Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Funkcje zawodowe nauczycieli

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 49482 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Co rozumiemy przez pojęcie funkcji? Funkcja to zespół wyodrębnionych czynności odpowiadających określonemu rodzajowi zadań, operacji. Nauczyciel w swojej pracy zawodowej spełnia różnorodne funkcje. Musi  patrzeć w przyszłość, być opiekunem, przewodnikiem, ma być wrażliwy na nowe sytuacje, ma być plastyczny wobec narastających problemów i zadań. Taka postawa powinna wyznaczać ogólne cele pracy nauczycieli.

FUNKCJE ZAWODOWE NAUCZYCIELI

Co rozumiemy przez pojęcie funkcji? Funkcja to zespół wyodrębnionych czynności odpowiadających określonemu rodzajowi zadań, operacji.

Nauczyciel w swojej pracy zawodowej spełnia różnorodne funkcje. Musi  patrzeć w przyszłość, być opiekunem, przewodnikiem, ma być wrażliwy na nowe sytuacje, ma być plastyczny wobec narastających problemów i zadań. Taka postawa powinna wyznaczać ogólne cele pracy nauczycieli.

Pedeutolodzy i dydaktycy przekonują, że umiejętności nauczycieli są w dużym stopniu uzależnione od ich wiadomości. Stąd też przegląd stanowisk naukowych różnych autorów zajmujących się stroną teoretyczną dotyczącą funkcji zawodowych nauczycieli.

K. Sośnicki wyróżnił „umiejętności teoretyczne” i „umiejętności praktyczne”, czyli „zdolność do naukowego wykonywania pewnych czynności stosownie do poprzedzających je procesów myślenia”.
Natomiast T. Nowacki zwraca uwagę na potrzebę i możliwość dostosowania swoich czynności nauczycielskich do zmieniających się warunków i okoliczności.
Z kolei J. Poplucz wyróżnia i wyodrębnia 7 funkcji:
1.     organizacyjna- obejmuje czynności planowania, przygotowywania zajęć
 i stwarzania warunków do ich sprawnego przeprowadzania, kierowania
 i współdziałania z uczniami.
2.     informacyjna- składa się z czynności zaznajamiania i opracowywania wiedzy; dotyczy wiadomości i umiejętności jak też i norm, ocen, przekonań, postaw i czynności uczenia się; dzięki niej realizowane są zadania kształcące uczniów pod względem fizycznym, umysłowym, społecznym i moralnym.
3.     motywująca,  kontrolno- kolektywna,  opiekuńcza, środowiskowa,
badawcza
W każdej z tych funkcji zawarte są określone zadania wspólne, różne cele

i sposoby realizacji.

W. Okoń w funkcjach nauczycieli wyraża zakres i tempo zadań (zespołów):

1.     konstruowanie wiedzy i doświadczenia w celu wprowadzenia młodzieży do życia w społeczeństwie ludzi dorosłych
2.     rozwijanie sil twórczych i zdolności innowacyjnych młodzieży
3.     kształtowanie postaw i charakteru młodzieży
4.     organizowanie działalności praktycznej dzieci i młodzieży, stwarzanie warunków dla ich samodzielnej działalności
5.     posługiwanie się nowoczesną technologia kształcenia
6.     sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów.
Inną klasyfikację proponuje S. Krawcewicz, obejmuje on zadania nauczycieli

w grupy obowiązków i czynności;

I grupa -- organizacja procesu nauczania, uczenia się, opieki nad uczniami, obejmuje realizację programów nauczania, wychowania, osiąganie jak najlepszych wyników pracy, doskonalenie metod wychowania, poznawanie uczniów, wdrażanie ich do systematycznej pracy, stała troska o stan zdrowia, kulturę zachowania

II grupa -- obowiązki i czynności związane ze współdziałaniem nauczyciela z dyrektorem i radą pedagogiczną

III grupa -- obowiązki nauczyciela wobec rodziców, środowiska

IV grupa -- obowiązki i czynności dotyczące doskonalenia i samokształcenia zawodowego

Nieco inne ujęcie tego problemu przedstawiła używając własnej klasyfikacji

K. Duraj- Nowakowa wyróżniając następujące grupy umiejętności zawodowych nauczycieli:

·        percepcyjne i diagnostyczne- rozumienie i wczucie w stan wewnętrzny ucznia i jego sytuacje, umiejętność odróżniania informacji bieżących

o uczniu od jego stałej charakterystyki

·        projektowania ( planowania) – planowanie pracy dydaktyczno- wychowawczej, opiekuńczej, planowanie lekcji różnych typów, przewidywanie wyników planowania, wybór materiału do lekcji, analiza sytuacji dydaktyczno-wychowawczych i właściwego (skutecznego) rozwiązywania, odpowiednie rozłożenie materiału nauczania, zachowanie niezbędnych proporcji teoretycznych i praktycznych, przewidywanie zmęczenia

·        adaptacyjne – zastosowanie sposobów pracy i rozkładanie materiału

z uwzględnieniem indywidualizacji, rozwiązywanie problemów metodycznych  w zależności od warunków uczenia się

·        poznawcze – analiza i interpretacja działalności własnej i innych, samokształcenie, doskonalenie zawodowe, przyswajanie nowości metodologicznych, rzeczowych i metodycznych

·        organizacyjne – organizowanie indywidualnej i samodzielnej pracy

w klasie i w domu, organizowanie pracy zespołowej, organizowanie pracy pozalekcyjnej; kontrola, oceniające i korygujące czynności

·        pomocnicze – umiejętności gry na instrumencie, rysowania, majsterkowania

·        kierownicze – umiejętność inspirowania i sugestii, nowatorstwa

i twórczości, wyzwalania entuzjazmu

·        komunikacyjne – wprowadzanie pedagogicznie celowych sytuacji, utrzymywanie porozumienia z uczniami, rodzicami, z nauczycielami i zwierzchnikami.

Nowe ujęcie grup i rodzajów zadań przedstawił „Raport o stanie edukacji” z 1989 roku. Objął on syntetycznie następujący ich wykaz:

·        przekazywanie wiedzy i doświadczenia

·        pobudzanie aktywności poznawczej i praktycznej, rozwijanie sił twórczych i zdolności innowacyjnych dzieci i młodzieży

·        rozwijanie systemów wartości oraz kształtowanie postaw i charakteru wychowanków

·        rozwijanie zainteresowań, stwarzanie warunków do działalności praktycznej

·        posługiwanie się nowoczesną technologią kształcenia, sposobienie uczniów do aktywności zawodowej i społecznej

·        sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych dzieci i młodzieży

·        przygotowanie wychowanków do uczenia się przez całe życie

·        kierowanie procesami orientacji szkolnej i zawodowej, wspomaganie uczniów w formułowaniu ćwiczeń edukacyjnych oraz planów zawodowych i życiowych

·        pomoc w organizacji życia społecznego dzieci i młodzieży w szkole oraz właściwego wykorzystywania czasu wolnego.

Podstawowe funkcje zawodowe nauczycieli w ujęciu globalnym przedstawił

S. Wołoszyn jako:

         a/ wychowawcze (kształtowanie pełnej osobowości)

         b/ dydaktyczne (uczyć jak się uczyć)

         c/ opiekuńcze (stwarzanie warunków)

         d/ edukacyjno- kulturalne ( w stosunku do środowiska)

Po weryfikacji przytoczonych klasyfikacji na podstawie badań autor C. Banach wyróżnia 6 grup zadań:

1.     zadania przygotowawcze – ogółem 12 czynności np.: przygotowanie merytoryczne i metodyczne do lekcji, pisanie rozkładu materiału, planów, wypełnianie dokumentów

2.     zadania wychowawcze – obejmujące 26 czynności opracowania planów godzin wychowawczych, organizacja imprez szkolnych klasowych, współpraca z rodzicami, organizacjami uczniowskim, organizowanie wycieczek, imprez kulturalnych. Zadania te wynikają z funkcji wychowawcy klasowego

3.     zadania dydaktyczne – 23 czynności, w tym przygotowanie

i prowadzenie lekcji, poprawa zeszytów, sprawdzianów, ocena uczniów, wykonywanie pomocy naukowych, opieka nad klasopracownią, przygotowanie uczniów do konkursów, olimpiad, prace indywidualne

z uczniami słabymi i zdolnymi, wprowadzenie nowych technik nauczania

4.     zadania opiekuńcze – 20 czynności, rozpoznawanie i diagnozowanie sytuacji i warunków życia uczniów, organizowanie i przydzielanie pomocy materialnej, troska o prawidłowy rozwój fizyczny i zdrowie dzieci, opieka nad organizacjami uczniowskimi

5.     współpraca ze środowiskiem wychowanków – 9 czynności, obejmuje udział w pracach organizacji pozaszkolnych, pracach społecznych

 z uczniami, organizowanie imprez, uroczystości kulturalnych dla             środowiska itp.

6.     samokształcenie ( 2 czynności ) – doskonalenie warsztatu pracy, udział

w szkoleniu metodycznym, kursach, zespołach samokształcacych, ciągłe zapoznawanie z literaturą fachową, zdobywanie stopni specjalizacji, uczestnictwo w zebraniach organizowanych przez związki zawodowe nauczycieli i władze oświatowe, prowadzenie i opracowywanie pomocy dydaktycznych

7.     zadania administracyjno- gospodarcze – pomoc przy remontach szkół, wyposażenie klas, inwentaryzacja, dyżury.

Oprócz tego wyróżniamy funkcje:

         a/ złożone – cele, założenia i wykonywane działania

         b/ rzeczywiste – realne stany działania

Funkcje zawodowe nauczycieli możemy ujmować w kategoriach kompetencji zawodowych i wyróżniamy wtedy następujące zakresy:

         a/ nauczania

         b/ wychowania

         c/ opieki

         d/ diagnozowania

         e/ resocjalizacji

         f/ działalności innowacyjnej

         g/ współpracy ze środowiskiem

         h/organizacji pracy uczniów

bądź umiejętności, które dzielimy tylko na dwie grupy:

I grupa – umysłowa: planowanie, modelowanie, uczenie się, rozwiązywanie problemów

II grupa – umiejętności praktyczne: oddziaływanie na przedmioty

i zmienianie rzeczywistości.

 Po zapoznaniu się ze stanowiskami wymienionych przeze mnie autorów można wysnuć wniosek, że praca nauczycieli nie jest łatwa i wymaga od niech solidnej wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych. Nauczyciel powinien być kreatywny, kompetentny, gotowy na różnego rodzaju nowości, dobrze porozumiewać się z uczniami, rodzicami, kolegami oraz ze zwierzchnikiem.


Opracowała:

Jolanta Stolarek


Bibliografia:
Duraj – Nowakowa K., Nauczyciel: kultura – osoba – zawód, Wydawnictwo „Mediator” i WSU, Kielce, wydanie II 2002
Duraj – Nowakowa K., Gotowość zawodowa nauczycieli, WNWSP, Kraków 1986
Nowacki T., Podstawy dydaktyki pracy, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, 2005
Okoń W., O postępie pedagogicznym, Warszawa 1976
Sośnicki K., Dydaktyka ogólna, Zakład Narodowy im. Ossolineum, Wrocław 1959

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie