Problem dotyczący rodziców bezradnych, bezrobotnych, o ubogim życiu wewnętrznym. Na szczęście dotyczy to niewielu, a właściwie nie wszystkich.
Ci rodzice nie chcą wiedzieć o wymaganiach szkoły ani o postępach w nauce. Trudno się z nimi porozumieć, Dzieci z takich rodzin nie mogą sprostać wymaganiom szkolnym, gdyż nie są w stanie usprawnić zaburzonych analizatorów, są to dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Praca z nimi to ciężki orzech do zgryzienia. Są trudni, potrzebują trzy-pięć razy więcej czasu na zrozumienie i zapamiętanie materiału niż przeciętny uczeń. Są to dzieci najczęściej upośledzone w lekkim stopniu, z wadami wymowy. Trzeba z nimi pracować indywidualnie. Na efekty pracy, na pozytywne rezultaty, trzeba długo czekać. Jednak każda oznaka przyswajanego materiału to prawdziwy sukces, cieszy nie tylko ucznia ale i nauczyciela.
Pokonać bariery
Zdarza się, że dziecko czuje wrogość do wszystkiego, co wiąże ze szkołą. Niechętnie uczestniczy w zajęciach, bywa i tak, że wybiera wagary. Wychowawca zobowiązany jest do szukania przyczyny. Wiadomo; uczeń przestaje lubić szkołę wówczas, gdy spotykają go w niej niepowodzenia i przykrości ze strony kolegów. Nieraz i dobry uczeń jest szykanowany przez rówieśników.
W związku z tym, szkoła musi stworzyć taki klimat, by każde dziecko czuło się tu dobrze i bezpiecznie.
Nie można jednak właściwie wpłynąć na ucznia, jeżeli nie wyzwoli się w nim chęć do pracy, wiary w ludzi, a przede wszystkim w siebie. Z mojego doświadczenia wnioskuję, że uczeń nie może być zmuszany do czegoś, czego nie chce robić. Znajomość psychiki dziecka i odpowiednia wiedza pedagogiczna pozwoli wychowawcy i nauczycielowi obudzić zainteresowania "trudnego" wychowanka tym, co go zmobilizuje do pracy i uaktywni twórczo.
Nauczyciel musi tu wykazać wiele taktu i wyrozumienia, by ucznia pozyskać i zbliżyć do siebie i otoczenia. Musi pokonać "obcość" i nawiązać z nim kontakt, bo tylko wtedy uczeń polubi szkołę. Każde dziecko, nawet upośledzone w rozwoju, ma jakieś zalety i zainteresowania. Może być w czymś dobry np. w dbaniu o kwiatki doniczkowe, o czystą tablicę, mokrą ścierkę.
Uczeń musi się przekonać, że jest doceniony, dowartościowany i potrzebny w grupie rówieśników. Aktywny udział w życiu klasy zobowiązuje do odpowiedzialności. Jest to sprawdzony i skuteczny sposób na przełamanie bierności i apatii.
Uczeń związany emocjonalnie ze szkołą pokona "bariery" i z radością przystąpi do uczenia się. Wspomaganie wychowanka w trudnych chwilach jest obowiązkiem nauczyciela, który musi zaakceptować dziecko takim, jakie jest. Dziecko lubi, gdy dorośli rodzice, nauczyciele liczą się z jego zdaniem. Zaniedbane przez dom, mało zdolne, ale zachęcone do zdobywania wiedzy, gdy zacznie osiągać pozytywne wyniki, będzie to wielkim sukcesem.
Budzić zaufanie
Sukcesem też będzie pozyskanie rodziców do aktywnego uczestnictwa w procesie wychowania. Najlepiej udaje się to na zebraniach rodzicielskich dobrze przygotowanych z udziałem dzieci. Wychowankowie otwierają się bardziej i pozbywają stresu. Mówią o sobie, o tym co lubią, co ich pasjonuje, a czego nie lubią, nie chcą.
Dzięki temu rodzice też stają się aktywniejsi i zgłaszają swoją pomocna rzecz klasy, szkoły. Angażują się do malowania sali lekcyjnej, zrobienia ramek do gazetki ściennej, prowadzenia kroniki klasy. Chętni też są do udziału w wycieczkach szkolnych .
Nauczyciel ma stworzyć takie warunki, aby uczniowie otworzyli się przed sobą, pokonali stres i nieufność, by poczuli się w szkole bezpiecznie jak w domu. W pracy z uczniami, trzeba wykazać wiele taktu, życzliwości i wyrozumienia. Należy kontrolować samego siebie. Unikać takich błędów, które byłyby przyczyną nieufności ucznia do szkoły. Dzieci są wrażliwe na krzywdę i upokorzenia. Złośliwość nauczyciela wobec ucznia odbija się negatywnie. Jedno rzucone w gniewie niewłaściwe słowo wywołuje ujemne skutki w wychowaniu. Sposób wyrażania się nauczyciela jest czymś bardzo ważnym. W szkole nie może być miejsca na obelgi i wulgarność pod adresem dziecka.
Wychowawca nie może siebie uważać za nieomylnego. Wiadomo... "ludzie bez błędu i słabostek są straszni, jest się bezbronnym wobec nich" - pisał Anatol France.
"Nauczyciel, który daje do zrozumienia, że jest niemal doskonałością, odstręcza od siebie uczniów".
W szkole wszystko się może zdarzyć. Uczniowie, czy to w klasach młodszych, czy starszych potrafią być nieobliczalni w wybrykach i pomysłach. Nauczyciel do tego podchodzić musi z "anielską cierpliwością" i życzliwością. Rodzice wiążą z osobą nauczyciela ogromne nadzieje. Jest on autorytetem w sprawach wychowawczych.
Dobry nauczyciel, taktowny, z poczuciem humoru, sprawiedliwy i wyrozumiały ceniony jest na równi z "dobrym lekarzem". To on musi przekonać swoich podopiecznych, jak ważna jest dla nich nauka i wiedza, że warto się uczyć, bo to jest jedyna życiowa szansa.
Ja osobiście przekonuję rodziców, by dzieciom swoim poświęcili tyle czasu, aby nie czuły się zagubione i zagrożone, lecz były pewne siebie w rozwijaniu swoich uzdolnień. Częsty kontakt z rodzicami dziecka pomaga mi w likwidowaniu niepowodzeń szkolnych.
Literatura:
1. W.Feiberg, J.F.Soltis - "Szkoła i społeczeństwo" - Wyd. Szkolne i Ped. W-wa 2000r
2. H.Filipczuk - "Rodzice i dzieci w młodszym wieku szkolnym" - Nasza Księgarnia 1989r. - W-wa
3. H.Izdebska - "Aby szkoła dała się lubić" - Nasza Księgarnia, W-wa 1975r.
4. A.Gurylko - "Błąd w wychowaniu" - W-wa, 1990r., Wyd. Szkolne i Ped.
5. W.Rachalska - "Rodzina, szkoła, wychowanie" W-wa 1978, Wyd. Szkolne i Ped.
6. N.Reuttowa - "Dziecko w szkole" - Wiedza Powszechna 1978r.
7. B.Suchodolski - "Wychowanie i strategia życia" - Wyd. Szkolne i Ped., W-wa 1983r.
Ewa Stefańczyk |
