Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dziecko z trudnościami w adaptacji do szkoły

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 8785 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 Teresa Lus
kształcenie zintegrowane
Szkoła Podstawowa w Tawęcinie


OPIS I ANALIZA PRZYPADKU

DZIECKO Z TRUDNOŚCIAMI W ADAPTACJI DO SZKOŁY

1. IDENTYFIKACJA PROBLEMU

Zmiana środowiska jest dla każdego dziecka sytuacją nową, często trudną, ale w przypadku Janusza to zjawisko urosło do rangi wielkiego problemu, zwłaszcza, że proces ten trwał 2 lata i nic nie wskazywało na to, że szybko się zakończy. Wychowawczynią chłopca zostałam w momencie, gdy powtarzał klasę pierwszą. Zauważyłam, że przychodził do szkoły pod opieką matki, niechętnie się z nią rozstawał. Miał problemy z nawiązywaniem kontaktów z rówieśnikami, unikał kontaktu wzrokowego, był nieśmiały, zamknięty w sobie. Zachwiane poczucie bezpieczeństwa, brak wiary we własne możliwości, stały się przyczyną wielu niepowodzeń w nauce, co w konsekwencji wywołało negatywny stosunek do szkoły, nauczyciela i rówieśników. Zachowanie chłopca świadczyło o istniejących zaburzeniach, którym należało się przyjrzeć i podjąć odpowiednie środki wychowawcze, by dziecko jak najszybciej odzyskało poczucie bezpieczeństwa. Pełne poznanie i zrozumienie dziecka, którego rozwojem chce się kierować jest nieodłącznym elementem skutecznego oddziaływania pedagogicznego.

2. GENEZA I DYNAMIKA ZJAWISKA

Przypadek Janusza był mi znany. Wielokrotnie słyszałam o jego trudnościach w adaptacji do szkoły od jego wychowawczyni z oddziału przedszkolnego i klasy pierwszej. W momencie przejęcia wychowawstwa obserwowałam zachowanie chłopca, przeprowadziłam wywiad z byłą wychowawczynią oraz kolegami z poprzedniej klasy. Przeanalizowałam dokumenty z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. Od początku pobytu w szkole Janusz reagował z rezerwą, nieufnie na to, co się wokół niego działo. Uważnie się wszystkiemu przypatrywał, był bardzo ostrożny w nawiązywaniu kontaktów z innymi dziećmi i nauczycielem. Odczuwał lęk przed tym jak zachować się w danej sytuacji, czy dzieci nie będą się z niego śmiały. Nie był sobą. Matka twierdziła, że w domu zachowywał się zupełnie inaczej. Widać było, że jest nadopiekuńcza, wyręczała syna w najprostszych czynnościach, nawet samoobsługowych. Był najmłodszy z rodzeństwa, więc traktowała go jak malutkie dziecko. Już w oddziale przedszkolnym miał trudności w nauce, nie nadążał za rówieśnikami, nie osiągał sukcesów, w rezultacie zaczął stronić od szkoły. Matka nie wyraziła zgody na przebadanie dziecka w poradni. Nie osiągnąwszy dojrzałości szkolnej rozpoczął naukę w klasie pierwszej. Wymagania i reguły obowiązujące w szkole, niemożność im sprostania pogłębiły zaburzenia emocjonalne do tego stopnia, że nastąpiło zupełne zahamowanie aktywności. Janusz stał się nadmiernie spokojny, nieśmiały, lękliwy, unikał silnych bodźców, wykazywał brak zaradności, samodzielności. Na zajęciach wychowania fizycznego był osobą, której nie chciano w drużynie. Koledzy (a w klasie była znaczna przewaga chłopców) byli więksi od niego, silniejsi, sprawniejsi fizycznie. Po pierwszym półroczu klasy pierwszej nauczycielce udało się nakłonić matkę by chłopiec został poddany badaniom. W rezultacie nie otrzymał promocji do klasy drugiej.
W oparciu o opinię poradni, własne doświadczenie pedagogiczne, obserwację, fachową literaturę, stwierdziłam, że powodem trudności w przystosowaniu się chłopca do szkoły mogą być:
• poczucie niepewności w nowych warunkach społecznych,
• trudności w komunikowaniu się spowodowane wadami wymowy oraz niskim poziomem rozwoju słowno- pojęciowego,
• niedojrzałość emocjonalna przejawiająca się jako dystans wobec ludzi, uczuciowy infantylizm, trudności radzenia sobie z samym sobą,
• nieśmiałość, strach przed dezaprobatą i niepowodzeniami, brak wiary we własne możliwości,
• słaba sprawność manualna i motoryczna,
• potencjał intelektualny na poziomie znacznie niższym od przeciętnego
• deficyty rozwojowe w zakresie sprawności funkcjonalnej analizatorów słuchowego i wzrokowego,
• dominacja hamowania nad pobudzaniem prowadząca do zahamowania aktywności,
• wyręczanie chłopca we wszystkich czynnościach przez matkę, brak samodzielności w działaniu.

3. ZNACZENIE PROBLEMU

Zjawisko przystosowania dziecka do szkoły i środowiska uczniowskiego od dawna stanowi ważny problem wychowawczy i społeczny. Brak poczucia bezpieczeństwa wpływa hamująco na zachowanie się dziecka, co wyraża się ogólnym spowolnieniem, obniżoną aktywnością, a w sytuacjach zahamowania lękowego silnym osłabieniem napięcia mięśni, wyrażającą się martwą mimiką, trudnościami w zapamiętywaniu i kojarzeniu oraz uczuciem pustki w głowie. Zahamowanie może także wyrażać się nadmiernym napięciem i ustawicznym niepokojem psychoruchowym. Objawy te wzmacniają się, gdy dziecko czuje się oceniane przez otoczenie. Napięcie mięśni powoduje ich usztywnienie i staje się np. przyczyną niemożności pisania. Zjawisku temu towarzyszą silne objawy wegetatywne- pocenie się, blednięcie, czerwienienie, zanik głosu.
Zakłócenie rozwoju czynności manualnych nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie dziecka w szkole. Brzydkie pismo jest nierzadko przyczyną
obniżania stopni, a zatem niezadowolenia nauczycieli i rodziców. Karzące zachowania dorosłych stają się przyczyną niepokoju emocjonalnego, napięcia dziecka. Porównywanie swojej pracy z innymi może wywołać poczucie bezradności, a także całkowitą rezygnację. Zaburzenia koordynacji wzrokowo- ruchowej mają niebagatelny wpływ na działalność dziecka w szkole, bowiem wiele czynności jakie wykonuje wymaga kontroli wzroku. Następstwami tych zaburzeń mogą być zakłócenia kontaktów społecznych, trudności w podejmowaniu wspólnych zabaw z rówieśnikami.


4. PROGNOZA

• Negatywna
W przypadku nie podjęcia żadnych działań terapeutycznych i profilaktycznych deficyty rozwojowe będą się pogłębiać. Objawy dysharmonii rozwoju staną się przyczyną słabych osiągnięć szkolnych ucznia, a przez to wywołają negatywny stosunek do szkoły, nauczycieli i rówieśników. Zaburzenia emocjonalne mogą doprowadzić do nerwicy.
• Pozytywna
Prognoza pozytywna to poprawa stosunków z rówieśnikami, umiejętności nawiązywania kontaktów, otwartość na otoczenie, umiejętność radzenia sobie ze stresem, zwiększenie poczucia własnej wartości, dobre samopoczucie w środowisku uczniowskim, możliwość zaprezentowania siebie. To wszystko będzie udziałem ucznia po zastosowaniu programu naprawczego. Dziecko odnajdzie się w szkole, nabierze pewności siebie, będzie mogło w pełni czerpać przyjemności bycia w grupie rówieśników.

5. PROPOZYCJE ROZWIĄZANIA

By przezwyciężyć trudności w przystosowaniu się chłopca do szkoły zaczęłam od pełnego poznania i zrozumienia dziecka. Ustaliłam, jakie są jego możliwości, pod jakim względem jest niedojrzałe i opracowałam zarys programu, mającego na celu rozwinięcie tych aspektów dojrzałości, bez których nie osiągnie ono postępów. Działania te miały na celu:
• wzmocnienie pozycji społecznej ucznia,
• unikanie stosowania jakichkolwiek nacisków,
• mówienie do dziecka po imieniu
• włączanie do różnych czynności, korzystanie w wielu sytuacjach z jego pomocy,
• kontrolowanie naturalnej aktywności dziecka poprzez właściwe ukierunkowanie.
Mój plan oddziaływań:
• stawianie wymagań umiarkowanych, nigdy nie za wysokich, ponieważ każda sytuacja, w której nie czuje się na siłach, by jej sprostać, obniża jego samoocenę,
• zwiększenie wiary we własne możliwości, poprzez stworzenie okazji do zdobywania pozytywnych doświadczeń,
• dążenie do przerzucania punktu ciężkości zainteresowania dziecka z oceny za wykonanie na jakość wykonania, na treść zadania, na radość tworzenia,
• umożliwianie zdobywania bogatych i pozytywnych doświadczeń społecznych poprzez kontakty z dorosłymi a zwłaszcza z rówieśnikami- w małych grupach.

6. WDRAŻANIE ODDZIALYWAŃ

Indywidualizacja procesu dydaktycznego polegająca na obniżeniu wymagań w zakresie tempa przekazywanej wiedzy, ilości zadań na lekcji, zadań domowych dostosowanych do możliwości oraz uczęszczanie na zajęcia zespołu dydaktyczno- wyrównawczego nie przynosiły oczekiwanych rezultatów. Badania kontrolne w poradni wskazywały na niewielki regres w zakresie rozwoju ogólnych możliwości poznawczych. Zalecono kontynuowanie pracy wyrównawczej i korekcyjno- kompensacyjnej. Aby pomóc dziecku w przezwyciężeniu niepowodzeń zobowiązałam się do dodatkowej, społecznej pracy korekcyjno- kompensacyjnej. Zajęcia odbywały się przez dwa lata (w roku szkolnym 2002/2003 i 2003/2004) dwa razy po pół godziny w tygodniu. W nauce czytania i pisania stosowałam zaleconą przez poradnię 7- etapową metodę sylabową. Wielokrotnie powtarzałam ćwiczenia aż do osiągnięcia przez ucznia wyraźnej wprawy. Ów bezpośredni kontakt przyczynił się do wkładania maksimum wysiłku przez ucznia w wykonywanie postawionych zadań i z drugiej strony do uzyskania pozytywnych rezultatów. Chłopiec mimo trudności ze skupieniem uwagi na omawianych treściach wykonywał określone zadania. Początkowo dość niepewnie podejmował działania. Dlatego przy realizacji treści nauczania dobierałam takie metody pracy, by nie zniechęcił się, uwierzył we własne siły, by w miarę możliwości wykonał je samodzielnie. Prowadziłam kartę obserwacji postępów (umiejętności). Stosowałam rożne formy nagradzania czynionych postępów w nauce.





7.EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ

Przedsięwzięte przeze mnie działania przyniosły efekty, potwierdziły pozytywną prognozę. Uczeń chwalony za najdrobniejsze osiągnięcia, motywowany do nauki nie tylko przez nauczyciela, ale i kolegów uwierzył w siebie, w swoje możliwości. Zbliżył się do grupy rówieśniczej, był bardziej otwarty. Nie posiadał wprawdzie cech przywódczych, ale dobrze radził sobie w kontaktach z kolegami, często naśladował ich zachowanie. Wprawdzie nie przyswoił treści programowych w takim stopniu, aby uzyskać promocję do klasy czwartej, ale mając na względzie dobro dziecka, jego nieharmonijny rozwój, zdecydowano, by pozostał w tej grupie dzieci.



Opracowała:
Teresa Lus

Literatura:
Kozłowska A., „Jak pomagać dziecku z zaburzeniami życia uczuciowego”, Warszawa 1996.
Przetacznikowa M., Makiełło-Jarża G., „Psychologia wychowawcza, społeczna i kliniczna”, Warszawa 1999.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie