" Ogólnie należy zauważyć, że kryzys duchowy i kulturowy, jaki obejmuje świat, ma swoje pierwsze ofiary w młodych pokoleniach "- tak pisze Jan Paweł II w " Dyrektorium ogólnym o katechizacji" z 1997r.Potwierdza tam zasadę, że " rodzice są pierwszymi wychowawcami "To w rodzinie dziedziczy się doświadczenia dobre i złe, a także przekazywany jest system wartości. Rola szkoły, choć wydaje się drugoplanowa – pozostaje niezastąpiona. Stąd słusznym pozostaje postulat współpracy z rodzicami. Pomiędzy wychowującymi: szkołą, rodziną a także innymi instytucjami musi istnieć spójność działań wychowawczych. Wychowanie musi opierać się na wartościach. W systemie w którym panują różnorodne wolności, niezbędne jest umiejętne z nich korzystanie. Wolność polega bowiem na dokonywaniu wyborów i podejmowaniu decyzji, tego nie da się uniknąć bez wychowania. Rodzice muszą wiedzieć jakie jest otoczenie ich dzieci, pod wpływem jakich informacji się znajdują i co pokazują im media.
SKALA ZJAWISKA
Z dostępnych danych wynika, że w 2000r. regularnie Internet odwiedzało 28 mln dzieci ( w tym 6,2 min z Europy ). Liczba ta może wzrosnąć do 77 mln w 2005r. Badań takich na szerszą skalę nie przeprowadzono dotąd w Polsce.
Do nielicznych na świecie należą również badania naukowe dotyczące zagrożeń związanych z użytkowaniem Internetu przez dzieci.
Największy sondaż dotyczący tej problematyki przeprowadzony został w USA w latach 1999-2000 na reprezentatywnej próbie 1501 dzieci w wieku 10-17 lat, korzystających regularnie z Internetu. Zjawiska, które można określić mianem wykorzystywania seksualnego dzieci za pośrednictwem sieci podzielono na :
- propozycje seksualne, czyli proponowanie kontaktu seksualnego lub rozmowa związana z seksem prowadzona z dzieckiem przez dorosłego
- agresywne propozycje seksualne, czyli propozycje, którym towarzyszy kontakt za pomocą poczty, telefonu itp., mające na celu spotkanie z dzieckiem
- niechciana prezentacja materiałów pornograficznych podczas eksplorowania zasobów Internetu lub korzystania z poczty elektronicznej
W wyniku badań okazało się , że :
- 20% dzieci otrzymało w ciągu ostatniego roku propozycję o charakterze seksualnym
- 3% dzieci otrzymało agresywne propozycje seksualne
- 25% dzieci zaprezentowano wbrew ich woli materiały pornograficzne
- 25% dzieci zgłaszających wyżej wymienione zdarzenia przeżyły związany z nimi stres
Badania prowadzone na zlecenie Rady Europy również wskazują na częste niebezpieczeństwo mimowolnego oglądania treści pornograficznych przez najmłodszych – 24%. Z badań wynika również, że 86% dzieci korzystających z pokoi rozmów ( czatów) otrzymało propozycję spotkania twarzą w twarz.
Inne dostępne ustalenia informują :
- jedno na czworo dzieci korzysta z internetowych pokoi rozmów
- jedno na pięcioro było wbrew swojej woli namawianych do rozmowy przez obcych ( prawdopodobnie dorosłych)
- liczba propozycji seksualnych składanych w Internecie wzrasta o 100% miesięcznie
- 29% dzieci korzystających z Internetu podałoby adres domowy, 14% adres e- mail
- dwa na pięć uprowadzeń dzieci ma związek z Internetem
- w Internecie działa ponad 40 000 stron WWW , zawierających pornografię dziecięcą i promujących pedofilię
- liczba stron zawierających dziecięcą pornografię wzrasta bardzo szybko – około 8 stron dziennie
Przedstawione dane są alarmujące .
W Polsce nie przeprowadzono jeszcze badań dotyczących tej problematyki, domniemywać jednak należy, że specyfika problemu jest taka sama jak w krajach Europy Zachodniej. Wykorzystanie przez kręgi pedofilskie serwisów internetowych obrazuje fragment relacji ze sprawy siatki pedofilów wykrytej przez dziennikarzy " Wprost" i Polsatu:
Wchodzenie w struktury pedofilskiej ośmiornicy rozpoczęliśmy w (...)skandynawskiej grupie dyskusyjnej prowadzonej przez Svena wiosną 2002r.Na tej stronie poznaliśmy Polaków szukających kontaktu z innymi pedofilami. Samozwańczym szefem tej grupy był Grab, który stworzył czat tylko dla Polaków. Tak powstała grupa pedofilów, a zarazem czat pod nazwą " Magnetix". Służył on do wymiany materiałów z pornografią dziecięcą i do nawiązywania nowych kontaktów. Chętnych było tak dużo, że wkrótce powstał czat "Iwanclub" założony przez Iwana Na ogólnym czacie wymieniano się głównie linkami do stron o treści pedofilskiej, a w prywatnych "pokojach" (...) adresami FTP , skąd można ściągnąć pedofilskie filmyE-mail
Poczta elektroniczna ( e-mail ) to jedno z najpopularniejszych zastosowań Internetu. Za pośrednictwem poczty przesyłać można wszelkiego rodzaju pliki ( tekst, grafika, audio, video ). W kontekście zagrożeń zjawiskami uznawanymi za wykorzystywanie seksualne dzieci w sieci, poczta może służyć do komunikacji kręgów pedofilskich, przesyłania pornografii dziecięcej oraz kontaktów z dziećmi, ponieważ właśnie one podają często w adresie informacje pomocne w ich zidentyfikowaniu.
Pomoc
Jedyną instytucją w Polsce, która od lat zajmuje się bezpieczeństwem najmłodszych użytkowników sieci jest założona przez Jakuba Śpiewaka fundacja " Kid Protect" Fundacja działa w trzech kierunkach. Na stronie fundacji ( www.kidprotect.pl) można anonimowo zgłosić podejrzaną stronę internetową czy też zachowanie użytkownika czatu. Drugi kierunek , to samodzielne poszukiwania podejrzanych treści. Metoda, jaką posługują się pracownicy Fundacji to wcielanie się w dziecko, czyli po prostu prowokacja. " Prawo nie pozwala na takie działania, a przecież w tych sprawach to najlepsza metoda. W Stanach Zjednoczonych działa 2000 agentów FBI wyspecjalizowanych w tych sprawach i jest to główna metoda poszukiwania dewiantów " - mówi Jakub Śpiewak. Od lutego 2004r. trwała w Polsce akcja " Dziecko w Sieci " będąca efektem badań prowadzonych przez fundację " Dzieci Niczyje " Wyniki tych badań były szokujące. Dzieci nie stosują podstawowych zasad bezpieczeństwa, przesyłają swoje zdjęcia i podają osobiste dane zupełnie obcym osobom,dlatego tworzony jest także scenariusz lekcji bezpieczeństwa w Internecie. Trzeba wytłumaczyć dzieciom dlaczego pewnych rzeczy nie powinno się oglądać. Przedstawiciele fundacji " Kid Protect" od kilku lat współpracują z policją, która robi wiele, zabezpiecza dowody, wszczyna śledztwa lecz sprawa " utyka" w prokuraturze. W rozumieniu kodeksu karnego cyberseks to " inna czynność seksualna " i podlega takiej samej karze, jak seks z dzieckiem. Półtora roku temu Fundacja zaproponowała prokuratorom bezpłatne szkolenia , które chcieli poprowadzić wybitni naukowcy min. prof. Zbigniew Lew-Starowicz. Szkolenie miało uzmysłowić problematykę zarówno ze strony prawnej, jak i seksuologicznej i informatycznej. Od półtora roku Ministerstwo Sprawiedliwości nie odpowiedziało na tę propozycję. Jeżeli więc chcemy, aby nasze dziecko było bezpieczne w sieci stosujmy następujące zasady bezpieczeństwa:
- unikaj stawiania komputera w pokoju dziecka
- nie używaj kilku kont w systemach operacyjnych, dzięki temu zorientujesz się w rodzajach aktywności podejmowanej w sieci przez dziecko
- używaj programów filtrujących lub zewnętrznych programów blokujących treści nieodpowiednie dla dzieci
- ustal z dzieckiem, jakich danych nie powinno ujawniać w Internecie w żadnym przypadku, a które może podawać w określonych okoli- cznościach
- nie używaj komputera ani Internetu w roli opiekunki do dzieci
Pamiętajmy , że świat wirtualny wśród wielu niewątpliwych zalet ma też wady. Trzeba usiąść z dzieckiem i po prostu rozmawiać o tym, co dzieje się na ekranie monitora. Najgorzej pozostawać w przekonaniu, że Internet to tylko zabawa.
Bernadeta Bech
Literatura
- Wojtasik Ł. " Pedofilia i pornografia dziecięca w internecie" Fundacja Dzieci Niczyje" http:// www.fdn.pl
- Kostaszuk M. " Pułapka na czacie. Strzeż dzieci przed pedofilem w sieci" " Głos Wielkopolski" 5.03.2004r.
- Gajda J. " Edukacja bez granic ; o środkach masowego przekazu " Uniwersytet im. Marii Skłodowskiej – Curie , Instytut Pedagogiki . Lublin 1992
|
