Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Klasy integracyjne - integrować czy izolować?

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2882 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

W jaki sposób wszyscy korzystają na nauczaniu integracyjnym?


Proszę sobie wyobrazić budynek jakiegokolwiek urzędu, a w nim setki drzwi oraz tysiące bezosobowych twarzy urzędników. I my - petenci, którzy chcemy załatwić jakąś sprawę, ważną ogromnie dla nas samych, bez znaczenia zaś dla pracujących osób w urzędzie. Mimo, że są tam dla nas, nie pomagają, albo bardzo niechętnie, niezbyt miło, zdawkowo. Wiemy, że nie możemy złożyć na obsługę zażalenia, ponieważ jest prawdopodobieństwo, że nasza sprawa w ogóle nie zostanie rozpatrzona. Codzienność w polskich urzędach? Czy ktoś z Państwa przeżył podobną sytuację? Miał coś ważnego do załatwienia, a w machinie biurokracji czuł się bezradny, pozbawiony jakiegokolwiek wsparcia? A tak właśnie czują się rodzice dzieci niepełnosprawnych od samego początku ich życia, od narodzin w szpitalu. Zdawkowe informacje od lekarzy o stanie dziecka, o typie niepełnosprawności. Zerowa pomoc psychologiczna matce, która przeżyła szok gdy usłyszała diagnozę. Odwracanie wzroku, pośpiech w codziennych badaniach, jak najszybszy wypis ze szpitala bez wskazania miejsca gdzie można szukać pomocy. A potem ukradkowe spojrzenia sąsiadów, komentarze za plecami, pokazywanie palcami przez dzieci naszej pociechy, innej niż większość, ale jakże kochanej przez samych rodziców. I ta ciągła bezradność, właściwie wszędzie, w przychodni (szczepić czy nie szczepić), w sklepie (brak podjazdów), w piaskownicy (ciekawskie spojrzenia) itp. Nadchodzi czas szkoły. Po reformie szkolnictwa opiekunowie dziecka mają prawo posłać dziecko do szkoły najbliższej swego miejsca zamieszkania. Ale to jest szkoła masowa. Odsyłają dziecko do innej placówki, położonej dalej, tzw. specjalnej. Rodzice pragnęli aby uczyło się z dziećmi z podwórka, aby się wzajemnie poznali, może nawet polubili. Wierzyli, że mogłoby to zaowocować w przyszłości tym, że mogłoby samo kiedyś wychodzić np. po zakupy, bez niebezpieczeństwa, że zostanie wyśmiane, poszturchane. W szkole nie chciano dziecka nawet zobaczyć, wystarczyło orzeczenie z Poradni, aby go odesłać. To przykre. Powoli rodzice przyzwyczajają się do tej bezradności, choć uczucie złości i gniewu gdzieś tam głęboko w nich tkwi. Ale wiedzą, że nie mogą zrobić nic więcej ani nic zmienić.

Jeden człowiek w pojedynkę nie zmieni świata, ale gdy zbierze się grupa osób, jest łatwiej. Tymi, którzy mogą wyciągnąć pomocną dłoń ku rodzicom dzieci niepełnosprawnych są nauczyciele. Mogą oni wyjść naprzeciw oczekiwaniom rodziców dzieci niepełnosprawnych. Mogą uczynić coś aby pomóc im w integrowaniu się ze zdrowym społeczeństwem. Trudno zmienić nastawienie urzędników, sąsiadów czy otoczenia. Ale nauczyciele - wychowawcy mają wpływ na dzieci. Można oddziaływać na młode pokolenie ucząc i wychowując w szkole. Wspaniale gdyby mogła to być szkoła integracyjna. Szkoła, w której kształcą się dzieci zdrowe i niepełnosprawne.

Korzyści wynikające z edukacji integracyjnej są ogromne. Dotyczą one nauczycieli, rodziców, uczniów niezależnie od ich psychofizycznych możliwości. Celem klas integracyjnych jest nie tylko realizacja treści edukacyjnych, ale również wspólne bycie razem, przeżywanie, odkrywanie i poznawanie siebie. To zysk dla każdego ucznia. Warto inwestować w integrację i powiedzieć ,,nie” izolacji osób z deficytami rozwojowymi. Włączanie niepełnosprawne dzieci w środowisko pełnosprawnych rówieśników to przedsięwzięcie, które na pewno się opłaci i zaowocuje w przyszłości. Jest to szansa wychowania nowego pokolenia inaczej, odkrycia praw gwarantujących pełnosprawnym i niepełnosprawnym godne życie.
Efektem wielopłaszczyznowej pomocy powinno być wzięcie przez osobę niepełnosprawną na siebie pełnej lub częściowej odpowiedzialności kreowania swego życia jako pełnoprawnego członka społeczeństwa. Integracja uważana jest za najbardziej efektywną formę przygotowania do życia indywidualnego i społecznego ludzi niepełnosprawnych. W sytuacji kiedy osoby niepełnosprawne są pozbawione kontaktów z życiem społecznym tworzą się dwa światy, które mało o sobie wiedzą.

a). Korzyści nauczycieli pracujących w klasach integracyjnych

W klasie integracyjnej pracuje dwóch nauczycieli. W nauczaniu początkowym jest to nauczyciel wiodący, a w klasach starszych przedmiotowy oraz nauczyciel wspomagający (pedagog specjalny). Zajęcia prowadzone są przez obu nauczycieli, co daje różnorodne możliwości wymiany doświadczeń i konsultacji. Nauczyciel wiodący ( wychowawca ) realizuje treści ramowe, zaś wspomagający dostosowuje ich zakres do możliwości każdego dziecka. Nauczyciele pracujący w klasach integracyjnych mają doskonałe warunki do poznania każdego dziecka indywidualnie, czy to dziecka zdolnego, czy dziecka, któremu nauka sprawia problemy. Dzięki temu mogą pomóc dziecku zdolnemu rozwijać swoje zainteresowania, a dziecku słabszemu wyrównywać braki. Indywidualny kontakt z dzieckiem na lekcjach tworzy specyficzny klimat całej klasy, ciepły, serdeczny, otwarty. Dzieci czują i wiedzą, że nauczyciel zawsze znajdzie czas na wysłuchanie ich oraz na udzielenie pomocy. Powoduje to u wychowanków dobre samopoczucie oraz chęć podejmowania coraz to nowych zadań. Dla nauczyciela jest to możliwość nawiązania bliskiego kontaktu z dzieckiem, poznania możliwości oraz trudności w nauce oraz udzielenia na bieżąco pomocy w tym zakresie. Nauczyciele zapewniają wszystkim uczniom warunki do skutecznej pracy podczas zajęć według ich własnego, indywidualnego tempa oraz do rozwijania aktywności twórczej, czy prawidłowego rozwoju emocjonalnego.

Klasa integracyjna powinna liczyć do 20 osób, w tym troje, czworo uczniów wymagających specjalnej troski. Skuteczność nauczania zależy od doboru dzieci w klasie oraz od doboru metod nauczania. Koronną zasadą jest aby przyjmować do klas integracyjnych tylko te dzieci, którym jesteśmy w stanie pomóc. W sali lekcyjnej oprócz standardowych ławek do pracy, zawsze powinno znaleźć się miejsce do zorganizowania kącika relaksacyjnego, który służy uczniom do odpoczynku po wykonaniu zadań, do prowadzenia różnorodnych zabaw, pogadanek integrujących grupę, do zabaw podczas przerw.

Naukę uatrakcyjniają różnego rodzaju zabawy, gry, dramy oraz wycieczki. W klasie integracyjnej odgrywanie ról pełni istotną funkcję: rozładowuje kompleksy, zahamowania i napięcia psychiczne, pomaga w nawiązywaniu emocjonalnych kontaktów koleżeńskich, rozbudza wiarę we własne siły. Dzieci uczą się dzielić swoimi przeżyciami i doznaniami, ale też słuchać i akceptować innych. Uczeń prowokowany sytuacją zabawową, spontanicznie opowiada, opisuje, składa sprawozdania, charakteryzuje. Nauczyciele występują w charakterze partnerów, doradców i przewodników ułatwiających pokonywanie napotkanych trudności.

Klasy integracyjne pracują opierając się na obowiązującym powszechnie programie szkolnym i na podstawie obowiązujących podręczników. W przypadku dzieci uzdolnionych rozszerza się zakres treści o charakterze twórczym, ukierunkowując pracę ucznia na wykorzystanie i przetwarzanie zdobytych wiadomości. Natomiast wobec dzieci niepełnosprawnych program powinien być modyfikowany korzystając z programów szkół specjalnych lub szkół życia. Dla ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych szkoła organizuje indywidualny program dydaktyczny umożliwiający zaspokajanie jego potrzeb i zainteresowań.

Uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych są wyzwaniem dla nauczycieli. Niejako dopingują ich do doskonalenia swego warsztatu pracy, do ciągłego poszukiwania nowych metod i sposobów pracy. Motywują również do wspierania więzi między uczniami oraz rodzicami.


b). Uczeń niepełnosprawny i uczeń zdrowy w integracji

Ideą integracji jest umożliwienie dzieciom niepełnosprawnym normalnego życia, w tym też uczestniczenie w ogólnodostępnej edukacji. Przy okazji integracji uczy się zdrowe dzieci akceptacji swoich niepełnosprawnych rówieśników oraz uczy się wspólnie przeżywać codzienne szkolne dni. W słowie i n t e g r a c j a zawarta jest przyszłość dzieci pokrzywdzonych przez los, szansa na bycie pełnosprawnym członkiem grupy przedszkolnej, klasy, zespołu, a wreszcie społeczeństwa..
Integracja z punktu widzenia dzieci ma dwa aspekty. Rozpatrywać ją należy od strony ucznia niepełnosprawnego oraz ucznia zdrowego. Jeżeli chodzi o uczniów pełnosprawnych w procesie wspólnego uczenia się uczą się one dostrzegania potrzeb innych, uczą się akceptacji i tolerancji wobec zachowań odmiennych, opiekuńczości i odpowiedzialności za słabszych. Dzięki integracji dzieci zdrowe mają świadomość istnienia odmienności, dzięki czemu nabywają wiedzę i doświadczenie jak współżyć ze swoimi niepełnosprawnymi rówieśnikami. Uczucia takie jak strach, obojętność, litość wobec niepełnosprawności są po pewnym czasie wspólnej edukacji obce.
Klasy integracyjne służą również dzieciom, dla których korzystniejszą formą edukacji jest praca w małym zespole klasowym. Takimi uczniami są np. dzieci zdolne, które w klasach masowych, około 30 osobowych nie mają szans na indywidualny proces nauczania. Dzieci zdolne to w większości dzieci ogromnie wrażliwe, zamknięte w sobie, ale i też sprawiające problemy wychowawcze, często wynikające z flustracji, oraz niezaspokojonego głodu wiedzy. A klasie integracyjnej mają stworzone warunki do pracy w swoim tempie i w zakresie swoich zainteresowań. Mają również bliski kontakt z nauczycielami, którzy specjalnie dla niego tworzą plan pracy, dzięki któremu może rozwijać swoje zdolności.

Jeżeli chodzi o dziecko niepełnosprawne potrzeby dziecka z deficytami rozwojowymi są takie same jak i pełnosprawnego. Wymaga ono jedynie większej, a czasem i częstszej pomocy w ich zaspokajaniu. W nauczaniu integracyjnym podkreśla się, że dziecko niepełnosprawne pracuje na miarę swoich możliwości. Oznacza to, że pedagog specjalny wybiera z lekcji to, co dziecko jest w stanie przyswoić i wykonać.
Obecność dwóch nauczycieli na lekcjach oraz mało liczna klasa powoduje, że każde dziecko czuje się ważne, zauważone, ponieważ w momencie kiedy nauczyciel wiodący prowadzi zajęcia, pedagog specjalny może podejść do każdego ucznia indywidualnie. Uczeń niepełnosprawny jest pełnoprawnym członkiem klasy. Siedzi w zespole razem z dziećmi zdrowymi. Jest obecny możliwie na wszystkich lekcjach, jest włączany w ich tok przez obu nauczycieli, którzy współpracują ze sobą w przygotowaniu i prowadzeniu lekcji. Dzieci z dysfunkcjami w czasie wspólnej zabawy i nauki nabywają wiele nowych umiejętności, dostrzegają swoje mocne strony, a nie tylko słabości. Uczniowie niepełnosprawni dzięki kontaktom z rówieśnikami lepiej postrzegają świat.
Istotą systemu integracyjnego jest indywidualne podejście do każdego dziecka i zapewnienie mu takich warunków, aby mogło ono w pełni realizować program szkolny. Uczeń niepełnosprawny wymaga niekiedy nauczania wszystkich lub tylko niektórych przedmiotów wg specjalnych programów. Powinno się wprowadzić dodatkowe zajęcia takie jak zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze, zajęcia korekcyjno – kompensacyjne, gimnastykę korekcyjną, zajęcia logopedyczne. W klasie integracyjnej dzieci nie muszą realizować tego samego w tym samym czasie. Jednak w miarę możliwości powinny realizować ten sam program. W nauczaniu początkowym tematyka jest bliska każdemu dziecku: dom, rodzina, przyroda. Jest ona także przystępna dla dziecka z upośledzeniem umysłowym. Dużą pomocą jest realizowanie tych treści w formie bloków tematycznych oraz nauczanie czynnościowe (nauczanie przez działanie, wykorzystanie przedmiotów, pomocy dydaktycznych), w obrębie różnych przedmiotów szkolnych, zwłaszcza matematyki. Program pracy powinien być zbudowany koncentrycznie, co pozwala powrócić do danego zagadnienia i rozszerzyć jego zakres.
W drugim etapie edukacji, w klasach IV-VI sytuacja zmienia się, zakres wiadomości diametralnie poszerza się i dziecko upośledzone umysłowo nie jest w stanie opanować materiału. Nie ma potrzeby, by dziecko upośledzone umysłowo uczestniczyło w tematach, których nie jest w stanie przyswoić. W tym czasie powinno uczyć się tego co jest mu potrzebne. W gabinecie terapii zajęciowej pod kierunkiem terapeuty dziecko może się uczyć samoobsługi, codziennych zajęć domowych, usprawniać zaburzone funkcje. Pedagog specjalny we współpracy z nauczycielami przedmiotów opracowuje program dydaktyczno – terapeutyczny dla danego dziecka przewidziany do realizacji w danym roku szkolnym. Powinien on uwzględniać naukę danego ucznia w czasie lekcji, zajęcia terapeutyczne, logopedyczne, rehabilitacyjne. Dotyczy rozwoju mowy, myślenia, rozwoju emocjonalnego, społecznego, nauczkę czytania, poznawanie świata, elementy matematyki, zajęcia muzyczne, plastyczne, usprawnianie fizyczne.

d). Korzyści rodziców

Edukacja integracyjna jest szansą dla rodzin posiadających dziecko niepełnosprawne do normalnego życia i funkcjonowania. Dziecko niepełnosprawne powinno kształcić się wśród zdrowych rówieśników, a dopiero jeśli jest to niemożliwe, należy szukać innych rozwiązań (rezolucja ONZ z 20 XII 1993r.). Jedną z nich może być edukacja segregacyjna. Jest to forma kształcenia w szkołach specjalnych, co wiąże się z codziennym wielokilometrowym dowożeniem dziecka do szkoły specjalnej, a w mniejszych miejscowościach nawet umieszczenie dziecka w internacie. Zaś uczęszczając do szkoły masowej dziecko uczyłoby się najbliżej swego miejsca, znało by swoje środowisko i było by akceptowane przez otoczenie. I na tym zależy rodzicom, dla których ich dziecko jest kimś najważniejszym.
Należy podkreślić, że nie ma potrzeby likwidowania całkowicie szkół specjalnych. Istnieją sytuacje i dzieci, dla których korzystniejsza jest edukacja specjalna. Jednak dla większości dzieci niepełnosprawnych integracja to szansa na normalne życie.
Dla rodziców dzieci zdrowych najważniejszą chyba korzyścią płynącą z edukacji integracyjnej jest wyniesienie przez ich pociechy wartości takich jak: braterstwo, akceptacja, cierpliwość, tolerancja. Wrażliwość na inność wyniesiona przez dzieci zdrowe będzie wartością procentującą w dorosłym życiu i być może dzięki nim przyszła Polska będzie krajem przyjaznym niepełnosprawnym.

Jestem pedagogiem specjalnym. W systemie integracyjnym pracuję odkąd skończyłam studia, tj. 7 lat. Z doświadczenia wiem, że sukcesem edukacji integracyjnej jest prawidłowy nabór dzieci do grupy przedszkolnej czy klasy szkolnej. Ale to nie wszystko. Liczy się zaangażowanie szkoły, nauczycieli, jak również rodziców i dzieci. Dzięki temu można zbierać owoce swojej pracy, przejawiające się w wygrywaniu konkursów przez dzieci czy klasę, zdobywaniu ocen na miarę własnych możliwości, ale też radości jaką daje przebywanie wraz ze swoimi kolegami z klasy.
Ewa Mazur

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie