich tajemnic i sekretów osobistych;

akceptacja uczuć – ważny jest tu brak obawy przed bezpośrednim kontaktem z uczuciami własnymi i innych ludzi; jest to przeżywanie uczuć, wyrażanie tego co się czuje jednak bez narzucania swoich uczuć innym i zmuszania ich, by czuli się odpowiedzialni za te uczucia;

konfrontacja – umiejętność stanięcia „twarzą w twarz” z innymi ludźmi, robienia tego z poczuciem odpowiedzialności i zaangażowania, a w przypadku rozbieżności postaw i przekonań – dążenie do konfrontacji z innymi bez zamiaru ich straszenia czy karania;

samopoznanie – badanie swego postępowania i stylu życia, chęć korzystania w tym zakresie z pomocy innych, przyjmowanie od nich informacji o tym, jak reagują na nasze postępowanie; jest to umiejętność osądzenia siebie; konfrontacje z innymi ludźmi i nowe doświadczenia stanowią okazję do lepszego poznania siebie.

     Podczas komunikowania się z innym człowiekiem ważny jest nie tylko dobór odpowiednich słów, ale również nasze nastawienie do rozmówcy. Jeśli nasza postawa nie będzie otwarta, wszystko cokolwiek powiemy będzie odebrane jako nieszczere i sztuczne. Dlatego też warto uważać na swoje gesty, mimikę. To nasze zachowanie nazywamy komunikacją niewerbalną.

Niewerbalne kanały komunikacyjne to:

mimika – uzależniona od ruchu mięśni twarzowych w obrębie ust, brwi; istnieje 6 różnych rodzajów mimiki odpowiadającym następującym emocjom: szczęście, strach, gniew, smutek, wstręt lub pogarda;

spoglądanie – ekspresywność oczu przejawia się poprzez ilość, długość spoglądania, zmianę wielkości źrenic, wskaźnik mrugania, kierunek zmiany spojrzenia, regulowanie szerokości otwarcia oczu, mimikę w obszarze oczu; spoglądanie jest ważnym sygnałem lubienia bądź nielubienia;

głos – oprócz przekazywania słów informuje o prawdziwych, często ukrywanych emocjach; decyduje tu ton głosu, rytm wypowiedzi (tempo, czas trwania, zacięcia, pauzy);

gesty (ruchy rąk, ciała, głowy) – określają strukturę wypowiedzi poprzez wyliczenie elementów, wskazują ludzi lub przedmioty, podkreślają coś, ilustrują kształty, rozmiary bądź ruchy, szczególnie gdy trudno je określić słowami; gesty odzwierciedlają także stany emocjonalne (np. zaciskanie pięści – agresja);

pozycja ciała – odnosi się do sposobu chodzenia, siadania, stania (np. osoba pewna siebie stoi wyprostowana);

dotyk – jest silnym sygnałem społecznym z powodu swych związków z seksem i agresją; ścisłe reguły określają kto, w jaki sposób i przy jakiej okazji może być dotykany;

zachowanie przestrzenne – bliskość przestrzenna jest ważnym wskaźnikiem lubienia choć istnieją tu istotne różnice kulturowe;

wygląd – ubiór, fryzura przesyła informacje o pracy, statusie, osobowości, postawach politycznych, przynależności grupowej, a nawet o nastroju.

     Komunikacja niewerbalna pełni pewne funkcje, takie jak:

  • wyrażanie emocji,
  • wskazywanie postaw międzyosobowych (przyjacielskość, wrogość, dominujący – podporządkowany, atrakcyjność seksualna);
  • podtrzymywanie komunikacji werbalnej (np. gesty podczas rozmowy);
  • wyrażanie pozdrowień i innych rytuałów.
     Niezgodność komunikacji werbalnej i niewerbalnej prowadzi do zamętu (np. kiedy mówimy komuś, że mu ufamy, ale nie patrzymy przy tym w oczy).

     Aby skłonić kogoś do działania stosujemy różne metody. Niektóre z nich tworzą tzw. blokadę komunikacyjną , a są to:
  • obwinianie i oskarżanie – „Dlaczego zawsze to robisz?”, „Co się z tobą dzieje?”;
  • przezywanie – „Jak możesz być taki głupi?”, „Ale z ciebie flejtuch”, „To idiotyczne, co robisz”;
  • straszenie – „Jeżeli tego nie zrobisz..., to...”;
  • rozkazy – „Natychmiast masz to zrobić!”, „Pospiesz się!”, „Rusz się!”;
  • wykłady i moralizowanie – „Powinieneś...”;
  • ostrzeżenia - „Uważaj”, „Bądź ostrożny”;
  • postawa męczennika – „Co wy chcecie ze mną zrobić? Chcecie żebym zachorowała?”, „Wpędzisz mnie do grobu”;
  • porównania – „Dlaczego nie możesz być bardziej podobny do brata? On zawsze wykona swoją pracę przed czasem”;
  • sarkazm – „Co ty na siebie zakładasz ?? Powinnaś zebrać mnóstwo komplementów”
  • proroctwa – „Wiesz, co z ciebie wyrośnie?”, „Zobaczysz, nie będziesz miał przyjaciół”,
  • przesłuchiwanie, wypytywanie – „Dlaczego?”, „Kto?”
  • odwrócenie uwagi, kpina, wycofanie się.
Aby kontakt interpersonalny był pełny, w rozmowę czy dyskusję muszą być zaangażowane obie strony. Poznajmy teraz cechy dobrego nadawcy i dobrego odbiorcy.
Cechy dobrego nadawcy:
  • formalne cechy wypowiedzi: wyraźne, średnie tempo wypowiedzi;
  • jasność i konkretność wypowiedzi;
  • zaangażowanie w wypowiedź dynamika wypowiedzi;
  • humor;
  • korzystanie z jak największej ilości kanałów;
  • uwzględnienie informacji zwrotnych;
  • wiarygodność w oczach odbiorcy uzyskana dzięki: wiedzy nadawcy, rzetelności, odpowiedzialności, konsekwencji w postępowaniu, szczerości motywów wypowiedzi, pozytywnemu nastawieniu do odbiorcy, opiniom innych osób, wyglądowi zewnętrznemu, podobieństwu do nas,
Cechy dobrego odbiorcy: aktywne słuchanie: patrzenie na nadawcę, okazywanie uwagi (rola komunikacji niewerbalnej), nie przerywanie toku wypowiedzi nadawcy, udzielanie informacji zwrotnych, parafrazowanie, brak oceniania, pozytywne nastawienie do nadawcy.

PRAKTYCZNE SPOSOBY ROZWIJANIA UMIEJĘTNOŚCI INTERPERSONALNYCH

ZRZEKANIE SIĘ

     Umiejętność wyrzeczenia się jest przeciwieństwem chęci posiadania wszystkiego na co mam ochotę, spełniania się każdego życzenia najchętniej bez jakiegokolwiek wysiłku z mojej strony, a więc postawy, która nazywa się: „rozpieszczeniem”!

      Wychowanie rozpieszczające ma później bardzo negatywne następstwa. Jeżeli młody człowiek nie nauczył się, że niemożliwe jest posiadanie wszystkiego, to pojawienie się ograniczeń wyzwala w nim złość, rozczarowanie, smutek.

ZABAWA: NADMIAR (od 4 lat)

      Dzieci siedzą w kręgu, po środku stoi miska z wieloma kasztanami (około 20 sztuk na dziecko). Jedno z dzieci zaczyna. Bierze kasztan i podrzuca go. Zadaniem jest złapanie podrzuconego kasztana i jednoczesne wyjęcie z miski następnego. Jeśli się to uda – zatrzymuje obydwa kasztany, jeśli nie – tylko ten, który się złapało lub wyjęło z miski. Dzieci próbują kolejno. Gdy miska jest pusta, osoba, która ma najwięcej kasztanów, mówi: „Ja mam dużo!” i wrzuca swoje kasztany do miski, by zabawa mogła toczyć się dalej. Wkrótce znowu miska jest pusta i inna osoba oddaje swoje kasztany.

     Małym dzieciom ułatwia się to zadanie: kto podrzuci i schwyci kasztan, zatrzymuje go, komu się nie uda, ten wkłada kasztan do miski. Zabawa ta pozwala dzieciom doświadczyć, że wyrzeczenie się może nieść z sobą pewne zwycięstwo (gra może toczyć się dalej).

OGRANICZANIE SIĘ ROZWIJA WSPÓŁPRACĘ:

      Można umówić się z rodzicami, aby w grupie była ograniczona ilość przyborów plastycznych, by dwoje czy czworo dzieci musiało się posługiwać jednym zestawem kredek czy jedną tubką kleju. By wykonać zadanie muszą się ze sobą porozumiewać, ustalać, komu jest bardziej potrzebna. W ten sposób uczą się tego, że ograniczanie się jest często jednocześnie pomaganiem innej osobie i doświadczają na czym polega współpraca. Uczą się także bronienia swoich potrzeb, jeśli rzeczywiście jest coś niezbędne.

ZNOSZENIE „NIE”

     Dziecko dość często reaguje złością, gdy słyszy „Nie”. Niektóre dzieci wpadają we wściekłość, nie potrafią pogodzić się z odmową.. słowo „Nie” wyzwala stan frustracji. Trzeba się najpierw nauczyć umiejętności obchodzenia się bez czegoś, czego w danym momencie pragnie. „Nie”, które mówią mi inni, bywa także odbierane jako odrzucenie mnie jako osoby: „Jeżeli rodzice lub nauczyciele mówią mi „Nie”, czynią to dlatego, że mnie nie lubią. Gdyby mnie lubili, nie odmówiliby mi tego teraz.” Rozczarowanie, gniew, smutek i wściekłość są odpowiedzią. Nie oznacza to jednak, że takiemu dziecku należy oszczędzać wszelkich rozczarowań. Stwarzanie dzieciom okazji do uczenia się przyjmowania zakazów, odmowy, jest ważnym zadaniem wychowawczym.

ZABAWA: TOBIE NIE WOLNO

      Dzieci dzielą się na dwie grupy. Jedna grupa życzy sobie czegoś, druga tego zabrania. Każda z grup omawia najpierw, czego będzie sobie życzyła. Po 10 minutach grupy zamieniają się rolami. Po tej zabawie omawia się argumenty, którymi uzasadniano odmowę, ich cel i sens.

ODGRYWANIE RÓL

      Osoba prowadząca musi podejść do sprawy i uczestników z zaufaniem, powinna zrezygnować z postawy pouczającej i oceniającej. Pierwszym celem jest stworzenie swobodnej atmosfery zabawowej. Dobrze jest zaczynać od prostych ról angażujących jednocześnie wszystkich uczestników.

      Formy: gry grupowe np. „Jazda zatłoczonym autobusem”, gry w parach np. „Prowadzenie niewidomego”. Po fazie gry następuje czas dzielenia się spostrzeżeniami, refleksjami i odczuciami związanymi z tym, co się stało.

IGNOROWANIE

      Poczucie, że się jest nie zauważanym, ignorowanym stanowi dla wielu dzieci bardzo przykre i wyzwalające gniew doświadczenie.

Wprowadzenie: Jak czujecie się, gdy inne dzieci nie dostrzegają was lub się od was odsuwają? Jakie nasuwają się wam wtedy myśli?

      Dzieci dzielą się na dwie grupy i tworzą dwa osobne kręgi (jeden krąg to A, drugi B). Wszystkie dzieci „A” mają patrzeć do środka koła i wzajemnie trzymać się za ręce. To koło będzie za chwilę wyrażało ignorowanie, odrzucenie. Wszystkie dzieci „B” rozglądają się na zewnątrz swojego koła i stoją swobodnie obok siebie. To koło wyrażać będzie otwartość wobec ludzi.

     Ktoś na ochotnika może wypróbować, co będzie przeżywał obchodząc jedno i drugie koło.

Omówienie: jak podobało mi się to doświadczenie? Jak pokazuję innym, gdy nie chcę, by ze mną byli? W jaki sposób ignoruję innych? Czy w tej grupie często zdarza się ignorowanie?

WYTRZYMYWANIE NAPIĘĆ

     Czasami zdarza się, że dwie przeciwstawnie działające potrzeby pociągają nas równocześnie wyzwalając psychiczne rozdarcie. Np.: Jestem na kogoś zły, chce mi się dać upust tej złości. Jednocześnie obawiam się, że gdy okażę złość, będę przez tę osobę odrzucony. Nie mogę się zdecydować, co robić.

     Jest rzeczą ważną umieć sobie uświadomić, jakie sprzeczne uczucia powodują przeżywane napięcie.

PODOBA MI SIĘ – NIE PODOBA MI SIĘ!

     Dzieci tworzą pary. Każde mówi, co mu się w jego partnerze podoba i co się nie podoba. Słuchacz nie zadaje pytań, zanim nie wypowie dwóch zdań na temat partnera. Potem rozmawiają o sobie wzajemnie. Należy porozmawiać z dziećmi o tym, jak radzą sobie z przyjmowaniem krytyki.

ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW

     Do konfliktów z ludźmi dochodzi wówczas, gdy moje potrzeby i życzenia nie zgadzają się z potrzebami i życzeniami innych. Pierwszym krokiem prowadzącym do rozwiązania konfliktu jest uświadomienie sobie własnych potrzeb. Drugi krok to dostrzeganie potrzeb innych i chęć rozwiązania konfliktu poprzez kompromis. Chodzi o to, by siebie samego i swoje potrzeby traktować poważnie, starać się je zaspokoić, jednak nie kosztem innych ludzi. Oznacza to także mieć odwagę przeciwstawienia się innym, gdy zamierzają oni spełnić moim kosztem swoje życzenia.

ROZMOWA

     Dzieci trzeba nauczyć wyrażania uczuć. Jest to bardzo trudne. Dziecku łatwiej jest uderzyć kogoś niż powiedzieć np.: „Jest mi smutno, że zepsułeś mi zabawkę.” Ważna jest tutaj rozmowa z dzieckiem: „Dlaczego ją biłeś?”, „Powiedz jej czego ci potrzeba.”, „Mogłaś zapytać, czy możesz się z nią bawić.”

WYRAŻNIE UCZUĆ

     Można pomóc dzieciom zwrotami, w których wyraża się to, co one w danej chwili odczuwają, np.: „Jesteś smutny, bo Twoja zabawka jest zepsuta.” Można też wyrażać swoje uczucia i przez to pokazywać, że inni ludzie są do nas podobni : „Mnie też jest smutno, że się pobiliście.”

ROZPOZNAWANIE POTRZEB

     Pod koniec dnia przeprowadzamy rozmowę, w której po kolei każde dziecko może powiedzieć, co mu się podobało, kiedy czuło się dobrze, a kiedy i dlaczego czuło złość.

KOORDYNOWANIE POTRZEB

     Gdy są szczególne problemy, które wszystkich dotykają, próbujemy przez rozmowę znaleźć wspólne rozwiązanie. Najpierw określamy dany problem możliwie najbardziej precyzyjnie, potem szukamy różnych rozwiązań. Na koniec oceniamy, które z możliwych rozwiązań jest najlepsze.

KUKIEŁKI

     Gdy dzieci przeżywają jakiś problem, można je zachęcić, by odtworzyły tę sytuację posługując się kukiełkami. Nauczyciel daje głos dzieciom, to znaczy w sytuacjach konfliktowych ani nie jest sędzią, ani osobą prowadzącą śledztwo.

WYRAŻANIE UCZUĆ

     Rozpoznawanie własnych uczuć, umiejętność nazwania ich i wyrażenia odgrywa w życiu ważną rolę. Ważne jest również doświadczenie i przyjęcie, że wszystkie uczucia należą do człowieka.

CICHE ĆWICZENIE W KRĘGU

     Dzieci siedzą w kręgu. Na środku leży kamyk – „odbiorca dobrych myśli”. Prosimy dzieci o ciszę. Wszyscy patrzą na kamyk i myślą o czymś dobrym, przyjemnym. Na zakończenie dzieci mówią co odczuwają.

ROZPOZNAWANIE UCZUĆ

     Oglądamy obrazki przedstawiające dzieci, które płaczą, śmieją się itp. Zadajemy pytania: „Co widzimy na obrazkach?”, „Dlaczego to dziecko płacze?”, „Co można zrobić, aby przestało płakać?”

ODGADYWANIE UCZUĆ

     Jedna osoba wychodzi z sali. Pozostałe osoby umawiają się, jakie uczucie czy nastrój będą wyrażać. Wolno to ukazać tylko mimiką twarzy, potem również całym ciałem, ale bez słów. Osoba, która wyszła z sali, wraca i ma odgadnąć uczucia przedstawiane przez grupę.

NAWIĄZYWANIE KONTAKTÓW

     Nawiązywanie kontaktów wymaga umiejętności podejścia do kogoś, o kim się wie, jaki ma do mnie stosunek, jak na mnie zareaguje.

PROWADZENIE NIEWIDOMEGO

     W tej zabawie dzieci mogą uczestniczyć parami lub trójkami. Jedno z dzieci zamyka oczy. Drugie lub dwoje pozostałych prowadzą niewidomego. Niewidomy musi zupełnie zaufać innym. Dzieci zamieniają się w czasie tej zabawy rolami, każde jest raz niewidomym. Na zakończenie rozmawiamy o tym, czego doświadczyliśmy i o tym, czy baliśmy się chodzenia z zamkniętymi oczyma. Jeżeli ktoś początkowo boi się, może powiedzieć „nie”.

     Ta zabawa zmniejsza zahamowania, przełamuje ustalone role, rozwija kontakty między dziećmi, wyzwala uczucie przynależności do grupy. Dlatego wskazane jest, żeby przy kolejnych powtórzeniach tej zabawy często zmieniali się partnerzy.

LEKCJA SPORTU

     Jako sprzęt pomocniczy mogą służyć drabinki, ławki itp. Dzieci ćwiczą cały czas w parach. Jeżeli jedno z nich boi się pokonać przeszkodę, pomaga partner. W ten sposób uczą się, że mogą pomagać sobie wzajemnie.

MANEKIN

     Grupa podzielona jest na pary. Jedno dziecko jest dekoratorem, drugie manekinem. Dekorator stawia lub sadza manekina w jakiejś pozie. Podczas tej zabawy znika nieśmiałość i zahamowanie przed dotykaniem drugiej osoby, a wyostrza się uwaga, by partnerowi nie sprawić bólu przy wyginaniu jego ciała.

TAJEMNICZY PRZYJACIEL

     Przez cały tydzień wszyscy są dobrymi duszkami. Na początku tygodnia każde dziecko losuje imię kolegi wypisane na karteczce. Nikomu nie wolno zdradzić, czyje imię się wyciągnęło, gdyż jest to imię osoby, wobec której będzie się „tajemniczym przyjacielem”. Tajemniczy przyjaciel stara się przez cały tydzień robić potajemnie różne dobre rzeczy i jednocześnie uważa, by nie zdradzić się. Pod koniec tygodnia wszyscy siadają w kręgu i zgadują: Kto jest moim dobrym duszkiem? Po czym poznałem?

BYCIE SILNYM I SŁABYM

     Uznanie przeze mnie much sił i słabości oraz wyrażanie tego innym jest ważne, poprzez to mogę dalej się rozwijać. Muszę się także nauczyć dostrzegania słabości we własnych siłach i sił we własnych słabościach, by nie popadać w niebezpieczeństwo odgrywania roli bądź samochwały, bądź słabeusza.

MÓJ LĘK – TWÓJ LĘK

     Aby mógł ukształtować się zdrowy pogląd na siebie samego, trzeba dać dzieciom także możliwość rozmawiania o ich lękach.

     Wprowadzenie: „Czy wiecie, czego najczęściej boją się małe dzieci? Że, gdy będą głodne, nie dostaną jedzenia, że będą oddzielone od matki i pozostaną same. Wtedy krzyczą, by przywołać matkę. Jest to lęk wywołany potrzebą utrzymania się przy życiu.

     Wraz z wiekiem zmieniają się nasze lęki. Ale wszyscy chcielibyśmy być szanowani, bezpieczni, przynależący do kogoś, solidni i samodzielni. Czasem nie wiemy, kto jeszcze przeżywa podobne do naszych niepokoje...

     Dzieci podczas, gdy nauczyciel wymienia różne rodzaje lęku, podnoszą rękę do góry, gdy usłyszą znany im lęk, np.: Ilu spośród was boi się duchów? Boi się bycia w samotności? Pająków? Itp. Dzieci następnie wymieniają inne lęki.

UKRYTY KLUCZ

     Dzieci opuszczają salę, tylko jedno pozostaje i chowa gdzieś klucz. Dzieci wracają do sali i szukają klucza. Kto znajdzie, nic nie mówi, tylko siada. Stopniowo coraz więcej i więcej dzieci siedzi, aż wreszcie również to ostatnie wie, gdzie jest klucz. Dzieci, które szukają najdłużej, czują się niezbyt dobrze. Można zwątpić we własne możliwości, gdy już wszyscy siedzą, a samemu się jeszcze chodzi i szuka. Ta zabawa stwarza okazję do porozmawiania z dziećmi o przeżywanych uczuciach: Jak się człowiek czuje, gdy jest ostatni. Jeżeli częściej bawimy się w szukanie klucza, każdy może znaleźć się w takiej sytuacji.

POMNIK

     Uczniowie twarzą małe grupy. Każda z grup ustala, jaki pomnik będzie przedstawiała. Wszyscy mają współpracować: najpierw wspólnie podjąć decyzję, potem podczas budowania wzajemnie sobie pomagać i wspierać się. Jeżeli nie wszyscy będą w tej pracy uczestniczyć, pomnik nie powstanie.

BIBLIOGRAFIA:
  • A. Faber, E. Mazlish „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”
  • R. B. Adler, L. B. Rosenfeld, R. F. Proctor “Relacje interpersonalne”

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie