www.szkolnictwo.pl

Scenariusz lekcji historii w klasie piątej.

Opracowanie i prowadzenie : mgr Sylwia Parada

Temat: Poznajemy początki państwa polskiego.

Cele ogólne:

• określenie obszaru zajmowanego przez plemiona polskie,
• przedstawienie procesu jednoczenia plemion – rola rywalizacji Polan i Wiślan o prymat i jej konsekwencje,
• wyjaśnienie przyczyn przyjęcia chrześcijaństwa przez Mieszka I,
• wskazanie korzyści wynikających dla nowego państwa z faktu przyjęcia chrztu,
• zaprezentowanie Mieszka I jako władcy państwa polskiego, z uwzględnieniem przekazów źródłowych

• Uczeń potrafi wskazać na mapie obszar zajmowany przez poszczególne polskie plemiona,
• wymienić nazwy plemion i przyporządkować je do właściwego terytorium,
• omówić okoliczności powstania państwa polskiego,
• wymienić przyczyny przyjęcia chrztu przez Mieszka I,
• umieścić na taśmie czasu rok 966,
• przedstawić korzyści wynikające dla państwa polskiego z faktu przyjęcia chrztu,
• zaprezentować postać pierwszego polskiego władcy – Mieszka I,

• atlas historyczny
• fragment kroniki Galla Anonima
• portret Mieszka I i Dobrawy (mal. J. Matejki)
• film animowany o początkach państwa polskiego opatrzonym komentarzami kronikarzy (Gall Anonim, Thietmar, Kosmas, Ibrahim ibn Jakub)

• praca z mapa,
• praca z ilustracjami,
• praca z tekstem źródłowym,
• praca z filmem,
• praca z drzewkiem decyzyjnym,
• drama

1. Nawiązanie do poprzedniej lekcji : przypomnienie pojęć : plemiona, Słowianie;
   Określenie miejsca zamieszkania Słowian ( w tym Słowian Zachodnich)
2. Wprowadzenie nowego tematu: Poznajemy początki państwa polskiego.
3. Praca z mapą: odczytanie z mapy nazw plemion – Wymień najważniejsze plemiona zamieszkujące ziemie polskie i nazwij tereny, które zamieszkiwały ( nazwy krain geograficzno - historycznych). Wymień nazwy państw z którymi sąsiadowała Polska; które państwa były państwami słowiańskimi?
4. Drama: 2-3 uczniów prezentuje , jak mogły wyglądać stosunki sąsiedzkie między plemionami. Wykazanie, że plemiona polskie łączyły się ze sobą drogą pokojową, ale i także na drodze podboju . W kilku zdaniach nauczyciel omawia rolę Wiślan i Polan.
5. Prezentacja fragmentu filmu ( od Popiela do chrztu Mieszka I) – 5 min.. Dzieci w trakcie projekcji śledzą i słuchają głosu lektora, aby odnaleźć odpowiedź na postawione pytania.
   • Podaj imiona legendarnych książąt potomków Piasta.
   • Jaki los spotkał legendarnego Popiela?
   • Ile żon miał Mieszko przed przyjęciem chrztu?
   • Jak miała na imię chrześcijańska żona Mieszka? Z jakiego pochodziła kraju?
   • Czy zgodziła się od razu zostać żoną Mieszka? Jeżeli nie, co zarzucała księciu polskiemu?
   • Jakie korzyści przyniosłoby państwu przyjęcie chrztu?
6. Prezentacja portretów Mieszka I i Dobrawy malarstwa Jana Matejki.
7. Czytanie fragmentów kroniki Galla Anonima , fragmentu tekstu podręcznika. Na podstawie tekstów źródłowych analizujemy działalność Mieszka I, jednoczenie plemion i jego decyzję o przyjęciu chrześcijaństwa.
8. Praca w małych grupach: Czy Mieszko I powinien przyjąć religię chrześcijańską? (drzewko decyzyjne) Wnioski zapisujemy na tablicy – wykazane przyczyny i skutki przyjęcia chrztu.
9. Zapisanie pod tematem w zeszycie krótkiej notatki i daty 966.(zaznaczenie na taśmie czasu)
10. Zapisanie zad. domowego : ćwiczenia z zeszytu ćwiczeń