Istotnym warunkiem osiągania pozytywnych efektów w nauczaniu jest stosowanie w procesie dydaktycznym takich form i metod pracy, które pobudzają oraz intensyfikują wielostronną aktywność uczniów. Metodą taką mogą być gry i zabawy dydaktyczne, odgrywają one ważną rolę w kształtowaniu pojęć oraz postaw w stosunku do ludzi i przyrody. Z tego też względu chciałam przedstawić kilka gier i zabaw zgromadzonych wokół różnych tematów.
PORY DNIA I ROKU Zabawa „Co to znaczy?” Dla każdego ucznia przygotowujemy następujący zestaw: kartę pojęć (np. mżawka, kapuśniaczek, deszcz, ulewa, burza, grad, śnieg) oraz w kopercie „definicje”(np. powolny deszcz o małych kroplach, ulewa z błyskawicami, grzmotami i silnymi wichrami).
Zadanie uczniów polega na prawidłowym doborze określenia do pojęcia.
Zagadki Z nieba na ziemię pada,
rośnie pierzynka biała.
W mieście kłopot nie lada,
na wsi radość niemała. (śnieg )
Co to za okienko
w dużej szybie szklanej,
przez ludzi zrobione
przez mróz zamykane. (szron )
Jestem gwiazdeczka biała, niewielka.
Chuchnij – zostanie wody kropelka.(płatek śniegu )
Nie ma ust - a dmucha.
Nie ma skrzydeł- a leci.
Czasem mrozi, czasem chucha.
Co to? Czy odgadną dzieci? (wiatr)
Co to za białe piórka,
Sypie zimą chmurka? (śnieg )
Noworocznych wiele życzeń,
niesie dzieciom mroźny ........ ( styczeń )
Na ślizgawkę, narty, sanki-
ciepłą kurtkę włóż i buty.
Już niedługo przyjdzie wiosna,
choć panuje jeszcze ........ ( luty )
Słońce mocniej już przygrzewa
w pierwsze listki stroi drzewa.
Więc weselej jest na świecie,
gdy króluje miesiąc ...... (kwiecień )
Idą dwa miesiące słoneczne, gorące!
W pierwszym lipy zakwitają,
W drugim sierpy zazgrzytają. ( lipiec, sierpień )
Gruszki i jabłka w sadzie dojrzały,
liście na drzewach pozłaca jesień.
Bociany od nas już odleciały,
wrzosy zakwitły, bo to już .... (wrzesień )
Jak się nazywa ta pora roku,
Co ściele dywan zielony wokół? ( wiosna )
Słońce przygrzewa, zboże dojrzewa,
lipa pokryta kwiatem, kiedy to bywa? ( latem )
W GOSPODARSTWIE OGRODNICZYM Zabawy „Znawca roślin warzywnych”
Klasę dzielimy na 4-6 osobowe grupy. Uczniowie poszczególnych grup podchodzą z zawiązanymi oczami do warzyw zgromadzonych na stoliku. Otrzymują jedno warzywo. Zadaniem uczniów jest rozpoznanie danego warzywa, podanie jego nazwy i określenie, która część jest jadalna. Przy rozpoznawaniu uczniowie posługują się tylko dotykiem i węchem. Za każdą prawidłową odpowiedź grupa otrzymuje punkt. Wygrywa ta grupa, która zbierze najwięcej punktów.
„Co to za warzywo?”
Do zabawy potrzebne są emblematy z rysunkami znanych warzyw ( marchew, pietruszka, kapusta, burak ) oraz naturalne okazy tych warzyw schowane w woreczku. Nauczyciel przygotowuje kilka krótkich testów charakteryzujących różne warzywa w formie zagadek (np. Co to jest? - jest okrągłe, czerwone, ma ogonek, mama gotuje z tego smaczny barszcz).
Zabawa przebiega następująco: dzieci grupami tworzą koła. Każde dziecko ma na szyi emblemat z rysunkiem warzywa. Zestawy warzyw w poszczególnych grupach są identyczne. Nauczyciel mówi zagadkę, wówczas uczniowie, którzy mają emblemat z wymienionym warzywem wstępują do środka koła i mówią rozwiązanie zagadki. Uczeń, który odgadł zagadkę otrzymuje punkt.
„W jakich warzywach jest dużo witamin?”
Zabawę można przeprowadzić w grupach. Każda grupa otrzymuje narysowaną na kartce planszę krzyżówki, do tego rozsypankę z wyrazami, nazwami następujących warzyw: koperek, pomidor, seler, sałata, burak, cebula, fasola, czosnek, ogórek, kapusta. Na planszy krzyżówki wpisany jest tylko wyraz pionowy (w środku) „PIETRUSZKA”, a pozostałe wyrazy uczniowie wpisują dobierając odpowiednie wyrazy z rozsypanki. Wygrywa grupa, która pierwsza wypełni krzyżówkę.
|
|
K |
O |
P |
E |
R |
E |
K |
|
|
P |
O |
M |
I |
D |
O |
R |
|
|
S |
E |
L |
E |
R |
|
|
S |
A |
Ł |
A |
T |
A |
|
|
|
|
B |
U |
R |
A |
K |
|
|
C |
E |
B |
U |
L |
A |
|
F |
A |
S |
O |
L |
A |
|
|
C |
Z |
O |
S |
N |
E |
K |
| O |
G |
Ó |
R |
E |
K |
|
|
K |
A |
P |
U |
S |
T |
A |
Zagadki Okrągła głowa zielona
z soczystych liści złożona. ( kapusta )
Ma gruby brzuszek
i ogonek mały,
będzie z niego pewnie
barszczyk doskonały. ( burak )
Dobra gotowana, dobra i surowa
choć nie pomarańcza, lecz pomarańczowa,
kiedy za zielony pochwycisz warkoczyk
i pociągniesz mocno- wnet z ziemi wyskoczy. ( marchewka )
Co to za pękata pani
Sukienki szeleszczą na niej.
Kto ją z sukienki rozdziewa,
Ten łzy potokiem wylewa. ( cebula )
Pod krzakiem w polu
rośnie ich wiele
dzieci je chętnie
pieką w popiele. (ziemniaki )
Rośnie pod płotem
ma płatki złote
wciąż go obsiada
wróbli gromada. ( słonecznik )
Krzyżówki
|
W |
I |
E |
R |
Z |
B |
A |
|
|
J |
A |
R |
Z |
Ę |
B |
I |
N |
A |
|
R |
Z |
Ę |
S |
A |
|
| R |
Z |
E |
K |
A |
|
| K |
O |
R |
Y |
T |
A |
R |
Z |
|
|
Z |
W |
I |
E |
R |
Z |
Ę |
T |
A |
| N |
A |
R |
Z |
Ę |
D |
Z |
I |
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Drzewo z kotkami.
- Ma piękne czerwone korale.
- Ozdabia oko i pływa po stawie.
- Bywa głęboka i płytka, wartka i powolna.
- Spędzasz na nim przerwy.
- Fruwają, pływają, chodzą, biegają, pełzają.
- Np. grabie, młotek, piła.
| M |
A |
R |
C |
H |
E |
W |
K |
A |
|
|
T |
O |
R |
E |
B |
K |
I |
|
|
G |
R |
Z |
Ą |
D |
K |
I |
|
G |
R |
A |
B |
K |
I |
|
|
O |
G |
Ó |
R |
K |
I |
|
|
P |
O |
R |
Z |
Ą |
D |
K |
I |
|
|
D |
R |
Z |
E |
W |
K |
A |
|
|
|
Ś |
R |
U |
B |
K |
I |
|
- Zdrowa na surowo, smaczna gotowana.
- Małe torby.
- Siejesz na nim warzywa.
- Nie gryzą, choć mają zęby, służą do pracy lub zabawy.
- Smaczne zielone warzywo na mizerię.
- Wielki przed świętami i na wiosnę.
- Rosną w parku, w lesie, przy drogach.
- Wkręcasz je do krzesła lub ławki.
W GOSPODARSTWIE OGRODNICZYM Zabawy „Jak nazywają się te zwierzęta?”
Uczniowie wysłuchują głosów zwierząt nagranych na taśmie magnetofonowej. Podzieleni na grupy zapisują nazwy zwierząt na kartkach. Wygrywa grupa, która prawidłowo napisała nazwy zwierząt.
„ Gra w karty”
Dzielimy klasę na 4 osobowe grupy. Każda grupa otrzymuje komplet kart. Komplet składa się z dwóch części: zagadki o zwierzętach i odpowiednie do ich treści obrazki.
Osobno tasujemy obrazki i rozdajemy uczestnikom gry. Każdy po kolei bierze jedną kartę z zagadką i czytają głośno w grupie. Kto ma wśród swoich kart odpowiedni obrazek do zagadki ma prawo zabrać kartkę z zagadką i obrazek. Za każdą dobraną prawidłowo parę liczy się punkt. Wygrywa ten, kto zdobędzie najwięcej punktów.
„Znajdź nazwy ssaków ukryte w zdaniach”
Skończyłem zdanie. ( koń )
Stach podnosi ołówek. ( osioł )
Trzeba rano wstawać. (baran )
Idziemy pieszo. (pies )
Zagadki Kłapoucha rodzinka mieszka w klatce na sianie,
sałatę i marchewkę zajada na śniadanie. ( króliki )
Ma ostrogi - ale nimi nie bodzie,
ma grzebień – ale tylko od szyku,
na podwórku rej wodzi
i woła kukuryku. ( kogut )
Dobre ma zwyczaje
ludziom mleko daje. ( krowa )
Opracowała
Gabriela Rubin
