W ostatnich latach w niepokojącym tempie rośnie agresja wśród dzieci i młodzieży. Przyczyn stosowania przemocy i agresji jest wiele. Okrucieństwo często traktowane jest jako możliwość dobrej zabawy i zaspokojenie potrzeby doznawania przyjemności. Najważniejszym warunkiem opanowania agresji jest poznanie i zrozumienie przyczyn, które zadecydowały o jej powstaniu. W każdej bowiem sytuacji zwanej trudną wychowawczo znajdują się pewne typowe objawy, które spotyka się u większości dzieci agresywnych. Umiejętność reagowania na te objawy, może stać się kluczem do rozwiązania wielu problemów.
Cele operacyjne
Uczeń:
- analizuje na przykładach różne przyczyny zachowań agresywnych,
- wyjaśnia pojęcie - agresja,
- wymienia i nazywa inne niż agresja możliwości reagowania,
- potrafi wykazać na przykładach, że zachowując się agresywnie, można innym wyrządzić krzywdę,
- potrafi subiektywnie ocenić swoje zachowanie o charakterze negatywnym,
- potrafi zachować się asertywnie podczas sytuacji okazywania mu agresji,
- potrafi przeciwdziałać i zapobiegać agresji.
Metody:
rozmowa kierowana, praca w grupach, burza mózgów, psychodrama, analiza.
Formy:
praca indywidualna, grupowa, zbiorowa.
Postawy:
uczniowie świadomie i aktywnie uczestniczą w działaniach mających na celu kształtowanie postaw asertywnych.
Czas: 45 minut.
Środki dydaktyczne:
kartki z hasłami: agresja i przemoc, plansza - formy agresji i przemocy, scenki dla każdej grupy, karty diagnozy zachowań uczniów, rozsypanki, przysłowia, zielona plansza, kwiatki.
Faza wstępna
Nauczyciel kieruje pytanie do uczniów:
1.Jak się dzisiaj czujesz? Określ swój nastrój w skali od 1 do 10.
Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Uczniowie zapisują z czym kojarzą im się pojęcia agresja i przemoc.
2.Co to jest agresja i przemoc (skojarzenia) – praca w grupach.
Nauczyciel wyjaśnia znaczenie pojęć.
3. Rodzaje agresji i przemocy (plansza – omówienie).
Nauczyciel poleca uczniom wskazać przykłady zachowań agresywnych z najbliższego otoczenia.
4. Dlaczego zachowujemy się agresywnie?
Nauczyciel kieruje pytanie do uczniów:
5. Gdzie można spotkać się z agresją i przemocą? (szkoła, dom, ulica itp.)
Faza realizacji
Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Zadaniem uczniów jest prezentowanie przygotowanych scenek dotyczących zachowań agresywnych oraz pozytywnego rozwiązywania danej sytuacji konfliktowej.
6. Scenki – praca w grupach.
Uczniowie wypełniają (anonimowo)indywidualnie test, w którym dokonują subiektywnej analizy własnych zachowań.
7. Test – „Czy zachowujesz się agresywnie? Omówienie.
Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Zadaniem każdej grupy jest ułożenie zdań – haseł o agresji i pozytywnych zachowaniach.
8. Rozsypanka – praca w grupach.
Uczniowie prezentują przysłowia o agresji w formie kalamburów.
9. Przysłowia – rozwiązywanie zagadek prze uczniów.
Nauczyciel podaje informacje o placówkach, w których można uzyskać pomoc i poradę dotyczącą zachowań agresywnych.
10. Gdzie szukać pomocy, gdy ktoś zachowuje się wobec nas agresywnie lub używa przemocy?
- w szkole: nauczyciel, wychowawca, pedagog szkolny,
- Ośrodek Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (przemoc w rodzinie),
- NIEBIESKA LINIA DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE TEL. 0801-12-00-02
Nauczyciel podsumowuje zachowania asertywne wobec agresji.
11. Wnioski: Macie prawo do okazywania nieprzyjemnych uczuć (zachowując pewne granice, nie krzywdząc innych), ale nikt nie daje Wam prawa do agresji.
Faza podsumowująca
Nauczyciel kieruje dyskusją nt. przeciwdziałania zachowaniom agresywnym.
12. Co robić, żeby przeciwdziałać agresji wśród młodzieży?
(np. właściwie wykorzystany czas wolny – koła zainteresowań, wolontariat, pomoc młodszym, czytanie książek, gra na instrumentach itp.).
Uczniowie proponują pozytywne formy spędzania czasu wolnego, pisząc je na kolorowych kwiatkach.
13. Łąka – każdy na kwiatku napisze co proponuje koleżankom i kolegom w wolnym czasie (np. koło sportowe, koło plastyczne, wolontariat, wyjście do kina, teatru itp.).
Wykonane przez uczniów kwiatki – propozycje, uczniowie przypinają na zielonej planszy, która ma symbolizować łąkę.
Bibliografia
- Bleja – Sosna B., Składanowska M., Poradnik dydaktyczny. Godziny wychowawcze- gimnazjum. Toruń 2001.
- Braun – Gałkowska, Gutowska A., W tę samą stronę. Warszawa: Krupski i S–ka, 1994, tom 1, tom 2.
- Knez R., Słonina W., Poznaję – wybieram. Programy integracyjno – profilaktyczne dla uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych. Kraków 2003, Rubikon.
- Stryczniewicz B., Spotkania w klasie szkolnej. Propozycje scenariuszy godzin wychowawczych. Kraków 2001, Impuls.
- Abraham P. Sperling., Psychologia. Poznań 1995, Zysk i S-ka.
Opracowała: mgr Katarzyna Wojtala
pedagog szkolny
Gimnazjum nr 1 w Skierniewicach
| 
