Ciekawa propozycja dla wychowawców klas II- III gimnazjum. Poznanie najgroźniejszych chorób społecznych naszych czasów, ich przyczyn i skutków. Dostrzeganie zależności między stylem życia, a rodzajem chorób społecznych.
Konspekt lekcji otwartej
godziny wychowawczej w klasie II
Temat: Choroby XX/XXI wieku, jak ich uniknąć?
Cele lekcji:
- poznanie najgroźniejszych chorób społecznych naszych czasów, ich przyczyn i skutków,
- dostrzeganie zależności między stylem życia, a rodzajem chorób społecznych.
Przebieg zajęć:
I. Pogadanka na temat chorób społecznych naszych czasów.
1. ALKOHOLIZM:
Jedno z najbardziej rozpowszechnionych na świecie uzależnień, w którym substancją uzależniającą jest alkohol etylowy. Motywem sięgania po niego jest działanie euforyzujące, rozluźniające, rozhamowujące. Na rozwój uzależnienia ma wpływ wiele indywidualnych i społecznych czynników; predyspozycje dziedziczne, sytuacja rodzinna i zawodowa, dostępność alkoholu, cechy osobowości. Jakie czynniki wskazują na alkoholizm?
- szukanie okazji do picia, ukrywanie alkoholu, lekceważenie krytyki i przestróg, dostępność alkoholu.
Skutki choroby alkoholowej:
- uszkodzenie wątroby, trzustki, serca, mózgu, przewodu pokarmowego
- ryzyko szkodliwych skutków dla potomstwa, stopniowa degradacja osobowości, nieprzystosowanie społeczne.
2. NARKOMANIA:
Powszechnie stosowany termin na określenie grupy uzależnień spowodowanych używaniem pewnych grup środków odurzających (gł. morfiny, heroiny, opium, haszyszu, marihuany, amfetaminy, kokainy, halucynogenów), działających na ośrodkowy układ nerwowy. Niekiedy nazwą tą określa się też różnego typu lekozależności. Działania organów państwowych zmierzające do zapobiegania narkomanii są finansowane ze specjalnie utworzonego Funduszu Zapobiegania Narkomanii. Leczenie osób uzależnionych lub zagrożonych uzależnieniem jest w zasadzie dobrowolne. Wszelkie świadczenia lecznicze dla tych osób oraz świadczenia rehabilitacyjne i readaptacyjne ze strony społecznej służby zdrowia są bezpłatne.
Środkiem zapobiegającym narkomanii jest przewidziana w ustawie karalność produkcji, przetwarzania i obrotu środkami odurzającymi, uprawy bez zezwolenia maku i konopi.
3. AIDS:
Nabyty zespół zaniku odporności, zespół chorobowy obejmujący infekcje i nowotwory, rozwijający się na skutek upośledzenia ilościowego i jakościowego komórek układu immunologicznego, zwłaszcza wspomagających limfocytów T oraz monocytów w wyniku infekcji tych komórek wirusem HIV. Chorobę wykryto na początku lat 80 – tych XX w. w USA, na Haiti i w krajach Afryki Równikowej. Obecnie epidemia AIDS objęła kraje na wszystkich kontynentach.
Wirus HIV przenosi się drogą kontaktów seksualnych (głównie homoseksualnych, a także heteroseksualnych), poprzez przetaczanie zakażonej krwi lub od zarażonej matki do płodu. Chorują homoseksualiści, narkomani wstrzykujący dożylnie niesterylnymi strzykawkami i igłami środki uzależniające, heteroseksualni partnerzy osób zakażonych, hemofilicy, biorcy transfuzji krwi, dzieci rodziców z grup ryzyka. Objawy kliniczne AIDS pojawiają się po okresie utajenia (1 – 5 lat) i obejmują kolejno: powiększenie węzłów chłonnych i zespół związany z AIDS. Choroba charakteryzuje się ciężkimi i nawracalnymi zakażeniami i infekcjami (zakażenie pierwotniakowe i bakteryjne) mięsakiem Kaposiego (stwierdzony u 1/3 osób chorych), chłoniakiem mózgu, nowotworami złośliwymi wargi i odbytu i uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego. Choroba prowadzi w ciągu kilkunastu miesięcy do wyniszczenia organizmu na skutek stanów gorączkowych, niedożywienia, uporczywych biegunek, a w końcu do śmierci. Okres przeżycia do 3 lat.
4. NERWICA:
Grupa psychogennych zaburzeń psychicznych wywołanych przez przewlekły konflikt wewnętrzny, będący następstwem wcześniej doznanego urazu psychicznego lub innych czynników zakłócających prawidłowy rozwój psychiczny we wczesnych okresach życia (np. w dzieciństwie: maltretowanie, wykorzystanie seksualne). Ten pierwotny konflikt, jeśli jest rozwiązany w sposób niedostatecznie trwały i skuteczny, może aktywizować się pod wpływem aktualnych urazów psychicznych (kłótnie, poniżanie, rozwód, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy), powoduje obniżenie odporności osobowości.
Różnorodne objawy nerwicowe uważa się za próbę przezwyciężenia podstawowego konfliktu w sposób dający częściową ulgę za cenę niosących cierpienie objawów. Np. nerwica lękowa, narządowa, natręctw, fobii, hipochondryczna …. Z powodu nerwic cierpi wg różnych oszacowań 15 – 25% populacji. Nerwice wymagające leczenia dotyczą 4 – 5 % populacji. Sposoby leczenia to: psychoterapia zmierzająca do przebudowy istotnych właściwości osobowości chorych i psychoanaliza ucząca sposobów radzenia sobie z konfliktami.
5. RAK:
Nowotwór rozwijający się z tkanki nabłonkowej i wykazujący cechy nabłonka narządu, w którym się rozwija. Zmienione komórki namnażają się np. w płucach, żołądku, krtani, gruczole sutka, jajniku, gruczole krokowym. Następnie naciekają otaczające je tkanki i wędrują do miejsc odległych, dając tzw. przerzuty. Leczenie jest skomplikowane, zależne od rodzaju i umiejscowienia nowotworu oraz stopnia jego rozwoju: operacje klasyczne, elektrochirurgia, chirurgia laserowa, radioterapia, chemoterapia.
6. ZAWAŁ:
Ograniczona martwica tkanki spowodowana gwałtownym i długotrwałym niedokrwieniem wskutek zamknięcia, np. przez zator. Zawały mogą ulec zbliznowaniu, rozmiękaniu lub zwapnieniu. Narządami najczęściej dotkniętymi zawałem są: mięsień sercowy – zawał serca, płuca – zawał płuca, nerki, jelita. Np. zawał serca zdarza się na ogół po 40 roku życia, częściej u mężczyzn niż u kobiet, zwłaszcza u osób otyłych i z nadciśnieniem tętniczym. Typowym objawem jest silny ból za mostkiem, ni ustępujący po zażyciu nitrogliceryny.
II. Do charakterystyki postaci dopisz nazwy wcześniej omówionych chorób, które mogą u tego człowieka wystąpić.
A. Towarzyski, szybko nawiązuje znajomości, lubi komplementy, chętnie korzysta z wielu rozrywek, lubi kobiety, nie należy do pracowitych i odpowiedzialnych, wesoły lekkoduch.
Alkoholizm, narkomania, AIDS
B. Pracowity, stanowczy, apodyktyczny, nerwowy, jego celem życia są pieniądze i sława, nie uznaje tolerancji, nie ulega wpływom innych.
Nerwica, zawał, rak
C. Ma słaby charakter, mówią na niego „mięczak”, ma kłopoty w domu i w pracy, uległy, popada w depresję, uważa, że jest gorszy od innych, szuka wsparcia u silniejszych od siebie.
Alkoholizm, narkomania, AIDS, nerwica
D. Pracowity, tolerancyjny, pogodnego usposobienia, lubi przyrodę, ceni w ludziach pozytywne zachowania i postawy, towarzyski, nie ulega wpływom innych.
Nie grożą mu choroby społeczne
E. Bardzo troszczy się o rodzinę, chce zapewnić domownikom dostatek, martwi się niepowodzeniami innych, mówią na niego: pracowita dobra dusza lub poczciwy grubasek, stroni od rozrywek i wesołego towarzystwa.
Zawał
III. Napisz, jak można uniknąć chorób społecznych?
Aby uniknąć chorób społecznych należy: dbać o pogodę ducha, myśleć o sobie pozytywnie, uczyć się optymizmu, nie chować w sobie urazy lub nienawiści do ludzi, spieszyć się powoli, pracować sumiennie i pamiętać o aktywnym wypoczynku, nie ulegać nałogom i unikać nałog
Marzena Rzym
Nauczyciel matematyki
Samorządowego Gimnazjum w Bolszewie
