Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
Metoda Dobrego Startu to polska modyfikacja francuskiej metody "Bon Depart", to metoda aktywizowania rozwoju psychomotorycznego i rehabilitacji psychomotorycznej. Autorka adaptacji, Marta Bogdanowicz wprowadziła szereg zmian oraz wzbogaciła metodę o wiele nowych elementów.
Rehabilitacja psychomotoryczna znajduje zastosowanie i ma najlepsze wyniki przede wszystkim w przypadkach mikrozaburzeń motoryki oraz zaburzeń emocjonalnych, które powodują trudności w nauce lub w przystosowaniu się do środowiska szkolnego i rodzinnego. Ma ona na celu usprawnienie i zharmonizowanie współdziałania motoryki i psychiki poprzez korekcję zaburzonych funkcji.
Zaburzenia rozwoju psychomotorycznego objawiają się przede wszystkim pod postacią trudności w czytaniu (dysleksja), pisaniu (dysgrafia i dysortografia). W rozwoju przedszkolnym zaburzenia te ujawniają się podczas zajęć plastycznych, rytmiki, gimnastyki. Najczęściej stwierdza się je dopiero w okresie szkolnym, gdy dzieci zaczynają otrzymywać oceny niedostateczne z j. polskiego.
W przypadkach fragmentarycznych zaburzeń funkcji percepcyjno-motorycznych niezbędna jest rehabilitacja psychomotoryczna, do której metod należy metoda dobrego startu
Geneza Metody Dobrego Startu
Założenia to ćwiczenia podczas zabawy ruchów oraz funkcji percepcyjnych, niezbędnych przy czynności pisania, uaktywnianie i usprawnianie funkcjonowania ośrodków w mózgu, uczestniczących w procesie czytania i pisania.
Metoda ta wykorzystywana jest w szkołach, przedszkolach i ośrodkach leczniczo-pedagogicznych, podczas zajęć indywidualnych i zbiorowych.
Może być stosowana w stosunku do dzieci o prawidłowym rozwoju psychomotorycznym.
W metodzie dobrego startu można wyodrębnić trzy podstawowe rodzaje ćwiczeń:
- ćwiczenia ruchowe,
- ruchowo-słuchowe,
- ruchowo-słuchowo-wzrokowe.
Ze względu na organizacje zajęć wyróżniamy zajęcia wprowadzające, właściwe i zakończenie zajęć.
Zajęcia wprowadzające
Ćwiczenia orient-porządkowe: marsz, różne sposoby powitania np. przez podanie rąk, salutowanie, powitanie paluszków.
Następnie organizuje się zajęcia wprowadzające, które polega na słuchaniu przez dzieci piosenki odtwarzanej z magnetofonu lub wykonywanej przez nauczycielkę. Rozmowa nt. piosenki, jej treści. W czasie różnych rozważań dziecko musi analizować, syntetyzować, porównywać, uogólniać i abstrahować cechy przedmiotów. W ten sposób kształcimy jego procesy myślowe.
Słuchając odpowiedzi zwracamy uwagę na sposób wypowiadania się dzieci, na poprawność wymowy, korygujemy dostrzeżone błędy. Rozmowa z dziećmi stwarza też okazję do ćwiczenia słuchu fonematycznego (np. piosenka "Jedzie pociąg z daleka") - co powiedziały dzieci, co powiedział konduktor - wyodrębniają wyrazy w zdaniu.
Musimy przestrzegać zasady - przechodzenia od zadań łatwiejszych do trudniejszych. W pierwszym okresie wyodrębniamy więc zdania z piosenki, później wyodrębnianie ze zdań pojedynczych wyrazów, sylab, głosek (samogłoski, spółgłoski), w nagłosie, wygłosie, śródgłosie. W ćwiczeniach nawiązujemy do zajęć kształcących słuch fonematyczny.
Zajęcia właściwe
Ćwiczenia ruchowe stanowią pierwszy etap właściwych ćwiczeń w każdym z zajęć. Ćwiczenia te to zabawa, która ma charakter usprawniający i relaksacyjny.
W czasie tych ćwiczeń zaczynamy od kształcenia ruchów całego ciała (tzw. (motoryka duża), a następnie prowadzimy usprawnienia ruchów rąk (motoryka mała).
Przechodzimy od ćwiczeń ruchów globalnych do precyzyjnych (cała kończyna, dłoń, palce). Najpierw wykonujemy ćwiczenia jedną kończyną a następnie obiema rękami co kształci koordynację ruchów kończyn. Stosujemy też ruchy szybkie i powolne.
Ćwiczenia ruchowe usprawniają czynności analizatora kinestetyczno-ruchowego. Kształcą motorykę i jednocześnie rozwijają orientację w schemacie ciała i przestrzeni.
Ćwiczenia ruchowo-słuchowe. To rytmiczne ćwiczenia pięści, dłoni, palców na wałeczkach z piaskiem.
Ćw. ruchowe rąk na wałeczkach wykonywane są w rytm piosenki, stanowiącej podkład muzyczny do wzoru graficznego, przewidzianego w trzecim etapie ćwiczeń. Ćwiczenia te kształcą precyzję ruchów rąk i ich koordynację. Usprawniają więc funkcjonowanie analizatora kinestetyczno-ruchowego. Ze względu na udział elementu muzycznego i rytmicznego rozwijają percepcję słuchowa, poczucie rytmu, aktywizują czynność analizatora słuchowego.
Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe. Ćwiczenia te występują podczas każdych kolejnych zajęć. Podstawę ćwiczeń stanowią wzory graficzne. Polegają one na odtwarzaniu ruchem wzorów graficznych (element wzrokowy, el.ruchowy), w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki (element słuchowy).
Etapy ćwiczeń ruchowo-słuchowo-wzrokowych:
1. Próba samodzielnego odtworzenia ruchem rytmu piosenki.
2. Pokaz i omówienie wzoru, demonstracja.
3. Utrwalenie wzoru - wodzenie palcem po wzorze.
4. Odtworzenie wzoru różnymi technikami: w powietrzu, na podłodze, na powierzchni stołu, na kartce papieru ołówkiem, pędzlem itp.
Zakończenie zajęć - to podsumowanie zadań, ocena.
Literatura:
M. Bogdanowicz: Metoda Dobrego Startu. Warszawa 1989, WSiP
mgr Iwona Mirzyńska |
