Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Praca domowa ucznia - jej zadania i cele, tok pracy nad zadaniem domowym i jej kontrola

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3738 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

W nauczaniu matematyki stosujemy głównie lekcje typu zasadniczego składające się z sześciu ogniw:
1. kontrola domowej pracy pisemnej ucznia,
2. kontrola przyswojenia przez uczniów materiału teoretycznego podanego na poprzedniej lekcji,
3. nawiązanie do nowej lekcji,
4. podanie nowego materiału,
5. podsumowanie lekcji,
6. podanie i objaśnienie pracy domowej.
Praca domowa wiąże się ściśle z poszczególnymi ogniwami lekcji, jest jak gdyby jej przedłużeniem. Rola i znaczenie zadania domowego polega nie tylko na tym, że pozwala nauczycielowi zorientować się, czy materiał podany na poprzedniej lekcji został przez uczniów należycie zrozumiały, przyswojony i utrwalony, ale również na tym, że stanowi oparcie do wprowadzenia lub nawet częściowego opracowania nowego materiału.

Należy jednak pamiętać, że praca domowa ucznia ma charakter nieco inny niż jego praca w szkole i aby spełniała swą dydaktyczną i wychowawczą rolę uczeń musi wykonać ją samodzielnie. Do samodzielnej i planowanej pracy nauczyciel winien wdrażać uczniów podczas pracy na zajęciach lekcyjnych. W zależności od poziomu wiekowego mogą to być w klasach niższych np. ciekawe zadania arytmetyczne, w klasach wyższych - zadania konstrukcyjne lub zadania na dowodzenie.

Wyróżnia się następujące zasadnicze części pracy domowej:
1. zadawanie,
2. wykonanie - praca w domu,
3. kontrola.
Należy więc omówić każdą z tych części, aby praca domowa spełniała swą podstawowa funkcję, tj. pogłębienie, zrozumienie i utrwalenie przerobionego na lekcji materiału, kształcąc pomysłowość i dyspozycje logicznego myślenia, powtarzając materiał przerobiony dawniej lub też przygotowując materiał do nowej lekcji.
Ad. 1 Zadawanie pracy domowej powinno odbywać się przy aktywnej uwadze uczniów, wytwarzając u nich przekonanie, że praca jest ważna i celowa.
Aby to osiągnąć należy uświadomić uczniom potrzebę i konkretny cel tej pracy. Trzeba im wyjaśnić, jakie wiadomości teoretyczne mają przez pracę domową lepiej sobie przyswoić i pogłębić. Zadania zaś powinny być tak dobrane, aby ich rozwiązanie łączyło się z osiągnięciami kształcącymi i wychowawczymi. Wyrobienie techniki rachunkowej można kształcić wśród uczniów przez odpowiednio dobrane zadania tekstowe, a nie tylko przez zadania "słupkowe".
Należy też pamiętać, aby tematy zadań domowych nie były identyczne ani zupełnie podobne do tych zadawanych w klasie, gdyż wtedy nie osiągniemy celu, który ma spełniać praca domowa. Musi ona stawiać przed uczniem nowe, ciekawe problemy, rozwijając jego zainteresowania i jego sposób myślenia, nie przekraczając jednak możliwości przeciętnego ucznia, a także nie absorbując zbyt dużo jego czasu. W praktyce stosuje się również zadania o zróżnicowanej treści lub zadania dodatkowe.
W zależności od tematu pracy domowej omawiamy ją bardziej lub mniej obszernie. Jeśli praca ma na celu kształcenie myślenia, pomysłowości, umiejętności dowodzenia, wskazówki do rozwiązania nie mogą usuwać wszystkich trudności, gdyż sam cel tej pracy stałby się wątpliwy. Przy zadaniach polegających na wyrobieniu techniki rachunkowej wystarczy wskazać na przykład zadania przerobionego w klasie.

Wśród typów prac domowych wyróżniamy:
a) prace utrwalające przerobiony materiał (większość prac domowych),
b) prace poszerzające dany materiał,
c) prace zbierające materiał do nowej lekcji.
Forma pracy domowej może polegać na obliczaniu (ad. A), podawaniu własnych rozwiązań (ad. b) lub udowadnianiu (ad. c).
Zadaniem domowym ucznia mogą być więc rozwiązania zadań tekstowych lub konstrukcyjnych, proste dowody, lub studiowanie podręcznika, lektury czy notatek.
Ad. 2 Przebieg realizacji pracy domowej ucznia.
Na temat warunków zewnętrznych, w których uczeń pracuje nad zadaniem domowym i ich wpływie na jakość jego pracy nie będę się rozwodziła. Należy jednak pamiętać, że rolą nauczyciela jest też zadbanie o to, aby uczeń mający trudne warunki mieszkaniowe, mógł w ciszy i spokoju rozwiązać zadanie (np. przez zapewnienie mu opieki w świetlicy).
Należy pamiętać jednakże, aby czas przeznaczony przez ucznia na zrobienie ćwiczeń nie przekraczał w klasach młodszych i starszych 30 minut na każdą godzinę matematyki w szkole. Warto też pamiętać o tym, aby nauczyciel skontaktował się z rodzicami uczniów (np. na zebraniu klasowym) informując jak powinny kształtować się warunki zewnętrzne pracy ich dziecka oraz omówić rolę i znaczenie prac domowych.
Ad. 3 Kontrola pracy domowej ucznia.
Kontrola musi być ekonomiczna (możliwie najkrótszy czas sprawdzania prac domowych u większej liczby uczniów), systematyczna (odbywamy ją po każdej zadawanej i zrealizowanej pracy), wychowująca (wdraża uczniów do dokładności, obowiązkowości i odpowiedzialności za jakość wykonanej pracy i termin jej oddania).

Funkcja wychowująca przy kontroli zadania domowego zostanie osiągnięta wtedy, gdy oceniamy ucznia na podstawie pisemnej pracy domowej. Kontrola pracy pisemnej na ogół nie może być zupełna, tzn. nie obejmuje wszystkich uczniów danej klasy.

Przy kontroli pracy domowej należy stwierdzić czy:
- dany uczeń rozwiązał zadanie poprawnie i samodzielnie,
- rozwiązał zadanie poprawnie, ale korzystał przy tym z pomocy,
- rozwiązał zadanie samodzielnie, ale błędnie,
- nie odpisał zadania ze zrozumieniem jego poprawnego rozumowania,
- nie odpisał zadania poprawnie, bez zrozumienia jego poprawnego rozumowania,
- odpisał zadanie błędnie, a więc rozumowania nie rozumie.
Aby przekonać się o jakości rozwiązanego zadania w zadaniach rachunkowych badamy wyniki pośrednie i wynik końcowy. W zadaniach tekstowych badamy też wyniki poszczególnych etapów rozwiązania. Znajomość i rozumienie przesłanek dowodowych pozwala skontrolować przeprowadzony przez ucznia dowód.
Przy całościowym sprawdzaniu zadań domowych, konieczne jest, aby uczniowie pilnie uważali i podkreślali w zeszytach zauważone błędy. Rozwiązania błędne winny być poprawnie rozwiązane na lekcji. Konieczna jest też dokładniejsza kontrola pracy domowej, którą nauczyciel przeprowadza zabierając po lekcji zeszyt przynajmniej jednego ucznia.
Oprócz kontroli pracy pisemnej należy stosować tzw. "odpytywanie" uczniów z materiału teoretycznego. Tego typu kontrola musi polegać nie tyle na mechanicznym odtworzeniu materiału, ile ma stanowić rozszerzenie, pogłębienie i usystematyzowanie podanej wiedzy.
Znaczenie pracy domowej ucznia dla realizacji zadań szkoły nie sposób przecenić, gdyż bez niej nie jest możliwa właściwa realizacja programu nauczania. Na lekcji zasadniczo nauczyciel ogranicza się do zapoznawania uczniów z nowymi definicjami i twierdzeniami oraz stara się, aby uczniowie dobrze je zrozumieli, na utrwalenie nie wystarcza często na lekcji czasu.
Praca domowa wdrażając ucznia do stosowania racjonalnych i ekonomicznych metod samokształcenia, daje mu możliwość rozwoju indywidualnych uzdolnień i zainteresowań , stwarza ponadto doskonałe warunki rozwoju takich cech charakteru i woli jak umiejętność pokonywania trudności, wytrwałości w dążeniu do celu, wiary we własne siły, rozwoju twórczych uzdolnień. Ważne jest też to, że duma i radość ucznia z samodzielnego rozwiązania zadania stwarza bodziec do dalszej pracy, zaś możliwość poznania własnych braków wiedzy, zapobiega w narastaniu trudności w opanowaniu dalszych partii materiału.
Aby jednak funkcja jaką ma pełnić praca domowa ucznia przebiegała prawidłowo powinien czuwać nauczyciel, oceniając jej jakość i efekty, i włączając oceny z zadań domowych do oceny końcowej , będącej oceną roczną (semestralną) wiedzy ucznia.

Literatura:
1. J Zborowski "Proces nauki domowej ucznia"
2. Biuletyn przedmiotowy nauczycieli matematyki
3. K. Sośnicki "Poradnik dydaktyczny"
4. Z. Krygowska "Zarys dydaktyki matematyki"
5. Czasopismo "Matematyka w szkole"

mgr Teresa Wojtas
ZSPiG w Jamielniku

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie