"W jaki sposób eliminować u dzieci w wieku przedszkolnym zachowania agresywne" Jest to bardzo trudne pytanie, zarówno dla nauczyciela jak i dla rodzica, na każdym szczeblu edukacji. Dzieciom i młodzieży zarzuca się silne odnoszenie wszystkiego do własnej osoby oraz wzrastającą agresywność. Agresywne zachowanie młodego pokolenia odnotowywane było już we wcześniejszych okresach.
U dzieci w wieku przedszkolnym zachowania agresywne są coraz częstszym zjawiskiem, a tym samym dużym problemem, ponieważ nie zawsze wiemy jak pomóc dziecku agresywnemu.
Co zatem oznacza pojęcie "agresja w przedszkolu"? To nic innego jak : kłótnie, sprzeczki, przezwiska, obraźliwe słowa, ciągnięcie za włosy, popychanie, gryzienie, szczypanie, bicie, kopanie, wyśmiewanie, drwienie, zabieranie i niszczenie zabawek, dokuczanie.
Agresja to również brak przyzwolenia na przyłączenie się do zabawy, groźba, zemsta dręczenie, a także podniesiony głos, krzyk, wybuch złości, potok wyzwisk, rękoczyny.
Już małe dzieci wiedzą i czują kto jest w grupie silniejszy, są gotowe wystąpić przeciwko pojedynczym osobom: obrażać je, atakować siłą grupy, wykluczyć z zabawy.
Konieczne w przypadku agresji jest działanie natychmiastowe. I właśnie ta presja błyskawicznego działania skłania nas do nieprzemyślanych wypowiedzi. W sytuacji bójki i szału wściekłości może pomóc następujące zachowanie:
- przerwać walkę, stanąć pomiędzy dziećmi, stanowczo spowolnić akcję.
- rozdzielić dzieci, zwrócić się do nich po imieniu, panować nad sytuacja.
- zwrócić się najpierw do dzieci, wspomnieć o ich złości, strachu, rozczarowaniu.
Następne działania będą zależeć od indywidualności dziecka.
- niektórym dzieciom potrzebne jest wsparcie, bliskość drugiej osoby.
- innym bliskość słowa, spojrzenie
- inne natomiast samo złości się i odreagowuje.
Oto kilka przykładów pozbywania się złości:
- zorganizowanie kącika złości, gdzie dziecko będzie mogło wyzbyć się agresji-ustawić tam przedmioty w które dziecko będzie mogło uderzać nie robiąc sobie krzywdy
- skrzynia złości lub pudełko z gazetami, które można gnieść do woli
- malowanie jaskrawymi kolorami farb na dużych arkuszach papieru
- "ludziki złości"- skarpeta z namalowaną twarzą, do której można włożyć rękę i powiedzieć o swoim gniewie
- spłukiwanie złości wraz z wodą w toalecie
- przebiegnięcie się wzdłuż ogrodzenia
- ustawienie obok siebie tabliczki nastroju, napis "złość", rysunek czarnej i czerwonej błyskawicy lub inny
- przypięcie do koszulki szczerzącego zęby psa, który ma sygnalizować "Uwaga, będę gryzł"
- woreczek złości, w którym zamykamy złość
Ważne jest, aby wszyscy z góry wiedzieli, jakie działania są uważane za właściwe oraz co stanie się, gdy postąpimy wbrew ustalonym regułom. Jeżeli reguły są ustalone i doszło do ich złamania to musimy postępować konsekwentnie.
Opracowała: Grażyna Burda
Literatura:
- R. Portmann – "Gry i zabawy przeciwko agresji".
- G. Haug-Schnabel – "Agresja w przedszkolu"
