Współpraca rodziców ze szkołą to sprawa trudna i delikatna ze względu na dużą liczbę czynników, które różnicują środowisko rodzinne. Są nimi: wiek rodziców, pochodzenie społeczne, poziom życia kulturalnego, środki materialne.
Jej pomyślność zależy od rozpoznania, z jakim środowiskiem mamy do czynienia. Wiedza ta wskaże kierunek podjęcia działań w celu przybliżeniu rodzicom wiedzy o rozwoju wychowania i nauczania swoich pociech.
Ogólnie można zauważyć, że udział rodziców w pracach szkoły jest niewystarczający. Przyczyny tego zjawiska są różne. Rodzice tłumaczą się związanym z sytuacją zawodową brakiem czasu. Obecnie obserwuje się wzrost troski rodziców o zabezpieczenie materialne bytu dziecka, zmniejsza się natomiast zainteresowanie sferą potrzeb i doznań psychicznych.
Są rodzice, którzy bardzo chętnie i na każdym kroku wspierają działania szkoły. Są też rodzice, którzy wykazują wobec szkoły postawę wyłącznie roszczeniowa. Aby pozyskać współpracę wszystkich rodziców, wychowawcy klas oraz dyrektor szkoły, muszą w swoich działaniach wykazać wiele cierpliwości i umiejętności przekonania każdego rodzica, jak ważna jest jego rola w procesie wychowania dziecka we współpracy ze szkołą.
Aby uczestnictwo rodziców w życiu szkoły było coraz większe, należy ich włączać w sprawy życia szkoły. Rodzice powinni brać aktywny udział w procesie jej rozwoju. Mogą oni dostrzec takie sprawy, które wymykają się spod kontroli nauczycieli, a które są ważne dla szkoły. Dlatego należy pozwolić rodzicom na wyrażanie ich opinii i oczekiwań wobec szkoły- przeprowadzać ankiety, otwarte rozmowy, tak, aby czuli się potrzebni i doceniani. Należy ich zachęcać do działań na rzecz szkoły.
Aby rodzice rzeczywiście wpływali na Zycie szkoły, należy im stworzyć odpowiednie warunki zachęty:
− wpisywanie do księgi szkoły zasłużonych rodziców
− przekazywanie rodzicom informacji o pracy szkoły
− umożliwienie rodzicom prezentacji efektów swoich zainteresowań
− udział rodziców w imprezach szkolnych
− założenie skrzynki kontaktowej, do której rodzice wrzucaliby informacje typu: czego oczekuję od szkoły, co oferuję szkole,
− organizowanie spotkań z rodzicami
− prowadzenie sondaży, wywiadów w celu zebrania informacji, jak rodzice postrzegają szkołę.
Rodzice powinni być informowani o zmianach zachodzących w szkole, a osoby chętne- mieć możliwość aktywnego uczestnictwa w nich. Udzielanie się rodziców w pracach na rzecz szkoły jest zjawiskiem bardzo pożądanym. W czasie, gdy dyrektorzy borykają się z brakiem funduszy, pomoc rodziców jest bardzo cenna. Udział rodziców w życiu szkoły może mieć bardzo różne formy. W zakresie dydaktycznym rodzice mogą uczestniczyć w wyposażeniu sal w pomoce dydaktyczne, mogą pomagać nauczycielowi we własnoręcznym wykonywaniu niektórych pomocy, jak również zaoferować pomoc materialną. Wielu rodziców chętnie uczestniczy w malowaniu klas, remontach itp.
Dużą rolę do odegrania maja rodzice w zakresie spraw wychowawczych i opiekuńczych. Chętnie widziana przez nauczycieli bywa pomoc rodziców w organizowaniu różnego rodzaju uroczystości klasowych i szkolnych (dekorowanie sal, przygotowanie pomieszczeń, rekwizytów itp.). Rodzice mogą też służyć pomocą w organizowaniu wycieczek, wyjazdów do kina. Pomoc w dziedzinie kultury i sportu może polegać na organizowaniu i inicjowaniu zabaw, imprez sportowych i dobroczynnych, konkursów wiedzy o swoim regionie i innych.
Nauczyciele powinni zabiegać o włączanie się rodziców do prac na rzecz szkoły, zachęcać ich do pomocy, ukazywać korzyści z tym związane. Dużą rolę ma również do odegrania dyrektor, który na różnego rodzaju spotkaniach z rodzicami może apelować o ich pomoc, zachęcać do prac na rzecz szkoły, pamiętając o podziękowaniu za dotychczasowe, uświadamiać rodziców, że pracując dla szkoły, pracują dla dobra swoich dzieci.
Oto przykładowe działania, które sprawdziły się w niektórych szkołach (na podstawie różnych publikacji):
− prezentacje klasowe- uczniowie podczas zebrań prezentowali swoje umiejętności
− „odniosłem sukces, jestem w tym dobry”- uczniowie prezentowali na zebraniach swoje osiągnięcia
− organizowanie na zebraniach spotkań ze specjalistami (psycholog, logopeda)
− cykliczne prelekcje organizowane przez pedagoga szkolnego dla rodziców
− organizowanie imprez szkolnych z czynnym udziałem rodziców
− współtworzenie programu wychowawczego klasy
− akcje promocyjne- lekcje pokazowe, prezentacje, kiermasze promowanie talentów.
Efektem tych działań był: wzrost motywacji rodziców do udziału w zebraniach, doskonalenie u uczniów umiejętności autoprezentacji, wzrost poczucia wartości u dzieci, zdobywanie przez rodziców w szkole wiedzy, która wspomaga ich w procesie wychowawczym, promocja szkoły w środowisku lokalnym, wzrost poczucia współodpowiedzialności u rodziców za przygotowanie i przebieg imprezy.
Opracowała mgr Barbara Rudnik | 
