Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Inteligencja emocjonalna

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2703 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Proces opanowywania tych umiejętności nie przebiega samorzutnie i nie można pozostawić go przypadkowi, umiejętność życia w społeczeństwie jest przecież jedną z głównych cech inteligencji emocjonalnej. Każde dziecko sygnalizuje potrzebę zrozumienia warunków społecznych, w jakich przyszło mu żyć, chce poznać reguły i zasady, które wpływają na zachowania. Naszym zadaniem ( rodziców i nauczycieli ), jest więc udostępnienie tej wiedzy, pokazanie im, jak umiejętnie współpracować, dzielić się, znajdować wspólne rozwiązania trudnych sytuacji oraz panować nad własnymi emocjami.

Doświadczenia wskazują, że dobrze rozwinięta inteligencja emocjonalna umożliwia, a może raczej ułatwia tworzenie udanych związków z innymi ludźmi.

   Aby jednak osiągnąć taki stan, dzieci muszą się nauczyć bardzo wielu zachowań społeczno – emocjonalnych, takich jak:
·        umiejętność wyrażania swoich myśli i uczuć,
·        umiejętność skutecznego słuchania i rozumienia innych ludzi,
·        umiejętność rozpoznawania sytuacji społecznych oraz sieci powiązań między nimi,
·        umiejętność pracy i współpracy zespołowej.
   Proces opanowywania tych umiejętności nie przebiega samorzutnie i nie można pozostawić go przypadkowi, umiejętność życia w społeczeństwie jest przecież jedną z głównych cech inteligencji emocjonalnej. Każde dziecko sygnalizuje potrzebę zrozumienia warunków społecznych, w jakich przyszło mu żyć, chce poznać reguły i zasady, które wpływają na zachowania. Naszym zadaniem ( rodziców i nauczycieli ), jest więc udostępnienie tej wiedzy, pokazanie im, jak umiejętnie współpracować, dzielić się, znajdować wspólne rozwiązania trudnych sytuacji oraz panować nad własnymi emocjami.
   Nie wolno nam jednak zapominać, że każde dziecko jest indywidualnością, obdarzoną takim, a nie innym temperamentem, sposobem bycia, które to zachowania przenosi z domu do środowiska rówieśniczego. Dlatego metody pracy nad rozwojem inteligencji emocjonalnej muszą być tak dobrane, aby raczej pielęgnowały i poszerzały to, co w dziecku dobre, niż zmieniały jego naturalne możliwości i temperamenty. Musi wtedy dojść do takich sytuacji, że niektóre dzieci będą bardziej zaangażowane w działalność grupy, podczas gdy inne będą wolały raczej spokojną, przeprowadzoną w kameralnych warunkach, zabawę.
Zadaniem nauczyciela jest znalezienie odpowiedniej drogi dotarcia do dziecka, czy to w formie zabawy z całą grupą, w małych zespołach, czy pracy indywidualnej. Nauczyciel musi pamiętać o tym, że każde dziecko zawsze jest czujnym obserwatorem, przygląda się nam i uczy na podstawie tego, co widzi i słyszy. Nauczyciel musi być wzorem skutecznego porozumiewania się i pozytywnych zachowań społecznych, nie tylko w kontaktach z dziećmi, ale także z rodzicami czy z kolegami w pracy. Od nas, dorosłych dziecko musi dowiedzieć się też, że błądzenie jest rzeczą ludzką, że pomyłki i błędy niemal zawsze można naprawić. Wszystkie te umiejętności ułatwiają dziecku życie wśród innych ludzi.
