Organizacja pracy na lekcjach języka angielskiego jest ściśle związana z metodą komunikacyjną nauczania języka. Praca zespołowa uczniów odgrywa znaczną rolę przy realizacji programu, ponieważ pozwala na jak najdokładniejsze odwzorowanie komunikacji w warunkach naturalnych.
Ważna jest rola nauczyciela w pracy zespołowej, który powinien usuwać się w cień, pozwalając uczniom na rozwijanie praktycznych umiejętności i porozumiewania się w języku obcym. Nie powinien on ściśle kontrolować wszystkich wypowiedzi uczniów i korygować błędów w ćwiczeniach nastawionych na płynność porozumiewania się. Zadaniem nauczyciela jest monitorowanie działań uczniów, wspomaganie i zachęcanie ich do pracy.
Projekty są integralnie związane z fazą zastosowania języka (production stage). Pozwalają uczniom na swobodny wybór zarówno treści, jak i formy nauki. Uczniowie sami lub z pomocą nauczyciela rozdzielają między sobą zadania przejmując odpowiedzialność za własne obszary działań.
Znaczenie prac projektowych w nauczaniu języka angielskiego
W swojej pracy z ucznami staram się często korzystać z formy projektów. Uważam, że dają one uczniom okazję do rozwijania ich mocnych stron, własnej interpretacji zdania oraz wykazania się w różnych dziedzinach wiedzy (również w przypadku uczniów, którzy mają ograniczone kompetencje językowe). Widząc owoc własnej pracy i przedstawiając go innym, uczniowie nabierają poczucia własnej wartości i wiary w swoje siły, co z kolei zwiększa ich motywację do nauki.
Poniżej prezentuję dwa przykłady zastosowanych przeze mnie prac projektowych oraz wyniki ankiety na temat zastosowania projeków na lekcjach języka angielskiego.
1) Praca projektowa "A DAY OF OUR LIVES"
W projekcie wzięło udział 18 uczniów klasy szóstej szkoły podstawowej.
Praca polegała na opisaniu czynności rutynowych wykonywanych kożdego dnia zwyczajowo o tej samej porze. Uczniowie musieli z zdaniach wykorzystać odpowiednio formy czasu teraźniejszego prostego i przysłówki częstotliwości. Ocenie podlegały zastosowane struktury gramatyczne i leksykalne oraz graficzna strona projektu. Każdą z czynności przedstawiono w odrębnej wypowiedzi. Uczniowie opatrzyli każdą z przedstawionych czynności stosownymi ilustracjami i określeniem czasu zegarowego.
Projekt zaprezentowano w formie dialogu osób współtworzących pracę. Uczniowie przedstawili raport o wykonywanych czynnościach posługując się formami gramatycznymi trzeciej osoby liczby pojedynczej czasu teraźniejszego prostego.
Przykład fragmentu dialogu:
- Anna,what do you usually do after school?
- I play computer games for about half an hour.
- Anna plays computer games between four and half past four.
2) Praca projektowa "SNAPHOT OF WHERE WE LIVE"
W projekcie wzięło udział 15 uczniów klasy pierwszej gimnzjum.
Praca projektowa polegała na przedstawieniu w sposób atrakcyjny i ciekawy miejsca zamieszkania uczniów. Pracę uzupełniały ilustracje i zdjęcia rodzinne. Uczniowie mieli okazję do dłuższej wypowiedzi na temat miejsca gdzie mieszkają, swojego domu, rodziny i przyjaciół. Ponadto opowiadali o swoich zainteresowaniach i miejscach wartych obejrzenia z wykorzystaniem znajomości języka angielskiego. Projekt łaczył w sobie elementy geografii i znajomości kultury.
Przykładowe pytania towarzyszące pracy w grupach:
Whats your village popular for?
Whats your home like?
How do you spend weekends?
W trakcie wykonywania projektu uczniowie ćwiczyli umiejętnośc pracy ze słownikiem, korzystali z zasobów Internetu przy gromadzeniu materiałów. Wspólna praca stała się pretekstem do kształtowania wszystkich podstawowych kompetencji językowych: czytania, mówienia, słuchania i pisania. Ponadto wykorzystano elementy technik informacyjnych (informacje z zasobów internetu, komputerowy wydruk tekstów), plastyki (graficzna strona projektu) oraz historii i geograii (wiadomości dotyczące regionu).
Fazy projektu:
a) Przygotowania - zbieranie informacji, gromadzenie potrzebnych materiałów
b) Przydział zadań w grupach
c) Wykonanie integralnych części projektu wg określonych kryteriów tematycznych
d)Prezentacja prac i ich ocena
e)Omówienie pozytywnych aspektów pracy zespołowej. Analiza napotkanych problemów.
f) Ekspozycja prac na gazetce szkolnej
Ankieta przeprowadzona przeze mnie w klasach szóstych szkoły podstawowej i jednej z klas pierwszych gimnazjum wykazała, że zdecydowana większość (99% uczniów) ceni wykorzystanie prac projektowych na zajęciach języka angielskiego. W swoich wypowiedziach uczniowie najczęsciej podkreślali element intergacji, porzeszenia zasobu słownictwa oraz korzystanie z różnych źródeł informacji. Punkt sporny stanowił sposób oceniania projektów przez nauczyciela oraz dobór osób w grupach.
Cytaty z wypowiedzi ucziów:
"Uważam,że prace zespołowe są bardzo potrzebne. Z ich pomocą możemy poznać wiele nowych słówek i korzystać ze słownika. Gdy tworzyliśmy projekt na temat miejsc, gdzie mieszkamy, domu i przyjaciół, mieliśmy okazję poznać się lepiej i dowiedzieć wielu ciekawych rzeczy dotyczących historii naszego regionu."
"Projekty pozwalają nam wykazać się wiedzą i inteligencją. Rozwijamy swoje zainteresowania i uczymy się współpracować z rówieśnikami. Mamy motywację do efektywnej nauki i miłego spędzania czasu na lekcjach języka angielskiego. Dzięki projektom wynosimy z lekcji więcej niż w przypadlu innych zajęć. Staramy się być odpowiedzialni za wykonywanie przydzielonych nam zadań. Tematy prac muszą nas interesować, motywować, urozmaicać lekcje."
"Praca zespołowa sprawia,że uczymy się myśleć logicznie i dogadywać się między sobą. Uczymy się współzawodnictwa. Zdobywamy nową wiedzę. Mamy możliwość wykazania się pomysłowością. Uczymy się szukać informacji, dzielić się pracą i korzystać z różnych źródeł, ale również uczymy się przegrywać w sytuacji, gdy projekt naszych koleżanek/kolegów okaże się lepszy/ciekawaszy."
"Pracując razem, pomagamy sobie nawzajem, pogłębiamy łączące nas więzi przyjaźni. Współpracujemy na wspólny sukces. Jest jednak druga strona medalu. Niektóre osoby w grupie robią wszystko, a niektóre nie robią nic. Wkład pracy powinien być równy. Czasem jest jednak tak, że zostajemy niesprawiedliwie oceniani. Uczeń, który wkłada więcej przygotowań i pracy w projekt dostaje niższą ocenę niż osoba, która się zbytnio nie napracowała."
"Nie jest dobrze,kiedy nauczyciele decydują o podziale grup. Zdarza się, że taki podział jest powodem kłótni, a praca w grupie ma służyć zacieśnieniu kontaktów koleżeńskich. To uczniowie powinni decydować o składzie zespołów, a nie lista w dzienniku, czy kaprys nauczyciela. Kiedy jesteśmy połączeni w grupy z osobami, których nie lubimy, nasza praca staje się mniej efektywna i wykonujemy ją niechętnie."
"Praca w grupach to świetny pomysł na wykazanie się wiedzą, poszerzenie zainteresowań, zbliżenie i lepsze poznanie siebie nawzajem. To również wysłuchanie tego, co druga osoba ma do powiedzenia i umiejętnośc dyskusji. często uczymy się od swoich rówieśników i bierzemy z nich dobry przykład."
Wniosek:
Prace projektowe uczą współpracy. Uczniowie powinni ze sobą wspólpracować, aby dzielić się z innymi, obejmować różne role w grupie, organizować swoją pracę, uczyć się gospodarować czasem, a przy tym rozwiązywać konflikty i szukać wsparcia przy ich rozwiązywaniu.
Opracowała:
Monika Franas
