Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Wpływ ubóstwa i bezrobocia na funkcjonowanie rodziny

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 7323 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Człowiek jest biedny nie dlatego, że nie ma pieniędzy, ale dlatego, że nie pracuje.
Monteskiusz


Bank Światowy definuje ubóstwo jako niemożność osiągnięcia minimalnego standardu życiowego.Według definicji EWG, ubóstwo odnosi się do osób, rodzin lub grup osób, których środki materialne, kulturalne i socjalne są ograniczone w takim stopniu, że poziom ich życia obniża się poza akceptowane minimum w kraju zamieszkania. Krótko mówiąc ubóstwo to inaczej bieda, niedostatek czyli brak dostatecznych środków do prowadzenia wartościowego życia. Pojęcie ubóstwa można rozpatrywać w rozumienium absolutnym. Dotyczy ono stanu niezaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych uznanych za minimalne w danym społeczeństwie i czasie. Pojęcie ubóstwa w ujęciu względnym oznacza naruszenie zasad sprawiedliwości społecznej przez istnienie nadmiernego dystansu pomiędzy poziomem życia poszczególnych grup ludności. Kwestię ubóstwa można określać w sposób obiektywny. Wtedy ocena poziomu zaspokojenia potrzeb osób badanych dokonywana jest przez ekspertów niezależnie od osobistych wartościowań. Ubóstwo subiektywne to ocena poziomu zaspokojenia potrzeb przez same badane jednostki. Przyczyną tego rodzaju ubóstwa jest mała lub brak zaradności i aktywności, niskie kwalifikacje, słabe wykształcenie, niechęć do wykonywanej pracy czy też uzależnienie od zasiłków pomocy społecznej takie jak alkoholizm, narkomania. Jest również pojęcie lini ubóstwa relatywnego, będącego odsetkiem osób, żyjących ponizej 50% poziomu średnich miesięcznych wydatków gospodarstwa domowego. Innymi aspektami pomiaru ubóstwa to rozpatrywanie czy ma ono charakter chwilowy czy też chroniczny. Można także patrzeć na ubóstwo ze względu na przyczyny, które je powodują. Ubóstwo losowe spowodowane zdarzeniami niezależnymi od woli człowieka. Należą do nich wypadki choroby, klęski żywiołowe. Kolejna kategoria wyodrębniona niedawno to ubóstwo strukturalne wynikające z zewnętrznych przyczyn gospodarczych. Chodzi tu głównie o postępujące bezrobocie niskie wynagrodzenie, wysokie ceny. Często dziś spotyka się rodziny pracownicze o niskich dochodach w sferze ludzi ubogich. Głównym miernikiem biedy są stopa ubóstwa, będąca procentem społeczeństwa, które żyje poniżej minimalnych dochodów, jej głębokość czyli położenie osób ubogich względem linii ubóstwo, zasięg tj. przestrzenne występowanie. W Polsce podstawą określenia linii ubóstwa przyjęto minimum socjalne, które potrzebne jest do utrzymania gospodarstwa domowego uwzględniając podstawowe potrzeby bytowo-konsumpcyjne, potrzeby egzystecjonalne (żywność, odzież, obuwie, mieszkanie, ochrona zdrowia, higiena), wydatki związane z wykonywaniem pracy (transport lokalny, łączność), kształcenie (oświata i wychowanie), a także utrzymywanie więzi rodzinych i towarzyskich oraz uczestniczenie w kulturze. Inne pojęcie do mierzenia ubóstwa jest minimum egzystencji. Jest to dolne kryterium, w którym zakres i poziom zaspokojenia potrzeb wyznacza granica, poniżej, której występuje biologiczne zagrożenie życia i rozwoju psychofizycznego człowieka.

Według raportu GUS blisko 5 milionów Polaków żyje w skrajnym ubóstwie, 4-osobowa rodzina znajdująca się w takim położeniu ma na swoje miesięczne utrzymanie mniej niż 960 zł, czyli najwyżej 8 zł dziennie na osobę. Pojedyncza osoba, która żyje w skrajnym ubóstwie, to taka, której miesięczne dochody wynoszą maksymalnie 350 zł, czyli 11 zł na dzień. Prawie 7,7 mln rodaków mieszka w rodzinach, które na swoje wydatki mają mniej niż wynosi tzw. ustawowa granica ubóstwa. Została ona wyznaczona dla 4-osobowej rodziny na mniej niż 1226 zł miesięcznie, czyli co najwyżej 10 zł na członka rodziny dziennie. – O kilku milionach Polaków, którzy nie mają za co przeżyć, media i politycy najczęściej milczą, zajmując się sprawami trzecio- lub czwartorzędnymi. To jest nie tylko fatalne, ale wręcz tragiczne – mówi prof. Mieczysław Kabaj z Instytutu Pracy i Polityki Socjalnej. Zwraca uwagę że szybkie powiększanie się liczby Polaków żyjących w nędzy będzie miało ogromny wpływ na losy kraju w przyszłości. By uzmysłowić sobie dramatyczną sytuację milionów rodzin, trzeba wiedzieć, że 23 miliony obywateli naszego kraju (60 proc.) ma na przeżycie mniej niż wynosi minimum socjalne. Minimum socjalne w przypadku małżeństwa mającego na utrzymaniu dwoje dzieci - a więc najbardziej typowego modelu rodziny w Polsce - wartość koszyka minimum socjalnego oszacowano na poziomie 2 416,60 zł (czyli 604,20 zł na osobę). Dla najliczniejszej rodziny ujętej w badaniach - małżeństwo z trójką dzieci - wartość koszyka wyniosła nominalnie więcej (3 003,40 zł), choć w przeliczeniu na jedną osobę, zgodnie z efektem skali, wartość ta wynosiła najmniej (594,70 zł). Najwyższa wartość omawianego wskaźnika w ujęciu per capita dotyczyła osób samotnych. W przypadku osób w wieku produkcyjnym koszyk minimum kształtował się na poziomie 819,50 zł, zaś dla samotnego emeryta -757,10 zł. Dane z grudnia roku 2004.
Porównując dane statystyczne, to wynika z nich że najwięcej ludzi ubogich jest na wsi. Poniżej minimum egzystencji żyje tam 18,5 % ludności przy czym w mieście 7,7 %. Bieda najbardziej dotyka ludzi utrzymujących się z niezarobkowych źródeł utrzymania 30,6 %, rolników 19,9 %. Niedostatek cierpią również małżeństwa z 4 i więcej dzieci na utrzymaniu 40,1 %. Z raportu GUS wynika, że rozwarstwienie majątkowe szybko się pogłębia. Bogatsi mają coraz więcej, a biednych przybywa. Prof. Jadwiga Staniszkis socjolog z Instytutu Studiów Politycznych PAN ostrzega ,że dalsze utrzymywanie się takiej patologicznej sytuacji może doprowadzić do buntu społecznego.
W poszukiwaniu przyczyn, które powodują powstawanie w społeczeństwie kwestii ubóstwa, wyróżniono trzy teorie ich dotyczące. Teoria skażonych charakterów wskazuje na to, iż jest ono wynikiem indywidualnych wad, ułomności, defektów. Inna teoria wskazuje na fakt, iż ułożenie społeczeństwa pozostaje poza kontrolą jednostki. Bieda wynika z nierównego dostępu do szkół czy miejsc pracy. Teoria Wielkiego Brata obciąża za ubożenie rząd niszczący bodźce do umacniania niezależności ekonomicznej rodziny. Wskazuje ona na istnienie nieodpowiedniej polityki podatkowej (zbyt wysokie podatki), a także niewłaściwą politykę społeczną powodującą przyzwyczajanie się do życia z zasiłku. Inny podział przyczyn powstawania ubóstwa to wyróżnienie trzech kategorii czynników. Zdrowotne, obejmujące długotrwałą chorobę, upośledzenie fizyczne lub umysłowe, inwalidztwo, alkoholizm, narkomanię. Czynniki rodzinne to oprócz sieroctwa, niepełności czy wielodzietności rodziny są to także bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, samotność czy trudność lub niemożność przystosowania się do życia po opuszczeniu zakładu karnego. Ostatni czynnik, ale można powiedzieć, że najważniejszy to bezrobocie z prawem lub bez prawa do zasiłku.
„Niedobrze jest być bezrobotnym, lepiej mieć pracę ponieważ praca nas kształtuje, jesteśmy pożyteczni społecznie, utrzymujemy swoją rodzinę. To wszystko są dobra pracy”uważał Jan Paweł II. Bezrobocie jest pojęciem związanym z zagadnieniem pracy,a ściślej mówiąc z rynkiem pracy. Zjawisko bezrobocia to nic innego jak nadwyżka podaży pracowników nad liczbą miejsc pracy czyli popytem na pracowników. Jednym z pierwszych efektów transformacji ustrojowej było pojawienie się bezrobocia. Najczęściej stosowaną miarą bezrobocia jest tzw. stopa bezrobocia, czyli procentowy udział bezrobotnych do liczby ludności dnego kraju czynnych zawodowo. W Polsce status bezrobotnego posiada tylko osoba zarejestrowana w Urzędzie Pracy. Zjawisko bezrobocia ze względu na przyczyny, zasięg, charakter oraz cechy struktury może być:

-bezrobociem frykcyjnym. Bezrobocie frykcyjne ma charakter dobrowolny tzn. decyzje o zwolnieniu się z pracy w celu znalezienia innego zajęcia podejmują sami pracownicy, a czas poszukiwania pracy jest stosunkowo krótki.

-bezrobocie strukturalne – jest rezultatem przekształceń w strukturze gospodarki powoduje ono zmiany w strukturze popytu na pracę.

-bezrobocie technologiczne – jest odmianą bezrobocia strukturalnego, które towarzyszy wprowadzaniu do procesu wytwarzania innowacji technicznych i technologicznych, dających znaczne oszczędności pracy żywej, a tym samym prowadzących do zwolnień osób o niższych kwalifikacjach i mnieszej przydatności do pracy.

-bezrobocie cykliczne. Rysem znamiennym rozwoju gospodarki rynkowej są powstawające się w pewnych odstępach czasu cykle koniunkturalne, wywołujące istotne zmiany w sferze zatrudnienia i rynku pracy.

-bezrobocie sezonowe – okresowe ma charakter cykliczny i wynika z sezonowości produkcji w niektórych dziedzinach gospodarki bezpośrednio lub pośrednio uzależnionych od warunków klimatycznych takich jak rolnictwo, cukiernictwo czy turystyka.

-bezrobocie utajone. Na wsiach ten rodzaj bezrobocia określany jest jako bezrobocie agrarne. Oznacza ono niepotrzebnych do prac rolniczych mieszkańców wsi – członków rodzin, które jednak pracują w tych gospodarstwach rolnych.

-bezrobocie ukryte – rozumiane jako bezrobocie wśród zatrudnionych.

-bezrobocie marginesowe – tworzą osoby niezdolne lub o ograniczonej zdolności do pracy, poszukujące zatrudnienia jako źródła uzupełnienia posiadanych środków utrzymywania lub w celu zdobycia uprawnień do świadczeń socjalnych.

-bezrobocie pozorne – fikcyjne tworzą osoby poszukujące pracy, mimo posiadania zarobkowych lub nie zarobkowych źródeł utrzymania.

-bezrobocie całkowite: częściowe – pierwsze oznacza brak jakiegokolwiek zajęcia zarobkowego, drugie ma miejsce wówczas, kiedy poszukujący pracy znajdzie zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy.

-bezrobocie powszechne – ogólne, które oznacza występowanie nadwyżek podaży zasobów siły roboczej na terenie całego kraju oraz bezrobocie lokalne występujące tylko w niektórych obszarach kraju.

Bezrobocie jest zjawiskiem negatywnym nie tylko dla osoby bezrobotnej i jej rodziny, ale także ogromnym ciężarem dla całej gospodarki kraju. Powoduje znaczne obciążenia finansowe na wypłatę zasiłków i świadczeń socjalnych oraz na wdrożenie programów przeciwdziałania bezrobociu. Zmniejsza dochody budżetowe państwa ponieważ bezrobotni nie płacą podatków, składek na ubezpieczenie społeczne, nie kupują towarów. Praca jest ważnym czynnikiem produkcji. Masowe bezrobocie oznacza niepełne wykorzystanie tego czynnika. Niemożnośc znalezienia pracy powoduje zwiększoną emigrację najczęściej ludzi młodych i dobrze wykształconych co powoduje nie tylko straty ekonomiczne związane z nakładami na naukę, która została nie wykorzystana, ale także straty demograficzne. Bezrobocie powoduje pogorszenie zdrowia zarówno psychicznego jak i fizycznego a co za tym idzie zwiększonych kosztów leczenia. Przyczynia się do wzrostu przestępczości, która niesie ze sobą straty finansowe dla państwa. Brak pracy dla samego bezrobotnego i jego rodziny niesie druzgocące skutki zarówno w sferze ekonomicznej – konsumpcyjnej, opiekuńczo -wychowawczej, emocjonalno- ekspresyjnej a także społecznej. Psychiczne skutki bezrobocia są często ciężarem ponad siły dla jednostki, którą dotknęło to zjawisko. Bezrobocie jest wydarzeniem życiowym, które powoduje zmianę dotychczasowych wzorów zachowań. Poczucie wyobcowania, izolacji społecznej wiąże się z dużym stresem, a co powodować może wiele skutków zdrowotnych.(choroby serca, próby samobójcze, choroby psychiczne). Sytuacja ta dotyka całą rodzinę. Zagrożenie materjalnej egzystencji potęguje zjawisko zmiany utartych przyzwyczajeń . Trzeba z wielu rzeczy zrezygnować. Zmienia się charakter kontaktów wśród członków rodziny. Bezrobocie powoduje uzależnienie finansowe od innych. Ogranicza pole kontaktów społecznych. Długotrwałe bezrobocie jest powodem „spirali upadku”, która powoduje, że człowie w dalszym ciągu pozostaje bez pracy, co może być powodem wykluczenia poza margines społeczny. Przewidzenie wszystkich skutków bezrobocia jest prawie nie możliwe ponieważ cała złożoność tego zjawiska da znać o sobie w przyszłości i może ukazać inne aspekty niż te o których napisałyśmy. Stopa bezrobocia w Polsce-17,6% Województwa:dolnośląskie-20,5%, kujawsko-pomorskie 22,3%, lubelskie-17,0%, lubuskie-23,3 %, łódzkie-17,9 %, małopolskie-13,8 %,mazowieckie-13,8 %, opolskie-18,6 %, podlaskie-15,5 %, pomorskie-19,3 %, śląskie-15,4 %, świętokrzyskie-20,6 %, warmińsko-mazurskie-27,5 %, wielkopolskie-14,6 %, zachodniopomorskie-25,6 %, podkarpackie-18,4% w tym podregion bieszczadzki-28,7%,krośnieński-21,5%,jasielski-22 %.

Powiat, w którym stopa bezrobocia jest największa, to powiat łebski w zachodniopomorskim gdzie stopa bezrobocia wynosi 41,8 %. Dane na koniec grudnia 2005 roku. Najwięcej bezrobotnych jest wśród ludzi młodych w wieku 18-24 lata wynosi 34,5 %, wiek 25-34 lata-27,4 %, 35-44 lata-25,3 %, 45-54 lata-10,7 %, 55 lat i więcej-2%. Jednym z powodów bezrobotności jest wykształcenie. Najniższe 1,7 % dotyczy ludzi z wykształceniem wyższym a najwyższe wśród ludzi z wykształceniem zasadniczym zawodowym i podstawowym ok. 35. Tragiczna sytuacja dotyczy berobotnych kobiet, których jest 52,7 %, przy czym prawa do zasiłku nie ma aż 53,1 %. Dana te są z grudnia 2004 roku.

W związku z tym, że bezrobocie i ubóstwo dotyka tak wielu ludzi potrzebne są działania naprawcze które pomogą tym ludziom utrzymać godność ludzką. Dostrzegał ten problem nasz papież Jan Paweł II mówiąc „Starajmy się tak postępować i tak żyć, by nikomu w naszej Ojczyźnie nie brakło dachu nad głową i chleba na stole, by nikt nie czuł się samotny, pozostawiony bez opieki.”Strategia aktywnego przeciwdziałania zarówno bezrobociu jak i ubóstwu musi stanowić integralny element polityki społeczno-gospodarczej państwa, samorządów i władz lokalnych. Głównym sposobem ograniczenia ubóstwa jest zmniejszenie bezrobocia przez tworzenie nowych miejsc pracy i aktywizację zawodową ludzi ubogich oraz aktywna polityka rynku pracy. System pomocy ubogim wymaga głębokiej przebudowy przede wszystkim odbiurokratyzowania. Należałogby stworzyć takie warunki, aby praca i dochody z niej wzięły prymat nad zasiłkami. Państwo powinno stworzyć takie regulacje prawne aby pomoc ubogim stała się możliwa w takim stopniu, by pozwolila na odbicie się z dna beznadziejności. Zasiłki często są jałmużną poprzedzoną masą zaswiadczeń o ich celowości. Zdaję sobie sprawę, że nie ma złotego środka na poprawę sytuacji od zaraz, ale polityką drobnych, mądrych kroków można wiele zdziałać i poprawić los wielu naszych rodaków.



Bibliografia:

Tadeusz Pilch, Irena Lepalczyk, Pedagogika społeczna, Wydawnictwo Akademickie „ŻAK”, Warszawa 1995

Mieczysław Kabaj, Bezrobocie i ubóstwo. Elementy programu przeciwdziałania w Człowiek-Rynek-Sprawiedliwość, Towarzystwo Wydawnicze i Literackie, Warszawa 2001

Włodzimierz Knap, Dziennik Polski, 31 stycznia 2005





Opracowała: Edwarda Domaradzka

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie