Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Integracja jako szansa rozwoju dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 3372 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Integracja staje się ważnym nurtem w edukacji już od 1989 roku. Wśród dyrektorów , pedagogów i terenowych władz oświatowych wzrasta zainteresowanie tą formą kształcenia. Sprawa szeroko pojętej integracji zajmuje wiele miejsca w literaturze, radiu, prasie i Internecie. Świadczyć o tym może m.in. ogłoszenie zeszłego roku - Rokiem Ludzi Niepełnosprawnych. Wobec zaistniałego faktu można było zauważyć wzmożone zainteresowanie sprawami ludzi niepełnosprawnych w różnych dziedzinach życia.

W Polsce idea społecznej integracji osób niepełnosprawnych rozumiana jest jako "humanitarny nurt przemian społecznych na rzecz tych osób, przeciwstawiający się ich izolacji i dyskryminacji" (A.Maciarz, 1999) zrodziła się i upowszechniła w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku, a jej gorącym propagatorem był Aleksander Hulek. Jednakże proces ten, jak i wiele innych, zarówno w przeszłości, jak i również obecnie miał i ma wielu zwolenników i przeciwników (A.Malina, 2003)

W. Okoń w "Nowym Słowniku Pedagogicznym" podkreśla znaczenie integracji we współczesnej pedagogice jako "wspólne kształcenie i wychowanie dzieci z brakami rozwojowymi w zwykłych klasach " (W. Okoń, 2001 , s.144)

Ruch integracyjny zapoczątkowała krytyka wad szkoły specjalnej i innych form opieki instytucjonalnej (K.J.Zabłocki, 1999, s.34)

M. Soder (cyt.za Moulinem, 1980) wymienia trzy rodzaje integracji:
a) fizyczną - kiedy osoby poszkodowane są obok siebie, ale nie ze sobą, następuje redukcja dystansu, ale brak współdziałania,
b) funkcjonalną - niższego stopnia, kiedy osoby zainteresowane podejmują wspólne działania na innym materiale i według innego programu , oraz wyższego stopnia, kiedy realizują taką samą aktywność i ten sam program,
c) społeczną - jako najwyższą formę spontanicznego uczestnictwa w każdej grupie społecznej na zasadzie pełnoprawnego jej członka, wymagającą psychopedagogicznego przygotowania obu stron, (W.Dykcik ,1997)

Od modelu dyskryminacji i wyniszczenia, jaki panował w stosunku do ludzi niepełnosprawnych w Starożytności, poprzez izolację w Oświeceniu i segregację w dziewiętnastym i pierwszej połowie dwudziestego wieku, doszliśmy do pewnej formy rehabilitacji w naturalnym środowisku poprzez masowe szkoły, integrujące dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. (I.Obuchowska, 1999)

Pierwsza grupa integracyjna powstała w warszawskim przedszkolu przy rehabilitacyjnej placówce służby zdrowia w 1989 r, a rok później swoją działalność rozpoczęły pierwsze przedszkola i szkoły z oddziałami integracyjnymi. Kolejne lata przynoszą coraz to nowe placówki (J.Popławska, B.Sierpińska, 2001)

Ruch tworzenia placówek integracyjnych nasilił się szczególnie po 1994 r. Wtedy samorządy zaczęły przejmować samorządy, które w większości wykazały zainteresowanie tą formą edukacji. (J.Bogucka , 1997)

Koncepcja kształcenia integracyjnego ma na celu :
- wypełnienie luki, istniejącej pomiędzy szkolnictwem specjalnym a masowym;
- stworzenie prawidłowych warunków kształcenia dzieciom niepełnosprawnym, które zawsze stanowiły pewien odsetek populacji uczniów szkół masowych;
- umożliwienie znacznie większej liczbie dzieci niepełnosprawnych kształcenia w szkołach masowych (G.Dryżałowska, 1997, s.76)

Zgodnie z Konwencją o Prawach Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dn. 20 listopada 1989 r. ratyfikowaną przez władzę RP w 1991 r. (Dz. U. 1991 r. Nr 120, poz.526 : art. 23) państwo ma działać na rzecz zapewnienia dzieciom niepełnosprawnym skutecznego dostępu m.in. do oświaty, nauki, przygotowania zawodowego, ma umożliwić dzieciom integrację ze społeczeństwem i wszechstronny, osobisty rozwój.

Wobec tego dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi mają prawo i obowiązek do podjęcia nauki w wybranej szkole.

Dzieci mogą uczęszczać do przedszkoli i szkół ogólnodostępnych i integracyjnych przy dostosowaniu treści, metod oraz organizacji pracy do potrzeb edukacyjnych i możliwości rozwojowych uczniów.

Podstawową zasadą nauczania i wychowania integracyjnego jest fakt wspólnego nauczania, niezależnie od doświadczanych trudności i różnic. Szkoły integracyjne muszą dostosować style i tempa nauczania do zróżnicowanych potrzeb swoich uczniów.

Liczba uczniów w klasie integracyjnej powinna wynosić od 15 - 20 uczniów, w tym od 3 - 5 uczniów niepełnosprawnych. Zarządzenie Nr 29 MEN z dn. 4 października 1993 r. (Dz. Urz. MEN z 1993 r. , Nr 9, poz.36)

"Klasa integracyjna jest formą edukacji stworzoną w celu włączenia dzieci niepełnosprawnych w społeczność dzieci pełnosprawnych, a tym samym rozwinięcia między tymi dziećmi pozytywnych więzi emocjonalno - społecznych" (A.Maciarz, 1999, s.64)

"Istotne w integracji jest, aby dziecko niepełnosprawne nie tylko przebywało w klasie, lecz uczestniczyło w miarę możliwości w pracy grupy (...), tworząc klasę integracyjną trzeba pamiętać, aby przyjmować dzieci o różnym rodzaju i stopniu niepełnosprawności, w ten sposób nie dojdzie do tworzenia w klasie grup" (J.Popławska , B.Sierpińska , 2001 , s.14)

Do najważniejszych celów klas integracyjnych należą:

  • stworzenie każdemu dziecku optymalnych warunków rozwoju : w sferze procesów poznawczych i intelektualnych, w sferze emocjonalno - społecznej, w sferze psychologicznej, w zakresie sprawności manualnej
  • wykształcenie u wszystkich dzieci postaw tolerancji, akceptacji, szacunku, gotowości służenia pomocą
  • przeciwdziałanie istniejącym w społeczeństwie tendencjom do separacji ludzi niepełnosprawnych

    Natomiast podstawowe założenia klas integracyjnych to:

  • objęcie nauczaniem dzieci o różnych możliwościach intelektualnych w jednym zespole klasowym
  • indywidualizacja treści, metod i form nauczania
  • wdrażanie do prawidłowych zachowań w zakresie kontaktów interpersonalnych i radzenia sobie w różnych sytuacjach życiowych
  • prowadzenie dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych zajęć rewalidacji indywidualnej w celu : optymalnego usprawnienia funkcji psychicznych i fizycznych, rozwijania wyobraźni i aktywności twórczej

    Należy podkreślić również ogromna rolę nauczycieli, pracujących w klasie integracyjnej. Zgodnie z założeniami integracyjnego systemu kształcenia dzieci i młodzieży, w każdej takie klasie powinno być dwóch nauczycieli, w tym jeden pedagog specjalny.

    W każdej placówce integracyjnej powinni być specjaliści: logopeda, rehabilitant, psycholog. Dzieci otrzymują wtedy wsparcie z ich strony poprzez terapię w czasie pobytu w szkole. (A. Florek, 1999)

    Przed nauczycielem stoją ważne zadania, które sprawią, że założenia i cele będą realizowane. Integrowanie jednostek polega głównie na tym, by: "dzieci uczyły się współdziałania, pomocy, wspierania słabszych w osiąganiu celów
    zrozumiały, że każdy ma swoje tempo pracy i swoje ograniczenia
    odkryły możliwości, uzdolnienia, zainteresowania poszczególnych uczniów, ich ambicje i aspiracje
    realizowały zadania dla nich dostępne, rozwijające zainteresowania nauką

    Integracja szkolna przynosi wielorakie korzyści:
    - przełamuje bariery między dziećmi
    - uczy tolerancji, wrażliwości, serdeczności
    - wpływa na rozwój poznawczy, społeczny, emocjonalny
    - uczy radości dawania
    - umożliwia zdobywanie cennych doświadczeń (B.Matyjas, 1997)

    Ponadto A. Florek podkreśla jeszcze inne aspekty integracji, a mianowicie:
    wszechstronny rozwój dzieci, wyrównywanie opóźnieź i braków, większe zaangażowanie nauczycieli, zwrócenie większej uwagi na potrzeby indywidualne uczniów. (A.Florek, 1999)

    Jeżeli chodzi o minusy integracji to warto przytoczyć opinię . J. Doroszewskiej, która zwróciła uwagę na to, iż nie wszystkie dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi potrafią zaadoptować się do warunków i wymogów szkoły masowej.

    Podobnie Z.Sękowska podkreśla znaczenie wymogów w stosunku do dzieci, które niekoniecznie zostaną zrealizowane w szkole masowej. (A.Nowak, 1998)

    Należy wspomnieć również o utrudnieniu jakim mogą być bariery, które jawią nam się w życiu społecznym, kulturowym, fizycznym.

    Dla dzieci i młodzieży z dysfunkcjami ruchowymi taką przeszkodą są m.in. bariery architektoniczne.

    "Wprowadzenie autentycznej integracji wiąże się z zaistnieniem między wszystkimi uczestnikami życia szkolnego relacji opartych na podmiotowości i dialogu. Dialogowa relacja dotyczyć powinna zarówno współżycia uczniów, współpracy z rodziną, jak i relacji między nauczycielami. Bez tych zmian, bez kultury dialogu, integracja jest pozorna i powierzchowna.

    Prawdziwa integracja wymaga przejścia od percepcyjno - odtwórczych form aktywności dziecka i frontalnego stylu nauczania do form percepcyjno - innowacyjnych i aktywizujących : od dominującej w życiu szkoły indywidualizacji i rywalizacji do uczenia się we współdziałaniu. Przynosi niezaprzeczalne korzyści nie tylko dzieciom niepełnosprawnym lecz wszystkim uczniom oraz nauczycielom, inspirując ich do poszerzania kompetencji zawodowych. Poprzez kontakt z różnorodnością oraz przekroczenie jednorodnego środowiska integracja stwarza szansę rozwoju dla każdego, kto jest w nią zaangażowany.

    Źródła:
    1. Florek A. "Integracja dzieci sprawnych i niepełnosprawnych ", Edukacja i Dialog, nr 2, 1999
    2. Grochmal - Bach B. , Żarow - Nitoń A. "Wybrane zagadnienia rewalidacji osób niepełnosprawnych" , Wyższa Szkoła Fil.- Ped. "Ignatium", Kraków, 2003, Wyd. WAM
    3. Jakóbowski J. , Jakubowicz - Bryx " Integracja w edukacji . Dylematy teorii i praktyki", Bydgoszcz, 2002
    4. Matyjas B. " W szkole integracyjnej ", Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze , nr 2, 1997
    5. Popławska J. , Sierpińska B. " Zacznijmy razem" - dzieci specjalnej troski w szkole podstawowej. Poradnik dla nauczycieli szkół integracyjnych , Warszawa, 2001, WSiP
    6. Zabłocki K. J. "Dziecko niepełnosprawne, jego rodzina i edukacja ", Warszawa, 1999, Wyd. Żak
    7. Maciarz A. " Z teorii i badań społecznej integracji dzieci niepełnosprawnych ", Kraków, 1999, Oficyna Wydawnicza "Impuls"
    8. Obuchowska I. " Dziecko niepełnosprawne w rodzinie ", Warszawa, 1999, WSiP
    9. Dykcik W. " Pedagogika specjalna ", Poznań, 1997, Wyd. UAM
    10. Dzienniki Ustaw
    11. Internet

    Iwona Madecka-Kozieł
    Szkoła Podstawowa nr 1 w Brennej Leśnicy

  • Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie