Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Program pracy z dzieckiem zdolnym

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 16903 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Zagadnienie zdolności jest nierozerwalnie związane z różnicami indywidualnymi między ludźmi w zakresie ich osiągnięć. Słownik pedagogiczny podaje, że zdolności, to „te właściwości psychiki człowieka, które warunkują możliwości skutecznej działalności w określonych dziedzinach, przy wykonywaniu pewnych działań.” Zatem zdolności stanowią układ warunków wewnętrznych jednostki, właściwość różniącą jednego człowieka od drugiego w poziomie osiągnięć, łatwość i szybkość odbierania i przetwarzania informacji o otaczającym świecie.

"....Mów dziecku, że jest dobre,
że może, że potrafi..."
J. Korczak

PROGRAM PRACY Z DZIECKIEM ZDOLNYM

Spis treści:
  1. Co to jest dziecko zdolne?
  2. Jak rozpoznać dziecko zdolne?
  3. Założenia ogólne programu.
  4. Cele programu.
  5. Procedury osiągania celów (metody i formy realizacji)
  6. Treści edukacyjne oraz planowane osiągnięcia dziecka
  7. Ewaluacja programu.
  8. Literatura.
Co to jest dziecko zdolne?
     Zagadnienie zdolności jest nierozerwalnie związane z różnicami indywidualnymi między ludźmi w zakresie ich osiągnięć. Słownik pedagogiczny podaje, że zdolności, to "te właściwości psychiki człowieka, które warunkują możliwości skutecznej działalności w określonych dziedzinach, przy wykonywaniu pewnych działań." Zatem zdolności stanowią układ warunków wewnętrznych jednostki, właściwość różniącą jednego człowieka od drugiego w poziomie osiągnięć, łatwość i szybkość odbierania i przetwarzania informacji o otaczającym świecie.
     T. Lewowicki uważa, że dzieci zdolne posiadają:
  • wysoki poziom zdolności ogólnych, inteligencji;
  • wysoki poziom zdolności specjalnych, uzdolnień;
  • wysokie osiągnięcia lub możliwość takich osiągnięć w nauce bądź innych dziedzinach;
  • osiągnięcia oryginalne i twórcze, lub możliwość takich osiągnięć.
     Zatem zdolności, to te różnice indywidualne, które sprawiają, że przy danym zasobie wiedzy, praktyki i takich samych warunkach zewnętrznych oraz równej motywacji jedne dzieci sprawniej niż inne wykonują dane czynności, szybciej uczą się, dostrzegają problemy i przystępują do ich rozwiązania w sposób najbardziej logiczny i skuteczny.

Jak rozpoznać dziecko zdolne?
     Najważniejsza sprawą w pracy z dzieckiem zdolnym jest w ogóle dostrzeżenie go, czyli wyłonienie z grupy innych dzieci. Wbrew pozorom nie jest to wcale takie proste. Prowadząc obserwacje grupy musimy pamiętać, że dziecko zdolne:
  • szybko zapamiętuje, prawidłowo kojarzy i rozumuje;
  • rozumie polecenia i zadania;
  • posiada dar bystrej obserwacji otoczenia;
  • jest dociekliwe, zadaje dużo pytań;
  • ma różnorodne zainteresowania, bogatą wiedzę, pasje, uzdolnienia;
  • uczy się z przyjemnością i wyraźnym zainteresowaniem;
  • umie skupić uwagę przez dłuższy czas na wybranym obiekcie zainteresowania;
  • jest bardzo spostrzegawcze;
  • posiada bogatą wyobraźnię oraz ciekawe i oryginalne pomysły;
  • wymyśla nowe zabawy, opowiadania, sytuacje realne i abstrakcyjne;
  • wyraża swoje myśli i emocje w różnej formie np. werbalnej, plastycznej, muzycznej;
  • broni swoich racji i poglądów, jest niezależne;
  • wiadomości samo podaje pomysły nowych zadań, nie polega na innych przez cały czas;
  • woli samo rozwiązywać problemy;
  • najczęściej posiada poczucie humoru;
a jednocześnie często dziecko zdolne:
  • ma trudności w przystosowaniu się do grupy (potrzeba rywalizacji, imponowania, dominacji);
  • jest często uznawane za zarozumiałe;
  • bywa, że lekceważy rówieśników, nauczyciela lub jego zdanie;
  • prezentuje egocentryzm, koncentrację na sobie;
  • miewa trudności z przechodzeniem od do umiejętności, niekiedy charakteryzuje się lękliwością lub nadpobudliwością.
     Posiadanie przynajmniej kilku spośród wymienionych cech pozytywnych oznacza, że dziecko przy wczesnej stymulacji, poświęcaniu czynnej uwagi i akceptacji otoczenia ma szansę wykorzystać i rozwinąć wrodzone predyspozycje, a w efekcie stać się jednostką wybitną.
     Wieloletnia praca w przedszkolu pozwala mi stwierdzić że liczba dzieci zdolnych stale wzrasta, stąd też moim zdaniem zaistniała potrzeba stworzenia programu pracy z dzieckiem zdolnym. Uważam, że dzieciom tym powinno się stworzyć jak najlepsze warunki, możliwości rozwijania swych różnorodnych zdolności. W przedszkolu bardzo dużo uwagi poświęca się dzieciom mającym trudności w osiągnięciu dojrzałości szkolnej realizując program pracy wyrównawczej sądząc, że dziecko zdolne i tak sobie poradzi. Jednak uważam, że jeśli w porę nie dostrzeżemy, nie docenimy i nie ukierunkujemy jego zdolności, to będą się one rozwijać, ale może również nastąpić regres. Realizując program pracy z dzieckiem zdolnym umożliwimy i tej grupie przedszkolaków jeszcze lepszy rozwój ich różnorodnych zainteresowań, zamiłować i pasji.

Założenia ogólne programu
     W ostatnich latach zainteresowanie dzieckiem zdolnym jest o wiele większe niż kiedykolwiek. Wynika to z ogromnego zapotrzebowania społeczeństwa na ludzi o wybitnych zdolnościach, aktywnych, twórczych, o nieprzeciętnym sposobie myślenia.
     Wiele państw stwarza jednostkom uzdolnionym coraz lepsze warunki ich rozwoju. Również w naszym kraju powinniśmy prowadzić pracę z dziećmi zdolnymi już od najmłodszych lat. Głównym założeniem programu jest zatem wychodzenie naprzeciw potrzebom dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych, rozwijanie, wspomaganie i ukierunkowanie zdolności dziecka zgodnie z jego potencjałem i możliwościami; umożliwianie, wyzwalanie i podtrzymywanie spontanicznej aktywności dziecka, sprzyjanie uaktywnianiu się jego potencjału intelektualnego i twórczego, a tym samym umożliwianie realizowania się indywidualnej linii rozwojowej.
      Program przeznaczony jest dla dzieci sześcioletnich wykazujących szczególne uzdolnienia i zainteresowania związane z matematyką, nauką czytania i pisania w przedszkolu. Program zawiera cele, treści, metody i formy pracy, które są zgodne z podstawą programową wychowania przedszkolnego i w spójny sposób uzupełniają ją.
     Program realizowany będzie w trakcie zajęć zintegrowanych w ciągu dnia pobytu dziecka w przedszkolu. Na bazie programu nauczyciel grupy opracuje swój plan pracy, który będzie przebiegać we własnym środowisku dziecka, w zróżnicowanym zespole dzieci, gdzie będzie możliwość wielorakich doświadczeń po to, by zapewnić również jego wszechstronny rozwój emocjonalny, społeczny i fizyczny.

Cele programu
     Głównym celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowywanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi. W odniesieniu do dziecka sześcioletniego objętego tylko jednorocznym oddziaływaniem rozwinięcie zdolności zgodnie z indywidualnymi predyspozycjami i możliwościami wymaga stworzenia specjalnych warunków oraz dodatkowego zainteresowania ze strony nauczyciela. Takie możliwości daje realizacja programu pracy z dzieckiem zdolnym.
Celem programu jest:
  1. Wczesne rozpoznawanie zdolności i uzdolnień.
  2. Wspieranie i podejmowanie inicjatyw edukacyjnych pomocnych w rozwoju i kształceniu.
  3. Stwarzanie warunków do odkrywania, eksperymentowania, poznawania, działania, przeżywania w różnych formach.
  4. Stwarzanie warunków optymalnego i harmonijnego rozwoju osobowości.
  5. Rozwijane u dziecka możliwości umysłowych oraz szczególnych uzdolnień do uczenia się matematyki.
  6. Stwarzanie sytuacji doskonalących pamięć, umiejętność skupienia uwagi, zdolność kojarzenia, logicznego, twórczego i oryginalnego myślenia a także działania.
  7. Tworzenie warunków do rozwoju nabytych doświadczeń językowych, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności czytania i pisania.
  8. Wdrażanie do samokształcenia i systematycznej pracy nad sobą.
  9. Budowanie i utrwalanie pozytywnej motywacji do nauki.
  10. Wdrażanie do operatywnego posługiwania się wiedzą.
  11. Kształtowanie wiary we własne możliwości.
  12. Budowanie pozytywnych relacji na płaszczyźnie uczeń – nauczyciel, uczeń – uczeń.
  13. Rozbudzanie u dziecka pragnienia rozwijania swoich zainteresowań i zamiłowań.
  14. Tworzenie środowiska wychowawczego stymulującego rozwój uzdolnień i postaw twórczych.
Procedury osiągania celów (metody i formy realizacji)
     Efektywność realizacji każdego programu zależy od zrozumienia jego idei, a następnie od inwencji i pomysłowości jego wykonawcy. Chcąc osiągnąć zamierzone cele należy pamiętać, aby:
  • pomysłowo i odważnie projektować sytuacje wychowawczo – dydaktyczne,
  • zapewniać dzieciom poczucie bezpieczeństwa i swobody,
  • stwarzać możliwość zaspokajania naturalnej ciekawości dzieci w różnych sferach,
  • stwarzać wiele różnorodnych sytuacji do podejmowania działania.
     Program został opracowany z myślą o dziecku, które nie boi się rozwiązywania problemów i cieszy się z każdego, nawet najmniejszego sukcesu. W realizacji programu przyjęto koncepcję łączenia metod tzw. "Sojusz metod" w których dominować będą metody aktywizujące dzieci.
  • słowna, oglądowa, praktyczna;
  • uczenie się przez odkrywanie (problemowo – poszukujące), działanie (praktyczne), przeżywanie (ekspresyjne);
  • zabawowa;
  • "burza mózgów"
  • patrz i słuchaj;
  • kinezjologia edukacyjna P. Dennisona;
  • naturalna metoda nauki czytania I. Majchrzak
Aby praca z dzieckiem zdolnym przynosiła oczekiwane efekty niezwykle ważne jest przyjęcie odpowiednich form pracy. Program ten przewiduje:
  • wykorzystywanie różnorodnych możliwości i okazji do indywidualizacji pracy w toku normalnie, powszechnie stosowanych form pracy;
  • przydzielanie trudniejszych zadań do rozwiązywania podczas pracy zbiorowej i indywidualnej;
  • stwarzanie okazji do swobodnego wyboru trudniejszych zadań i swobodnej decyzji w podejmowaniu zadań dodatkowych;
  • organizowanie pracy w małych grupach;
  • dobór grup na zajęciach pod względem poziomu zdolności dzieci lub pod względem rodzaju zdolności;
  • stawianie pytań problemowych pobudzających myślenie twórcze i krytyczne;
  • wskazywanie dodatkowych źródeł wiedzy i inspirowanie do korzystania z nich;
  • stopniowe zwiększanie wymagań;
  • przydzielanie dodatkowych ról mobilizujących do wysiłku intelektualnego i zaangażowania;
  • organizowanie konkursów, występów artystycznych
Treści edukacyjne oraz planowane osiągnięcia dziecka
Treści edukacyjne są tak dobrane, aby rozwijać uzdolnienia, zdolności i zainteresowania dziecka w obszarze edukacji:
  • mowy i myślenia
  • przygotowania do pisania i czytania
  • matematycznej
  1. Edukacja w zakresie mowy i myślenia
    Dziecko:
    • wypowiada się poprawnie pod względem logicznym i gramatycznym;
    • potrafi gestem, mimiką odtworzy czyjeś uczucia, emocje;
    • umie uważnie słuchać różnorodnych wypowiedzi, rozumie i potrafi powtórzyć ich treść;
    • potrafi recytować wiersze, wygłaszać fragmenty prozy;
    • bierze udział w inscenizacjach, teatrzykach przedszkolnych, występach publicznych, konkursach;
    • układa ciekawe zakończenia opowiadań, bajek, baśni;
    • rozwija umiejętność kulturalnego dyskutowania, umie dochodzić w dyskusji do kompromisu
  2. Edukacja w zakresie czytania
    Dziecko:
    • czyta i posługuje się melodią, akcentem i rytmem mowy;
    • czyta ze zrozumieniem;
    • czyta samodzielnie bajki, próbuje czytać czasopisma;
    • czyta tekst z podziałem na role;
    • korzysta z encyklopedii;
    • rozpoznaje takie formy wypowiedzi pisemnych jak: opowiadanie, baśń, legenda;
    • próbuje układać rymy, wierszyki;
    • zna twórczość wybranych pisarzy oraz poetów dziecięcych: Julian Tuwim, Jan Brzechwa, H.Ch.Andersen;
  3. Edukacja w zakresie pisania
    Dziecko:
    • umie odwzorować i odtworzyć z pamięci wzory, znaki i ich układ;
    • umie kreślić litery i wyrazy po śladzie także kropkowym;
    • potrafi kreślić znaki literopodobne w sposób płynny, ciągły i mieści je w wyznaczonych liniach;
    • pisze litery, wyrazy i zdania w liniaturze, na kartkach zeszytu stosowanego w klasie pierwszej;
  4. Edukacja matematyczna
    Dziecko:
    • orientuje się w schemacie własnego ciała i przestrzeni, sprawnie określa strony – prawą i lewą;
    • nazywa, rozpoznaje, odwzorowuje i manipuluje figurami geometrycznymi;
    • zna i stosuje wielkość, ciężar przedmiotów, pojemność naczyń;
    • porządkuje i klasyfikuje zbiory przedmiotów na podstawie cech jakościowych i ilościowych;
    • zna i stosuje liczby naturalne w szerokim zakresie;
    • wykonuje praktyczne czynności dodawania i odejmowania w pamięci
    • rozwiązuje działania matematyczne z użyciem cyfr i znaków;
    • rozwiązuje zadania tekstowe;
    • odczytuje godziny na zegarze;
Ewaluacja programu
     Przedmiotem ewaluacji są wyniki końcowe, jakie dziecko osiągnie w wyniku realizacji programu w zakresie postaw, umiejętności i wiadomości. Dokonana ona zostanie przed zakończeniem roku szkolnego. Do ewaluacji programu posłużą narzędzia badające umiejętności dziecka – Arkusz wiadomości i umiejętności oraz wytwory prac dziecka i wyniki konkursów. Arkusz ma na celu dostarczenie informacji dotyczącej zasobu wiadomości i umiejętności, a także rozwój indywidualnych zdolności dziecka.
Uwagi:
     W zależności od predyspozycji dzieci, środków dydaktycznych a także możliwości czasowych program może być modyfikowany.

Literatura:
  • Bałczewska E. Herde M. Kwiatkowska E. Wasilewska E. Łada - Grodzicka A. "ABC... Program wychowania przedszkolnego XXI wieku".Warszawa WsiP 2000.
  • Bates J. Munday S. "Dzieci zdolne, ambitne i utalentowane". Warszawa Liber 2005
  • Bogdanowicz M. "Metoda dobrego startu" GWP 2003
  • Gruszczyk – Kolczyńska E. Zielińska E. "Dziecięca matematyka – Program dla przedszkoli, klas zerowych i placówek integracyjnych. Warszawa WSiP 1999.
  • Krysiak J. "Czy to jest dziecko zdolne?" Przedszkole 1/2005
  • Lewis D. "Jak wychować zdolne dziecko?" Warszawa PZWL 1988.
  • Lewowicki T. "Kształcenie uczniów zdolnych". Warszawa WSiP 1986
  • Limont W. "Zdolności twórcze dzieci w wieku przedszkolnym" Wychowanie w Przedszkolu 8/2002
  • Majchrzak I. "Wprowadzenie dziecka w świat pisma". Warszawa WSiP 1995
  • Partyka M. "Zdolni, utalentowani, twórczy". Warszawa1999
  • Uszyńska – Jarmoc J. "Metody wspierania aktywności edukacyjnej". Wychowane w Przedszkolu 9/2004
Opracowała: Marta Szurlej
Przykładowe ćwiczenia do pracy z dzieckiem zdolnym
Słowne:
  1. Archiwum – wymienianie słów spełniających określone wymogi treściowe, np. obiekty białe.
  2. Podobieństwa – losujemy 2 obrazki i pytamy o ich cechy wspólne (potem 3 obrazki itd..)
  3. Pomyśl o rzeczy w tej sali – zgadujemy zadając pytania, czyli poprzez wykluczenie, eliminację.
  4. 1000 definicji – jak nazwać inaczej np. krzesło, lub co to jest krzesło?
  5. Zagadki - np. "ma dziób, choć nie jest ptakiem", "co wpada przez okno i nie tłucze szyby, itd.
  6. Inne wyrazy z liter SMOK: sok, oko, kok, koks.
  7. Część ciała na 5 liter.
  8. Skojarzenia – pokazujemy obrazek i pytamy o wolne skojarzenia z nim związane.
  9. Łańcuszek skojarzeń: podajemy wyraz, a dziecko kolejny, drugie następny.
  10. Wyliczanki: np. "człowiek może mieszkać w ..."
  11. Określenia – wymienianie określeń, jaki może być: dom, las itp.
  12. Przyczyny – podawanie przyczyn różnych mniej lub bardziej absurdalnych sytuacji, np. "wsiadasz do autobusu, a nim jadą sami Murzyni"
Inteligencja emocjonalna:
  1. "Zwierzątka" – podawanie nazwy i naśladowanie zwierzątka.
  2. "Dziesięć pytań do..." zadawanie dowolnych pytań (liczy się pomysłowość i kultura)
  3. Autoprezentacja – rysunek i omówienie: "Jestem Ala, lubię..."
  4. Aktywne słuchanie wg Gordona
  5. "Planista" – masz jeden dzień, w którym sam planujesz wszystko dla grupy.
  6. "Pamiętnik" – "Co mnie dzisiaj cieszyło, a co złościło?" (wysłuchujemy całej grupy)

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie