Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Praca z dzieckiem dyslektycznym

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3819 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Opis i analiza przypadku
Rozpoznanie i rozwiązanie problemu edukacyjnego
     Dysleksja to ostatnio termin bardzo popularny, choć trudności w uczeniu się czytania i pisania istnieją prawdopodobnie odkąd ludzie zaczęli zapisywać mowę. Przez niektórych określana jest również mianem "ślepoty słownej" czy nawet "ukrytego kalectwa". Niewiele jest jednak osób, które rozumieją go w sposób prawidłowy.
     Dysleksja to termin określający nie chorobę, ale jednostkę nozologiczną, czyli syndrom zaburzeń i jako taka posiada nawet swój numer statystyczny w "Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, wydanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
     Termin "dysleksja" powstał jako dokładne określenie całego syndromu specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. W ramach tego syndromu wyróżniono trzy terminy: dysleksja, dysgrafia i dysortografia.

1. Identyfikacja problemu
     Objęty analizą chłopiec – szesnastoletni Szymon - uczeń klasy pierwszej liceum - przejawiał duże trudności w nauce szkolnej, zwłaszcza w nauce języka polskiego oraz języków obcych. Było tak w zasadzie od początku pobytu ucznia w liceum, w którym uczę. Najbardziej widocznymi znakami wskazującymi na istnienie problemu były trudności w czytaniu i pisaniu oraz rozwiązywaniu zadań tekstowych na matematyce.
     Tempo czytania było u chłopca zbyt wolne jak na ucznia szkoły ponadgimnazjalnej, miał też trudności ze zrozumieniem i zapamiętaniem czytanego tekstu. Efektem tych zaburzeń była niechęć chłopca do czytania długich tekstów i dużych objętościowo książek.
     Uczeń miał też problemy z pisaniem. Pomimo znajomości zasad pisowni dominowały błędy ortograficzne i gramatyczne. Ponadto uczeń miał problemy z organizacją tekstu (w sposób szczególny było to widoczne w pisaniu prac stylistycznych). Jego odręczne pismo było zaś trudne do odczytania. Chłopiec nie zachowywał prawidłowego kształtu liter, miał trudności w mieszczeniu się w liniaturze, pisaniu na kolejnych stronach w zeszycie. Pisząc, pomijał na ogół znaki diakrytyczne, opuszczał litery bądź cząstki wyrazów, mylił litery o podobnych kształtach.
     Z moich obserwacji wynikało, że dziecko ma duży potencjał intelektualny, którego nie potrafi wykorzystać w nauce szkolnej. Uczeń zwykle odrabiał prace domowe i był generalnie przygotowany do lekcji, ale często popełniał wyżej wymienione błędy. Biorąc pod uwagę duże zaangażowanie, wkładany wysiłek i solidność, był to problem, który nie powinien był go dotyczyć.
     Podejrzewałam, że uczeń ma mikrodeficyty, które do tej pory pozostały niezauważone i nierozpoznane. Sytuacja Szymona w przypadku potwierdzenia podejrzeń stanowiła problem, któremu należało niezwłocznie przeciwdziałać. Brak reakcji ze strony nauczyciela może doprowadzić do porażki szkolnej, co w przypadku Szymona wiązałoby się z niemożnością dostania się na wybrane studia i podjęcia pracy w wymarzonym zawodzie. Zajęłam się tym problemem w sposób szczególny, gdyż zależało mi, aby dotrzeć do ucznia i uchronić go od poważnych niepowodzeń szkolnych. Było to bardzo ważne, by w porę zareagować i zacząć pomagać uczniowi już od pierwszych tygodni jego kariery w liceum ogólnokształcącym.

2. Geneza i dynamika zjawiska
     Już w pierwszych tygodniach nauki napływały do mnie informacje od nauczycieli o kłopotach ucznia. Ja zresztą też je zauważyłam. Analiza dziennika i ocen zdobywanych przez ucznia wyraźnie wskazywała, że Szymon ma słabe wyniki w nauce. Z kilku przedmiotów zagrożony był też oceną niedostateczną na semestr. Chłopiec miał problemy z czytaniem. Przekręcał wyrazy, znaczną ich część odczytywał, sporą jednak odgadywał. Opuszczał też wyrazy w tekście, gubił ich końcówki, przekręcał słowa, zmieniając kolejność sylab. Miał problemy z właściwą intonacją oraz uwzględnianiem znaków przestankowych. Większą uwagę skupiał na technicznej stronie czytania, co powodowało kłopoty ze zrozumieniem przeczytanych treści. Towarzyszyło temu dość duże napięcie emocjonalne.
     Nie lepiej wyglądała sprawa pisania. Tempo pracy chłopca było raczej powolne, popełniał też liczne błędy. Pisał niestarannie, nie zachowując prawidłowego kształtu liter. Miał trudności w mieszczeniu się w liniaturze, pisaniu na kolejnych stronach w zeszycie. Pisząc, pomijał znaki diakrytyczne. Opuszczał litery bądź cząstki wyrazów, mylił litery o podobnych kształtach, np. :ę-ą, d-p, n-u.
     Brałam kilkakrotnie udział w szkoleniach poświęconych pracy z uczniem dyslektycznym w starszym wieku szkolnym i podstawowa wiedza o tym pozwoliła mi przypuszczać, że Szymon jest chłopcem, u którego występują specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu. Obserwacja ucznia, przeprowadzony z nim wywiad oraz fachowa lektura utwierdziły mnie w tym przekonaniu.

3. Znaczenie problemu
     Nastolatek, u którego występują specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu, może mieć nie tylko problemy z niektórymi zakresami uczenia się, ale również ze sferą emocjonalną, ponieważ pomimo wkładanych w naukę wysiłków, nie osiąga on zamierzonych celów, a niejednokrotnie występują u niego kłopoty z nauką. Poważny problem zaczyna się jednak wtedy, kiedy dysleksja i dyskalkulia występują razem. Wtedy może to doprowadzić do poważnych niepowodzeń szkolnych. Uczeń dyslektyczny – i to zarówno w szkole, jak i w domu - często zyskuje miano dziecka zdolnego, ale leniwego. Rośnie wtedy wokół niego atmosfera niechęci, towarzyszy jej często brak zrozumienia i błędy wychowawcze. Często wymagania w stosunku do dziecka dyslektycznego są nieadekwatne do jego możliwości, nadmiernie obciążające jego system nerwowy, powodują liczne objawy nerwowości i różnorodne trudności wychowawcze. Dezaprobata środowiska w połączeniu z brakiem sukcesów w nauce przyczyniają się do powstania u dziecka różnych form zaburzeń osobowości.
     Osoby z mikrodeficytami cechuje znacznie obniżone poczucie własnej wartości, brak zaufania do samego siebie oraz niewiara we własne możliwości. Istniało więc prawdopodobieństwo odrzucenia Szymona przez kolegów z jego klasy.

4. Prognoza negatywna
     W przypadku braku pomocy uczeń nie zgłosi się do poradni pedagogiczno – psychologicznej, nie zostanie w niej przebadany, nie skorzysta z zajęć terapeutyczno – edukacyjnych prowadzonych w liceum, nie ukończy szkoły.

5. Prognoza pozytywna
     Uczeń podda się badaniom diagnostycznym, podejmie terapię grupową lub indywidualną (ćwiczenia korekcyjno – kompensacyjne), poprawi wyniki w nauce i ukończy szkołę.

5. Propozycje rozwiązań

  • skierować ucznia na badania diagnostyczne do poradni psychologiczno – pedagogicznej (za zgodą rodziców Szymona);
  • nawiązać bliższy i bardziej przyjazny niż dotychczas kontakt z uczniem, poznać dokładnie jego sytuację;
  • nawiązać kontakt z pedagogiem szkolnym i zaplanować współpracę;
  • przeprowadzić wywiad z nauczycielami, zaplanować formy współpracy, obserwację ucznia, ale i indywidualną pomoc w nauce oraz dłuższe terminy poszczególnych zaliczeń;
  • nawiązać kontakt z rodzicami i ustalić formy i zakres współpracy dotyczącej pomocy Szymonowi, udzielić wskazówek, jak pomóc dziecku z dysfunkcjami, zapoznać z placówkami, gdzie można uzyskać fachową pomoc,
  • uświadomić uczniowi i rodzicom konsekwencje wynikające z niepodjęcia przez ucznia ćwiczeń korekcyjno – kompensacyjnych;
  • zachęcić ucznia do wzięcia udziału w prowadzonych przeze mnie w szkole zajęciach terapeutyczno—edukacyjnych "Ortograffiti";
  • przeprowadzić wśród uczniów ankietę wg "Kwestionariusza objawów dysleksji u młodzieży i dorosłych" (wg M. Vinegrada);
  • zorganizować dla klasy cykl zajęć z pedagogiem z zakresu specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu,
6. Wdrażanie oddziaływań
     Badanie w Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej potwierdziło przedstawione w analizie przypadku zaburzenia. Stwierdzono zaburzenia percepcji wzrokowej, słuchowej, orientacji przestrzennej, skrzyżowaną lateralizację. Punktem wyjścia do rozwiązania problemu stały się systematyczne kontakty i współpraca z rodzicami. Raz w miesiącu spotykałam się z matką ucznia na tzw. konsultacje.
     Na bieżąco informowałam o postępach i problemach. Przekazywałam opracowane przez siebie, w oparciu o fachową literaturę, ćwiczenia usprawniające zaburzone funkcje. Wyjaśniłam też uczniowi, czym jest dysleksja. Chłopiec przyjął informację z ulgą, ponieważ wcześniej miał o sobie mylne wyobrażenie. Przez wiele lat edukacji myślał o sobie jako o uczniu mało zdolnym. Zaprosiłam też Szymona do wzięcia udziału w prowadzonym przeze mnie w szkole programie "Ortograffiti" dla uczniów z dysfunkcjami. Szymon chętnie skorzystał z mojej propozycji. Dzięki tym zajęciom chłopiec ma motywację do pracy nad swoim problemem.
     Podjęłam też z chłopcem indywidualną pracę. Dostosowałam metody i formy pracy do potrzeb i możliwości tego ucznia. Oceniałam dziecko na podstawie włożonego wysiłku i pracy, a nie uzyskanych efektów. Częściej oceniałam odpowiedzi ustne niż pisemne. Zawsze dostrzegałam najdrobniejsze postępy w pracy ucznia. Chwaliłam i doceniałam każdy jego wysiłek.
     W odpowiednie materiały zaopatrywałam również matkę chłopca, która bardzo chętnie włączyła się do współpracy.

6. Efekty działań
     Po dłuższym czasie systematycznej pracy zaobserwowałam jej pozytywne efekty.
     Chłopiec uwierzył w swoje możliwości. Znacznie poprawiła się technika czytania. Czyta prawie płynnie, nie przekręca wyrazów. Rozumie czytany tekst. To pozwoli mu obecnie i w następnych latach edukacji zdobywać wiedzę i umiejętności, w których umiejętność płynnego czytania ze zrozumieniem jest podstawą.
     Po pewnym czasie zauważyłam u ucznia poprawę w pisaniu. Utrzymywał się w liniaturze i nie pisał już na przypadkowo otwartych stronach, od strony prawej do lewej.
     Przestał mylić podobne litery, opuszczać znaki diakrytyczne i inne drobne elementy pisma. Błędy jeszcze się pojawiają, ale chłopiec nauczył się samokontroli pisanego przez siebie tekstu.
     Chłopiec z zapałem podchodzi do stawianych przed nim zadań, stara się przezwyciężać wszelkie problemy, potrafi dość dobrze organizować sobie pracę szkolną. Stał się też bardziej aktywny na lekcjach.
     Zwiększyła się również jego samoocena. Było to widoczne zarówno w kontaktach z rówieśnikami, jak i z dorosłymi.

Opracowała
Dorota Prokop
nauczyciel języka polskiego w II Liceum Ogólnokształcącym w Augustowie

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie