Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Znaczenie czasu wolnego dla rozwoju poznawczego i emocjonalno-społecznego

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 8499 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Nawet na podstawie potocznej obserwacji możemy stwierdzić, że czas wolny źle wypełniony może być źródłem wielu niewłaściwych zachowań, niebezpiecznych zbaw, nieodpowiednich z wychowawczego punktu widzenia, przyczyną wykolejenia - zjawiska tak groźnego społecznie. Sam fakt niewykorzystania czasu wolnego w sposób racjonalny zubaża dziecko, hamująco wpływa na jego rozwój.

Znaczenie czasu wolnego dla rozwoju poznawczego i emocjonalno -społecznego uczniów.
Nawet na podstawie potocznej obserwacji możemy stwierdzić, że czas wolny źle wypełniony może być źródłem wielu niewłaściwych zachowań, niebezpiecznych zbaw, nieodpowiednich z wychowawczego punktu widzenia, przyczyną wykolejenia - zjawiska tak groźnego społecznie. Sam fakt niewykorzystania czasu wolnego w sposób racjonalny zubaża dziecko, hamująco wpływa na jego rozwój.

Natomiast czas wolny spożytkowany należycie ma doniosłe znaczenie dla wszechstronnego rozwoju dziecka. Jest kategorią czasu, w której dokonują się istotnej wagi procesy życiowe i rozwojowe jednostki, co wynika z jego zasadniczych funkcji (odpoczynek, zabawa, rozrywka, rozwój zainteresowań, uzdolnień, uspołecznienie dzieci i młodzieży) M. Winiarska (1979).

Bogactwo i różnorodność funkcji czasu wolnego świadczy o jego znaczącej roli w okresie kształtowania się osobowości dzieci i młodzieży.

Na zależności między osobowością człowieka, a jego czasem wolnym zwraca uwagę M. Ćwiakowski (1967), podkreślając, iż osobowość człowieka z jednej strony warunkuje jego działalność w czasie wolnym, z drugiej zaś sama osobowość w tym czasie podlega określonym wpływom i przekształceniom.

Sposób spożytkowania czasu wolnego wywiera, więc decydujący wpływ na wszechstronny rozwój osobowości. Odgrywając szczególną rolę dla rozwoju poznawczego i emocjonalno - społecznego uczniów. Aktywność dziecka w czasie wolnym, uczestnictwo w różnorodnych jego formach stwarza możliwości atrakcyjnego zdobywania wiedzy z różnych dziedzin ( o świecie, nauce, technice, kulturze), wpływa na rozwój zainteresowań, uzdolnień, co wiąże się z dokładniejszym, bliższym, poznawaniem danego wycinka rzeczywistości, skupieniem uwagi i myśli na jakimś przedmiocie. Wywiera to z kolei decydujący wpływ na efektywność uczenia się i ciągłego dokształcania.

W czasie wolnym istnieją dogodne warunki rozwoju poznawczego uczniów, umożliwiające im atrakcyjne poznawanie rzeczywistości oraz rozwój zainteresowań i uzdolnień. Gdyż zarówno w szkole jak i placówkach wychowania pozaszkolnego organizujących czas wolny dziecka, istnieje możliwość dokonywania wyboru atrakcyjnych zajęć dla każdego dziecka.

Zasada dobrowolności gwarantuje pełniejsze uwzględnienie indywidualnych właściwości dziecka, szczególnie jego zainteresowań i sprawności. Wyzwala to inwencję i pomysłowość dziecka, pogłębia i poszerza jego wiedzę oraz nadaje jej operatywny charakter - przez łączenie teorii z praktyką. Sprzyja temu stosowanie zasady indywidualizacji, gdzie dziecko może pracować w tempie mu odpowiadającym. Zaś instruktor mając do czynienia z mniejszą liczbą dzieci łatwiej może je poznać i dostosować metody pracy do ich możliwości. Co pozwala każdemu dziecku osiągnąć sukces. Powoduje, że poznawanie świata, zdobywanie wiedzy wyzwala radość, zadowolenie.

Jak pisze B.Jodłowska (1991) racjonalnie zorganizowany i wykorzystany czas wolny, jest także dużą szansą dla dziecka nieśmiałego, zahamowanego, bowiem ułatwia mu odblokowanie się, przezwyciężenie zahamowań, braku wiary w siebie i swoje możliwości.

Ułatwia nawiązanie porozumienia i współdziałania - warunków niezbędnych do stymulacji
rozwoju dziecka. Można to osiągnąć przez różnorodne czynności dziecka w czasie wolnym. Czynności zabawowo-rozrywkowe, które wypełniają znaczną część czasu wolnego dziecka, pełnią doniosłą rolę w procesie jego psychofizycznego rozwoju.

Najczęściej psychologowie wskazują na zabawę jako czynnik kształcący "uzdrawiający11 i moralno-społeczny E.Hurlock (1960). Czynności zabawowo-rozrywkowe dostarczają dziecku wiele informacji o świecie, pozwalają poznawać, oceniać siebie i swoje możliwości. Stwarzają warunki do wyrażania uczuć. Rozładowują napięcia psychiczne powodowane różnymi ograniczeniami i nakazami (rodziców, przełożonych, środowiska społecznego). Zaspokajają potrzeby i życzenia dziecka, które nie mogą być zrealizowane w życiu codziennym.

W trosce o prawidłowy rozwój dziecka należy uwzględniać konieczność jego wypoczynku, który odbywa się głównie w czasie wolnym. Może mieć charakter bierny i czynny.

Wypoczynek zapobiega znużeniu, zachwianiu równowagi wewnętrznej organizmu, przywraca ożywienie, zapał, dostarcza sił, energii do systematycznej, efektywnej nauki, co jest niezbędne do osiągnięcia pełnego rozwoju osobowości.

Poprzez udział dziecka w życiu społecznym (rodzina, klasa szkolna, formy czasu wolnego) łatwiej, szybciej poznaje ono, utrwala normy społeczno-moralne, które stają się wytyczną umożliwiającą dokonywanie właściwego wyboru w różnych sytuacjach życiowych.

Uczestnicząc w życiu zespołowym dziecko opanowuje zasady współżycia, zaspokaja potrzeby kontaktu społecznego, uznania, bezpieczeństwa. Brak zaspokojenia tych potrzeb negatywnie wpływa na rozwój psychiczny dziecka. Powoduje, iż dziecko wolniej się rozwija, zamyka się w sobie, przyjmuje postawę zobojętnienia, rezygnacji, bądź agresji wobec otoczenia.

Ponadto poprzez udział w życiu społecznym, uczy się życzliwości, szacunku dla innych, umiejętności organizacyjnych, dyskrecji i taktu, M.Winiarski (1979), co nie jest bez znaczenia dla rozwoju społeczno-moralnego i emocjonalnego dziecka.

Doniosłe znaczenie czasu wolnego dziecka dla jego wszechstronnego rozwoju (poznawczy, społeczno-emocjonalny), podkreślają znawcy omawianej problematyki na przykład: Z.Dąbrowski (1966), A.Kamiński (1965), E.Wnuk-Lipiński (1972), St.Matias(1980)iinni.

Zaznaczają, iż czas jest wartością nieodwracalną, cenną w wymiarze jednostkowym, społecznym, aktualnym i przyszłościowym. Poprzez działanie w czasie wolnym dziecko doświadcza siebie, swoich możliwości, wiedzy, umiejętności, pragnień, przeżywa i odczuwa, wyraża emocje.

St.Matias (1980) ujmuje czas wolny w trzech aspektach: socjologicznym, psychologicznym, pedagogicznym, ukazując jego istotne znaczenie w całokształcie rozwoju dziecka.

Poprzez aspekt socjologiczny podkreśla znaczenie czasu wolnego dla rozwoju społeczno-emocjonalnego dziecka, które w większej mierze czas wolny spędza w zespole rówieśników. Ma możliwość kontrolowania swojego postępowania, emocji, uczy się norm współżycia w grupie co wpływa na jego uspołecznienie.

Aspekt psychologiczny ukazuje rolę funkcji czasu wolnego dla rozwijającej się psychiki dziecka, która po wysiłku umysłowym potrzebuje odpoczynku, rpzrywki, odprężenia psychicznego.

Pedagogiczna wartość czasu wolnego polega na stwarzaniu sytuacji, w których uczeń przejawia własną inicjatywę, aktywność i umiejętność organizowania sobie zajęć wykraczających poza program codziennych obowiązków. W tym czasie dziecko może wykazać się samodzielnością, umiejętnościami organizatorskimi, doskonalić swoje umiejętności.

Czas wolny zawsze stanowi potencjalną szansę autokreacji, realizacji aspiracji dobra i piękna. Może on dawać rekompensatę psychiczną za braki codziennego, zrutynizowanego, szarego bytowania. J Raczkowska (1992).      
Opracowała: T.Łępa

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie