Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Agresja ucznia w stosunku do kolegów i koleżanek

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 17980 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

We współczesnej szkole nauczyciel często spotyka się z zjawiskiem agresji. Jest to trudny problem, zwłaszcza dla nauczycieli rozpoczynających swoją karierę zawodową. Na przykładzie analizy przypadku rozpoznawania i rozwiązywania problemu wychowawczego mojego ucznia chciałabym podzielić się swoimi spostrzezeniami i efektami moich oddziaływań z innymi nauczycielami.
Opis i analiza rozpoznawania i rozwiązywania problemu wychowawczego


(agresja ucznia w stosunku do kolegów i koleżanek)

1. Identyfikacja problemu.

Kamil jest uczniem VI klasy. Od pewnego czasu zauważyłam, że przejawia agresywne zachowanie, zwłaszcza w stosunku do kolegów i koleżanek. Są to formy zarówno przemocy fizycznej (popychania, szarpania, bijatyki), jak i agresja słowna (Przezwiska, wyśmiewanie cudzych wad i uchybień). Skutkiem takich poczynań były negatywne relacje interpersonalne z rówieśnikami. Uczeń tracił zaufanie koleżanek i kolegów, którzy coraz częściej stronili od niego, ze względu na jego nieodpowiednie zachowanie.
Uczeń pochodzi z pełnej rodziny, ma dwie starsze siostry. Warunki materialne rodziny są dość dobre. W rodzinie ucznia funkcjonuje nie zawsze właściwy system kar i nagród, a kontakt rodziców z dzieckiem można uznać za niewystarczający. Podczas spotkania z rodzicami stwierdziłam, że nie potrafią stworzyć atmosfery szczerej rozmowy. Ojciec do problemów chłopca podchodzi zbyt nerwowo. Kamil, często unika rozmowy na swój temat.

Postanowiłam dokonać analizy i rozwiązać problem Kamila. Pozostawiony sam sobie nie mógłby dalej normalnie funkcjonować w szkole i grupie klasowej. Jako nauczyciel i wychowawca miałam obowiązek zrobić wszystko, aby pomóc rodzicom chłopca w rozwiązaniu problemu.

2. Geneza i dynamika zjawiska.

Negatywne zmiany w zachowaniu Kamila zauważyłam wówczas, gdy kończył klasę V. Dlatego od początku września 2004r, kiedy Kamil rozpoczął naukę w klasie VI, obserwowałam uważnie jego zachowanie w czasie zajęć i w trakcie spotkań pozalekcyjnych z klasą. Zauważyłam, że chłopiec lubi okazywać swą przewagę fizyczną i taka siła mu imponuje. Młodsi uczniowie często skarżyli się, że popycha ich na korytarzu, szarpie, zaczepia, przezywa, ignoruje i wyśmiewa.
Po rozmowach z matką ucznia i nauczycielami, zebrałam informacje, że Kamil od początku nauki w szkole był dzieckiem niezwykle żywym, pełnym energii, czasem dokuczliwym, a nawet złośliwym. Motywowały go jednak zachęty ze strony nauczycieli i matki. Zdarzały się incydenty, w których chłopiec uczestniczył, ale nie były to sytuacje niepokojące.
Pewne zmiany w zachowaniu ucznia dały się zauważyć w klasie V, kiedy dom rodzinny opuściła starsza siostra Aneta, którą Kamil bardzo lubił. Jej zwierzał się ze swoich problemów, ona najwięcej mu poświęcała czasu. Była dla niego autorytetem. Nastąpiła typowa reakcja ze strony chłopca: niezadowolenie, bunt, chęć zwrócenia na siebie uwagi, nerwowość. Dorastający chłopcy potrzebują autorytetów, wzorców. Często są to ojcowie. Kamil nie potrafił znaleźć wokół siebie kogoś, kto by oprócz siostry mu imponował. Ojciec nie był i nie jest dla dziecka autorytetem, wręcz przeciwnie, syn poddaje go ciągłej krytyce wytykając mu błędy i potknięcia (jest na rencie) i nie docenia żadnych atutów, takich jak uczciwość czy pracowitość.
Agresywne zachowanie ucznia w ostatnim czasie może być również wynikiem rozwoju psychofizycznego w okresie dojrzewania. Typowa w tym okresie jest przekora, krnąbrność i niestosowanie się do ogólnie przyjętych norm i zasad. Według mnie, sposób zachowania Kamila jest też specyficznym sposobem zabezpieczenia się przed ewentualnymi zmianami ze strony otoczenia. Dziecko przyjęło zasadę, że najlepszą obroną jest atak.
Ojciec próbuje nawiązać lepszy kontakt z synem poprzez wspólne prace i zajęcia domowe, ale na spotkaniach i wywiadówkach szkolnych zawsze pojawia się matka. W rozmowach indywidualnych zawsze przyznaje, że zauważa niekiedy agresję u dziecka. Nie skorzystała jednak z proponowanej wielokrotnie pomocy specjalistycznej poradni (Obiecuje, że skontaktuje się z psychologiem).

3. Znaczenie problemu.

Agresywne postawy u ucznia mogą w przyszłości zagrozić bezpieczeństwu członkom społeczności szkolnej. Osoby słabe fizycznie i psychicznie będą często narażone na ataki ze strony Kamila.
Kamil przyjął postawę agresora. Uważa, że jest ona najskuteczniejszą metodą rozwiązywania wszelkich problemów i osiągania wytyczonych celów. Jego kontakty koleżeńskie z rówieśnikami są sporadyczne, zazwyczaj spędza przerwy w samotności.

4. Prognoza

Prognoza negatywna:

Ø propagowanie złych wzorców zachowania i czerpanie z tego satysfakcji;
Ø problem z przystosowaniem się do życia w społeczności szkolnej
Ø dziecko poczuje się wyobcowane, samotne, co spowoduje niechęć do kolegów, do szkoły;
Ø jest duże prawdopodobieństwo, że w przyszłości może mieć problemy z prawem;
Ø obniżona ocena z zachowania;

Prognoza pozytywna:

Ø uczeń zrozumie konsekwencje stosowania przemocy;
Ø nauczy się poprawnych kontaktów z otoczeniem i sposobów radzenia sobie z kłopotami;
Ø powstanie u niego właściwy system wartości etycznych i moralnych;
Ø zmieni swoje nastawienie do koleżanek i kolegów, nauczycieli, rodziców;

5. Propozycje rozwiązań.

Cele:
· wyjaśnienie uczniowi, jakie mogą być skutki jego zachowania;
· wdrożenie do poprawnych, pozbawionych agresji zachowań;
· pedagogizacja rodziców na temat radzenia sobie
z problemem dziecka (dążenie do wizyty dziecka
w poradni);
· poprawienie relacji z rówieśnikami.






Zadania:

a) zadania naprawcze:

- rozmowa z uczniem – uświadomienie problemu i wynikających z niego zagrożeń;
- poświęcenie uczniowi więcej uwagi, by czuł, że jego obecność jest zauważana;
- chwalenie sukcesów i konsekwentne stosowanie ewentualnych kar (w przypadku braku poprawy zachowania);
- udzielenie rodzicom instrukcji postępowania z dzieckiem;
- zmobilizowanie rodziców do wizyty w poradni.

b) zadania profilaktyczne:

- rozmowy z wychowankami – prośba, by wspierali Kamila w pracy nad sobą i starali się przywrócić dobre relacje: uczeń – koledzy;
- powierzanie uczniowi zadań dodatkowych – udział w zajęciach pozalekcyjnych, akademiach, zawodach sportowych, itp.
- aprobowanie podjętych przez niego wysiłków na rzecz poprawy własnego zachowania.


Plan oddziaływań:

data

zadanie
wykonawca

04.10.2004r.
Rozmowa z uczniem. Wezwanie rodziców na rozmowę z wychowawcą.

wychowawca, uczeń

25.10.2005r.
Rozmowa z rodzicami na temat problemu dziecka i działań w celu jego wyeliminowania.

wychowawca,
rodzice
06.12.2004r.
Wizyta w Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej. Rozmowa z psychologiem.

wychowawca
06.01.2005r.
Rozmowa z nauczycielami na temat przypadku ucznia.
wychowawca,
nauczyciele



11.02.2005r.
Rozmowa z klasą na temat pomocy koledze.
Wychowawca, koleżanki
i koledzy ucznia
listopad 2004r. –
czerwiec 2005r.
Obserwacja dziecka i analiza wyników podjętych działań.
Wychowawca,
rodzice


6. Wdrażanie oddziaływań

Dnia 04 października 2004r. przeprowadziłam rozmowę z moim wychowankiem. Uczeń doskonale wiedział, iż jego zachowanie nie jest odpowiednie. Stwierdził, że jest świadomy swej postawy i zachowania wobec koleżanek i kolegów. Bardzo by chciał zmienić swoje postępowanie, ale to mu się nie udaje. Wyjaśniłam mu, że to w jaki sposób się zachowuje, w efekcie zwraca się przeciwko niemu (złe relacje z rodzicami, utrata przyjaciół, zerwanie dobrych stosunków z kolegami). Uświadomiłam mu, że używając przemocy może skrzywdzić drogie mu i bliskie osoby. Starałam się uzmysłowić chłopcu, że wyśmiewanie, używanie przezwisk, wyszydzanie cudzych wad, to też przemoc, która krzywdzi często boleśniej od przemocy fizycznej. Razem doszliśmy do wniosku, że nie ma ludzi bez wad i dlatego każdego należy szanować. Zawarliśmy przyjacielską umowę, w której Kamil zobowiązał się do przestrzegania kodeksu klasy.
Skontaktowałam się telefonicznie z rodzicami dziecka i umówiłam się na spotkanie. Do szkoły dnia 25.10.2004r. przyszła matka. Wysłuchała moich spostrzeżeń i proponowanych sposobów pomocy dziecku. Podzieliła się własnymi obawami i opowiedziała o nasilających się kłopotach wychowawczych z synem, szczególnie po wyjeździe córki. Gorąco namawiałam ją, by umówiła się na wizytę w Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Piekoszowie i udała się tam razem z mężem i dzieckiem. W sprawie Mateusza kontaktowałam się osobiście z poradnią, aby zasięgnąć rady, jak pomóc chłopcu i jego rodzinie.
W styczniu rozpoczęłam realizację programu „Saper, czyli: jak rozminować agresję”, który przeprowadzałam w swojej klasie. Mateusz początkowo wykazywał zbyt małe zaangażowanie w pracę z grupą. Po kilku wspólnych spotkaniach, zmienił się, aktywnie uczestniczył w zajęciach, cieszyły go dobre relacje, jakie nawiązywał z kolegami podczas zabaw, prac i dyskusji. Odgrywanie scenek i wcielanie się w rolę ofiary agresji, pomogło mu zrozumieć, że to co czyni innym, jest nieuczciwe i złe.
Ponieważ zaobserwowałam poprawę w relacjach Kamila z rówieśnikami, postanowiłam przeprowadzić rozmowę z wychowankami. Wyjaśniłam im, ze drażnienie i prowokowanie kolegi może spowodować powrót agresywnych zachowań. Podopieczni wykazali zrozumienie problemu i rzeczywiście, czynili starania, by relacje z kolegą układały się pozytywnie.
Jednocześnie postanowiłam zdobyć informacje, czy inni nauczyciele zauważyli zmiany w zachowaniu ucznia. Rozmawiałam o jego problemach i swoich działaniach z pracownikami szkoły. Podzieli się oni własnymi spostrzeżeniami, co utwierdziło mnie w przekonaniu, że uczeń rzeczywiście pracuje nad sobą.
Jako wychowawca często uśmiechałam się do Kamila, proponowałam pomoc, nie krytykowałam potknięć, chwaliłam drobne sukcesy. Powierzając mu zadania do realizacji, podkreślałam, że mu ufam i liczę na niego.
Pod koniec maja rozmawiałam z obojgiem rodziców. Wspólnie dokonaliśmy analizy działań i ich efektów.

7. Efekty oddziaływań.

Liczne rozmowy i zawarcie umowy, której chłopiec zgodził się dotrzymać, zauważyłam dużą poprawę w zachowaniu dziecka. Uczeń miał jednak pewne problemy z powstrzymywaniem agresywnych zachowań. Komentarze dotychczasowych ofiar budziły jego irytację i chęć zemsty. Tracił wówczas pewność siebie i przejawiał agresję.
W trakcie rozmów wyjaśniłam mu, że każda zmiana budzi zdziwienie i nietypowe reakcje. Utwierdziłam go w przekonaniu, że warto przetrzymać ten trudny okres. Ogromną poprawę zauważyłam podczas prowadzenia zajęć wychowania do zycia w rodzianie. Chłopiec odzyskał wiarę w siebie i w to, że może mieć kolegów bez używania przemocy. Poprawiły się relacje Kamila nie tylko z kolegami z klasy, ale również z rodzicami (szczególnie z ojcem). Coraz chętniej bierze udział w pracach w grupach i zajęciach pozalekcyjnych. Jeżeli zdarzy się incydent z jego udziałem, stara się naprawić swoje błędy. Widzę, że nadal pracuje nad sobą.
Myślę, ze moja praca z Kamilem zaowocuje, gdy uczeń pójdzie do gimnazjum, znajdzie się w gronie nowych koleżanek i kolegów. Mam nadzieję, że czas razem spędzony i wskazówki, jak żyć i postępować, aby w przyszłości być osobą społecznie dostosowaną, nie pójdą na marne.
Cieszę się, że mogłam pomóc zarówno Kamilowi, jak i jego rodzicom. Czy odniosłam sukces? To pokaże przyszłość.

Literatura:

Frączak A.: Wychowanie a agresja. Psychologia Wychowawcza. Warszawa 1970
Gordon T.: „Wychowanie bez porażek w szkole” Instytut wydawniczy PAX Warszawa 1996
Grochulska A.J.: Reedukacja dzieci agresywnych. Warszawa 1982
Skorny Z.: Vadamekum dla rodziców, Warszawa 1987
Makowska J.: Dzieci trudne do kochania. WSiP Warszawa 1998


Opracowała: Małgorzata Drabik

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie