Szybki rozwój współczesnej cywilizacji przyczynił się do skomputeryzowania niemal wszystkich dziedzin życia. Powszechność stosowania komputera spowodowała, że umiejętność korzystania z niego stała się nieodzownym elementem wykształcenia każdego człowieka. Natomiast nauczanie wspomagane komputerem stworzyło znakomite warunki dla rozwoju myślowo-twórczego uczących się dzieci, oddziaływania na ich osobowość i nabywania różnorodnych umiejętności dydaktycznych.
Kształcenie zintegrowane jako pierwszy etap nauczana w szkole podstawowej stało się podstawą wprowadzenia i wykorzystania komputera do wspomagania procesu nabywania wiedzy przez uczniów i rozwijania umiejętności czytania, pisania (ortografia), liczenia, rysowania. Multimedialne programy edukacyjne, wybrane aplikacje użytkowe stanowią dla dzieci dużą atrakcję, zachęcając i mobilizując do systematycznej pracy. Komputer służy również jako narzędzie terapeutyczne dla dzieci z zaburzeniami mowy, słuchu oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej i orientacji przestrzennej.
Komputer w nauczaniu zintegrowanym powinien pojawiać się w sposób naturalny, jako bardzo wygodne i nowoczesne narzędzie pracy. Treści edukacji informatycznej oraz sposób ich realizacji muszą być dostosowane do możliwości percepcyjnych dzieci wieku młodszego. Służy temu dobór odpowiednich metod, który będzie uwzględniał zdobywanie wiedzy poprzez zabawę, a także zastosowaniu indywidualizacji nauczania. Jest narzędziem służącym indywidualizacji nauczania zarówno pod względem tempa, czasu pracy, jak i stopnia wykonywanych ćwiczeń. Dzięki takiemu zróżnicowaniu zadań każde dziecko może odnieść sukces.
Oferta edukacyjna dla klas I-III jest obecnie dość bogata. Proponowane programy zgodne są z założeniami nauczania zintegrowanego. Znaczna ich część jest opracowana na zasadzie "uczymy się bawiąc". Są one przydatne szczególnie dla młodszych dzieci, które nie uświadamiają sobie jeszcze procesu uczenia. Zabawa jest jedną z form ich aktywności. "Bawiąc się z komputerem" dzieci ćwiczą pamięć, wyrabiają spostrzegawczość. Ćwiczą koordynację ręki o oka, umiejętności, które są niezbędne podczas nauki szkolnej. Do aplikacji wspierających naukę czytania i pisania należy zaliczyć min. programy z serii "Klik uczy czytać" (pierwszy multimedialny elementarz dla dzieci), "Klik uczy ortografii". Dzięki programowi "Klik uczy zasad ruchu drogowego", w formie zabawy dziecko szybko i łatwo utrwali zasady prawidłowego poruszania się w najbliższym otoczeniu oraz pozna bezpieczne sposoby korzystania ze środków komunikacji.
Pracując z programem "Klik uczy liczyć w zielonej szkole" dzieci szybko się przekonają, że rozwiązywanie zadań z wykorzystaniem podstawowych działań matematycznych stanie się dla nich wspaniałą wyprawą nie tylko w świat liczb, lecz także w świat tajemnic przyrody. Gra edukacyjna opracowana przez Studio VOX - media i dofinansowana przez Narodowy fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pt." Chcę, aby na niebie było słońce" nazywana tradycyjnie Słoneczkiem ma na celu uczulenie dzieci na problemy związane z ochroną środowiska.. Zadaniem uczestników gry jest oczyszczenie małej wyspy Ekolandii ze śmieci, ścieków i dymiących kominów oraz uwolnienie słońca. Interesującym programem multimedialnym rozwijającym matematyczne zdolności dziecka jest program "1,2,3- Moje pierwsze zabawy matematyczne". Wesoła małpka towarzyszy dziecku w jago zadaniach. Razem z nim bawi się i cieszy z wyników jego pracy. Innym ciekawym programem edukacyjnym - multimedialnym dla dzieci jest program firmy AIDEM MEDIA Matematyka - dodawanie i odejmowanie, Matematyka - mnożenie i dzielenie. Sentencją programów jest opanowanie techniki dodawania i odejmowania, mnożenia i dzielenia. Szereg edukacyjnych zabaw przedstawianych przez zwierzęta ćwiczy umiejętność poprawnego wykonywania działań matematycznych.
Płyty CD proponują także programy prezentujące utwory literackie tj. "Multimedialny świat Jana Brzechwy" i "Multimedialny świat Juliana Tuwima". W interesujący sposób przedstawione zostały najbardziej znane wiersze w interpretacji polskich aktorów. Graficzne plansze wzbogacone ciekawą animacją związane są z treścią wierszy. Ważną rolę w rozwijaniu wyobraźni i słownictwa dzieci spełniają prezentacje bajek. Multimedialne przewodniki po świecie liczb, liter, znaków drogowych zachęcają do samodzielnego czytania, uczą dokonywania wyboru, podejmowania decyzji. Ćwiczenia są zróżnicowane pod względem stopnia trudności tak, aby każdy użytkownik programu mógł odnieść sukces. Dziecko samo podejmuje inicjatywę, wybiera ćwiczenia, rozwiązuje problemy. Jeśli jest niezadowolone ze swojej pracy może ją udoskonalać, decyzje wielokrotnie zmieniać bez świadomości i konsekwencji wcześniejszych porażek.
Praca z komputerem stwarza wiele okazji do samokontroli i samooceny, a w przypadku pracy zespołowej uczy bezpośredniej współpracy - pobudza do dyskusji stawia przed koniecznością wypracowania wspólnych rozwiązań, za które ponosi się odpowiedzialność. Programy komputerowe w nauczaniu zintegrowanym służą nie tylko utrwaleniu umiejętności, ale przede wszystkim stymulują do współzawodnictwa poprzez zawarte w nich elementy samooceny np. tabele zwycięzców. Zachęca to dzieci do podejmowania wysiłku na nowo w celu umieszczenia siebie coraz wyżej na skali porównań społecznych. Pobudzająco działają również pochwały lub nagrody prezentowane przez programy komputerowe np. w postaci krótkich animacji ruchowych czy też słownych.
Komputer stał się również bazą informacji różnego zakresu tematycznego np. historii, przyrody, sportu, muzyki, itp. Sieć Internet umożliwia przeglądanie encyklopedii multimedialnych tj. "Encyklopedia przyrody", "Encyklopedia człowieka", "Encyklopedia ptaków", "Historia świata" i wiele innych propozycji. Tradycyjna książka nie ma możliwości takich, jakie oferują encyklopedie multimedialne. Bogata szata graficzna, interesująca animacja, podkład dźwiękowy sprawiają, że programy multimedialne są bardzo atrakcyjne dla dzieci. Uczą bawiąc jednocześnie. Rozwijają dziecięcą wyobraźnię, zachęcają do spontanicznego, samodzielnego poznawania świata.
Dziecięca ciekawość świata może być zaspokojona poprzez internetowe serwisy przeznaczone dla dzieci. Takie adresy jak: http://www.dzieci.com.pl, www.minimax.com, www.dzieci.pl, www.albion.pl, www.disney.com.pl, www.arkanoego.pl., www.mediasat.com.pl zawierają to, co najbardziej lubią dzieci: układanki, kolorowanki. Każdego dnia pojawiają się tzw. "Kolorowe strony" , których odbiorcami są dzieci.
Komputer i jego oprogramowanie jest sprzymierzeńcem nauczyciela w żmudnych przygotowaniach materiałów na zajęcia edukacyjne. Jako środek dydaktyczny komputer spełnia szereg funkcji w procesie dydaktycznym:
1. aktywizująco -motywująca, tzn. wyzwala wszechstronną aktywność u uczniów i pobudza ich zainteresowania ,
2. poznawczo - twórczą , tzn. służy jako środek wiedzy
ćwiczeniową, tzn. zadania wykonywane samodzielnie przez uczniów służą utrwalaniu wcześniej poznanych wiadomości i umiejętności,
3. kontrolną, tzn. podczas pracy z komputerem uczniowie poddawani są kontroli (także samokontroli) bieżącej i końcowej w celu niedopuszczenia do powstania zaległości i błędów,
4. wychowawczą, tzn. stwarza dobre warunki oddziaływania na osobowość uczniów
5. terapeutyczną, tzn. umożliwia usuwanie zaburzeń rozwojowych. Poprzez kontakt z komputerem dziecko od najmłodszych lat poznaje nowoczesny sprzęt elektroniczny i jednocześnie przełamuje strach przed tym, co nowe, poszerzając wiadomości i umiejętności w zakresie obsługi komputera oraz korzystając z gotowych, multimedialnych profesjonalnych programów.
Komputer rozwija zainteresowania i samodzielność, dostarcza relaksu i rozrywki. Wprowadzenie elementów informatyki w nauczaniu zintegrowanym staje się nierozłącznym elementem w nowoczesnej edukacji.
Literatura :
1. Bandura L. Z zagadnień błędów uczniowskich, Warszawa 19990, PZWS
2. Hassa A., Komputer w edukacji wczesnoszkolnej, Życie Szkoły 2000 nr 9
3. Bednarska E. "Komputer w życiu dziecka", Życie szkoły. Edukacja wczesnoszkolna, 7/2001, s.423-424;
4. Bernatek M. "O programach klik uczy" Życie szkoły. Edukacja wczesnoszkolna, 8/2003, s.484-485;
5. Gruba J. "Wykorzystanie komputera w nauce czytania" Życie szkoły. Edukacja wczesnoszkolna, 5/2002, s.300-303;
6. Marciszewska A. "Nauczanie zintegrowane z udziałem komputera" Życie szkoły. Edukacja wczesnoszkolna, 8/2001, s.498-501;
Grażyna Ogórkis
Romanowce |