    Sztukę efektywnego porozumiewania się powinno się wprowadzać na stałe do pracy z małym człowiekiem. Zajęcie tego typu są przyjemne, wypełnione zabawami ruchowymi, nie trzeba do nich wielu pomocy, wystarczą przedmioty codziennego użytku, a także maskotki, pluszaki, lalki, które są na każdej przedszkolnej sali. Doskonale nadają się one do odgrywania różnych postaci, scenek, prowadzenie interesujących rozmów albo po prostu do ujawnienia własnego punktu widzenia. Ćwiczenia takie powinny uczyć dzieci znajdywania sposobów rozwiązywania konfliktów międzyludzkich, których tak wiele nagromadziło się w ostatnich czasach, a przede wszystkim powinny uświadamiać dziecku, że może w dorosłych szukać oparcia. Tylko w ten sposób możemy pomóc dziecku w lepszym wywiązywaniu się z jego ról życiowych: przyjaciół, uczniów, synów, córek, a w przyszłości – małżonków, pracowników, rodziców i obywateli. Mimo, że nie wszyscy opanują te umiejętności w stopniu doskonałym, nie wszystko będzie może tak, jak byśmy chcieli, to z pewnością niektórzy zapamiętają część z tej edukacji, a to już znaczy bardzo wiele, bo jak powiedział Tim Shriverv ( za: Goleman, 1997):
            „Przypływ unosi wszystkie łodzie”.       
Nie chodzi więc tylko o dzieci mające takie czy inne problemy, ale o wszystkie dzieci, którym mogą przydać się te umiejętności – jest to szczepionka, która uodparnia ich na całe życie.
    Należy pamiętać, że pierwsze lata życia dziecka mają istotny wpływ na jego późniejszy rozwój różnych sfer osobowości. Jest to dziś uzasadnione wynikami wieloletnich badań  prowadzonych przez naukowców wielu krajów świata.
W materiale relacjonującym wyniki badań czytamy m.in. „ ... nie ma różnic w rozwoju umysłowym dzieci z wyższych i niższych warstw społecznych, czarnych i białych, dziewcząt i chłopców w okresie od urodzenia do 18 miesiąca życia...” Późniejsze osiągnięcia są zróżnicowane w zależności od poziomu ekonomicznego rodzin, wykształcenia rodziców oraz umiejętności wychowawczych, stwarzania sprzyjającej atmosfery dla rozwoju nie tylko intelektualnego, ale także emocjonalnego i społecznego.
   Na szczególne znaczenie pierwszych lat życia dziecka dla kształtowania jego sfery emocjonalnej wskazują wieloletnie badania amerykańskich uczonych:
„ ... Niemal od dnia swoich narodzin dzieci doznają przygnębienia, kiedy słyszą, jak płacze inne dziecko...”, „ ...Jeszcze w parę miesięcy po urodzeniu reagują na zdenerwowanie osób ze swego otoczenia...”, „...Mniej więcej po ukończeniu pierwszego roku życia zaczynają uświadamiać sobie, że nieszczęście spotkało kogoś innego, choć nadal nie wiedzą, co mają z tym począć...”, „...Nawet niemowlakom udziela się nastrój innych osób...”( D. Goleman, 1997).
    Niezastąpiony i decydujący wpływ na kształtowanie uczuć „ inteligencji emocjonalnej” ma wszystko, co dzieje się w okresie obejmującym kilka lat dzieciństwa. Okres ten jest przedziałem czasowym, w którym można pomóc dziecku wykształcić dobre nawyki emocjonalne. Jeśli zmarnuje się tę szansę, później bardzo trudno to naprawić.
PRZYKŁADY ZABAW UCZĄCYCH WYRAŻANIA UCZUĆ

CELE:

·        dziecko lepiej poznaje siebie i innych’
·        dzieci uczą się mówienia o tym, co je cieszy, smuci, złości, itd.,
·        dzieci podejmują próby wyrażania uczuć: gestem, brzmieniem głosu, mimiką, wyrazem oczu,
·        dzieci uczą się rozpoznawania, rozumienia i nazywania uczuć i nastrojów.

                    Zabawa „Zgadnij co czujemy”Jedno dziecko wychodzi z sali, pozostałe umawiają się, jakie uczucia będą wyrażać mimiką twarzy, całym ciałem itd., ale bez używania słów.
Po powrocie na salę dziecko próbuje odgadnąć uczucia przedstawione przez grupę (smutek, radość, zaciekawienie, złość, duma, lęk, itd.)

                    Zabawa „Prowadzenie niewidomego”
Dzieci dobierają się w pary, jedno w parze ma zamknięte lub zawiązane oczy – jest niewidomym, drugie dziecko je prowadzi. „Niewidomy” musi zaufać koledze, że nie wprowadzi go na przeszkody. Po zamianie ról dzieci dzielą się spostrzeżeniami: czego się bały, gdy miła zamknięte oczy, co czuły, czego doświadczyły?

                    Zabawa „Powiedz coś miłego”Dzieci siedzą w kręgu, pierwsze dziecko wybiera kolegę, któremu chciałoby powiedzieć coś miłego. Zabawa musi obejść cały krąg, aby każdy usłyszał coś miłego na swój temat, nauczyciel powinien włączyć się do zabawy.

                        Zabawa „Wesołe i smutne”
Dzieci otrzymują po dwie kartki: żółtą i szarą. Na szarej rysują to, co smutnego je ostatnio spotkało, a na żółtej – zdarzenie wesołe. Następnie opowiadają kolegom o tych wydarzeniach.


 
PRZYKŁADY ZABAW KSZTAŁTUJĄCYCH UMIEJĘTNOŚCI LEPSZEGO POROZUMIEWANIA SIĘ, MÓWINIA, SŁUCHANIA I ROZWIĄZYWANIA KONFLIKTÓW.


CELE:

·        dziecko doskonali umiejętność rozmawiania z innymi i rozumienia ich,
·        dziecko uczy się odbierania myśli i odczuć swojego rozmówcy,
·        dziecko nabywa umiejętności kreatywnego negocjowania swoich racji, uważnego słuchania innych.
                    Zabawa „Co myśli o tym Zuzia?”
Zuzia, to wymyślony członek grupy – nie może być identyfikowana z żadnym dzieckiem. Gdy pojawi się jakiś problem, który jest trudny do rozwiązania, nauczyciel może zapytać: „Jak sądzicie, co myśli o tym Zuzia?” i zachęcić dzieci do wypowiadania się w jej imieniu – jest to dodatkowy, często obiektywny głos, który może pomóc grupie w znalezieniu sposobu rozwiązania konfliktu.

                     Zabawa „Autobus”
Ustawiamy krzesła rzędami, tak jak w autobusie, a z przodu wyższy stołek dla kierowcy. Dziecko – kierowca ogłasza kolejne przystanki, dzieci – pasażerowie wsiadają i wysiadają, mogą rozmawiać z kierowcą i współpasażerami, itd. Pasażerowie muszą dostosować się do „rytmu jazdy” – obserwując kierowcę, pochylają się kiedy autobus skręca, „lecą do przodu” na przystankach, itd. Można też wymyślić sytuację, która będzie wymagała współpracy wszystkich pasażerów np. „człowiek z ogromną paczką”,  „chuligan w autobusie”, itd..


                    Zabawa „Czapka, która słucha”
Na czapce doklejamy wielkie uszy, a w przypadku sześciolatków etykietę: „Czapka, która słucha”. Dzieci siadają w kręgu, chętna osoba nakłada czapkę temu dziecku, do którego chce mówić. Osoba w czapce koncentruje się na tym, co mówi do niej kolega, patrzy mu w oczy i stara się panować nad emocjami nawet, gdy słyszy słowa krytyki.

                    Zabawa „Rozmowa z wyobraźni”
Dzieci odszukują w czasopismach zdjęcia ludzi, którzy wspólnie coś robią. Następnie dzieci próbują wymyślić, o czym mogą rozmawiać te osoby, w parach można inscenizować dialogi.



PRZYKŁADY ZABAW POMAGAJĄCYCH KSZTAŁTOWAĆ POZYTYWNE ZACHOWANIA SPOŁECZNE.


CELE:

·        dziecko poznaje zasady poprawnego współżycia między ludźmi,
·        dziecko uczy się rozumienia i stosowania się do ustalonych norm społecznych,
·        dziecko zdaje sobie sprawę z opinii i odczuć innych ludzi, jak też warunków akceptacji w grupie rówieśniczej.

                    Zabawa „ Butelka komplementów”
Dzieci siedzą w kręgu, jedno z nich „zakręca” butelkę. Osobie, na którą wskaże szyjka butelki po zatrzymaniu się, musi powiedzieć jakiś komplement.


                     Zabawa „Proszona herbatka”  Dzieci siedzą w zainscenizowanej kawiarence i „ piją herbatę”. Nagle wybrane dziecko lub kilkoro dzieci wpada do kawiarenki i wykazuje całkowity brak dobrych manier. Goście w kawiarence muszą pokazać tej osobie, jak powinna się zachować. Przypominają o konieczności mówienia: proszę dziękuję, pokazują jak prawidłowo posługiwać się łyżeczką, itd.

                         Zabawa „Powitanie nowych sąsiadów”
Inscenizujemy scenkę przybycia na osiedle nowych lokatorów, którzy właśnie wprowadzili się do naszego bloku. Reszta „starych”  lokatorów ustala w jaki sposób powitać nowych sąsiadów – np. przedstawienie się, symboliczny upominek, ciasteczka, itd.

Najlepiej podzielić grupę na zespoły: jedna to witający, druga – nowi lokatorzy, grupy odgrywają scenkę, a potem mogą zamienić się rolami.

                     Zabawa „Naprawianie szkody”
Pokazujemy dzieciom rysunki lub odczytujemy zdania, które informują o tym, że ktoś przez nieuwagę zrobił komuś przykrość, np. przechodzący kolega zburzył stawiany przez innych dom z klocków, ochlapał kolegę farbą, itd. Dzieci próbują ustalić różne sposoby naprawienia tej szkody.



 PRZYKŁADY ZABAW, KTÓRE UCZĄ PRACY I WSPÓŁPRACY ZESPOŁOWEJ.

CELE:

·        dziecko uczy się współpracy w zespole.
·        Dziecko bawi się zgodnie z ustalonymi regułami podejmując pracę nie tylko dla siebie, a dla dobra całej grupy.

                      Zabawa „Malowanie plakatów”
Grupę dzielimy na zespoły, każdy zespół ma za zadanie namalować wspólny plakat na określony temat, np. plakat o radości, plakat o smutku, albo o jakimś wydarzeniu, itd. Następnie cała grupa  ogląda plakaty, a drużyna – autorów relacjonuje, co chciała powiedzieć przez swój plakat.


                       Zabawa „Budujemy jedną ręką”
Dzielimy grupę na zespoły, wśród których po równo rozdzielamy klocki. Umawiamy się, że zespoły starają się zbudować jak najwyższą wieżę, ale tylko przy użyciu jednej ręki. Wygrywa ta grupa, która zbuduje wieżę najszybciej i najwyższą.

                      Zabawa „Pożar w muzeum”
Grupę dzielimy na dwa zespoły: jeden to ratownicy, drugi – eksponaty w muzeum. Eksponaty muszą stać nieruchomo – nie wolno im zmieniać pozycji. Kiedy wybucha pożar, ratownicy starają się przenieść eksponaty w bezpieczne miejsce, muszą je nieść w taki sposób, żeby nie uszkodzić cennych rzeźb.


                       Zabawa „Niekończąca się opowieść”
Dzieci leżą w kręgu na plecach, ich głowy są skierowane do środka kręgu. Pierwsze dziecko lub nauczyciel zaczyna opowiadać historyjkę, następnie ją kontynuuje i tak, aż do momentu, gdy opowiadanie obiegnie cały krąg.






                                          

Bibliografia:
Goleman D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina,
Jachimska M. (1994). Grupa bawi się i pracuje. Zbiór gruntownych gier i ćwiczeń psychologicznych. Wrocław: UNUS,
Myron H. Dembo. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa WsiP,
Wall W. D. (1986). Twórcze wychowanie w okresie dzieciństwa. Warszawa PWN.
opracowała: mgr Małgorzata Góralczyk

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie