www.szkolnictwo.pl

Gdy widzę dziecko ogarniają mnie dwa uczucia: czułość do tego kim ono jest, oraz szacunek do tego kim może ono zostać w przyszłości
L. Pasteur

     We współczesnym świecie najwyższe kwalifikacje w coraz większym stopniu przesądzają o pozycji kraju na arenie międzynarodowej. Szansą uzyskania korzystnej perspektywy dla osiągnięcia sukcesu zawodowego w nowym systemie społeczno-ekonomicznym jest wykształcenie. Dlatego konieczne jest lepsze przygotowanie młodzieży do życia zawodowego i udziału w życiu publicznym.

     Zreformowana szkoła to szkoła skutecznie przygotowująca uczniów do zadań nowoczesnej gospodarki. Zaangażowana w proces budowania aktywnych postaw życiowych, dająca przygotowanie do wejścia na rynek pracy, a co za tym idzie lepszy start w dorosłe życie. Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru dalszej drogi edukacyjnej i planowania kariery zawodowej, przekazywanie informacji o zawodach, drogach kształcenia oraz potrzebach rynku pracy, daje w efekcie zwiększenie szans młodego człowieka na współczesnym rynku pracy. Pojawienie się zjawiska bezrobocia i problemów z nim związanych powoduje, iż trafny wybór zawodu nabiera szczególnego znaczenia. Wzrastają koszty nieprzemyślanych decyzji zarówno w aspekcie indywidualnym jak i społecznym. Poradnictwo szkolne i zawodowe może być skutecznym sposobem działań profilaktycznych w tym zakresie.

     Znaczenie gimnazjum dla rozwoju człowieka jest szczególne. To w tej właśnie szkole uczeń dokonuje wyboru zawodu i ścieżki kształcenia, tutaj planuje swoją przyszłą karierę. W działaniach tych oczekuje pomocy, przede wszystkim od rodziców i nauczycieli. Wychowani w zupełnie innej rzeczywistości rodzice uczniów nie zawsze wiedzą jak pomóc dzieciom i często również zwracają się do nauczyciela.

     Podjęcie przez ucznia mądrej i trafnej decyzji dotyczącej wyboru zawodu często nie jest łatwe. Jest więc potrzeba młodego człowieka posiadania doradcy, który rozumie i szanuje samodzielność podejmowanych przez niego decyzji, a jednocześnie wspiera ten proces. Realizacji tych zadań ma służyć wprowadzenie w gimnazjum zajęć z zakresu ORIENTACJI ZAWODOWEJ. Orientacja zawodowa obejmuje całokształt oddziaływań wychowawczych mających pomóc człowiekowi w wyborze zawodu, kierunku kształcenia, rodzaju pracy.

     W gimnazjum zajęcia z orientacji zawodowej:

• pomogą uczniowi w zharmonizowaniu jego indywidualnych potrzeb i możliwości z potrzebami społecznymi,
• przygotują go do wyboru kierunku kształcenia zgodnego z preferencjami zawodowymi,
• ukształtują świadomość, że zawód nie jest wybierany na całe życie i że każdy człowiek może wykonywać co najmniej kilka zawodów,
• wyrobią przekonanie, że trzeba i warto się uczyć.

GŁÓWNE CELE ZAJĘĆ Z ZAKRESU ORIENTACJI ZAWODOWEJ

• pomoc w realnej samoocenie zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych
• inspiracja potrzeby konstruowania długofalowych planów życiowych
• motywacja do określenia i zaplanowania przyszłej drogi życiowej
• wsparcie psychologiczne w sytuacji wyboru
• kształtowanie postawy przedsiębiorczości i aktywności wobec pracy
• wskazywanie potrzeby porównania własnych wyborów z realiami ekonomicznymi
• dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy, o systemie szkolnictwa ponadgimnazjalnego
• wskazywanie różnorodnych dróg edukacyjnych prowadzących do zawodu
• kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji

ROZKŁAD ZAJĘĆ Z ZAKRESU ORIENTACJI ZAWODOWEJ- DRUGI SEMESTR KLASY III

1. Myśląc o pracy – różnorodność dostępnych zawodów, miejsce, czas pracy, zmiany w świcie pracy. Dlaczego ludzie pracują?
2. Samopoznanie – wzmocnienia poczucia własnej wartości.
3. Poznajemy siebie – moje zainteresowania.
4. Poznajemy siebie – umiejętności.
5. Poznajemy siebie – zdolności.
6. Poznajemy siebie – temperament.
7. Poznajemy siebie – cechy charakteru – jaki jestem?
8. Poznajemy siebie – osobowość.
9. Podsumowanie wszystkich testów dających nam informacje o sobie samym. Określenie własnych predyspozycji zawodowych. Pierwsze próby dokonywania wyboru zawodu czy dalszej drogi kształcenia.
10. Szkoły średnie – typy szkół, profile.
11. Szkoły średnie w moim regionie – zasady rekrutacji.
12. Informacje o zawodach. Zawody wykonywane w naszej społeczności lokalnej.
13. Tendencje w świecie pracy.
14. Ścieżki edukacyjne dla wybranych zawodów.
15. Jak szukać pracy?
16. Starając się o pracę – kontakt z pracodawcą, rozmowa kwalifikacyjna.
17. Plan działania – plan kariery zawodowej

SYLWETKA ABSOLWENTA GIMNAZJUM PO UKOŃCZENIU SZKOLENIA Z ZAKRESU ORIENTACJI ZAWODOWEJ

UCZEŃ ZNA SIEBIE – ZNA ZAWODY – ZNA ŚCIEŻKI KSZTAŁCENIA

• potrafi określić swoje mocne strony
• jest świadomy swoich ograniczeń
• ma wgląd w swoje zainteresowania
• potrafi wskazać swoje umiejętności i uzdolnienia
• umie podejmować decyzje
• zna pojęcie zawodu, pracy, kwalifikacji zawodowych
• posiada informacje o funkcjonowaniu rynku pracy
• zna podstawowe podziały zawodów
• wie, gdzie szukać pomocy w wyborze zawodu, szkoły i planowaniu kariery zawodowej
• zna różne drogi osiągania celu
• potrafi ocenić swoje możliwości pracy w danym zawodzie
• potrafi sporządzać dokumenty określone procedurą ubiegania się o pracę
• umie zanalizować ogłoszenie o pracę
• reprezentuje pozytywna postawę wobec pracy

CZUJE SIĘ ODOWIEDZIALNY ZA SWÓJ LOS I SWOJĄ PRZYSZŁOŚĆ

Materiały źródłowe:

1. E. Banecka, B. Fanslau: Zaplanuj karierę! Fundacja Gospodarcza NSZZ Solidarność. Gdynia. 1999 (Przewodnik dla nauczyciela)
2. J. Kelly – Plate: Zaplanuj karierę! Ćwiczenia. Fundacja Gospodarcza NSZZ Solidarność. Gdynia. 1999
3. Pod redakcją Sołtysińskiej G., Woronieckiej J.:Orientacja szkolna i zawodowa w gimnazjum. KOWEZ. MEN. Warszawa.2001
4. B. Wojtasik: Doradca zawodu. Studium teoretyczne z zakresu poradoznastwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław. 1993r. Opracowała: Edyta Sztyler