Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Rola nauczyciela wychowawcy

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 27455 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Nauczyciel występuje wobec uczniów w dwóch głównych rolach: jako uczący określonego przedmiotu i jako wychowawca klasy. Pierwsza z tych ról jest doceniana przez większość nauczycieli, druga zdecydowanie mniej. Dzieje się tak dlatego, że szkoła stwarza lepsze warunki do pełnienia przez nauczyciela roli dydaktyka i skupia się na wynikach nauczania. Ta rola sprawia nauczycielom więcej satysfakcji, bo wyniki są widoczne dla innych.

Rola nauczyciela wychowawcy.
Nauczyciel występuje wobec uczniów w dwóch głównych rolach: jako uczący określonego przedmiotu i jako wychowawca klasy. Pierwsza z tych ról jest doceniana przez większość nauczycieli, druga zdecydowanie mniej. Dzieje się tak dlatego, że szkoła stwarza lepsze warunki do pełnienia przez nauczyciela roli dydaktyka i skupia się na wynikach nauczania. Ta rola sprawia nauczycielom więcej satysfakcji, bo wyniki są widoczne dla innych.
Musimy zdać sobie sprawę z tego, że rola wychowawcy jest jednak bardzo ważna.
     Efekty wychowawcze są wypadkową przede wszystkim osobowości nauczyciela, konkretnych sytuacji w układach interpersonalnych uczniów i warunków środowiskowych.
     Dobry nauczyciel – wychowawca powinien posiadać takie cechy osobowości, które wywierają duży wpływ na uczniów. Relacje powinny być oparte na obustronnym zaufaniu i szacunku, na sympatii i przyjaźni rozumnej, życzliwej lecz wymagającej.
     Wychowawca klasy jest dzieciom najbliższy spośród wszystkich nauczycieli, jest pośrednikiem między klasą, a nauczycielami, rzecznikiem interesów klasy na terenie szkoły, jest doradcą i opiekunem swoich uczniów. Wychowawca uczy żyć w grupie, uczy kulturalnego zachowania, wyrabia samodzielność i odpowiedzialność.
     Wychowawca uruchamia cztery klasy wpływów - zachowania charakterystyczne dla stosunku wychowawczego. Są to:
  1. podawanie wzorów,
  2. prowokacja sytuacyjna,
  3. trening,
  4. nadawanie znaczenia.
To repertuar gier, którymi posługują się wychowawcy, być może nie używają tak fachowych określeń.

Podawanie wzorów to proste działanie. Wychowawca, chcąc zwrócić uwagę ucznia na określone zachowania dostarcza mu wzorów osób lub sytuacji. Mogą to być bohaterowie jakiś wydarzeń, osoby prawdziwe i fikcyjne, postacie historyczne. Przykładem można opisywać pożądane zachowanie i namówić do naśladownictwa.
     Szczególnym przykładem tej metody może być modelowanie zachowań. Nauczyciel, często bezwiednie staje się dla uczniów wzorem. Uczniowie, zwłaszcza młodsi, bacznie obserwują i naśladują dorosłych. I co? Jeśli nauczyciel postępuje zgodnie z głoszonymi przez siebie zasadami to wszystko jest w porządku. Ale często nauczyciel wymaga od uczniów punktualności i odpowiedzialności, a sam oddaje prace klasowe z dużym opóźnieniem. Albo uczy uprzejmości a sam odzywa się niegrzecznie i nieżyczliwie. Wychowawca, który staje się dla dzieci wzorem wzmacnia autorytet i poszerza obszar swego wpływu.
     Prowokacja sytuacyjna to tworzenia warunków, które wymagają określonych zachowań. Przykładem może być zlecenie klasie zadania wymagającego samodzielności, np. zorganizowanie akcji zbierania darów gwiazdkowych dla biedniejszych dzieci. To spowoduje konieczność współpracy zespołowej, zrodzenie się inicjatyw, pojawienie się roli przywódców. W szkole takich sytuacji jest bardzo wiele.
     Trening to skłonienie wychowanków do powtarzania ćwiczeń aż do wykształcenia się nawyku. Taki sposób działania dotyczy prostych czynności prowadzących do nawyku czystości, punktualności, czy grzeczności.
     Nadawanie znaczenia to oddzielenie spraw ważnych od pozornych, uczenie zrozumienia świata, tworzenia systemu wartości, obrony swoich poglądów i racji. Mówiąc o tolerancji nauczyciel nadaje temu pojęciu znaczenie, tak, aby wychowanek mógł sobie powiedzieć: „Aha, to jest ważne, muszę nad tym pomyśleć”
     Wychowawca to trudna rola. Oczekuje się od niego cech szczególnych – połączenia supermana, samotnego szeryfa i dobrej wróżki. To nierealne.
Wychowawca musi przede wszystkim dobrze poznać swojego wychowanka. Są cztery poziomy takiej znajomości:
  1. poziom pierwszy, to znajomość z imienia i nazwiska każdego ucznia i rozpoznanie go w dowolnej sytuacji. Nauczyciele po pierwszym miesiącu nauki w szkole muszą umieć z pamięci wymienić jak się nazywa każde dziecko w klasie,
  2. poziom drugi to poznanie zainteresowań i uzdolnień każdego wychowanka,
  3. poziom trzeci to znajomość sytuacji domowej i losowej dziecka, zwłaszcza dzieci oczekujących od szkoły pomocy,
  4. wreszcie poziom czwarty nie przez wszystkich osiągany. To taki poziom zaufania, gdy na pytanie: „do kogo zwróciłbyś się ze swoimi problemami?” uczeń odpowiada – „do wychowawcy”.
Jeśli chcemy poznać opinie wychowanków na temat roli wychowawcy w szkole, dowiedzieć się , jak oceniają naszą pracę, możemy przeprowadzić ankietę w swojej klasie lub wśród pewnej grupy uczniów.
Przykładowe pytania:
  1. Jakie cechy charakteru Twoim zdaniem powinien posiadać dobry wychowawca klasy?
  2. Czy wychowawca klasy jest dla ciebie autorytetem?
  3. Z jakimi sprawami zwracasz się do wychowawcy:
    1. sprawy szkolne, np. wpisy ocen, usprawiedliwienia, itp.,
    2. problemy w nauce,
    3. problemy osobiste,
    4. inne, jakie?
  4. W razie problemów, czy otrzymujesz od wychowawcy właściwą pomoć? Jeśli to możliwe zapisz przykład.
  5. W jaki sposób wychowawca powinien organizować czas poza lekcyjny?
  6. na jakie interesujące tematy chciałbyś porozmawiać na lekcjach wychowawczych?
  7. Czy lubisz swojego wychowawcę ? Tak Nie
    Za co?
     W przypadku tego opracowania ankieta została przeprowadzona w 6 klasach. . W odpowiedziach na pierwsze pytanie pojawiły się różne cechy, jednak zdecydowana większość twierdzi, że nauczyciel wychowawca powinien być sprawiedliwy, miły i wyrozumiały. Dalej pojawiła się życzliwość i uczciwość.
     Zdecydowana większość uczniów odpowiedziała, że nauczyciel wychowawca nie jest dla nich autorytetem. Powodem takich odpowiedzi może być fakt, że uczniowie nie znają znaczenia tego słowa, nie potrafią utożsamić go z konkretną osobą.
     Uczniowie najczęściej zwracają się do wychowawcy z problemami szkolnymi, np. usprawiedliwianie nieobecności, wpis ocen do dzienniczka. Rzadko, kiedy mają problemy w nauce. Tylko 9 uczniów rozmawia z wychowawca o swoich problemach osobistych.
     Jeśli zwracają się o pomoc, to najczęściej otrzymują ją w takiej postaci, jaka im odpowiada. Połowa ankietowanych twierdzi, że nie potrzebuje pomocy.
     Po lekcjach uczniowie chcą przede wszystkim jeździć na wycieczki, biwaki i wycieczki rowerowe.
     Nie każdy uczeń odpowiedział na pytanie dotyczące lekcji wychowawczych. Najczęściej jednak uczniowie chcieliby rozmawiać o wycieczkach i imprezach planowanych w klasie (ale ile można? !), dalej o hobby, zainteresowaniach, sporcie, zwierzętach, piłce nożnej. Niektórzy chcieliby rozmawiać o innych nauczycielach.
     Około 2/3 ankietowanych uczniów lubi swojego wychowawcę. Za co ?
Pozwolę sobie zacytować najważniejsze odpowiedzi:
  • za to, że jest wyrozumiały, sprawiedliwy, miły, pomocny, przyjazny, sympatyczny,
  • za całokształt,
  • za to, że jest i że mogę na niego liczyć,
  • za dobre cechy nauczycielskie,
  • za wysłuchanie i danie kolejnej szansy,
  • za chęć dojścia do celu,
  • no, jak można nie lubić takiej miłej osoby,
  • że nie wymaga zbyt wiele,
  • za to, że organizuje wycieczki,
  • za to, że jest inny i nie robi sprawdzianów,
  • za miłe przysposobienie dla uczniów,
  • za to, że pomaga nam w problemach, goni nas do nauki i wyzywa za głupie zachowanie,
  • za to, że sprawiedliwie ocenia,
  • za to, że jest cool,
  • za to, że pomaga w problemach naukowych,
  • biorę pod uwagę fakt, że są gorsi,
  • porównując innych wychowawców, to dobrze trafiliśmy, bo są gorsi,
  • za cierpliwość,
  • za to, jak podchodzi do rozwiązywania problemów,
  • za to, że jest super i potrafi wczuć się i zrozumieć ucznia.
Zdecydowanie mniej uczniów nie lubi swojego wychowawcy. Pojawiły się takie uzasadnienia:
  • za to, że wywyższa innych,
  • za to, że moja mama ją lubi,
  • za to, że nie wie, a mówi rodzicom,
  • za niesprawiedliwość,
  • za to, że się wtrąca,
  • za wszystko,
  • za to, że nie organizuje spotkań klasowych.
    Bardzo często w publikacjach, jak również w ankiecie, którą przeprowadziłam pojawia się stwierdzenie, że wychowawca przede wszystkim ma być sprawiedliwy, wyrozumiały i miły. Wychowawca powinien starać się zrozumieć wewnętrzne odczucia wychowanków i ich osobisty świat. Bez względu na to, jaki jest uczeń, należy go szanować i akceptować jako człowieka. Co oczywiście nie oznacza, że akceptujemy wszystkie jego zachowania. Bez akceptacji nie może być mowy o nawiązywaniu bliskiego kontaktu, a wszelka „praca wychowawcza” nabiera charakteru działań pozornych.

Opracowanie: Bożena Antoniewicz
SP nr 1 w Międzychodzie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie