Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Przyczyny trudności w uczeniu się matematyki

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 25899 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 
     W tym znaczeniu stanowią one przyczynę, a zarazem pierwszy etap niepowodzeń szkolnych. W następnych etapach nauczania trudności te mogą przekształcić się w jawne niepowodzenia, jak również stać się przyczyną zaburzeń zachowania i poważnych trudności wychowawczych.
    Z punktu widzenia profilaktyki społecznej należy dążyć do jak najwcześniejszego rozpoznania przyczyn i trudności w uczeniu się oraz ich eliminowaniu.

PRZYCZYNY TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI

     Głównym celem nauczania matematyki jest nie tylko przekazanie pewnych treści merytorycznych wymienionych w programie nauczania, lecz również formułowanie pożądanej postawy intelektualnej ucznia, w szczególności pobudzanie aktywności umysłowej chęci samodzielnego pokonywania trudności, kształcenie umiejętności logicznego i krytycznego myślenia, abstrahowania i matematycznego analizowania zjawisk. Ponadto nauczanie jest prowadzone tak, aby stopniowo tworzyć w umyśle ucznia całościowy, strukturalny i trwały obraz matematyki.
     Kształtowanie umiejętności matematycznych może przebiegać trzema równoległymi torami poprzez:

  • Kształtowanie treściowej strony umiejętności ( dużo informacji, konkretnych umiejętności i pojęć ),
  • Kształtowanie operacyjnej strony umiejętności ( posługiwanie się wiedzą w rozwiązywaniu zadań, głównie problemowych ),
  • Kształtowanie drogą działań krytycznej oceny rezultatów umiejętności ( ocena wiedzy i jej zastosowanie ).
     Umiejętności matematyczne odgrywają dużą rolę w rozwijaniu samodzielnego myślenia i odwrotnie. Drogą prowadzącą do realizacji tego celu jest między innymi rozwiązywanie problemów. Dlatego wzory postępowania nie mogą być wiernie naśladowane. Swoboda i elastyczność w doborze drogi oraz korzystanie ze znanych uczniowi umiejętności, ich rożnych aspektów, a także elementów składowych w połączeniu z nowymi umiejętnościami, będą stanowić podstawy twórczego i oryginalnego podejścia dziecka do problemów matematycznych.
     Pytanie nauczyciela, dlaczego uczeń postępuje tak, a nie inaczej konieczne są, gdy uczeń uzasadnia swoje postępowanie, rozwijając przy tym umiejętności matematyczne. Odpowiedź wymaga myślenia, a jej formułowanie potwierdza stopień poprawności rozumowania ucznia, a jednocześnie ukazuje poziom i jakość posługiwania się językiem matematycznym.
     Znawcy matematyki zgodni są co do tego, że matematyka jako przedmiot nauczania ma swoja specyfikę, która różni ją od innych przedmiotów. Przede wszystkim bardziej niż inne przedmioty używa symboliki. Jednak sami matematycy i dydaktycy są zgodni, że przedmiot sam nie jest przyczyną trudności w przyswajaniu go.
     Dzieci znajdują naturalną przyjemność w pokonywaniu trudności zarówno w zakresie czynności praktycznych, jak i intelektualnych. Właściwości te sprzyjają rozpoczęciu systematycznego rozwijania myślenia i kształtowania pojęć matematycznych. Napotykanie zbyt wielkich trudności, których uczeń nie jest w stanie pokonać, może spowodować powstanie negatywnego nastawienia do danego przedmiotu.
Aby rozwiązać zadanie dziecko musi je najpierw przeczytać ze zrozumieniem i przeanalizować, potem rozwiązać. Potrzebna jest mu integracja czynności percepcyjno- motorycznych.
     Kontekst przyczyn defektów rozwojowych bywa zwykle złożony. Mogą być nimi wcześniejsze zaniedbania wychowawcze, których konsekwencja była słaba stymulacja rozwojowa funkcji poznawczych w okresach szczególnej wrażliwości na odpowiednie kategorie bodźców. Istotną rolę odgrywają tu również fragmentaryczne deficyty rozwojowe tj. defekty wzroku, słuchu itd. Dodatkowo nakładają się na to późniejsze zaniedbania wychowawcze: transmisja wiadomości, dobór ćwiczeń i ich organizacja nie są zwykle dostosowane do obniżonych możliwości poznawczych dzieci z tymi deficytami.
     Powszechnie uważa się, że dobre wyniki w zakresie matematyki wiążą się z wysokimi możliwościami intelektualnymi, a źródeł niepowodzeń należy szukać w mniejszej sprawności intelektualnej. Wszystkie skale mierzące poziom inteligencji zawierają zadania matematyczne, dlatego dzieci mające trudności w matematyce mogą mieć niższy iloraz inteligencji.
     Niestety niepowodzenia w uczeniu się matematyki są bardzo późno wykrywalne. Nauczyciel zauważa niepowodzenie dziecka w tej dziedzinie wiedzy, gdy zawodzą wypracowane przez nie techniki obronnego zachowania się oraz nieskuteczne stają się prymitywne sposoby rozwiązywania zadań matematycznych. Dlatego należy dążyć do jak najwcześniejszego wykrycia przyczyn niepowodzeń w uczeniu się matematyki i objąć dzieci określonymi czynnościami naprawczymi, Należy sobie zdawać sprawę, że w początkowej pracy z dzieckiem jedyną skuteczną formą terapii są zajęcia indywidualne, gdyż tylko ta forma pozwala na właściwe łączenie dynamicznej diagnozy z oddziaływaniem terapeutycznym.

PRZYCZYNY DYDAKTYCZNE
     Trudności i niepowodzenia uczniów w zakresie matematyki wynikają najczęściej z niewłaściwej recepcji treści programowych lub nieodpowiedniego ich przekazu. U wielu dzieci dość istotną trudność w uczeniu się matematyki stanowi abstrakcyjność i symboliczność materiału nauczania oraz to, że za wcześnie żądamy od uczniów stosowania takich operacji, do których nie są przygotowani.
     Obowiązkiem nauczyciela jest dostosowanie treści, metod, środków dydaktycznych i form organizacyjnych procesu kształcenia do sposobu myślenia dziecka na określonym etapie rozwoju. Uczeń musi opanować podstawy techniki uczenia się matematyki. Ma ona służyć ujmowaniu matematyki z uwzględnieniem nieustannej analizy zmian w nauce, technice, rozwoju społeczeństwa i adoptowaniu nie tylko treści, ale i konstrukcji i języka szkolnej matematyki do tych istotnych zmian. Nauczyciel powinien przestrzegać, aby jego wymagania były dla uczniów jasne i nie przekraczały ich możliwości.

PRZYCZYNY EMOCJONALNE
     Często przyczyną zaburzeń emocjonalno- uczuciowych u uczniów stają się przykre przeżycia związane z trudnościami i niepowodzeniami w nauce. Emocje decydują o nastawieniu dziecka do zadania, o tym czy chce podjąć trud rozwiązywania zadania, czy tez będzie się przed taka koniecznością bronić. O nastawieniu dziecka do rozwiązywania zadań matematycznych i sposobie jego zachowania w trakcie pokonywania trudności decyduje:
  • stan motywacji, a więc to czy dziecko chce podjąć trud rozwiązania i czy widzi potrzebę wysiłku dla realizacji tego celu,
  • poziom samooceny, wiara we własne siły, możliwości oraz poczucie, że może podołać wymaganiom,
  • dojrzałość emocjonalna wyrażająca się w zdolności do kierowania swym zachowaniem mimo doznawanych napięć,
  • system nawyków zachowania się w sytuacjach trudnych wymagających wysiłku intelektualnego,
  • poziom wiadomości i umiejętności potrzebnych do rozwiązania tego zadania.

PRZYCZYNY SPOŁECZNO- ŚRODOWISKOWE
     Sytuacja rodzinna stanowi zespół czynników wywierających bardzo silny wpływ na powodzenie dziecka w pracy szkolnej. Sytuacja rodzinna dziecka, które nie potrafi sprostać wymaganiom w zakresie matematyki jest bardzo często niekorzystna- odrzucenie dziecka przez matkę czy ojca, alkoholizm rodziców i wynikająca z tego derywacja potrzeb, stan stałego zagrożenia, obarczanie pracą ponad jego siły. Zarówno zdecydowanie złe warunki i negatywne oddziaływanie wychowawcze, jak i zbytni komfort i nadmierna opiekuńczość są niekorzystne.
     Gdy chronimy dziecko przed trudnościami i rozwiązujemy za nie wszystkie problemy, nie dajemy mu szansy na kształtowanie odporności emocjonalnej i ograniczamy zakres doświadczeń, narzucamy dorosły sposób rozumowania wyjaśniając problemy za pomocą słów i zwrotów które dzieci nie rozumieją. Dzieci zazwyczaj robią wszystko, żeby odwlec moment, kiedy muszą usiąść do odrabiania zadań.
     Jednak pewna grupa rodziców przestaje dbać o zakres doświadczeń matematycznych z chwila gdy dziecko podjęło naukę w szkole. Zdają się zupełnie na nauczycieli i ilość powtórzeń przerobionego materiału w szkole. Jednak jedno dziecko potrzebuje zaledwie kilku powtórzeń, podczas gdy inne, potrzebuje tych powtórzeń kilkunastu. Aby przyswoić sobie pojęcia matematyczne muszą więcej pracować w domu pod kierunkiem dorosłych.

ZABURZENIA ZDOLNOSCI MATEMATYCZNYCH
     Zdolności matematyczne są jedynie fragmentem ogólnego systemu zdolności człowieka, zdolności psychicznych oraz zdolności umysłowych. Oznacza to, że ma on swoja własną strukturę. Struktura ta składa się z elementów niemal całkowicie podobnych do tych, które wchodzą w skład struktury inteligencji. Dlatego można i należy wyróżnić różnorodne zaburzenia zdolności matematycznych poprzez zbadanie, który z czynników składowych tej struktury jest niewłaściwie rozwinięty lub nieprawidłowo funkcjonuje. W związku z tym możemy mówić o dyskalkulii:
  • werbalnej ( zaburzenia słownego wyrażania pojęć i zależności matematycznych ),
  • prognostycznej ( trudności w manipulacji na konkretach ),
  • leksykalnej ( trudności w czytaniu znaków ideograficznych ),
  • graficznej ( trudności w zapisywaniu znaków ideograficznych ),
  • ideognostycznej ( niezrozumienie pojęć i zależności matematycznych, trudności obliczeń w pamięci ),
  • operacyjnej ( trudności w wykonywaniu operacji matematycznych ).
     Podsumowując, należy stwierdzić, że jednym z ważnych problemów współczesnej szkoły jest zagadnienie rozpoznawania i usuwania przyczyn trudności w uczeniu się dzieci. Trudności w uczeniu się mogą pojawiać się na różnym poziomie edukacji szkolnej. Powodują one, że uczeń nie potrafi- w czasie przewidzianym programem nauczania- przyswoić sobie określonej wiedzy i umiejętności. W tym znaczeniu stanowią one przyczynę, a zarazem pierwszy etap niepowodzeń szkolnych. W następnych etapach nauczania trudności te mogą przekształcić się w jawne niepowodzenia, jak również stać się przyczyną zaburzeń zachowania i poważnych trudności wychowawczych.
      Z punktu widzenia profilaktyki społecznej należy dążyć do jak najwcześniejszego rozpoznania przyczyn i trudności w uczeniu się oraz ich eliminowaniu.

Literatura:
    Włodarski Z. Rozwój i kształtowanie doświadczenia indywidualnego, Warszawa 1975 Żebrowska
    M. Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa 1982
    Tyszkowa M. Problemy psychicznej odporności dzieci i młodzieży, W-wa 1972
    Spionek H. Psychologiczna analiza trudności i niepowodzeń szkolnych, W-wa 1970
    Kupisiewicz Cz. O zapobieganiu drugoroczności, W-wa 1974
    Kość L. Neuropsychologiczne podstawy umiejętności matematycznych oraz ich diagnostyka, w ”Umiejętności nauczyciela matematyki szkoły specjalnej, pod red. I. Karwota, W-wa1980
    Gruszczyk- Kolczyńska E. Dlaczego dzieci nie potrafią uczyć się matematyki, W-wa 1989,
    Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki, W-wa 1992
Elżbieta Kawalec
nauczycielka matematyki w Szkole Podstawowej

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie