Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dzieci alkoholików w szkole

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 9574 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

W każdej niemalże szkole wsród dzieci są dzieci z rodzin alkoholików. W tym artykule przedstawiam krótko jakie te dzieci są, jakie są ich problemy. Warto przeczytać ten artykuł bo to my nauczyciele w dużej mierze możemy im pomóc. Bez naszego wsparcia i pomocy takiemu dziecku trudno jest funkcjonować w środowisku szkolnym.

 Jeżeli rodzina funkcjonuje poprawnie i nie występują w niej żadne patologie, dziecko ma możliwości prawidłowego funkcjonowania zarówno w niej, jak i w szkole. Natomiast, gdy wystąpią w rodzinie sytuacje zagrożenia, dziecko zazwyczaj ma trudności w domu, a szkoła mu się kojarzy z obciążeniami, napięciami, stresem, konfliktami z nauczycielem i kolegami.
         Szczególnie trudna jest sytuacja dzieci, w których rodzinie występuje alkoholizm. Jako pierwsze odczuwają one wynikające stąd braki emocjonalne i materialne. Tym, co najsilniej odróżnia je od innych, jest obraz rodziny – wizje idealne i stan rzeczywisty. Dzieci te większość swych uczuć, pragnień i lęków angażują w problemy rodzinne. Martwią się sytuacją w domu, nałogiem ojca czy matki, brakiem pieniędzy, marzą o względnym choćby dostatku i spokoju, o tym, żeby rodzice nie pili, podczas gdy dzieci z normalnych rodzin marzą o ukończeniu szkoły, podróżach i ładnych ubraniach.
         W rodzinie alkoholika dziecko uczy się przestrzegania panujących w niej niebezpiecznych zasad: nie mów, nie ufaj, nie odczuwaj. Zasada „nie mów” to bezwzględne zachowanie milczenia o tym, co dziecko przeżywa i czego doświadcza w rodzinie. Dorośli oczekują, by ukryło swoje przeżycia w rodzinie i poza nią, ponieważ mówienie o tym nasila kryzys rodziny. Skutki stosowania tej zasady są bardzo niebezpieczne. Dziecko zamyka się i nie mówi o swojej rodzinie ze strachu, wstydu lub w nadziei, że będzie lepiej. Taki stan rzeczy skazuje je na tragiczną samotność.
         Zasada „nie ufaj” wymaga od dziecka, aby nie darzyło zaufaniem nikogo. Brak zaufania do ludzi sprawia, że dziecko nie ma poczucia bezpieczeństwa, traci poczucie własnej wartości. Nieufność budzi odruch obronny, brak porządku rodzi chaos myśli i uczuć.
         Zasada „nie odczuwaj” zaleca bycie „twardym”, niepodawanie się emocjom. Jej przestrzeganie sprawia, że dziecko nie zastanawia się, co odczuwa. Kierowanie się tą zasadą oraz dojrzewanie w zdezorganizowanym środowisku prowadzi do psychopatyzacji.
         Dziecko alkoholika wprowadzane jest w wadliwe role społeczne, które umożliwiają funkcjonowanie patologicznego systemu rodzinnego. Chociaż nie akceptuje alkoholizmu rodziców, to jednak milczy         - jest to najlepszy sposób na spokój w domu. Już dziecko przedszkolne dostrzega związek pomiędzy alkoholem a negatywnym zachowaniem rodziców. Ponieważ pod wpływem alkoholu są oni agresywni i gwałtowni, ich dzieci żyją w ciągłym strachu, co powoduje różnorodne zaburzenia: brak poczucia bezpieczeństwa, lęk, złość, nienawiść, agresje oraz poczucie winy. Nie potrafią zapanować nad przemocą ze strony rodziców, więc wszystko co robią inni członkowie rodziny traktują jako prowokację i za to ich obwiniają. W klimacie wzajemnych pretensji milczenie staje się groźniejsze aniżeli otwarty konflikt. Dlatego wiele dzieci alkoholików nie może spokojnie znieść dłużej trwającej ciszy.
         Dzieci bardzo głęboko przeżywają wszystkie akty przemocy i znęcania się. Ich dominującym uczuciem, które trudno ukryć, jest strach. Bardzo często przyjmują postawę rezygnacji. Często odczuwają złość. Jeśli nie jest ona wyrażona wywołuje poczucie winy i niepokoju, a wiele dzieci ją tłumi. Inne przeżywają wściekłość wynikającą z przekonania, że ich życiem rządzi niesprawiedliwość i okrucieństwo. Taka złość zamienia się czasem w chroniczną depresję, litowanie się nad sobą oraz pewność, że „życie nie jest warte życie”. Niektóre dzieci wycofują się ze wszystkiego, rezygnują z przeżyć. Jeszcze inne odczuwają złość, ale nie potrafią jej wyrazić lub kierują ja przeciw bezpieczniejszym niż rodzice obiektom: kolegom, zwierzętom, rodzeństwu itp.
         Dzieciom wydaje się, że główną przyczyną tego, co dzieje się w domu, są one same. Wierzą, że ponoszą za to odpowiedzialność. Często alkoholik wymusza na dzieciach poczucie winy, np. mówiąc: „Przestanę pić, gdy wreszcie zaczniesz się dobrze zachowywać”. Poczucie winy i obwinianie innych idą ze sobą w parze. Dzieci wierzą, że ich złe zachowanie wywołuje upijanie się ojca, to samo myślą o rodzeństwie i o matce. Część złości skierowana przeciwko innym członkom rodziny rodzi przekonani, że wszyscy są odpowiedzialni za stan rodziny i nikt nie potrafi z tym nic zrobić.
         W rodzinach z problemem alkoholowym zaburzeniu ulegają procesy socjalizacyjne. Rodziny te przekazują wzorce zachowań aspołecznych lub przestępczych. Nie są one w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb emocjonalnych swych członków, dlatego nie sprzyjają rozwojowi emocjonalnemu dziecka.
         Dzieci z takich rodzin maja bardziej negatywna postawę wobec szkoły niż pozostałe dzieci. Można wskazać dwa zasadnicze aspekty funkcjonowania, które składają się na ich ogólna sytuację szkolną i wpływają w istotny sposób na stosunek do szkoły. Są nimi niepowodzenia i trudności w nauce oraz relacje z innymi uczniami i pozycja w grupie.
         Trudności w nauce tych uczniów są przykładem psychicznego ślepego zaułka, który często im zagraża. Niepowodzenia zniechęcają je do uczenia się, a zaniedbania wynikające z niechęci do nauki pogłębiają owe niepowodzenia, nie sprzyjają spełnianiu wymagań nauczycieli. Próby zmiany tej sytuacji powinny przebiegać na dwóch poziomach. Pierwszy wiąże się z bezpośrednia pomocą nauczyciela w uzupełnianiu opóźnień i zaniedbań z różnych przedmiotów szkolnych, w opanowywaniu stawianych wymagań, uzupełnianiu luk w wiadomościach, organizowaniu pozalekcyjnego dokształcania się uczniów. Konieczne jest też kształtowanie szacunku i uznania dla wiedzy i wartości intelektualnych oraz rozbudzanie u dziecka aspiracji poznawczych. Pamiętać trzeba również, że odrabianie lekcji w domu zazwyczaj stwarza dzieciom z rodzin alkoholowych problemy, często z powodu braku własnego miejsca do pracy. Zatem w ocenie prac domowych tych uczniów niezbędne jest uwzględnianie trudności, z jakimi się borykają.
         Niepowodzenia w nauce mają na ogół wpływa na pozycję ucznia w klasie, czyli na określony stopień aprobaty i sympatii ze strony kolegów. Napięcia, jakie dziecko odczuwa w związku z niepowodzeniami w nauce i w ogóle ze szkoła, prowadzą najczęściej do niepożądanych, agresywnych zachowań rozładowujących to napięcie. Dziecko staje się nielubiane i odsuwa się na marginalna pozycję w grupie. Nauczyciel powinien więc dążyć do zapewnienia dzieciom z rodzin alkoholowych życzliwości innych uczniów. Skutecznym sposobem osiągnięcia tego celu jest skłanianie tych dzieci do udziału w różnego typu pracach użytecznych ważnych dla całej klasy. Pożądane w tego rodzaju działaniach jest równe traktowanie dzieci.
         Zdarza się często, że dzieci z rodzin alkoholowych unikają kontaktów z innymi ludźmi. Zazwyczaj widoczne są u nich braki kulturowe i językowe. Jakość ich wypowiedzi budzi zastrzeżenia – mówią wiele, ale mało płynnie i niepoprawnie. Słaba jest ich umiejętność skupienia uwagi. Ogólnie można powiedzieć, że kontaktują się nieudolnie. Wynika to przede wszystkim ze sprzeczności między ich chęcią utrzymania dobrego kontaktu a nieumiejętnością przestrzegania językowych i kulturowych konwencji społecznych. Mimo silnej motywacji i dużego wkładu konwersacyjnego, dzieciom z rodzin alkoholowych trudniej jest nawiązać kontakt z drugą osobą niż innym dzieciom. Świadomość własnych ułomności oraz wrażliwość powodują, że gdy są napominane, zamykają się w sobie ukrywając poczucie zranienia. Konsekwencją mogą być próby rozładowania napięcia przez zachowania agresywne w stosunku do rówieśników. Dzieci alkoholików łatwo ujawniają reakcje agresywne, które dla nich samych są krępujące i stanowią źródło wstydu.
         Proces kształtowania poprawnych relacji interpersonalnych opiera się zasadniczo na indywidualnej pracy z takimi dziećmi. Ich braki w zakresie kulturowych konwencji społecznych obejmują głównie: takt, wyczucie stosowności wyrażeń i zachowań do sytuacji i osoby rozmówcy. Zasadniczym krokiem w postępowaniu profilaktycznym powinna być właściwa interpretacja ich zachowań, uwzględniająca zaniedbanie w zakresie kompetencji społecznych. Mogą się one stać przedmiotem odrębnego uczenia, dzięki pochodzącym od nauczyciela konkretnym informacjom, zaleceniom i ćwiczeniom. Konieczna jest jednak delikatność, subtelność i wyrozumiałość.
         Najważniejszą zasadą postępowania z dziećmi z rodzin alkoholowych jest konsekwencja, jasne przesłanki i aprobowane wartości społeczne w wychowaniu, a niezbędnym narzędziem psychologicznym – autorytet. Zyskując autorytet wychowawca staje się modelem nie tylko zachowań, dzięki czemu możliwe staje się prowadzenie i rozwijanie działań psychokorekcyjnych i profilaktycznych, ale także preferowanych wartości. Korzystając z tego może dążyć do kształtowania i ugruntowania systemu wartości dziecka.
         System wartości dzieci z rodzin alkoholowych, w porównaniu z systemem wartości innych dzieci, jest słabo i niewłaściwie ukształtowany: mądrość i uroda są bardziej preferowane niż uczciwość i odwaga, zaś wybory bywają mało konsekwentne i wewnętrznie sprzeczne.
         Uważam, że bez pomocy i wsparcia ze strony nauczyciela dziecku z rodziny alkoholowej trudno prawidłowo funkcjonować w środowisku szkolnym. Równolegle z oddziaływaniem profilaktycznym na dzieci z takich rodzin powinien być realizowany program wspierający nauczycieli tak, aby świadomie podejmowali działania wobec tych uczniów i widzieli sens własnej pracy.       
                                                                                                                                    


Autor: Ewa Ciesielska

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie