.
METODY:
- - metody podające: pogadanka nauczająca
objaśnianie
- metody problemowe: elementy dyskusji i heurezy
„burza mózgów”
„decyzja należy do ciebie”
- metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe
- metody programowane: praca z lekturą programową
FORMY PRACY:
- indywidualna
- zbiorowa
POMOCE DYDAKTYCZNE:
- książka
Mały KsiążęPRZEBIEG LEKCJI:
I Czynności wstępne: (3 min.)
1. Przywitanie uczniów.
2. Sprawdzenie obecności.
3. Ukazanie uczniom celów lekcji.
4. Zapisanie tematu lekcji.
II Część zasadnicza:
- Pogadanka wstępna: (7 min.)
- Nauczyciel pyta uczniów o ich wrażenia, odczucia po przeczytaniu książki.
- Nauczyciel krótko wprowadza uczniów w temat: świat dzieci i świat dorosłych zostały ukazane w
Małym Księciu na zasadzie kontrastu. Mały Książe ukazuje różnice między tymi światami
(stwierdzenie wprowadzające uczniowie zapisują do zeszytów).
2.
Ćwiczenia praktyczne: (25 min.)
- Ćwiczenia praktyczne będą się opierać na pracy z tekstem.
- Uczniowie mają naszkicować w zeszycie 7 planet.
- Korzystając z tekstu lektury, uczniowie wymieniają poszczególne cechy mieszkańców planet. Cechy każdej postaci zostają wpisane do jednej z narysowanych planet.
Król – chęć władzy, przesadna duma, przywiązanie do etykiety
Próżny – próżność, samouwielbienie
Pijak – uzależnienie, zniewolenie
Bankier – materializm, władza
Latarnik – bezmyślna i bezużyteczna praca, automatyczne wykonywanie czynności
Geograf – symbol niechęci do samodzielnego poznawania świata
- Nauczyciel informuje uczniów, że siódmą planetą będzie ziemia, i że ona zostanie uzupełniona na następnej lekcji.
3.
Pogadanka heurystyczna: (5 min.)
- Ucziowie odpowiadają na pytania:
W jakim wieku są postacie, które Mały Książę spotyka podczas podróży?
Czy któreś z wymienionych przywar zauważasz u współczesnych ludzi?
Czy te cechy mają również dzieci?
- Dyskusja kierowana. (30 min.)
- Nauczyciel czyta uczniom fragmenty
Małego Księcia, które ukazują różnice miedzy światem dorosłych a światem dzieci.
- Na podstawie przeczytanych fragmentów uczniowie charakteryzują oba światy. Podsumowaniem dyskusji będzie zapisanie do zeszytów następującej tabelki:
Dorośli
Dzieci
- brak wyobraźni
- przywiązanie do rzeczy materialnych
- odrzucenie prawdziwych wartości
- zasłaniają się powagą
- szkoda im czasu na rzeczy naprawdę wartościowe
- świadomie wybierają samotność
- nie potrafią tworzyć więzów
- ludzkie, wewnętrzne spojrzenie na człowieka
- fantazja, nieokiełznana wyobraźnia
- potrafią zachwycić się prostymi sprawami, np. zachodem słońca
- są wrażliwe, autentyczne w swoich uczuciach
- chęć poświęcania swojego czasu innym
- ciekawość
- poszukiwanie przyjaciela
- naturalna dobroć
- osadzają sercem
- umieją tworzyć więzy bo są szczere
- Pytanie do dyskusji: Dlaczego jest taka duża różnica między tymi światami? Dlaczego dorośli rezygnują z takich ważnych wartości?
- Uczniowie zapisują do zeszytu wnioski:
Mały Książę to oceniające spojrzenie na współczesny świat, który niszczy w człowieku naturalne więzy z ludźmi. Ludzie w pogoni za dostatkiem i zaszczytami utracili najważniejsze wartości.
- nauczyciel czyta następny fragment i zadaje pytania:
Co to znaczy, że współczesny człowiek jest „wykorzeniony”?
(Jest ciągle w biegu, nie ma swojego miejsca, nie chce się zatrzymać bo szkoda mu czasu)
Co trzeba zrobić?
(Trzeba się zatrzymać, jak pilot, który dzięki pobycie na pustyni odnalazł prawdziwe
wartości – symbol pustyni)
5.
„Decyzja należy do Ciebie”. (13 min.)
- Metoda ta ma nakłonić uczniów do dokonania wyboru. Uczniowie jeszcze raz przypatrują się zapisanej na tablicy tabelce. Każdy uczeń ma zadecydować, czy chce żyć tak, jak „dorośli”, czy chce zostać wierny dziecięcym wartościom. Każdy uczeń uzasadnia swój wybór i przechodzi na wskazaną stronę klasy. Jeżeli utworzą się dwie grupy, mogą próbować przekonywać grupę przeciwną o słuszności ich wyboru.
III Zakończenie (3 min.)
1. Podsumowanie i ocena działań uczniów.
2. Podanie pracy domowej: Uczniowie mają podkreślić w utworze trzy prawdy życiowe, wskazówki lub sentencje zawarte w
Małym Księciu.3. Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.
SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE DRUGIEJ GIMNAZJUM
TEMAT: Książka, która mówi o wartościach godnych wiecznego trwania – rozważania o przyjaźni
na podstawie
Małego Księcia
.PROWADZĄCY: Joanna Woźniak
CZAS TRWANIA: 45minut
KLASA : II K – klasa wyrównawcza
CELE: Po zakończonej lekcji uczeń:
- wyjaśnia znaczenie terminu
symbol,
- dostrzega i odczytuje symboliczne treści utworu,
- umiejętnie formułuje własne wypowiedzi o utworze,
- wyraża refleksje na temat zdań – sentencji, zawartych w
Małym Księciu,
- komentuje przeczytane fragmenty tekstu,
- dostrzega wartość przyjaźni,
- uzasadnia swoje zdanie,
- potrafi pracować w grupie,
- rozwiązuje problem.
METODY:
- metody podające: pogadanka nauczająca
objaśnianie
instruktaż
- metody problemowe: elementy dyskusji i heurezy
„burza mózgów”
- metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe
FORMY PRACY:
- zbiorowa
- indywidualna
POMOCE DYDAKTYCZNE:
- lektura
Mały Książę- karty pracy ucznia
PRZEBIEG LEKCJI:
I Czynności wstępne: (5 min.)
1. Przywitanie uczniów.
2. Sprawdzenie obecności.
3. Ukazanie uczniom celów lekcji.
4. Zapisanie tematu lekcji.
II Część zasadnicza:
1. Pogadanka wstępna: (7 min.)
- Nauczyciel pyta uczniów: Jak myślicie, o czym właściwie jest ta książka?
- Ukazanie uczniom, że książka kryje w sobie pewien głębszy sens, który autor przekazał za pomocą pewnych symboli. Czym jest symbol?
- Zapisanie definicji do zeszytów:
Symbol – znak sensów i treści ukrytych, które nie są wypowiedziane wprost. Symbolem może być postać, zdarzenie, przedmiot, miejsce.
- Nauczyciel krótko wprowadza uczniów w temat: Z książki można czerpać zdania - sentencje, które mogą być dla nas cennymi wskazówkami. Autor wskazuje na to, co ma prawdziwą wartość.
2. Dyskusja kierowana: (23 min.)
- Dyskusja w oparciu o fragmenty lektury.
Dlaczego Mały Książę wyruszył w podróż? Czego szukał?
(rozdz. XIX – Mały Książę wyruszył w podróż bo czuł się samotny, odczuwał głęboką potrzebę przyjaźni)
Z kim Mały Książę rozmawia o przyjaźni?
LIS (rozdz. XXI)
Uczniowie czytają na role fragmenty rozmowy Małego Księcia z lisem.
Czego lis oczekiwał od Małego Księcia?
Co to znaczy „oswoić”?
W jaki sposób tworzy się więzy?
Dlaczego ludzie nie mają przyjaciół?
Zwrócenie uwagi na dwa ważne przesłania lisa:
DOBRZE WIDZI SIĘ TYLKO SERCEM
Co to znaczy „widzieć sercem? Co jest ukryte przed wzrokiem?
STAJESZ SIĘ NA ZAWSZE ODPOWIEDZIAL -
NY ZA TO, CO OSWOIŁEŚ
Co to oznacza?
Lis mówi, że „decyzja oswojenia niesie ze sobą ryzyko łez”. Skąd te łzy?
Czy warto ryzykować?
Co symbolizuje lis?
Chciał, by został jego przyjacielem.
„Oswoić” znaczy stworzyć więzy.
Trzeba poświęcić czas drugiej osobie aby ją poznać
Brakuje im czasu, zbyt bardzo przywiązują się do rzeczy materialnych.
Trzeba patrzeć na „wnętrze” człowieka, ono jest ukryte przed wzrokiem, podobnie uczucia – ich też nie widzimy.
Przyjaźń to także odpowiedzialność za drugiego człowieka.
Posiadanie przyjaciela opromienia rzeczywistość, przyjaźń daje poczucie wewnętrznej radości.
Jest symbolem mądrości i dojrzałej przyjaźni.
(notatka)
RÓŻA (rozdz. XX)
Co było przyczyną konfliktu z różą? Dlaczego Mały Książę opuszcza planetę?
Jakie uczucia w stosunku do róży towarzysza Małemu Księciu na ziemi?
(Dwie wizyty w ogrodzie: przed rozmową z lisem i po rozmowie)
Dlaczego Mały Książę postanowił wrócić?
Co oznaczają słowa Małego Księcia: „Byłem za młody aby ją kochać, powinienem odnaleźć w niej czułość pod przykrywką przebiegłostek”?
Czy myślicie, że potraficie tak kochać, że dojrzeliście już?
Co symbolizuje róża?
Mały Książe nie był pewien miłości róży bo go okłamywała i kaprysiła.
Mały Książe zrozumiał, że nie kochamy tego, co wyjątkowe, że to nasza miłość nadaje tę wyjątkowość.
Bo zrozumiał, że kocha różę.
Miłości trzeba się uczyć, kochać to znacz pragnąć dobra dla drugiej osoby i zauważać w niej to, co najlepsze.
Swobodne wypowiedzi uczniów?
Jest symbolem czegoś cennego i kochanego. Mały Książę zdecydował się nawet na ukąszenie węża, aby do niej wrócić. Może też być symbolem miłości – prawdziwej i trwałej (notatka)
- Czy Mały Książę stworzył jeszcze jakieś więzy? (Zawarł przyjaźń z pilotem)
3. Ćwiczenia praktyczne. (3 -4 min.)
- Uczniowie samodzielnie uzupełniają siódmą planetę Ziemię (narysowaną na jednej z poprzednich lekcji). Mają w niej napisać, czego Mały Książę nauczył się podczas pobytu na Ziemi.
4. Podsumowanie rozważań. (5 min.)
- Nauczyciel ukazuje uczniom, że w książce jest więcej symboli. Sama wędrówka Małego Księcia ma charakter symboliczny – poszukiwanie prawdziwych wartości.
- Podanie notatki podsumowującej:
Książka
Mały Książę zwraca uwagę na pewne wartości o których ludzie często zapominają. Czasami trzeba się zatrzymać, by zrozumieć, że są rzeczy ważniejsze niż zabieganie o dobra materialne i sukcesy. Pilot musiał spędzić osiem dni na pustyni, by usłyszeć przesłanie Małego Księcia. To przesłanie odmieniło jego życie.
III Zakończenie (2 min.)
1. Podsumowanie i ocena działań uczniów.
2. Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.
SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE DRUGIEJ GIMNAZJUM
TEMAT:
Mały Książę – dla kogo ta baśń? Formułowanie argumentów.
PROWADZĄCY: Joanna Woźniak
CZAS TRWANIA: 45minut
KLASA : II K – klasa wyrównawcza
CELE:
Po zakończonej lekcji uczeń:
- wyraża własne refleksje dotyczące utworu, formułuje argumenty na poparcie swoich sądów,
- zna definicję baśni literackiej, wymienia jej cechy,
- wskazuje na baśniowość w
Małym Księciu
- potrafi pracować w grupie.
METODY:
- metody podające: pogadanka nauczająca
objaśnianie
instruktaż
- metody problemowe: metoda „soft”
elementy dyskusji i heurezy
„burza mózgów”
- metody programowane: praca z lekturą programową
FORMY PRACY:
- zbiorowa
- grupowa
- indywidualna
POMOCE DYDAKTYCZNE:
- lektura
Mały Książę
- szary papier
- flamastry
PRZEBIEG LEKCJI:
I Czynności wstępne: (5 min.)
1. Przywitanie uczniów.
2. Sprawdzenie obecności.
3. Ukazanie uczniom celów lekcji.
4. Zapisanie tematu lekcji.
II Część zasadnicza:
1. Pogadanka wstępna: (5 min.)
- Przypomnienie wiadomości o przynależności
Małego Księcia do rodzaju i gatunku literackiego.
- Jak jest ukazana w
Małym Księciu sprawa dobra i zła?
zło- złe cechy i przyzwyczajenia ludzkie
dobro – to, o czym mówi lis: przyjaźń, miłość, tworzenie więzów
- Jak kończą się baśnie?
- Czy
Mały Książę kończy się dobrze?
Mały Książę umiera bo chce wrócić do róży. Zwycięża miłość i poczucie odpowiedzialności.
- Nauczyciel wyjaśnia, że zakończenie w pewnym sensie jest tragiczne, ale też optymistyczne bo zwycięża miłość.
2. Dyskusja kierowana: (15 min.)
- Dla kogo zwykle przeznaczone są baśnie?
- Dla kogo przeznaczona jest ta baśń? Czy ta baśń jest przeznaczona dla dzieci czy dla dorosłych?
Uczniowie formułują argumenty.
- Nauczyciel zwraca uwagę, że Mały Książę wielokrotnie sugeruje, ze dorośli nic nie rozumieją, że wszystko im trzeba tłumaczyć. Może więc ta książka to takie tłumaczenie dorosłym?
- Czy dziecko zrozumie sytuację z Próżnym, Pijakiem, czy dziecko wie, co to pycha?
- Czy utwór można nazwać baśnią dla dorosłych? Czy jest w tym utworze coś, co mogłoby im pomóc?
- Czy jest coś, co może wam pomóc?
- Co mogło nakłonić autora do napisania takiej książki? (Nawiązanie do życia autora i czasów, w których książka powstaje)
- Nauczyciel czyta głośno dedykację autora.
- Dla kogo więc ta baśń?
3. Podsumowanie: (2 min.)
- Podanie notatki podsumowującej :
Mały Książę to baśń dla dorosłych. Autor chce im przypomnieć, że kiedyś byli dziećmi – tak jak Mały Książę przypomniał o tym pilotowi. By zrozumieć to ważne przesłanie trzeba się zatrzymać, podobnie jak pilot, który utknął na pustyni.
4. Praca w grupach (metoda „Soft”) (15 min.)
- Nauczyciel dzieli uczniów na czteroosobowe grupy i wybiera lidera.
- Każda grupa otrzymuje arkusz szarego papieru, na który jest sformułowany problem: Czy warto pamiętać o przesłaniu
Małego Księcia? Na arkuszu znajduje się także schemat, według którego uczniowie udzielają odpowiedzi.
- Przewidziany efekt pracy:
Mocne strony
(Jakie będą mocne strony pamiętania o tym przesłaniu?
Np.
- jest uniwersalne, ponadczasowe,
- pomaga w życiowych wyborach,
- uczy odpowiedzialności,
- mówi o ważnych wartościach.
Słabe strony
(Jakie będą słabe strony pamiętania o tym przesłaniu?)
Np.
- nie jest dla każdego zrozumiałe,
- jest niepraktyczne, niemodne we współczesnym świecie.
Szanse
(Jakie dostrzegasz szanse w związku z pamiętaniem o przesłaniu)
Np.
- dokonywanie właściwych wyborów,
- docenienie prawdziwej przyjaźni i miłości,
- otworzenie się na drugiego człowieka,
- zaważenie problemów i zagrożeń współczesnego świata.
Zagrożenia
(Jakie dostrzegasz zagrożenia w związku z pamiętaniem o przesłaniu)
Np.
- potraktowanie utworu jako zwykłą bajkę, zapomnienie o przesłaniu,
- bycie nieczułym, niewrażliwym, brak zrozumienia ludzi i samego siebie,
- przegapienie w życiu, tego, co najważniejsze,
- przesadny racjonalizm.
- Prezentacja pracy w grupach.
III Zakończenie (2 min.)
1. Podsumowanie i ocena działań uczniów.
2. Podziękowanie uczniom za udział w lekcji.
Joanna Woźniak z Konina
